دستاورد جنگ در اوکراین برای پکن
چین جای غولهای نفتی غربی در روسیه را میگیرد
به گفته منابع آگاه، دولت چین سرگرم گفتوگو با چهار شرکت دولتی درباره خرید سهم در شرکتهای نفت و فلزات روسیه است. این نهادها شامل شرکت ملی نفت چین (CNPC)، شرکت پتروشیمی چین (سینوپک)، شرکت آلومینیوم و گروه فلزات معدنی چین هستند.
مذاکرات بین شرکتهای چینی و روسی در جریان است و اگرچه گفتن اینکه مذاکرات مذکور به قرارداد ختم میشوند، هنوز زود است، با این حال احتمال توافق زیاد است. این یکی از واضحترین نمونههای مزایای دوجانبه است. چین به مواد خام برای رشد اقتصادی نیاز دارد و روسیه به مواد خام و پول نیاز دارد. این یک وضعیت برد-برد است و احتمالا دستاوردهای مهمی دارد و مبادلات غیردلاری میان دو کشور را تحکیم میکند و سلطه جهانی دلار را به مرور زمان تضعیف کرده و دو کشور را در برابر تحریمهای آتی در امان نگه میدارد.
روسیه پیش از این هم پرداخت به یوآن را برای صادراتش به چین قبول میکرد و اکنون شرکتهای روسی به دنبال افتتاح حساب در بانکهای چین هستند. چند بانک روسی هم در حال بررسی سوئیچ به سیستم پرداخت کارت یونیون پی (Union Pay) چین پس از توقف فعالیت شرکتهای ویزا و مسترکارت هستند. خرید سهام شرکتهای نفتی و فلزات روسیه توسط شرکتهای چینی فرآیند مذکور را تقویت خواهد کرد.
تحلیلگران سالهاست درباره تلاشهای چین برای بینالمللی کردن یوآن مینویسند. بر هیچکس پوشیده نیست که این اقدام، بخشی از برنامههای چین برای توسعه جهانی است که دولتهای غربی را نگران کرده است. با این حال به نظر میرسد این دولتها در حال تسهیل توسعه نفوذ چین هستند.
موج تحریمها علیه روسیه با هدف تنبیه کرملین و مردم روسیه برای حمله به اوکراین به راه افتاده است. با این حال یکی از پیامدهای ناخواسته بزرگ این تنبیه، نزدیک کردن روسیه و چین به یکدیگر است. این اتفاق چندان به مذاق بروکسل، لندن یا واشنگتن خوش نمیآید زیرا اروپا و آمریکا با هزینههای بالای انرژی دست و پنجه نرم میکنند که نرخ تورم را بالاتر برده است در حالی که آنها صرفمیلیاردها دلار هزینه برایگذار به سوی انرژیهای پاک را برنامهریزی کردهاند.
چین عطش سیریناپذیری برای انرژی دارد و از سوختهای فسیلی برای تامین تقاضای موردنیازش استفاده میکند. برخلاف دولتها در اروپا و آمریکا، پکن هیچ عجلهای برای کاهش آلایندگی ندارد. این کشور رسیدن به سطح کربن خنثی تا سال ۲۰۶۰ را هدفگذاری کرده است و اگر روسیه به دلیل تحریمها نفت خود را با تخفیف بفروشد، در این صورت برای خریداران چینی بهتر خواهد بود.
آنچه که حتی برای چین بهتر خواهد بود، گرفتن جای بیپی به عنوان سهامدار در غول نفتی روسنفت است. بعضی از ناظران صنعت که حافظهشان یاری میکند، به خاطر دارند که سهام روسنفت تنها عاملی بود که مانع متضرر شدن بیپی در دوران رکود نفتی شد که به لطف سیستم مالیاتی روسیه و نرخ مبادله روبل در برابر دلار بود.
همچنینگذار به سوی انرژی پاک در هر دو سوی آتلانتیک، فلزات را از نظر اهمیت در کنار نفت و گاز قرار میدهد. چین به مدد ظرفیت پالایش عناصر خاکی نادر، در زمینه مواد معدنی استراتژیک برتری دارد و اکنون میتواند حضورش در آلومینیوم و نیکل را هم گسترش دهد. بر اساس گزارش اویل پرایس، همه این موارد به شکل قابلتوجهی به ضرر غرب است. در واقع برای برخی از افراد، سناریوی شراکت روسیه و چین در مقوله کابوس قرار میگیرد. با این حال این غرب بوده که با نادیده گرفتن پیامدهای اقداماتش، زمینه این شراکت را فراهم کرده است. همانطور که میدانیم همه اقدامات پیامدهایی دارند که اغلب ناخواسته و برای عاملان آنها، آسیبرسان هستند.