بازگشت مجدد مشتری نفتی

با نزدیک شدن مذاکرات هسته‌‌‌ای میان ایران و قدرت‌‌‌های بین‌المللی به نقطه عطفی تعیین کننده، تحرکات ایران برای بازگشت به بازار رسمی نفت خام افزایش یافته است. طبق گزارش بلومبرگ و منابع کره‌جنوبی، هیاتی ایرانی به سئول سفر کرده تا درباره بازگشت احتمالی عرضه نفت خام ایران با طرف کره‌جنوبی گفت‌‌‌وگو کنند. از سوی دیگر موسس شرکت مشاوره بازار FGE به روزنامه ایندیا تایمز گفته است که در صورت عدم‌بازگشت نفت خام ایران به بازارهای جهانی طی چند هفته آتی، بهای هر بشکه نفت خام به ۱۰۰ دلار می‌رسد و پس از آن به رشد بیشتر خود ادامه خواهد داد. وی همچنین معتقد است که نمی‌توان تا ابد ایران را بیرون از بازار نفت نگه داشت. همچنین گفتنی است که بهای شاخص‌‌‌های آتی نفت خام در روز گذشته دوباره تحت‌تاثیر بالا ماندن تنش‌‌‌ها در شرق اروپا، افزایش یافت.

مذاکرات نفتی ایران و کره‌جنوبی

همزمان با نزدیک‌‌‌تر شدن مذاکرات وین به مراحل حساس و تعیین‌‌‌کننده‌‌‌ای که طرفین از آن سخن می‌‌‌گویند، به نظر می‌رسد ایران در حال برداشتن گام‌‌‌هایی برای بازگشت رسمی خود به بازار بین‌المللی نفت خام پس از بیش از ۳ سال است.

به گزارش خبرگزاری بلومبرگ به نقل از منابع مطلع از مذاکرات، نمایندگان شرکت ملی نفت ایران با دست‌‌‌کم ۲ پالایشگر کره‌جنوبی دیدار می‌کنند تا درباره بازگشت احتمالی عرضه از سوی ایران گفت‌‌‌وگو کنند.

 یکی از منابع مطلع به بلومبرگ گفته که این بحث‌‌‌ها در مرحله مقدماتی قرار دارد و حجم و زمان‌بندی احتمالی آن هنوز مشخص نشده است. کره‌جنوبی در گذشته و تا پیش از تحریم‌ها، یکی از بزرگ‌ترین خریداران نفت فوق سبک ایران بود. این اقدام در حالی صورت گرفته که ایران اعلام کرده برای دستیابی به یک توافق هسته‌‌‌ای خوب در وین عجله دارد و یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا گفت که معتقد است توافق در چشم‌‌‌انداز است. نزدیک شدن طرفین به یک توافق هسته‌‌‌ای و لغو تحریم‌ها در نتیجه آن، در روزهای اخیر توجه کامل بازیگران، معامله‌‌‌گران و تحلیلگران بازار نفت را به طور کامل به خود جلب کرده و همه چشم انتظار خروجی این مذاکرات هستند. به گفته غول بانکداری و مالی سیتی‌گروپ (Citigroup)، توافق بین ایران و قدرت‌‌‌های جهانی امکان بازگشت ۵۰۰‌هزار بشکه در روز نفت خام ایرانی در ماه‌‌‌های آوریل تا مه را به بازارهای بین‌المللی فراهم می‌کند که این میزان تا پایان سال به ۳/ ۱‌میلیون بشکه در روز افزایش می‌‌‌یابد.

طبق اعلام وب‌سایت وزارت خارجه کره‌جنوبی، یک هیات ایرانی متشکل از مقامات بانک مرکزی، وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران در روزهای ۱۵ و ۱۶ فوریه (۲۶ و ۲۷ بهمن ماه) برای گفت‌‌‌وگوهای کاری در مورد مسائل مالی و نفتی در سئول حضور پیدا کرده است. خبرگزاری یونهاپ می‌‌‌گوید که طرفین در کنار بحث‌‌‌های مرتبط به پرداخت‌‌‌ها، درباره امکان از سر‌گیری تجارت نفت به منظور آماده شدن برای کاهش احتمالی تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه ایران بحث کرده‌‌‌اند.

گفتنی است که کره‌جنوبی تا پیش از تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۱۸ میزانی بالغ بر ۵/ ۱۸‌میلیون بشکه نفت خام در ماه از ایران وارد می‌کرد. در آن زمان کره‌جنوبی و دیگر خریداران بزرگ نفت ایران به لطف معافیت‌‌‌های تحریمی می‌توانستند به خرید خود ادامه دهند، اما این معافیت‌‌‌ها در نیمه اول سال ۲۰۱۹ متوقف شد و امکان ادامه این خریدها از بین رفت.

 نفت ۱۰۰ دلاری در صورت عدم‌حصول توافق

فریدون فشارکی، رئیس و بنیان‌گذار شرکت مشاوره انرژی FGE در گفت‌‌‌وگو با ایندیاتایمز درباره سناریوهای افزایش قیمت نفت گفت که اگر ظرف ۳ هفته آینده با ایران توافقی صورت نگیرد، قیمت طلای سیاه بلافاصله از مرز ۱۰۰ دلار در هر بشکه می‌‌‌گذرد و پس از آن بسیار بیشتر هم خواهد شد، چرا که تولیدکنندگان اوپکی ظرفیت کافی برای افزایش تولید در اختیار ندارند.

فشارکی معتقد است که اوپک و متحدانش ظرفیت کافی برای افزایش تولید را ندارند و احتمالا تا سپتامبر ۲۰۲۲ ظرفیت اضافه آنها کاملا به اتمام می‌رسد و در چنین شرایطی، بدون بازگشت نفت خام ایران تا سال ۲۰۲۵ فضای فاجعه‌‌‌باری در پیش خواهد بود.

بنیان‌گذار شرکت FGE معتقد است که نمی‌توان تحریم‌های ایران و ونزوئلا را تا ابد حفظ کرد و جلوی ورود آنها به بازار را گرفت. در صورتی که کسی بخواهد چنین کاری انجام دهد باید بهای آن را که آشفتگی اقتصادی برای بازارهای جهانی است بپردازد.

وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره اینکه اجبار شرایط بازار، آمریکا را مجبور خواهد کرد که تحریم‌های نفتی علیه ایران و ونزوئلا را لغو کند، اظهار کرد: «تفاوت ایران و ونزوئلا در این است که دولت مادورو صنعت نفت و گاز را نابود کرده است و حتی اگر فردا استعفا دهد و دولت دیگری تشکیل شود، حداقل ۵ سال طول می‌‌‌کشد تا صنعت نفت این کشور به سطوح قبلی بازگردد. ونزوئلا ۴۰۰‌هزار تا ۵۰۰‌هزار بشکه نفت در روز صادر می‌کند. اگر تحریم‌ها برداشته شوند، شاید بتوان این میزان را به ۸۰۰‌هزار یا یک‌میلیون بشکه در روز ارتقا داد، اما نهایت آن همین است.»

فریدون فشارکی می‌‌‌گوید که این مساله درباره ایران متفاوت است، چراکه ایران آماده است. وی می‌‌‌گوید: «اگر تحریم‌ها برداشته شوند، ایرانی‌‌‌ها می‌توانند حداکثر ظرفیت خود را در مدت زمانی بین ۹۰ تا ۱۲۰ روز افزایش دهند و این به سرعت بازار را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.»

فشارکی همچنین معتقد است بدترین سناریوی ممکن در این مساله، عدم‌حصول توافق، بالا گرفتن تنش‌‌‌ها و درگیری نظامی احتمالی خواهد بود که در این سناریوی فاجعه‌‌‌بار که می‌تواند درگیری بسیار بزرگی در خاورمیانه ایجاد کند، بهای طلای سیاه می‌تواند از ۲۰۰ دلار در هر بشکه هم عبور کند. وی ضمن امیدواری به عدم‌ رخ دادن چنین سناریویی، به ایندیاتایمز گفته که انتظار دارد به احتمال ۵۰‌درصد، در ۲ یا ۳ هفته یک توافق حاصل شود و راه ورود نفت خام ایران به بازار تا نیمه دوم سال ۲۰۲۲ باز شود.

طلای سیاه دوباره افزایشی شد

بهای نفت خام اما پس از آنکه در روز سه‌شنبه بزرگ‌ترین افت روزانه خود در سال‌جاری را ثبت کرد، روز چهارشنبه بار دیگر مسیر صعودی را در پیش گرفت. شاخص نفتی وست‌تگزاس اینترمدییت پس از افت ۶/ ۳‌درصدی و شاخص برنت نیز ۳/ ۳‌درصد در روز سه‌شنبه به دلیل اعلام روسیه درباره عقب‌‌‌نشینی نیروهایش از مرز اوکراین کاهش یافت؛ اما در روز چهارشنبه تحت‌تاثیر بالا ماندن تنش‌‌‌ها میان روسیه و اوکراین بار دیگر افزایش یافت. در حالی که روسیه اعلام کرد تعدادی از نیروهایش را از مرز اوکراین خارج کرده، بازار نفت امیدوارانه منتظر کاهش تنش‌‌‌ها بود، اما آمریکا و ناتو صحت ادعای روس‌‌‌ها را زیر سوال برده‌‌‌اند.

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو می‌‌‌گوید که این ائتلاف شاهد کاهش تنش نبوده و روسیه مشغول تقویت نیروهای نظامی خود است. جو بایدن هم می‌‌‌گوید که آمریکا ادعای روسیه را تایید نمی‌‌‌کند و حمله روسیه به اوکراین همچنان ممکن است.

در کنار تنش‌‌‌‌‌‌ها در مرز اوکراین که شتاب افزایش قیمت را افزایش داده، مساله محدودیت عرضه از سوی تولیدکنندگان و عدم‌تراز عرضه و تقاضا نیز به افزایش قیمت‌ها دامن زده است. از سوی دیگر موسسه نفت آمریکا می‌‌‌گوید که ذخایر نفت خام در مرکز ذخیره‌‌‌سازی کوشینگ اوکلاهاما طی هفته گذشته ۴/ ۲‌میلیون بشکه کاهش یافته است. البته خبرگزاری رویترز می‌‌‌گوید که نتایج نظرسنجی آنها نشان از تخمین کاهش ۵/ ۱ تا ۶/ ۱ ذخایر نفتی آمریکا دارد.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، تا زمان تنظیم این گزارش در ساعت ۱۶ روز چهارشنبه به وقت تهران؛ بهای نفت خام وست‌تگزاس اینترمدییت با ۲۶/ ۱‌درصد افزایش نسبت به‌روز سه‌‌‌شنبه، به ۲۳/ ۹۳ دلار در هر بشکه رسید که حاکی از افزایش ۱۶/ ۱ دلاری این شاخص نفتی است. همچنین هر بشکه نفت خام برنت نیز با ۲۹/ ۱ دلار افزایش قیمت به ۵۷/ ۹۴ دلار در هر بشکه رسید که نمایانگر افزایش ۳۸/ ۱‌درصدی قیمت این شاخص نفتی نسبت به قیمت بسته شده آن در روز سه‌‌‌شنبه است.