چالشهای راهاندازی خط لوله عرب چیست؟
آمادگی مصر برای صادرات گاز به لبنان
این مقام ارشد دولت سوریه همچنین در ادامه با اشاره به وضعیت تامین گاز داخلی و نقش این خط لوله گفت که هرچه مقدار انتقال گاز از طریق خط لوله عرب بیشتر باشد، منفعت بیشتری برای سوریه دارد؛ اما هرقدر که باشد، برای پوشش کسری گاز کشور کافی نخواهد بود.
طارق الملا، وزیر نفت مصر هم انتظار دارد که کشورش صادرات گاز طبیعی به لبنان را تا سه‌ماهه اول ۲۰۲۲ آغاز کند. او در گفت‌‌‌‌‌‌وگویی تلفنی با تلویزیون الشرق گفت: «برای ما مهم است که گاز مصر هرچه سریع‌تر به لبنان برسد، اما مساله مهم‌تر این است که معامله بین کشورها بدون هیچ‌‌‌‌‌‌گونه عواقب منفی به آرامی پیش برود، بنابراین ما به مشارکت برادرانمان در لبنان و همه ذی‌نفعان و کشور‌هایی که گاز از آنها عبور می‌کند، نیاز داریم تا اطمینان حاصل شود که همه اقدامات فنی، تجاری و سیاسی در مسیر درستی قرار دارند.»
وزیر نفت مصر همچنین اظهار کرد که این کشور قصد دارد روزانه ۶۹/ ۱ تا ۸۴/ ۱ میلیون مترمکعب گاز به لبنان صادر کند. طارق الملا به تحریم‌های احتمالی آمریکا در رابطه با سوریه علیه مصر هم توجه دارد و در این‌باره به المانیتور گفته است: «ما نمی‌‌‌‌‌‌خواهیم ببینیم که به دلیل کمک‌کردن به لبنان، مجازات می‌‌‌‌‌‌شویم.»
لبنان برای حل بحران فلج‌‌‌‌‌‌کننده انرژی که وضعیت آن در ماه گذشته بدتر از هر زمانی شده، می‌خواهد از گاز مصر استفاده کند. بانک‌جهانی می‌گوید بحران اقتصادی لبنان یکی از ۳ بحران فاجعه‌‌‌‌‌‌بار از اواسط قرن۱۹ میلادی تاکنون است. از ماه آوریل، لبنان از کمبود شدید سوخت رنج می‌برد که باعث خاموشی روزانه ۲۰ ساعتی در ماه اکتبر شد. ذخایر ارزی بانک مرکزی لبنان نیز رو به اتمام است و این کشور دیگر حتی قادر به تامین دلار برای واردکنندگان سوخت، انرژی و دیگر کالاهای حیاتی هم نیست.
اردن در ماه اکتبر میزبان نشست وزیران کشورهای خط لوله عرب – مصر، اردن، سوریه و لبنان – بود که طی آن بر سر تحویل گاز طبیعی مصر به لبنان از طریق این خط لوله توافق شد.
گفتنی است که طارق الملا، وزیر نفت مصر اظهار کرد که کشورش در حال‌حاضر برای افزایش صادرات گاز خود با توجه به افزایش چشمگیر قیمت گاز طبیعی و کاهش مصرف داخلی در ماه‌‌‌‌‌‌های زمستان کار می‌کند. در حال‌حاضر میزان تولید گاز مصر در حدود ۲۰۴ میلیون مترمکعب در روز است و برآورد می‌شود که مصرف داخلی گاز نیز روزانه ۱۶۴میلیون مترمکعب باشد. در چنین شرایطی قاهره به‌دنبال سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاری عظیم ۵/ ۶ میلیارد دلاری در بخش نفت و گاز در سال مالی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ است.
حمدی عبدالعزیز، سخنگوی وزارت نفت مصر در گفت‌‌‌‌‌‌وگویی تلفنی به المانیتور گفت: «انتظار می‌رود گاز طبیعی مصر از طریق یک خط لوله فعلی، یعنی خط لوله عرب منتقل شود. این خط لوله ۱۲۰۰کیلومتری ظرفیت انتقال ۷ میلیارد مترمکعب گاز در سال را دارد.»
این خط لوله انتقال گاز مسیر خود را از عریش در شمال صحرای سینا آغاز می‌کند و به طابا در جنوب صحرای سینا و مرز اردن می‌رسد. در ادامه مسیر خط لوله وارد اردن می‌شود و با عبور از عقبه، سرزمین‌‌‌‌‌‌های اشغالی فلسطین را دور می‌زند و به سمت شمال اردن امتداد می‌یابد و با عبور از امان به سمت سوریه حرکت خود را ادامه می‌دهد. خط لوله عرب در سوریه نیز با عبور از دیرعلی به دمشق می‌رود و از آنجا مسیر خود به‌سوی حمص را ادامه می‌دهد و در نهایت به دیر عمار در لبنان می‌رسد.
سخنگوی وزارت نفت مصر همچنین ادعاهای مطرح‌شده در رابطه با درخواست مصر از ایالات‌متحده مبنی‌بر استثنا قائل‌شدن برای تحریم‌های سزار علیه حکومت و سیستم مالی سوریه را تکذیب کرد و گفت که لبنانی‌‌‌‌‌‌ها باید با دولت آمریکا درباره این مسائل مذاکره کنند. حمدی عبدالعزیز در ادامه اظهار کرد: «این پروژه به کشور‌هایی مانند سوریه و نهاد‌هایی مانند بانک‌جهانی مربوط می‌شود و نیاز به ضمانت آمریکا درخصوص قائل‌شدن استثناهای تحریمی دارد.» سخنگوی وزارت نفت مصر با تاکید بر تلاش همه طرف‌‌‌‌‌‌ها برای ساده‌‌‌‌‌‌سازی روند پیشبرد پروژه، افزود: «لبنان باید در رابطه با مساله تامین‌مالی پروژه و تحریم‌های آمریکا با بانک جهانی به توافق برسد.»
وی در ادامه به جلساتی که دولت لبنان در این زمینه برگزار می‌کند، اشاره کرد و از تمایل مصر برای کمک به این کشور پرده برداشت و ادامه داد: «مراحل لازم برای انتقال گاز از مصر به لبنان تقریبا کامل شده است. همچنین قاهره و بیروت توافق کردند که خط لوله انتقال گاز مصر از طریق سوریه به لبنان را بازرسی کنند.»
نجیب میقاتی، نخست‌وزیر لبنان در جریان سفر خود به مصر در بیانیه‌‌‌‌‌‌ای که روز گذشته در صفحه فیس‌بوکش منتشر کرد؛ خواهان حمایت فوری قاهره برای تامین گاز طبیعی این کشور بحران‌زده شد. مصطفی مدبولی، نخست‌وزیر مصر نیز روز پنج‌شنبه با نجیب میقاتی دیدار کرده و در این دیدار، میقاتی از مصر خواسته تا در زمینه تقویت همکاری گازی، ایجاد ارتباط بین شبکه تامین برق مصر و لبنان، تسهیل در مبادلات تجاری ۲ کشور به‌ویژه در رابطه با محصولات کشاورزی لبنان، کمک‌‌‌‌‌‌های غذایی، شیرخشک برای نوزادان و داروهای بیماری‌‌‌‌‌‌های مزمن حمایت‌های لازم از بیروت را انجام دهد.
در بیانیه نخست‌وزیر لبنان آمده از قول مصطفی مدبولی گفته شده است: «عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر دستورات روشنی به دولت داده تا کمک‌‌‌‌‌‌ها و حمایت‌های لازم به لبنان ارائه شوند و فورا باید کار برای برآورده‌شدن خواسته‌‌‌‌‌‌های برادرانمان در لبنان آغاز شود.»
گفتنی است که طرح صادرات گاز مصر به لبنان از طریق خاک اردن و سوریه، از ابتکاراتی است که ایالات‌متحده به‌‌‌‌‌‌رغم تحریم‌‌هایی که علیه سوریه وضع کرده، از آن حمایت می‌کند. در کنار آمریکا، متحدان عرب منطقه‌‌‌‌‌‌ای آمریکا مانند مصر، اردن، عربستان‌‌‌‌‌‌سعودی، امارات و عراق از تامین سوخت موردنیاز لبنان توسط مصر حمایت می‌کنند؛ چرا‌که بر این باورند از این طریق می‌توانند به قدرت‌‌‌‌‌‌گیری دولت میقاتی و تضعیف حزب‌‌‌‌‌‌الله لبنان و قطع جریان صادرات سوخت از ایران برای حزب‌‌‌‌‌‌الله کمک کنند.
