مالک شریعتی نیاسر، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گزارشی از بازدید خود از واحد مرکاپتان‌‌‌زدایی(DMC)  فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی و نیروگاه عسلویه را ارائه کرد. این بازدید با هدف استفاده از میعانات گازی به عنوان سوخت نیروگاهی در فصل سرما و به منظور جلوگیری از خاموشی‌ها و کمبود گاز صورت گرفته است.

در بخشی از گزارش آمده است؛ صادرات میعانات گازی به دلیل وقوع تحریم‌های نفتی با مشکلاتی مواجه شده است. در حال حاضر روزانه تقریبا ۷۷۰ ‌هزار بشکه میعانات گازی در کشور تولید می‌شود که از این میزان مجموعا ۶۲۰‌هزار بشکه در پالایشگاه‌‌‌ها و پتروشیمی‌‌‌های داخلی مصرف می‌شود (۴۲۰‌هزار بشکه خوراک نفت ستاره خلیج فارس، ۱۲۰‌هزار بشکه خوراک پتروشیمی نوری، ۳۰‌هزار بشکه پتروشیمی بوعلی و ۵۰‌هزار بشکه در اختلاط با نفت خام به عنوان خوراک پالایشگاه‌‌‌های بندرعباس و لاوان) و ۱۵۰‌هزار بشکه می‌تواند به مینی‌‌‌ریفاینری‌‌‌ها و صادرات اختصاص یابد که با توجه به عدم‌جذب و استفاده از میعانات گازی توسط مینی ریفاینری‌‌‌ها، تقریبا ۱۵۰‌هزار بشکه مازاد است.

با توجه به عدم‌توسعه فاز۴ پالایشگاه ستاره خلیج فارس و همچنین عدم‌احداث پالایشگاه‌های جدید میعانات گازی (مجموعه طرح‌‌‌های سیراف)، هم‌اکنون با شدت تحریم‌های نفتی ناگزیر به ذخیره‌سازی این ماده در مخازن خشکی و کشتی‌‌‌ها شده‌‌‌ایم.

با توجه به اظهارات وزیر نفت، با افزایش مصرف خانگی گاز در فصل زمستان، میزان گاز تحویلی به نیروگاه‌‌‌ها از میزان فعلی یعنی ۲۲۰‌میلیون مترمکعب در روز به ۱۱۰‌میلیون مترمکعب در روز کاهش خواهد یافت که در این صورت عملا ۵۰‌درصد از سوخت موردنیاز نیروگاه‌‌‌ها باید به‌‌‌وسیله سوخت مایع تامین شود که نخستین گزینه سوخت مایع نیز گازوئیل است. در حال حاضر جلوگیری از قطعی برق در فصل سرد به روزانه ۱۷۷‌میلیون لیتر گازوئیل یا نفت کوره نیاز دارد؛ این در حالی است که با توجه به مقاصد دیگر مصرف گازوئیل از جمله حمل‌ونقل، تنها ۱۴۰‌میلیون لیتر گازوئیل در روز قابلیت تامین سوخت نیروگاه‌‌‌ها را دارد و برای مابقی آن باید به مصرف نفت کوره پرداخت که همه‌ساله مخاطرات محیط‌زیستی خود را همراه با پدیده وارونگی هوا در این فصل به همراه دارد و مساله مهم‌تر آن است که صادرات نفت‌‌‌گاز و ارز‌آوری حاصل از آن صفر خواهد شد. در همین راستا یکی از راهکارهای مناسب، استفاده از میعانات گازی به‌‌‌عنوان سوخت نیروگاهی است که هم راه‌حل مناسبی برای تامین سوخت مایع موردنیاز نیروگاه‌‌‌هاست و هم مصرف میعانات گازی مازاد کشور و حل مشکل ذخیره‌سازی آن را رقم می‌زند.

با توجه به اهمیت موضوع، استفاده آزمایشی از سوخت میعانات گازی در نیروگاه عسلویه طی توافقات به‌‌‌عمل آمده فی ما بین وزارت نفت و نیرو و طی هماهنگی با بخش نفت و گاز مپنا (جلسه مشترک آقایان زنگنه، کرباسیان، ختلان، علی‌آبادی و غروی) توسط شرکت بهره‌برداری و تعمیراتی مپنا در اواخر سال ۱۳۹۹ انجام شد که در این راستا با توجه به وجود ترکیبات حاوی مرکاپتان در میعانات گازی مقرر شد وزارت نفت هماهنگی‌‌‌ها و مجوزهای لازم را از سازمان محیط‌زیست اخذ کند که متاسفانه به دلیل بدقولی مدیران سابق وزارت نفت تاکنون انجام نشده و این موضوع نهایتا منجر به طرح شکایت شورای اسلامی و امام‌جمعه روستای بستانو و سازمان محیط‌زیست و ورود دادستانی عسلویه به موضوع شده و امید است با قرار‌گیری واحد مرکاپتان‌‌‌زدایی(DMC)  فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی در مدار تولید مشکلات محیط‌زیستی به طور کامل مرتفع شود.

طی بازدید به عمل آمده اینجانب از واحد مرکاپتان‌‌‌زدایی (DMC)  فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی و نشست فنی با مدیران طرح شرکت نفت و گاز پارس و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) در تاریخ ۲۸/  ۰۶/ ۱۴۰۰ پیشرفت فیزیکی پروژه حدود ۹۲‌درصد است و این واحد با ظرفیت عملیاتی شیرین‌سازی و مرکاپتان‌زدایی ۸۰‌هزار بشکه در روز میعانات گازی فازهای ۲ و ۳ تا یک ماه آینده (اواخر مهرماه ۱۴۰۰) آماده بهره‌برداری است. با تمرکز فوری بر احداث واحد مذکور و رفع موانع راه‌اندازی، مشکل سولفور و مرکاپتان موجود در میعانات گازی به عنوان سوخت نیروگاه مرتفع می‌شود.»

این نماینده مجلس همچنین در مورد لایسنس این واحد گفت: «واحد مرکاپتان‌زدایی فازهای ۲ و ۳ تحت لایسنس مشترک پژوهشگاه صنعت نفت و شرکت روسی است که این پروژه با سرمایه ۸۲‌میلیون دلار به انجام رسیده است.»

در قسمتی از این گزارش شریعتی اظهار کرد: «به‌‌‌نظر می‌رسد این سیاست و نگرش یعنی استفاده از یک واحد صنعتی به عنوان پایلوت دیگر واحدها از نگاه توسعه تکنولوژی مردود بوده و تا این لحظه نیز منجر به هزینه‌های نگهداری و خسارات زیادی شده است.»

شریعتی در بخش پایانی گزارش خود نوشت: «استفاده از میعانات گازی به‌‌‌دلیل فشار بخار بالای آن با مشکلات و مخاطراتی همراه است که با اختلاط آن با برش‌‌‌های سنگین مانند گازوئیل به نسبت ۵۰‌درصد می‌توان تاحدودی بر آنها چیره شد. تست‌های اختلاط آنها و تاثیر آن بر کاهش فشار بخار سال ۱۳۹۹ توسط پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده و مورد تایید واقع شده است. با توجه به موارد فوق و نزدیک شدن به فصل سرما پیشنهاد می‌شود در فرصت یک ماه باقیمانده به راه‌اندازی واحد DMC فازهای ۲ و ۳ تمامی چالش‌های بخش اختلاط بررسی فنی شده و بهترین سناریو اتخاذ و همچنین تمهیدات HSE و پدافند غیرعامل استفاده از میعانات گازی به عنوان سوخت نیروگاه نیز دیده شود. چرا که اجرای سیاست جایگزینی میعانات گازی با گازوئیل، با توجه به اختلاف قیمت ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلاری هر تن محموله صادراتی این دو ماده (حتی با فرض در نظر گرفتن عدم‌زمان ماند میعانات در مخان ذخیره‌سازی و تحمیل شدن هزینه دموراژ به مبلغ مذکور)، کمتر از ۵۰‌میلیون دلار برای کشور هزینه و بیشتر از ۵۰۰‌میلیون دلار در سال سودآوری دارد.»