سد اماراتی در برابر توافق اوپک سهیل‌المزروعی، وزیر انرژی امارات

کمیته وزارتی اوپک پلاس چهارشنبه پیشنهاد داد ماهانه ۴۰۰ هزار بشکه در روز طی ۵ ماه پایانی سال‌(آگوست تا دسامبر) به تولید گروه اضافه شود که به معنای رشد ۲ میلیون بشکه‌ای عرضه تا آخر ۲۰۲۱ است. اما این موضوع مورد اعتراض امارات نیست و پیشنهاد دیگر این کمیته مبنی بر تمدید توافق تا پایان سال ۲۰۲۲ موجب نگرانی این کشور شده است که به تعویق افتادن جلسه اوپک پلاس از پنج‌شنبه به جمعه منجر شد. منابع مطلع می‌گویند حالا که ممکن است توافق عمر بیشتری داشته باشد، امارات درخواست بالا رفتن سطح تولید پایه خود از ۲/ ۳ میلیون بشکه روزانه سال ۲۰۱۸ که در توافق در نظر گرفته شده به ۸/ ۳ میلیون بشکه را دارد. این کشور حوزه خلیج فارس سرمایه‌گذاری زیادی برای افزایش ظرفیت تولید نفت کرده و می‌خواهد تا وقتی که هنوز سوخت‌های فسیلی دست بالاتر را در مقابل انرژی‌های تجدیدپذیر دارند، حداکثر بهره را از فروش نفت داشته باشد. به گفته کارشناسان، در صورت پافشاری امارات و امتناع عربستان و روسیه ممکن است هیچ توافق جدیدی رخ ندهد و تولید بدون تغییر بماند که می‌تواند به شدت قیمت نفت را در میانه بازگشایی هر چه بیشتر اقتصادها بالا ببرد و فشار تورمی را در جهان تقویت کند. هر چند با نگاهی به تجارب پیشین می‌توان انتظار یک توافق برای افزایش تدریجی عرضه اوپک پلاس همراه با دادن امتیازاتی به ابوظبی را داشت.

تعویق نشست وزارتی

سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) و متحدانش که در راس آنها روسیه قرار دارد، به نظر پنج‌شنبه در آستانه یک توافق برای افزایش ماهانه ۴۰۰ هزار بشکه در روز از ماه آینده‌(آگوست) تا آخر سال ۲۰۲۱ بودند، اما مخالفت امارات به عنوان یک عضو کلیدی در لحظه آخر مانع آن شد و جلسه وزارتی اوپک پلاس که قرار بود چند ساعت بعد برگزار شود را به بعد از ظهر جمعه موکول کرد. مقاومت امارات متحده عربی در برابر بقیه اعضا می‌تواند به معنای این باشد که اصلا توافق جدیدی صورت نگیرد، چراکه در اوپک برای اینکه یک پیمان نهایی شود موافقت همه اعضا نیاز است و رای اکثریت ملاک نیست.

به گزارش بلومبرگ، بدون یک توافق جدید، مواد فعلی این پیمان لحاظ خواهد شد. طبق توافق موجود که آوریل سال گذشته نهایی شد، از آگوست امسال تا پایان این توافق‌(آوریل سال ۲۰۲۲) میزان کاهش تولید روزانه ۸/ ۵ میلیون بشکه باقی خواهد ماند. این امر بازار را فشرده‌تر خواهد کرد و میزان کسری عرضه را بیش از پیش افزایش خواهد داد؛ امری که ریسک جهش تورمی قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت.

رقم خوردن رخدادهای چند روز گذشته به این صورتی که در اوپک پلاس شاهدش بودیم بازار را در برزخی فرو برده و سرمایه‌گذاران به دقت در حال پیگیری تحولات این گروه هستند. فشارهای تورمی سرمایه‌گذاران را به نفت بالای ۷۵ دلار بر بشکه امیدوار کرده است. مخالفت‌های داخلی اوپک پلاس همچنین اعتبار تازه بازسازی شده آن را با یادآوری جنگ قیمتی روسیه و عربستان به خطر می‌اندازد.

کمیته وزارتی اوپک پلاس علاوه بر افزایش تولید ۴/ ۰ میلیون بشکه‌ای ماهانه، پیشنهاد داده توافق نه آوریل سال بعد، بلکه پایان ۲۰۲۲ منقضی شود. این موضوع با توجه به احتیاط عربستان مورد موافقت قرار گرفته اما امارات به هیچ‌وجه نمی‌خواهد زمان طولانی‌تری برای بازگرداندن ظرفیت تولید رشد یافته خود منتظر بماند. منابع زیادی گفته‌اند امارات فقط در صورتی با تمدید توافق موافقت خواهد کرد که سطح تولید پایه آن مورد بازبینی قرار گیرد که به طور موثری سهمیه آن را بالا خواهد برد.

جیووانی استونوو، تحلیلگر کالایی در گروه UBS در این رابطه معتقد است که درخواست امارات برای بازبینی سهمیه تولید در صورت موافقت دیگر اعضا می‌تواند به تنهایی باعث رشد ۷۰۰ هزار بشکه‌ای سهمیه این کشور شود. علاوه بر این، دیگر کشورهای عضو هم ممکن است درخواست مشابهی داشته باشند.  این اولین بار نیست که بلندپروازی‌های امارات مذاکرات را با مانع مواجه می‌کند. اواخر سال گذشته میلادی ابوظبی در حال بررسی خروج از اوپک و افزایش تولید بود. در آن زمان هم جلسه اوپک به تعویق افتاد اما در نهایت یک توافق نهایی شد. امارات سرمایه‌گذاری سنگینی برای ارتقای ظرفیت تولید نفت کرده و می‌خواهد از آن استفاده کند.

وزرای اوپک پلاس قرار است عصر جمعه جلسه خود را برگزار کنند اما احتمالا پیش از آن دولت‌ها باید در مذاکرات دیپلماتیک پیشرفت داشته باشند.

استدلال امارات چیست؟

کاهش تولید امارات بر اساس سطح تولید سال ۲۰۱۸ محاسبه می‌شود که بالاترین ظرفیت عرضه این کشور را کمتر از ۲/ ۳ میلیون بشکه در روز قرار می‌دهد. پروژه‌های توسعه‌ای از آن زمان این عدد را بالا برده و این کشور می‌خواهد سطح تولید پایه به ۸/ ۳ میلیون بشکه ارتقا یابد.

امارات این‌طور استدلال می‌کند که این تغییر ضروری است چراکه تحت شرایط فعلی توافق اوپک پلاس، به نسبت دیگر اعضا کاهش تولید عمیق‌تری دارد. منابع آگاه گفته‌اند که عربستان و روسیه به عنوان رهبران این گروه با عصبانیت درخواست امارات را رد کرده‌اند.

ریچارد برونز، رئیس مسائل ژئوپلیتیک در شرکت مشاوره‌ای انرژی اسپکتس در این مورد گفت: «بعید است که هر کدام از دو طرف به اندازه کافی عقب بنشیند که نتیجه واضحی جمعه به دست آید.» وی افزود: «مذاکرات ممکن است بیش از این هم تمدید شود و تا آخر هفته (شنبه و یکشنبه) هم ادامه باید چراکه هر مصالحه‌ای نیازمند محاسبات پیچیده اوپک است.»

یک منبع پس از آنکه جلسه به تعویق افتاد گفت بحث سطح پایه تولید برای امارات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و این کشور تا وقتی که تغییری در این مورد رخ ندهد، توافق اوپک پلاس را رد خواهد کرد. سعودی‌ها به همین اندازه مصرند که تمدید توافق تا دسامبر سال ۲۰۲۲ برای موازنه بازار در سال آینده ضروری است.

به گزارش فایننشال تایمز، عربستان می‌خواهد تولید را با احتیاط بالا ببرد، زیرا تلاش می‌کند تقاضای قوی‌تر را با نااطمینانی‌های موجود در بازار ناشی از بحران کووید-۱۹ و سویه‌های جدید این ویروس بالانس کند.  افرادی که به پادشاهی عربستان نزدیک هستند می‌گویند قوی‌ترین انگیزه این کشور این است که نمی‌خواهد قیمت‌ها سقوط کنند و افزایش اندک آن را ترجیح می‌دهد، نه فقط به این دلیل که این موضوع باعث درآمد بیشتر از طریق فروش بیشتر خواهد شد، بلکه به این علت که اعتقاد دارد نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری در این صنعت است.

روسیه که تلاش می‌کند سهم بازار خود را حفظ کند ماه‌ها برای افزایش شدیدتر تولید لابی کرده است.

لوئیز دیکسون از شرکت ریستاد انرژی می‌گوید: «حفظ ثبات قیمتی در سطح بالا، در حالی که همزمان تولید افزایش می‌یابد بهترین سناریو برای اوپک پلاس است.»

قیمت نفت برنت پنج‌شنبه افزایش یافت و به بالای ۷۶ دلار هم رسید که بالاترین قیمت از اکتبر ۲۰۱۸ به حساب می‌آید، اما سپس عقب‌نشینی کرد. این نفت شاخص جمعه ساعت ۱۶:۲۰ به وقت تهران با ۱۷ سنت کاهش معادل ۲۲/ ۰ درصد به ۶۷/ ۷۵ دلار بر بشکه رسید. همزمان نفت خام آمریکا در اتفاقی نادر دست‌کم در چند سال اخیر فقط ۶۰ سنت کمتر از برنت معامله می‌شد.