طلای سیاه پنجمین هفته صعودی متوالی را نیز تجربه کرد
عقب‌افتادگی تقاضای نفت در پسا‌پاندمی
سرمایه‌گذاران صعودی بازار همچنین امیدوارند نفت ایران به علت موانع و اخبار منفی اخیر با تاخیر وارد بازار شود. همه اینها موجب کاهش پیوسته موجودی‌های جهانی طلای سیاه شده؛ امری که نماد بحران بازار برای حدود یک سال و نیم اخیر بوده است. با این حال، بازگشت به حالت عادی (شرایط سال ۲۰۱۹) یک چیز است و رسیدن به آنچه در صورت عدم شیوع پاندمی باید شاهدش بودیم چیز دیگر. جان کمپ، ستون‌نویس رویترز در تحلیلی گفته مصرف سوخت‌های مایع شامل سوخت زیستی احتمالا تا مارس سال بعد از سطح سال ۲۰۱۹ عبور کند. اما نکته اینجاست که در پنج سال پیش از همه‌گیری کووید-۱۹ هرساله به طور متوسط یک درصد (تقریبا معادل یک میلیون بشکه در روز) به تقاضای جهانی نفت افزوده می‌شد. بنابراین، حتی تا پایان سال ۲۰۲۲ هم مصرف جهانی نفت بیش از ۲ درصد کمتر از روند بلندمدت خواهد بود. از نظر این کارشناس، برای جبران این خسارت باید نفت قیمت پایینی داشته باشد تا مصرف تحریک شود. اما قیمت فعلی نفت که در بالاترین سطح از اکتبر ۲۰۱۸ است فقط نشان‌دهنده اشتیاق تولیدکنندگان برای تضمین درآمد بالاتر حتی با وجود مصرف پایین‌تر از روند پیشاکرونایی است.
قیمت نفت خام آمریکا (وست تگزاس اینترمدییت) در یک هفته منتهی به جمعه ۴ تیر، با ۴۱/ ۲ دلار افزایش معادل ۳۶/ ۳ درصد به ۷۴ دلار و ۵ سنت بر بشکه رسید. شاخص جهانی برنت هم در این بازه ۶۷/ ۲ دلار برابر با ۶۳/ ۳ درصد بالا رفت تا با قیمت ۱۸/ ۷۶ دلار در هر بشکه معامله شود.
خیلی دور، خیلی نزدیک
شرایط از هر نظر آماده بازگشت به پیش از کرونا در بازار نفت است و برخی تخمین می‌زنند تقاضا در سال جاری به حالت قبل برگردد و اکثریت فکر می‌کنند این اتفاق در سال آینده میلادی رخ دهد. در همین حال قیمت بالای نفت گویای حال خوب این بازار است. اما همه ماجرا به بازگشت به شرایط پیشین محدود نمی‌شود.
جان کمپ در تحلیلی با استناد به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، زمان بازگشت به مصرف جهانی نفت پیش از کرونا را فصل اول سال بعد دانسته که به دلیل توسعه قوی بخش تولید و حمل کالا در جهان و همین‌طور بازگشایی تدریجی اقتصادهای بزرگ اتفاق خواهد افتاد.
او می‌گوید انتظار می‌رود رونق مصرف از سوی شرکت‌های معدنی، تولیدکنندگان، شرکت‌های حمل دریایی و جاده‌ای به همراه رانندگان عادی، عقب‌افتادگی ادامه‌دار مصرف سوخت هواپیما (جت) به علت محدودیت‌های قرنطینه برای مسافران هوایی را جبران کند.
EIA در این باره می‌گوید مصرف جهانی سوخت‌های مایع از جمله سوخت‌های زیستی در ماه مارس سال ۲۰۲۲ به ۶/ ۱۰۰ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این به معنای عبور از سطح مصرف ماه متناظر در سال ۲۰۱۹ برای اولین بار خواهد بود. بنابراین، پس از آنکه در آوریل سال گذشته تقریبا ۲۰ درصد (معادل ۲۰ میلیون بشکه در روز) کاهش یافت و به کمترین سطح رسید، طی کمتر از دو سال به سطح پیشین بازخواهدگشت. ریکاوری چشمگیر در فعالیت اقتصادی و مصرف نفت عمدتا نتیجه واکسیناسیون سریع در اروپا، آمریکا شمالی و قرنطینه سختگیرانه در چین و بخش‌هایی از آسیا است. در کشورهای ثروتمندتر، نرخ بهره بسیار پایین، هزینه‌های بی‌سابقه دولتی و حمایت سخاوتمندانه از کسب‌وکارها و خانوارها همچنین به بهبود بازار نفت سریع‌تر از آنچه در میانه بحران به نظر می‌رسید، کمک کرد.
اما در پنج سال منتهی به کرونا، مصرف جهانی با نرخ رشد سالانه اندکی بیش از یک درصد یا کمی بالاتر از یک میلیون بشکه در روز افزایش می‌یافت.
حتی پس از بازیابی احتمالا قوی بازار، انتظار می‌رود مصرف جهانی پایان سال ۲۰۲۲ بیش از ۲ درصد یا حدود ۲ میلیون بشکه روزانه پایین‌تر از روند پیش از پاندمی باشد. شکاف بین پیش‌بینی‌ها و روند مصرف پیشاکرونایی نشانه آسیب بلندمدت به بازار نفت از ناحیه ویروس کرونا و اقدامات مربوط به آن است. در واقع، خسارتی که پاندمی به تولیدکنندگان زد ۳۰ ماه عرضه با رشد معمولی بود که از دست رفت.
این شکاف می‌تواند با قیمت نفت پایین جبران شود تا مصرف را تحریک کند و تولید را محدود، یا اوپک پلاس، شرکت‌های شیل آمریکا و دیگران به صورت تعمدی به این کار بپردازند.
در این فضا، افزایش قیمت نفت برنت به بیش از ۷۶ دلار بر بشکه در روز جمعه که بسیار بالاتر از متوسط پنج ساله قبل از پاندمی (۵۸ دلار بر بشکه) است، معیاری برای سنجش اشتیاق تولیدکنندگان به محدودیت تولید برای تضمین درآمد بالاتر حتی در حالی است که مصرف کاملا پایین‌تر از روند پیش از پاندمی قرار دارد.
بازار در هفته گذشته متاثر از چه عواملی بود؟
نفت برای پنجمین هفته پیاپی هم بالا رفت که طولانی‌ترین روند افزایشی از دسامبر به حساب می‌آید. این رشد همزمان با ریکاوری تقاضا و ادامه محدودیت عرضه در آمریکا و چین رخ داد.
به گزارش بلومبرگ، تقاضا همچنان در حال بازیابی است و همزمان بازار انتظار دارد تولید اوپک و متحدانش که پنج‌شنبه این هفته برای تعیین سیاست عرضه جلسه دارند، رشد ملایمی داشته باشد. بارت مِلِک، رئیس استراتژی کالایی در TD Securities می‌گوید: «دست کم از دیدگاه من، خیلی بعید است که ائتلاف اوپک پلاس بازار را با سیل عرضه مواجه کند، همه شیرهای تولید نفت را باز و قیمت‌ها سقوط کنند.»
در حالی که مصرف سوخت در مناطق کلیدی شامل آمریکا و اروپا بازیابی می‌شود، موجودی انبارهای نفتی به سرعت تخلیه می‌شود. در همین حال، چشم‌انداز جهش قریب‌الوقوع نفت ایران محو می‌شود چراکه مذاکرات بین این کشور و کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان برای احیای برجام به درازا کشیده شده است. تصویر بازار نفت که به طور فزاینده‌ای مثبت است به سرمایه‌گذاری سفته‌بازانه برای رسیدن نفت به ۱۰۰ دلار بر بشکه در آینده کمک کرده است.
جی پی مورگان چیس اخیرا تخمین خود از تقاضای جهانی برای سال ۲۰۲۱ را ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش داده که از نظرش اکثر این رشد از چین نشات می‌گیرد. این گزارش همچنین می‌گوید تقاضای آمریکا تا سپتامبر قوی باقی خواهد ماند.
جان کیلداف، یکی از شرکای اگین کپیتال در این مورد معتقد است: «همان تِمی در بازار است که چند هفته قبل شاهدش بودیم: هیچ تغییر واقعی در جبهه عرضه و تقاضای قوی وجود ندارد.»
هند به عنوان سومین مصرف‌کننده بزرگ جهان از اوپک پلاس خواسته است تولیدش را افزایش دهد چراکه بر این باور است که قیمت‌های بالا به فشار تورمی می‌افزاید. بر اساس گزارش شرکت ایکرا (Icra Ltd)، انتظار می‌رود تقاضای سوخت حمل و نقل هند در سال آینده رشدی دو‌رقمی داشته باشد.
عربستان سعودی هم در این شرایط گفته گروه تولیدکننده‌ها در مهار تورم نقش بازی می‌کنند و سیگنال احتیاط را در این باره فرستاد چراکه بازار همچنان شکننده است. تحلیلگران در یک نظرسنجی بلومبرگ معتقد بودند به طور متوسط ۵۵۰ هزار بشکه در روز یعنی به سختی یک‌چهارم کسری عرضه جهانی که اوپک‌پلاس برای آگوست پیش‌بینی کرده به تولید این گروه اضافه خواهد شد. اوپک پلاس میزان عرضه را کمتر از تقاضای بازار نگه داشته تا موجودی انبارها تخلیه شود.
