«ویتول» پیشبینی کرد
تهدید زیرساختی در کمین بازار نفت
به گزارش بلومبرگ مدیرعامل بزرگ‌ترین شرکت معامله‌کننده نفت خام دنیا عقیده دارد قیمت نفت در حال حرکت به سمت رشد بیشتر است زیرا توافق کاهش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای کشورهای عضو و غیرعضو اوپک با تحریم‌های نفتی ایران و ونزوئلا همزمان شده است. این همزمانی می‌تواند باعث «کمبود» عرضه نفت خام در بازار جهانی شود؛ به خصوص کمبود نفت خام سنگین که پالایشگران وابستگی زیادی به آن دارند. در نتیجه آن‌طور که راسل هاردی عقیده دارد، قیمت‌ها در بازار جهانی نفت خام این پتانسیل را دارند که تا چند ماه آینده با رشد بیشتری همراه شوند. پیشبینی مدیرعامل ویتول این است که عرضه نفت خام تا سه ماه سوم سال جاری میلادی به تقاضا بسیار نزدیک باشد اما این شرایط در سه ماه چهارم ممکن است کاملا متفاوت باشد.
آنچه این تفاوت را رقم می‌زند، وارد مدار شدن خطوط لوله در حال احداث در حوزه نفتی پرمیان در آمریکا است. پرمیان بزرگ‌ترین حوزه نفت شیل در آمریکا است و با تکمیل خطوط لوله‌ای که حالا در دست احداث هستند، پتانسیل بیشتری برای تولید و ورود به بازار جهانی پیدا خواهد کرد. به این ترتیب در روزهایی که احتمالا قیمت نفت به دلیل کاهش تولید اوپک در اوج قرار دارد تولیدکنندگان شیل آمریکا با استفاده از موقعیت رشد قیمت‌ها، با توسعه زیر ساخت‌هابرای به چالش کشاندن اوپک و وارونه کردن پیش‌بینی‌های رشد قیمت آماده می‌شوند.
خیز پرمیان به سمت بازار جهانی
تولید نفت خام آمریکا در سومین هفته فوریه به ۱۲ میلیون بشکه در روز رسید. این میزان تولید که نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته میلادی رشدی حدودا ۲ میلیون بشکه‌ای در روز را نشان می‌دهد، می‌تواند تا پایان ۲۰۱۹ با رشد بیشتری نیز همراه شود. این انتظار با توجه به توسعه خطوط لوله انتقال نفت خام در آمریکا مطرح می‌شود. کمبود زیرساخت‌‌های انتقال نفت خام در آمریکا همواره به‌عنوان یکی از موانع رشد تولید بیشتر شناخته می‌شد اما با بهره‌برداری از چهار خط لوله اصلی در حوزه نفتی پرمیان، این مانع به میزان زیادی تا پایان امسال هموار می‌شود. هرچند تاریخ بهره‌برداری کامل از این چهار خط لوله اصلی پایان سال ۲۰۲۰ عنوان شده است، اما بخشی از این پروژه تا پایان ۲۰۱۹ به نتیجه می‌رسد.
آنچه از نگاه هاردی می‌تواند بازار جهانی نفت را در سه ماه چهارم سال جاری دچار شوک افزایش عرضه کند نیز به همین خطوط لوله‌های انتقال نفت خام باز می‌گردد. این افزایش عرضه می‌تواند به نوعی تعادل بازار نفت در زمینه نوع نفت‌های عرضه شده به بازار را نیز بر هم بزند زیرا نفت تولید شده در میادین شیل آمریکا سبک و شیرین هستند در حالی‌که نفت تولید اوپک (که طبق برنامه در حال کاهش است) و دو عضو تحریم‌شده آن یعنی ایران و ونزوئلا (که با کمبود عرضه ناخواسته مواجهند)، از نوع سنگین و ترش هستند.
تولید نفت شیل آمریکا، نقش پررنگی در افزایش تاریخی تولید روزانه نفت خام در آمریکا داشته و انتظار می‌رود از این پس نیز تولیدکنندگان شیل پرچمدار رشد تولید نفت در آمریکا باشند. «دنیای اقتصاد» پیش از این در گزارشی با عنوان «واکنش شیل به تصمیم اوپک» با بررسی شرایط حوزه نفتی پرمیان به این پیشبینی اشاره کرده بود که احتمالا ظرفیت تولید در این میدان تا پایان ۲۰۲۰ حدود ۲ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا خواهد کرد. این پتانسیل تنها به واسطه توسعه چهار خط لوله اصلی انتقال نفت در این منطقه تا دو سال آینده است که می‌تواند بالفعل شود.
با تکمیل خط لوله‌های اپیک (EPIC) با ظرفیت انتقال ۹۰۰ هزار بشکه در روز، کاکتوس۲ (Cactus ۲) با ظرفیت ۶۷۰ هزار بشکه در روز، گری اوک (Gray Oak) با ظرفیت ۸۰۰ هزار بشکه در روز و پروژه انتقال انرژی ماژلان (Magellan projects) در حوزه نفتی پرمیان، ظرفیت انتقال نفت خام تولید شده از این حوزه نفتی به خلیج مکزیک تا سه میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. این میزان افزایش ظرفیت دو پیام به همراه دارد. نخست، افزایش ظرفیت تولید روزانه نفت شیل و دوم، فرصت حضور بیشتر نفت تولید آمریکا در بازار جهانی از مسیر خلیج مکزیک.
نشانه‌های توسعه خطوط لوله انتقال نفت خام در جنوب آمریکا اخیرا در حال خودنمایی هستند. گزارش اخیر رویترز از موجودی‌های نفت خام تجاری در West Texas نشان می‌دهد که سطح این موجودی‌ها در هفته گذشته به کمترین میزان در چهار ماه گذشته رسیده است. این اتفاق در پی فعال شدن یک خط لوله برای انتقال نفت تولید شده در بزرگ‌ترین میدان نفت شیل آمریکا به سمت خلیج مکزیک رقم خورد. کاهش ذخایر نفت خام تجاری اتفاقی بوده که در حوزه نفتی پرمیان نیز رقم خورده و از سمت کارشناسان به‌عنوان نشانه‌ای دیگر از کارکرد خطوط لوله انتقال جدید شناسایی می‌شود. از نگاه کارشناسان خطوط لوله انتقال جدید در حوزه پرمیان راهکاری اثرگذار برای از بین بردن تنگنای انتقال نفت است.
نبود زیرساخت کافی برای انتقال سریع نفت تولید شده در این منطقه، باعث شده بود قیمت نفت خام در این منطقه کاهش پیدا کند و ظرفیت مورد نیاز برای ذخیره نفت خام نیز کاهش پیدا کند. بر اساس این گزارش ذخایر نفت خام در حوزه نفتی پرمیان در هفته منتهی به ۱۹ فوریه به ۱۵ میلیون بشکه کاهش پیدا کرد که کمترین سطح از اکتبر بوده است. پیشبینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا این انتظار را مطرح می‌کند که تولید حوزه نفتی پرمیان در ماه مارس رکود ۴ میلیون بشکه در روز را به ثبت برساند. ثبت این رکورد به معنای افزایش تولید سالانه بیش از یک میلیون بشکه‌ای در این حوزه نفتی خواهد بود. در کنار افزایش ظرفیت خطوط لوله انتقال نفت خام در حوزه پرمیان، آن‌طور که IHS Markit پیش از این پیشبینی کرده بود، بخش دیگری از افزایش ظرفیت تولید در این حوزه نفتی به ۳۹۰۰ حلقه چاهی باز‌می‌گردد که در این منطقه حفاری شده، اما باز نشده بودند. طبق پیشبینی این موسسه، افزایش تولید نفت خام آمریکا در سال جاری میلادی ۱/ ۱میلیون بشکه خواهد بود؛ اما با کاهش تنگنای انتقال نفت خام در اواخر ۲۰۱۹، احتمالا این میزان بیشتر نیز خواهد بود. در سال گذشته میلادی نیز رشد تولید روزانه نفت در آمریکا همواره بیش از انتظارها بود و به ارقامی بیشتر از آنچه در پیش‌بینی‌ها مطرح شده بود، دست یافت. به این ترتیب انتظار می‌رود در سال جاری میلادی، بزرگ‌ترین افزایش عرضه نفت خام از سمت آمریکا باشد. این احتمال در شرایطی مطرح می‌شود که در حال حاضر آمریکا با پیشی‌گرفتن از روسیه و عربستان، عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت دنیا را در اختیار دارد. رشد تولید مستمر در میادین نفتی آمریکا در حالی است که روسیه و عربستان به علت پایبندی به توافق کاهش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای، دست‌کم تا پایان شش ماه نخست امسال، فرصتی برای افزایش تولید چشمگیر نخواهند داشت. طبق پیشبینی IHS Markit میزان رشد سالانه تولید نفت در آمریکا تا پایان سال ۲۰۲۰ و بهره‌برداری کامل از پروژه‌‌های افزایش ظرفیت به ۹/ ۱ میلیون بشکه در روز می‌رسد.
تغییر چشم‌انداز عرضه
بازار نفت در ماه‌های پایانی سال گذشته و پس از افزایش تولید عربستان و روسیه که هدف جبران کاهش تولید ایران زیر سایه تحریم‌ها را دنبال می‌کرد، در آستانه بازگشت مازاد عرضه قرار گرفت. با این حال معافیت هشت خریدار نفت خام ایران از سمت کاخ سفید که در نوامبر رقم خورد، باعث شد کشورهایی که بازار را در معرض خطر بازگشت مازاد عرضه قرار داده بودند، برای کاهش تولید دست به کار شوند. کاهش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه نفت خام در روز در ۶ ماه نخست ۲۰۱۹، تصمیمی بود که عربستان و روسیه به عنوان سردمداران طرح کاهش تولید در نوامبر سال گذشته به آن دست یافتند و از ابتدای ژانویه آن را به شکل رسمی آغاز کردند. عربستان اما به عنوان کشوری که نیاز بیشتری به رشد قیمت نفت دارد، این توافق را یک ماه زودتر از موعد رسمی آغاز کرد. به این ترتیب پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید در نخستین ماه از اجرای این توافق به ۸۶ درصد رسید که عملکرد قابل قبولی به شمار می‌رود. با وجود پایبندی ۲۵ درصدی کشورهای غیرعضو اوپک به توافق کاهش تولید، شدت کاهش تولید از سمت عربستان سعودی به قدری چشمگیر بوده که به خوبی عملکرد غیرقابل دفاع کشورهای غیرعضو اوپک را پوشش داده است.با تمام این تفاسیر، مدیرعامل ویتول در گفت‌وگو با بلومبرگ پیشبینی می‌کند که احتمالا در ۶ ماه آینده، بازار جهانی نفت با یک افزایش عرضه سنگین مواجه باشد. این پیشبینی در حالی مطرح می‌شود که کاهش تولید اوپک و تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران و ونزوئلا، باعث شده نفت خام کمتری به بازار عرضه شود.
در پی این تحولات، که فاصله قیمتی نفت سنگین دبی با شاخص نفت خام برنت را به کمترین سطح در ۹ سال گذشته رسانده است (به علت کمبود نفت سنگین و وفور نفت سبک در پی افزایش تولید شیل)، کارشناسانی همچون هاردی عقیده دارند رشد قیمت نفت در سال جاری ادامه خواهد یافت اما این رشد احتمالا در سه ماه چهارم سال جاری متوقف خواهد شد. قیمت نفت خام برنت به عنوان شاخص جهانی نفت خام سبک، اخیرا به بیش از ۶۵ دلار بر بشکه رسیده که از عوامل بنیادین عرضه و تقاضا نشات گرفته است. این میزان رشد از نگاه مدیرعامل ویتول منطقی است و می‌تواند تداوم داشته باشد. با این حال این چشم‌انداز از نگاه هاردی، تنها تا سه ماه سوم سال جاری میلادی ادامه دارد و در ادامه تحت تاثیر گسترش ظرفیت تولید در حوزه نفت پرمیان که به واسطه توسعه خطوط لوله انتقال نفت خام ایجاد شده است، به چالش کشیده خواهد شد. هاردی در عین حال با ارائه یک پیشبینی بدبینانه از رشد تقاضای روزانه نفت خام در ۲۰۱۹، احتمال مازاد عرضه در سه ماه چهارم سال جاری را شدیدتر عنوان می‌کند. به عقیده او، رشد تقاضای نفت در ۲۰۱۹ تنها ۱/ ۱ میلیون بشکه در روز خواهد بود که بسیار کمتر از ۵/ ۱ میلیون بشکه در روز در سال گذشته است. در شرایطی که پیشبینی از افزایش عرضه نفت خام آمریکا در ماه‌های پایانی سال جاری محتمل به نظر می‌رسد، چنانچه پیشبینی مدیرعامل ویتول از رشد تقاضا در سال جاری محقق شود، باید یک پایان‌بندی تلخ برای ۲۰۱۹ را انتظار کشید مگر اینکه اوپک برای مقابله با افزایش ظرفیت تولید و انتقال نفت خام آمریکا، چاره‌ای بیندیشد.
ارسال نظر