قیمت طلای سیاه به اوج چهارساله رسید
پیش‌بینی نفت ۱۰۰ دلاری
به دنبال عدم موافقت تولیدکنندگان نفت در نشست الجزایر با درخواست ترامپ برای افزایش تولید، بهای نفت برنت روز گذشته به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۴ رسید. رئیس‌جمهوری آمریکا روز پنج‌شنبه در توییت خود به اوپک دستور داد که قیمت نفت را کاهش دهد، از این رو انتظار می‌رفت در نشست الجزایر که روز یکشنبه برگزار شد، کشورهای تولیدکننده نفت به خصوص عربستان و متحدانش به درخواست ترامپ پاسخ مثبت داده و تصمیم به افزایش تولید بگیرند. وزرای نفت این کشورها هرچند تلاش کردند که ظرفیت خود برای افزایش عرضه را به نمایش بگذارند، اما در عین حال افزایش تولید را غیرضروری دانستند. این موضوع در کنار مسائلی چون، نگرانی از پیامدهای حمله تروریستی روزشنبه در اهواز و تهدید ونزوئلا توسط دولت آمریکا موجب جهش قیمت‌ها شد. با این حال به نظر می‌رسد دامنه اثرگذاری نشست الجزایر علت اصلی رشد ۲درصدی قیمت نفت در روز گذشته بوده است. به اعتقاد کارشناسان این نشست نشان داد که بازار نفت در ماه‌های آینده با کاهش صادرات ایران به دنبال فشارهای آمریکا، با کمبود عرضه مواجه خواهد شد. از این رو، بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان برآورد خود از قیمت نفت در ماه‌های پیش‌رو را افزایش داده‌اند. به‌طور مثال، دو شرکت تجاری نفت ترافیگورا و مرکوریا در کنفرانس سالانه پلاتس در سنگاپور از احتمال رسیدن قیمت نفت به ۱۰۰ دلار خبر دادند.
نفت در اوج ۴ ساله
قیمت نفت روز گذشته رشد قابل توجهی را تجربه کرد. هر بشکه نفت برنت تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت ۱۸ به وقت تهران) با ۸۵/ ۱ دلار معادل ۳/ ۲ درصد رشد با قیمت بیش از ۵۰/ ۸۰ دلار بر بشکه معامله شد؛ این رقم بیشترین سطحی است که بهای این نفت شاخص از نوامبر سال ۲۰۱۴ یعنی حدود ۴ سال اخیر تجربه کرده است. بهای نفت شاخص بازار آمریکا(WTI) نیز حدود ۳/ ۱ دلار معادل ۸/ ۱ درصد افزایش یافت و به بیش از ۷۲ دلار بر بشکه رسید. تحلیلگران نتیجه نشست اوپک و غیراوپک در الجزایر مبنی بر عدم افزایش تولید را مهمترین دلیل رشد قیمت‌ها دانستند.
در نشست الجزایر که با حضور نماینده و وزرای نفت غالب کشورهای حاضر در توافق نفتی برگزار شد، هیچ تصمیمی فراتر از آنچه در نشست رسمی اوپک اتخاذ شده بود، گرفته نشد. اوپک و غیراوپک همچنان به رساندن میزان پایبندی به توافق به سطح ۱۰۰درصد تاکید کردند. آنطور که در بیانیه پایانی این نشست اعلام شده، سطح پایبندی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به توافق کاهش تولید در ماه آگوست ۱۲۹ درصد و میزان پایبندی در ماه جولای ۱۰۹ درصد بوده است. وزیر انرژی عربستان سعودی نیز اعلام کرد که هیچ‌گونه کمبود عرضه‌ای در بازار نفت مشاهده نمی‌کند و هیچ پالایشگاهی در دنیا را سراغ ندارد که برای تامین نفتش با مشکل مواجه باشد. از این رو خالد الفالح افزایش عرضه نفت را غیرضروری دانست و آن را منوط به افزایش تقاضا کرد. وزیر انرژی روسیه، الکساندر نواک نیز دیگر کسی بود که افزایش تولید نفت را غیرضروری دانست. نواک گفت: «روسیه هیچ دلیلی برای افزایش فوری عرضه نفت نمی‌بیند.» این اظهارات در حالی مطرح شد که درست چند روز پیش از نشست الجزایر رئیس‌جمهور آمریکا در توییتر با خطاب قرار دادن اوپک با عنوان «کارتل» به این سازمان دستور داد که قیمت نفت را کاهش دهد. ترامپ اعلام کرد که امنیت خاورمیانه را آمریکا تامین می‌کند، بنابراین تلویحا فرمانبرداری اوپک از این کشور را اجتناب ناپذیر دانست. با این حال وزیر نفت عربستان در پاسخ به توییت ترامپ گفت: «به یقین او اشتباه می‌کند.» الفالح همچنین اعلام کرد که مسوول تعیین بهای نفت نیست.
سایت خبری بلومبرگ رشد شدید قیمت‌ها در روز گذشته را به «پاسخ سرد» اوپک به درخواست دونالد ترامپ مربوط دانست. پایگاه اطلاع رسانی اس‌اندپی گلوبال پلاتس نیز، ضمن اشاره به «نشست الجزایر و متعادل دانستن سمت عرضه و تقاضا بازار نفت از سوی الفالح» و تاثیر آن بر قیمت‌ها، تهدیدهای دولت آمریکا علیه ونزوئلا را عامل دیگری دانست که موجب افزایش قیمت‌ها شده است. بر اساس گزارش پلاتس، روز جمعه دولت ترامپ تهدید کرده آماده وضع تحریم‌های جدیدی علیه دولت نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور کنونی ونزوئلا است. این تهدیدها در حالی مطرح شده که تولید نفت ونزوئلا تحت تاثیر مجموعه‌ای از عوامل از جمله مشکلات اقتصادی، سوء مدیریت و تحریم‌های آمریکا ظرف چند سال اخیر در مسیر کاهشی قرار گرفته و در حال حاضر به حدود ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز رسیده است. این مقدار حدود یک میلیون بشکه از میزان تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۶ کمتر است. پیش‌بینی می‌شود وضع تحریم‌های جدید سرعت افت تولید ونزوئلا را تشدید کند.
اما عامل دیگر رشد قیمت نفت خام که از سوی هلیما کرافت، تحلیلگر ارشد بازار نفت و مدیر موسسه آربی‌سی کپیتال مارکت به آن اشاره شده، حمله تروریستی روز شنبه در اهواز بوده است. کرافت بر این باور است که این حمله مهم‌تر و موثرتر از نشست اوپک برای بازار نفت بوده است، چراکه می‌تواند پیامدهای جدی برای منطقه خاورمیانه در پی داشته باشد. به اعتقاد این کارشناس بازار نفت، حمله تروریستی اهواز می‌تواند خصومت بین کشورهای خاورمیانه را تشدید کند. آنطور که مقامات کشورمان اعلام کرده‌اند، تروریست‌ها در برخی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس که روابط خصمانه با تهران دارند، آموزش دیده‌اند.
تحریم ایران و نفت ۱۰۰ دلاری
همزمان با جهش قیمت نفت، ۳۴امین کنفرانس سالانه آسیا پاسیفیک پترولیوم توسط موسسه پلاتس بر آغاز شد. اولین روز این همایش ۳روزه، روز گذشته در حالی برگزار شد که غالب متخصصان و کارشناسان حاضر از رشد قیمت نفت در ماه‌های آینده خبر دادند. آنطور که گزارش بلومبرگ از این کنفرانس که به اختصار اپک (APPEC) نامیده می‌شود، نشان می‌دهد، بزرگ‌ترین تاجران نفت برای اولین بار از سال ۲۰۱۴ احتمال رسیدن قیمت نفت به ۱۰۰ دلار ظرف چند ماه را مطرح کرده‌اند. بر اساس این گزارش، عدم توجه اوپک به درخواست ترامپ برای کاهش قیمت نفت در کنار ظهور نشانه‌هایی از کاهش صادرات نفت ایران، موجب شد که بانکداران، تجار و معامله‌گران در نشست سالانه پلاتس در سنگاپور پیش‌بینی کنند در ماه‌های پیش‌رو قیمت‌ها افزایش خواهند یافت.
دانیل جایگی، بنیانگذار شرکت تجاری سوئیسی مرکوریا (Mercuria) به‌عنوان یکی از سخنرانان این کنفرانس، از رسیدن قیمت نفت به ۱۰۰ دلار در ماه‌های آینده خبر داد. جایگی گفته است: «بازار هنوز پاسخ مناسبی به احتمال حذف ۲میلیون بشکه از عرضه نفت در سه ماه چهارم سال جاری نداده است. به نظر من این امکان وجود دارد که قیمت‌ها به ۱۰۰ دلار برسند.» بن لوکوک، معاون فروش شرکت تجاری ترافیگورا نیز با اشاره به احتمال کاهش صادرات نفت ایران از ادامه افزایش قیمت‌ها خبر داده است. هرچند لوکوک بر این باور است که صادرات نفت ایران قطع نخواهد شد، با این حال معتقد است کاهش صادرات بیشتر از مقداری بوده که در زمان خروج ترامپ از برجام پیش‌بینی می‌شده است. این کارشناس ارشد بازار نفت می‌گوید: «در زمان خروج ترامپ از برجام پیش‌بینی می‌شد کاهش صادرات نفت ایران ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز باشد، اما در حال حاضر برآوردها از عرضه نفت ایران به بیش از یک میلیون بشکه و حتی ۵/ ۱ میلیون بشکه در روز رسیده است، چراکه ترامپ برای تحریم نفت ایران بسیار جدی به نظر می‌رسد.» از این رو لوکوک بر این باور است که قیمت نفت تا کریسمس به ۹۰ دلار و اوایل سال ۲۰۱۹ به ۱۰۰ دلار به ازای هر بشکه خواهد رسید.
نگرانی از سمت عرضه تنها به ایران محدود نمی‌شود، همان‌طور که اشاره شد نگرانی از تداوم افت عرضه نفت ونزوئلا و از سوی دیگر احتمال کاهش رشد تولید آمریکا از دیگر مسائلی هستند که سمت عرضه نفت را تهدید می‌کند. غیر از نگرانی‌هایی که در کنفرانس APPEC مطرح شده، بسیاری از بانک‌ها و موسسات بین‌المللی برآوردهای خود از قیمت نفت را افزایش داده‌اند. به‌طور مثال، فرانسیسکو بلانچ، یکی از مدیران بانک آمریکا (Bank of America) با اشاره به نشست اوپک و غیراوپک در الجزایر روز گذشته در یادداشتی خطاب به مشتریان این بانک نوشته است: «نشست الجزایر نشان داد که باید منتظر واقعه‌ای در بازار نفت مانند آنچه در سال ۲۰۰۸ رخ داد، باشیم.» در سال ۲۰۰۸ به دلیل نامتعادل بودن سمت عرضه و تقاضا، قیمت نفت برنت تا ۱۵۰ دلار بر بشکه افزایش یافت، اما همین رشد سریع و غیرمعمول موجب افت تقاضا برای نفت و سقوط قیمت‌ها به حدود ۴۰ دلار در عرض چندماه شد. در حال حاضر نیز جنگ تجاری بین آمریکا و چین و همچنین ضعف اقتصادهای نوظهور می‌تواند تاثیر رشد قیمت‌ها بر میزان تقاضا را تشدید کند و تقاضا برای نفت را کاهش دهد. بانک آمریکا در سناریوی اصلی، بهای نفت در سال ۲۰۱۹ را حدود ۸۰ دلار بر بشکه پیش‌بینی کرده است. بانک سیتی‌گروپ نیز در یادداشتی به قلم اد مورس که روز گذشته منتشر شد، بهای نفت برنت در سه ماه چهارم سال را حدود ۸۰ دلار پیش‌بینی کرد. با این حال اعلام کرد به دلیل تعادل شکننده در سمت عرضه و تقاضا و همچنین نبود ظرفیت مازاد عرضه در بازار، قیمت‌ها می‌تواند تا ۹۰ دلار بر بشکه افزایش یابد و حتی به ۱۰۰ دلار بر بشکه نیز برسد. بانک‌های آمریکایی مریل لینچ و جیپی مورگان نیز برآورد خود از بهای نفت را افزایش داده و پیش‌بینی کرده‌اند که در نیمه اول سال ۲۰۱۹ قیمت برنت به ۹۵ دلار بر بشکه برسد.
اگر ترامپ توییت نمی‌کرد
بهای نفت برنت روز گذشته در حالی رشد حدود ۲دلاری را تجربه کرد که غالب کارشناسان و سایت‌های خبری و تحلیلی «جواب رد اوپک و غیراوپک» در نشست الجزایر را مهمترین عامل این رشد قیمت‌ها معرفی کرده‌اند. در واقع توییت ترامپ این انتظار را به وجود آورد که عربستان و متحدانش در اوپک به‌عنوان اصلی‌ترین دوستان آمریکا در خاورمیانه در نشست الجزایر به‌طور فوری به این توییت واکنش نشان داده و از آمادگی خود برای افزایش تولید خبر دهند. از این رو اگر ترامپ توییت نمی‌کرد، ممکن بود قیمت برنت روز گذشته چنین رشد قیمتی را تجربه نمی‌کرد و به بیش از ۸۰ دلار بر بشکه نمی‌رسید.
این موضوعی است که توسط حسین کاظم‌پور اردبیلی، نماینده ایران در اوپک نیز بر آن تاکید شده است. کاظم‌پور در حاشیه نشست الجزایر در گفت‌وگو با سایت خبری سی‌ان‌بی‌سی، گفته است: «عادت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در اظهار‌نظرهای جنجالی در شبکه‌های مجازی، قیمت نفت را بالا می‌برد. او برای مهار رشد قیمت نفت، باید اظهار نظر در فضای مجازی را متوقف کند.» کاظم‌پور افزوده است: «دولت ترامپ مسائل سیاسی را به اوپک تحمیل می‌کند و هدف آن تفرقه‌اندازی میان اعضای اوپک و پایین آوردن قیمت نفت برای منافع آمریکا است.» در نهایت نماینده ایران اعلام کرده است که «اگر آنها ساکت می‌ماندند، قیمت‌ها پایین‌تر بودند و من از این بابت مطمئن هستم؛ من به او (ترامپ) می‌گویم که ساکت باش، توییت منتشر نکن و وضع بهتری درباره قیمت خواهی داشت.»
ارسال نظر