تحلیل و بررسی آمار واردات چین نشان می‌دهد چه کسی سهم بازارش را افزایش داده و چه کسی با کاهش سهم بازار خود روبه‌رو‌ شده است. عربستان سعودی در هشت ماه نخست سال ۲۰۱۶ بزرگ‌ترین‌ صادرکننده نفت به چین بود اما در فاصله ژانویه تا اوت امسال به رتبه سوم پس از روسیه و آنگولا تنزل یافت. صادرات عربستان به چین در هشت ماه نخست امسال ۰۳/ ۱ میلیون بشکه در روز بود که ۷/ ۱درصد نسبت به مدت مشابه سال میلادی گذشته کاهش داشت. اگرچه این کاهش نسبتا اندک به نظر می‌رسد اما اگر در نظر بگیریم که مطابق با روند افزایش واردات از سوی چین، عربستان می‌توانست صادراتش به این کشور را بالا ببرد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. اگر از ۸/ ۱۲درصد مجموع نرخ رشد واردات نفت چین، واردات نفت عربستان افزایش داشت به معنای آن بود که این کشور ۱۸/ ۱ میلیون بشکه در روز صادرات داشته باشد. این رقم ۱۵۰ هزار بشکه در روز بیشتر از میزان صادرات واقعی عربستان است و شاید به خوبی نشان می‌دهد که سعودی‌ها با محدود کردن تولید خود به منظور متعادل کردن بازار نفت جهانی و بالا بردن قیمت‌ها، تا چه میزان از سهم صادراتشان را واگذار کرده‌اند. سعودی‌ها یکی از بانیان اصلی توافق سال گذشته اوپک و متحدانش شامل روسیه برای محدود کردن تولید به میزان حدود ۸/ ۱ میلیون بشکه در روز بودند. این توافق که در ابتدا قرار بود به مدت ۶ ماه اجرا شود، بعدها تا پایان سه ماه نخست سال آینده تمدید شد. زیرا مشخص شد که بازار با آهنگی آهسته‌تر از آنچه تولیدکنندگان امیدوار بودند، در حال متعادل شدن است و قیمت‌ها در محدوده نسبتا پایینی مانده‌اند.

بنابراین اگر سعودی‌ها بخشی از سهم بازارشان در چین را از دست داده‌اند، چه کشورهایی جای آنها را گرفته‌اند؟ بر اساس گزارش رویترز، میان تولیدکنندگانی که در توافق کاهش تولید حضور دارند، آنگولا و روسیه موفق شده‌اند سهمشان را از واردات نفت چین افزایش دهند. چین در هشت ماه نخست سال ۲۰۱۷ به میزان ۰۵/ ۱ میلیون بشکه در روز از آنگولا نفت وارد کرد که ۶/ ۱۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشت. اگر رشد واردات چین از آنگولا با نرخ رشد کلی واردات نفت این کشور تطبیق داده شود، به معنای آن است که چین ۰۲/ ۱ میلیون بشکه در روز نفت از آنگولا خریداری کرده است یعنی آنگولا ۳۰ هزار بشکه در روز بیشتر در مقایسه با زمانی که سهم بازارش ثابت می‌ماند، نفت عرضه کرده است. واردات نفت چین از روسیه در هشت ماه نخست امسال به ۱۶/ ۱ میلیون بشکه در روز رسید که ۲/ ۱۳ درصد رشد داشت که حدود ۱۰ هزار بشکه در روز بیشتر از سهم روسیه از رشد واردات نفت چین بوده است.

ایران در هشت ماه نخست در مقایسه با نرخ کلی رشد واردات چین، ۸۳ هزار بشکه در روز و عراق ۱۷ هزار بشکه در روز کاهش صادرات داشت. در میان صادرکنندگان خارج از توافق اوپک و متحدانش، بیشترین برد را برزیل داشت که صادراتش به چین در هشت ماه نخست سال میلادی جاری ۸/ ۴۱ درصد رشد کرد و به ۴۸۰ هزار بشکه در روز رسید. شاخص‌ترین صادرکننده در این بین آمریکا بود. چین در هشت ماه نخست امسال ۱۲۸ هزار بشکه در روز از آمریکا واردات داشت که بیش از ۱۰۰۰ درصد رشد داشت.

از برخی جهات آمار واردات نفت چین، دنیای کوچکی از مسائل بازار نفت جهانی را تشکیل می‌دهد. آمار چین نشان می‌دهد که بار متعادل‌سازی بازار به‌طور یکسان از سوی کسانی که در توافق کاهش تولید حضور دارند، تقسیم نشده است. از سوی دیگر نشان می‌دهد که چین به راحتی توانسته است برای عرضه کسانی که تولیدشان را محدود کرده‌اند، جایگزینی پیدا کند.