پوست‌اندازی صنعت نفت در پسابرجام

دنیای اقتصاد: وزیر امور خارجه روز گذشته در ساختمان مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه میزبان میهمانانی از صنعت نفت و گاز کشور بود تا در کنفرانسی با نام «برجام و اقتصاد مقاومتی» آثار اجرای برجام در صنعت نفت و گاز کشور از سوی کارشناسان حاضر مورد بررسی قرار گیرد. به این ترتیب مسوولان صنعت نفت و گاز که در طول یک سال اجرای برجام از فرصت رفع تحریم‌ها به خوبی استفاده کرده و کارنامه قابل قبولی از خود ارائه داده‌اند، روز گذشته به تشریح فعالیت‌های خود و مقایسه شرایط تولید و صادرات نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی در دوران قبل و بعد از اجرای برجام پرداختند.

به این ترتیب در کنفرانس «برجام و اقتصاد مقاومتی» که با حضور عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، امیرحسین زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت، عباس کاظمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، حمیدرضا عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز، سرپرست مدیریت کل اوپک و روابط با مجامع انرژی و رئیس امور بیمه و دعاوی شرکت ملی نفتکش برگزار شد، دستاوردهای وزارت نفت در دوران پسابرجام مورد بررسی قرار گرفت. رشد دو برابری صادرات نفت ایران، عملیاتی شدن قراردادهای جدید نفتی از خرداد سال ۹۶، آغاز صادرات گاز به عراق، رفع تحریم بیمه نفتکش‌های ایرانی و... از جمله محورهایی بودند که سخنرانان در کنفرانس دیروز به آنها پرداختند.

لزوم اجماع بر سر قراردادهای جدید نفتی

عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه که نخستین سخنران کنفرانس علمی - پژوهشی برجام و اقتصاد مقاومتی در سالن البرز دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه بود، گفت: در فضای برجام یکی از حوزه‌هایی که خستگی ما را درآورد نفت و گاز بود. کاری که برجام باید انجام می‌داد این بود که موانع را از سر راه اقتصاد ایران بردارد و درهمه حوزه‌هایی که برجام قرار بود مانعی بردارد، موانع برداشته شد. عراقچی با تاکید بر اینکه برجام وظیفه خود را انجام داده و اکنون همه چیز به تلاش وزارتخانه‌ها بستگی دارد، گفت: من اینجا شهادت می‌دهم یکی از بهترین وزارتخانه‌هایی که از فرصت برجام بهترین استفاده را کرد و توانست خود را به شرایط قبل از تحریم‌ها بازگرداند وزارت نفت بود و من همین‌جا از وزیر نفت و بقیه همکاران در این وزارتخانه تشکر می‌کنم. معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه ادامه داد: این یک شاهکار است که در عرض یک سال هم میزان تولید افزایش پیدا کند و هم میزان صادرات. در شرایط تحریم همه مشتریان نفتی ایران رفته بودند و با کشورهای تولیدکننده دیگری قرارداد بسته بودند اما وزارت نفت توانست در فضای بعد از برجام این مشتریان را احیا و حتی مشتریان جدیدی پیدا کند. عراقچی با بیان اینکه حدود ۸۰ میلیارد دلار قرارداد نفتی در حال مذاکره است، گفت: اگر این قراردادها طول کشیده به خاطر خودمان بود تا در مورد قراردادهای جدید نفتی به اجماع برسیم، به اعتقاد من حال برجام خوب است و طوری که آقای زمانی‌نیا معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت عنوان کردند حال نفت و گاز خیلی خوب است. معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه از وزارت نفت به عنوان یکی از پیشروان اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نام برد و گفت: برجام با وجود همه مسائل داخلی حالش خوب است و صنعت نفت حال بهتری دارد.

نهایی شدن قراردادها از خرداد 96

زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت که مدیریت پنل نخست کنفرانس برجام و اقتصاد مقاومتی را بر عهده داشت، در اظهاراتی گفت: در بحث برجام سیاه‌نمایی‌هایی انجام شده و می‌شود اما در حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و پخش و پالایش هیچ گونه سیاه‌نمایی نشده است و اساسا امکان سیاه‌نمایی در این بخش وجود ندارد.امیرحسین زمانی‌نیا در کنفرانس روز گذشته با بیان اینکه صنعت نفت بعد از اجرای برجام رشد خوبی داشته است، افزود: وزارت نفت در حال مذاکره برای انعقاد ٢٥ قرارداد نفتی است و به‌طور قطع این قراردادها از خرداد ۹۶ قطعی می‌شوند. او همچنین در پاسخ به این سوال «دنیای اقتصاد» که علت به تعویق افتادن مناقصات نفتی چیست و چه زمانی اجرا می‌شود، گفت: برخی جزئیات در قراردادهای نفتی باید نهایی شوند که این اتفاق تا پایان اسفندماه رخ خواهد داد. بعد از تکمیل نهایی، قراردادهای جدید نفتی به دست طرف‌های مقابل خواهد رسید و در خرداد ۹۶ تفاهم‌نامه‌ها نهایی خواهد شد. زمانی‌نیا با اشاره به همکاری توتال با ایران توضیح داد: توتال اعلام کرده است منتظر تصمیم نهایی آمریکا در مورد ایران است و ما هم آنها را درک می‌کنیم، آنها می‌خواهند ٥ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کنند، البته آنها از یک ماه و نیم گذشته تاکنون بیش از ٢٠ میلیون دلار هزینه و پروپوزال‌های خود را آماده کرده‌اند.

معاون وزیر نفت همچنین در رابطه با خبری که از تمایل توتال برای خرید پروژه ایران ال‌ان‌جی منتشر شده بود، گفت: من چیزی در این رابطه نشنیده‌ام، اما موضوعی که الان مهم به نظر می‌رسد این است که قیمت LNG در حال حاضر پایین است و بازار LNG بازار خریدار است نه بازار فروشنده و ما در حال حاضر LNG برای فروش نداریم، البته امیدواریم پنج تا هفت سال دیگر بازار انرژی متعادل‌تر شود و شاید در آن زمان ما هم فعالیت خود را آغاز کنیم. وی با تاکید بر اینکه در اروپا عرضه‌کننده ال ان جی زیاد است، در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» مبنی بر اینکه «برنامه وزارت نفت برای پروژه ایران ال ان جی چیست»، گفت: LNG هنگامی ساخته می‌شود که بدانیم با محصول آن چه کاری می‌خواهیم انجام دهیم و آیا ساخت LNG مقرون به صرفه است یا خیر و آیا انتخاب‌های دیگری برای استفاده از گازمان داریم یا فقط LNG است. زمانی‌نیا در ادامه با تاکید بر اینکه «مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرده است که دولت جدید آمریکا توافقات برجام را رعایت می‌کند»،گفت: بنابراین مشکل عمده‌ای در بخش نفت و گاز نخواهیم داشت.

صادرات گاز به عراق از لحظه گشایش فاینانس

حمیدرضا عراقی، معاون وزیر نفت در امور گاز؛ در کنفرانس روز گذشته یکی از آثار مهم برجام را حذف هزینه‌های اضافی صادرات و واردات تجهیزات عنوان کرد و گفت: بعد از برجام و با ورود تجهیزات به کشور تولید گاز در پارس جنوبی افزایش یافت و حالا به قطر نزدیک شده و امکان دارد تا پایان امسال از تولید قطر نیز فراتر برود.وی با بیان اینکه اگر برجام نبود، بر اساس برنامه تحریم‌ها میزان تولید نفت ایران حالا بسیار اندک شده بود، گفت: یکی از آثار بسیار مهم برجام افزایش تولید نفت و صادرات آن و حفظ قیمت دلار بود درحالی‌که اگر دلارهای حاصل از افزایش صادرات نفت نبود، کسی نمی‌دانست الان نرخ دلار در ایران چقدر بود. عراقی در ادامه از آغاز صادرات گاز به بصره عراق از سال آینده خبر داد و گفت: زیرساخت‌های صادرات گاز به عراق از چند ماه قبل آماده شده است، اما تا زمانی‌که عراق خیال ما را از نظر پرداخت پول راحت نکند ما صادرات را آغاز نمی‌کنیم، زیرا نمی‌خواهیم گاز مجانی به کسی بدهیم. مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران به برنامه توسعه گازرسانی در کشور اشاره کرد و گفت: امسال ۴۸ شهر و پنج هزار و ۶۰۸ روستا از نعمت گاز طبیعی برخوردار شدند. وی درباره جایگزینی گاز با سوخت مایع در نیروگاه‌ها نیز افزود: سالانه ۶/ ۱۳ میلیارد دلار ارزش جایگزینی گاز با سوخت مایع در نیروگاه‌ها است و اکنون ۹۳ درصد مصرف سوخت در نیروگاه‌ها با گاز انجام می‌شود.

14 میلیارد دلار برای نوسازی 9 پالایشگاه

عباس کاظمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی دیگر سخنران کنفرانس روز گذشته بود که صحبت‌های خود را با گلایه از عملکرد صدا و سیما در انعکاس دستاوردهای برجام به‌خصوص در زمینه نفت و گاز آغاز کرد. عباس کاظمی در همایش علمی_پژوهشی برجام و اقتصاد مقاومتی با بیان اینکه صادرات فرآورده‎های نفتی در سه ماه تابستان امسال روزانه ۶۰۰ هزار بشکه بوده است گفت: این رقم در سال آینده به ۸۰۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید. کاظمی درمورد دستاوردهای برجام در زمینه پالایش و پخش توضیح داد: امضای تفاهم‎نامه‎ها و توافق‎ها با شرکت‎های بین‌المللی برای اجرای پروژه‎های پالایشی، صادرات انواع فرآورده‌های نفتی، تامین کاتالیست و تسهیل گشایش نقل و انتقال پول برای تامین مالی و افتتاح پروژه‎ها از اصلی‌ترین دستاوردهای برجام است.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با بیان اینکه طبق قانون باید میزان مازوت تولید پالایشگاه‎ها به کمتر از ۱۰ درصد برسد افزود: در این زمینه نیازمند ۱۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای اصلاح ۹پالایشگاه کشور هستیم که ۳ میلیارد دلار آن در قالب توسعه فاز دوم پالایشگاه آبادان انجام شده است اما متاسفانه چنین خبر خوبی به هیچ وجه از طریق صدا و سیما منعکس نشد. مطالبه ما از صدا و سیما جدی است، زیرا صدا و سیما از مالیات مردم تغذیه می‌کند و مردم باید بدانند چه اتفاقی می‌افتد و واقعیت چیست.کاظمی با اشاره به مشکلاتی مانند نقل و انتقال پول و کالا و همچنین خرید کالا به چند برابر قیمت اصلی در دوران تحریم، گفت: خوشبختانه دورانی که مدیران برای انتقال پول نه تنها ریسک‌، بلکه قمار می‌کردند گذشت و امروز با توسعه صادرات فرآورده‌های نفتی جلوگیری از خام‌فروشی نیز به‌طور جدی در دستور کار قرار گرفته است. معاون وزیر نفت با بیان اینکه به‌دلیل توسعه گازرسانی در کشور و توزیع بنزین یورو ۴ در کلان‌شهرها، آلودگی هوا تا حدود زیادی کنترل شده است، افزود: اگر این اقدام‎ها انجام نمی‌شد، مردم مجبور بودند در تونلی از دود نفس بکشند.

افزایش درآمد ٢٨ میلیون دلاری در روز

سرپرست مدیریت کل اوپک و روابط با مجامع انرژی که در پنل دوم کنفرانس برجام و اقتصاد مقاومتی سخنرانی داشت، گفت: در سایه اجرای برجام و تدابیر وزارت نفت درآمد نفتی ایران روزانه ٢٨ میلیون دلار افزایش یافت. بهروز بیک‌علیزاده با تشریح افزایش تولید و صادرات نفت ایران بعد از اجرای برجام اظهار کرد: صادرات نفت خام ایران در طول بیش از یک‌سال از اجرای برجام به ٢ میلیون بشکه در روز رسیده است که به همراه میعانات گازی به بیش از ٢ میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه در روز می‌رسد. او در ادامه گفت: در مجموع با افزایش حدود ١٠ دلاری قیمت نفت پس از توافق کشورهای اوپک و غیراوپک برای کاهش تولید، درآمد نفتی کشور روزانه ٢٨ میلیون دلار افزایش یافته است.سرپرست مدیریت کل اوپک و روابط با مجامع انرژی به کاهش تولید نفت ایران در زمان تحریم و رسیدن آن به ٢ میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه در روز اشاره کرد و گفت: در این سال‌ها، تولید نفت عراق و عربستان به‌طور قابل توجهی افزایش یافت به گونه‌ای که تولید عراق در سال ٢٠١٥ به بیش از ٤ میلیون و عربستان به بیش از ١٠میلیون بشکه در روز رسید.وی در ادامه به تشریح نشست دوحه و رفت‌وآمدهای وزیران نفت کشورهای عضو اوپک برای متقاعد کردن ایران برای پذیرفتن فریز نفتی اشاره کرد و گفت: ایران هیچ‌گاه زیر بار فریز و کاهش تولید نفت نرفت و معتقد بود باید سهمش را از بازار نفت به میزان قبل از تحریم‌ها پس بگیرد، بنابراین ایران با پایبندی بر مواضع خود، نه تنها از کاهش تولید مستثنی شد، بلکه اجازه افزایش ٩٠ هزار بشکه‌ای تولید نفت خود را نیز دریافت کرد.

تردد نفتکش‌های ایران در آب‌های جهان بعد از برجام

رفع موانع بیمه و تردد نفتکش‌های ایران در بنادر جهان موضوعی بود که رئیس امور بیمه و دعاوی شرکت ملی نفتکش ایران آن را یکی از دستاوردهای مهم برجام ارزیابی کرد و در کنفرانس روز گذشته گفت: در زمان تحریم طرف‌های تجاری ما حتی جرات نمی‌کردند با ایران تلفنی صحبت کنند اما بعد از اجرای برجام بسیاری از شرکت‌های خارجی تمایل و آمادگی خود را برای تعامل با شرکت ملی نفتکش اعلام کردند.شهرام فرحبد با بیان اینکه شرکت ملی نفتکش به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حمل‌ونقل مواد نفتی فعالیت می‌کنند، اظهار کرد: این شرکت با بیش از ۶۰ سال سابقه یکی از نخستین شرکت‌هایی بود که مورد تحریم قرار گرفت اما خوشبختانه درست در سالگرد شصت‌سالگی این شرکت برجام اجرایی شد. فرحبد مهم‌ترین دستاوردهای برجام در زمینه فعالیت‌های شرکت ملی نفتکش را رفع موانع بیمه ناوگان، بازگشت ناوگان شرکت به بازارهای اروپایی، اخذ کلاس و رتبه‌بندی بین‌المللی از انجمن بین‌المللی سازمان‌های رده‌بندی، استفاده از پرچم مناسب و تسهیل در تردد ناوگان در سطح بین‌الملل و... دانست.