خسارت ۱۳۵ میلیارد دلاری تداوم روند کمبود تزریق گاز به میادین نفتی

تسنیم: مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی تاکید کرد: در صورت ادامه روند کنونی کمبود تزریق گاز برآورد می‌شود، ۳/ ۲ تا ۷/ ۲ میلیارد بشکه نفت خام دیگر قابل استحصال نخواهد بود و ۱۱۵ تا ۱۳۵ میلیارد دلار ثروت از دسترس خارج می‌شود.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با انتشار گزارشی ضمن تاکید بر اینکه تقریبا کل گاز تزریقی به مخازن در زمان مورد نیاز قابل استحصال بوده و برخلاف دیگر روش‌های سیال تزریقی، یک هزینه‌کرد به شمار نمی‌رود، اعلام کرد: «در صورت عدم تامین گاز مورد نیاز برای تزریق و ادامه روند کنونی برآورد می‌شود ۳/ ۲ تا ۷/ ۲ میلیارد بشکه نفت خام در مخزن به دام افتاده و این میزان نفت دیگر قابل استحصال نخواهد بود که با احتساب هر بشکه به ارزش ۵۰ دلار، ۱۱۵ تا ۱۳۵ میلیارد دلار ثروت از دسترس خارج می‌شود.» در بخش جمع‌بندی گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «تزریق گاز به میادین نفتی لازمه تحقق تولید صیانتی» با اشاره به اینکه در راستای افزایش فشار مخزن و تحقق تولید صیانتی ۱۱ مخزن نفتی واقع در مناطق نفت‌خیز جنوب تحت تزریق گاز هستند، آمده است: «تقریبا کل گاز تزریقی به مخازن در زمان مورد نیاز قابل استحصال بوده و برخلاف دیگر روش‌های سیال تزریقی، یک هزینه‌کرد به شمار نمی‌رود، بلکه مخازن نفتی همانند مخازن ذخیره گاز نیز عمل می‌کنند. بنابراین به لحاظ اقتصادی تزریق گازهای هیدروکربوری برای کشور و نسل‌های آتی بسیار مهم است.» در ادامه این بخش از گزارش این مرکز پژوهشی با اشاره به اینکه در صورت تامین گاز مورد نیاز برای تزریق، ۳/ ۱۶ میلیارد بشکه به مجموع ذخایر قابل برداشت اضافه می‌شود که معادل با افزایش ضریب بازیافت به میزان ۱۵/ ۹ درصد در این مخازن است، آمده است: «بررسی میزان گاز تزریق شده در مخازن تحت تزریق نشان می‌دهد که هیچ‌گاه گاز مورد نیاز برای تزریق به میزان مورد نیاز تامین نشده است. طی سال‌های اخیر از حدود ۱۶۰ میلیون مترمکعب در روز گاز مورد نیاز برای تزریق کمتر از ۸۰ میلیون مترمکعب به‌طور متوسط تامین شده است؛ یعنی تحقق ۵۰ درصدی.»

در ادامه گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به ضرورت کاهش تولید نفت در صورت عدم تامین گاز مورد نیاز برای تزریق برای تحقق تولید صیانتی و جلوگیری از هرزرفت نفت، آمده است: «بر این اساس و با توجه به میزان گاز تزریقی در عمل، باید به میزان ۲۱۵ تا ۲۵۱ هزار بشکه تولید نفت کاهش یابد که با احتساب ارزش هر بشکه نفت معادل ۵۰ دلار، حدود ۴ تا ۵/ ۴ میلیارد دلار درآمد کشور در سال کاهش می‌یابد.» این مرکز پژوهشی در ادامه پیشنهاد داده است: «تخصیص گاز مورد نیاز برای تزریق در صدر اولویت‌ها قرار گرفته و سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای احداث تاسیسات جدید برای افزایش حجم تزریق گازباید به سرعت صورت گیرد.» در پایان بخش جمع‌بندی گزارش «تزریق گاز به میادین نفتی لازمه تحقق تولید صیانتی» هم آمده است: «بررسی برنامه ششم توسعه نشان می‌دهد که تخصیص مناسب گاز برای تزریق از محل افزایش تولید گاز در طول برنامه، صورت نگرفته و حتی در صورت تحقق برنامه، نیاز واقعی مخازن تامین نشده است؛ از طرف دیگر ظرفیت در نظر گرفته شده برای صادرات گاز به میزان ۲۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است که تحقق این حجم صادرات در طول ۵ سال واقع‌بینانه نیست؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود مابه‌التفاوت گاز مورد‌نیاز برای تزریق با میزان برآوردی در برنامه ششم از محل صادرات گاز در نظر گرفته در برنامه تامین شود.»

در قسمتی از بخش «شاخص نسبت تزریق به تولید» این گزارش آمده است: «متوسط حجم گاز مورد نیاز برای تولید یک بشکه (اولیه + ثانویه) در پروژه‌های تزریق گاز مناطق نفت‌خیز جنوب در حدود ۷۶ مترمکعب استاندارد است.»