دنیای اقتصاد: اولین اسناد از میزان تولید اوپک نشان از اجرایی شدن موفق توافق این سازمان برای کاهش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه دارد. اولین برآورد از تولید نفت اوپک در ماه ژانویه که با ردگیری نفتکش‌ها انجام شده، نشان می‌دهد تولید روزانه نفت این سازمان ۹۰۰ هزار بشکه‌ کاهش داشته است. بنابراین اوپک در اولین ماه از اجرایی شدن توافق توانسته ۷۵ درصد از آن را اجرایی کند. به گزارش بلومبرگ، معامله‌گران در بازار آتی نفت به دلیل کاهش تولید نفت اوپک سرمایه‌گذاری‌های خود را در موقعیت انتظار برای افزایش قیمت نفت افزایش داده‌اند. به‌طوری‌که حجم خالص معاملات در موقعیت انتظار برای رشد قیمت نفت (net-long position) ۲۱.۴۲۹ مورد افزایش یافته و به ۳۷۰،۹۳۹ رسیده که بیشترین مقدار از سال ۲۰۰۶ محسوب می‌شود. کاهش تولید نفت اوپک در حالی است که در آمریکا تولیدکنندگان نفت شیل با استفاده از قیمت‌های بالای ۵۰ دلار، فعالیت‌های خود را افزایش داده‌اند و آخرین آمار نشان از رسیدن تعداد دکل‌ها به بیشترین سطح از نوامبر ۲۰۱۵ دارد. از این رو، مایک وینتر، رئیس پژوهش کالاها در سوسیته ژنرال SA در نیویورک بر این باور است: «در حال حاضر معامله‌گران بر کاهش تولید اوپک بیش از افزایش سریع حفاری در آمریکا متمرکز شده‌اند و به زودی زمانی می‌رسد که توجه‎ها به افزایش تولید نفت شیل جلب خواهد شد و در آن زمان شاهد تغییر بزرگی در تمایلات سرمایه‌گذاران خواهیم بود.»

به گزارش «دنیای اقتصاد» روز گذشته بازار نفت نوسانات شدیدی را تجربه کرد. اما در نهایت نسبت به آخرین قیمت معاملات در هفته گذشته تغییر چندانی نداشت. تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت ۱۶ به وقت تهران)، بهای نفت خام آمریکا با ۱۳ سنت رشد به ۳/ ۵۳ دلار بر بشکه رسید، این نوع نفت در بازه ۸۴/ ۵۲ تا ۴۶/ ۵۳ دلار بر بشکه نوسان کرد. برنت، نفت شاخص بازار لندن نیز ۴ سنت افزایش یافت و ۵۲/ ۵۵ دلار بر بشکه معامله شد.

کاهش تولید اوپک به روایت نفتکش‌ها

آخرین آمار و اطلاعات از تردد نفتکش‌ها نشان می‌دهد تولید نفت اوپک در ماه جاری میلادی ۹۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. اوپک در جلسه‌ای در ۳۰ نوامبر توافق کرد که تولید نفت خود را از ابتدای سال ۲۰۱۷ به مدت ۶ ماه بیش از ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز کاهش دهد. با این حال این توافق مشروط به همکاری کشورهای تولیدکننده نفت غیرعضو اوپک شد. از این رو ۱۱ تولید‌کننده نفت در خارج از این سازمان نیز به فاصله ۱۰ روز بعد از توافق اوپک، با کاهش بیش از ۵۵۰ هزار بشکه‌ای تولیداتشان موافقت کردند. با به توافق رسیدن تولیدکنندگان نفت بر سر کاهش عرضه جهانی نفت گمانه‌ها نسبت به چگونگی اجرای توافق و همچنین میزان پایبندی کشورها به این توافق آغاز شد. بسیاری از کارشناسان و موسسات با توجه به سابقه عدم پایبندی بسیاری از کشورهای عضو در توافق‌ها برای کاهش تولید اعلام کردند که اوپک تنها ۶۰ درصد از کاهش ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای تولید را عملی خواهد کرد. همچنین با توجه به بدعهدی کشورهای خارج از اوپک از جمله روسیه در توافقات قبلی بین اوپک و غیر‌اوپک، اجرای توافق از سوی این کشورها را عملی ندانستند. با این حال اولین جلسه نظارت بر اجرای توافق که حدود دو هفته پیش برگزار شد نشان داد که کشورها به خوبی به توافقات عمل کرده‌اند. حتی خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی از اجرای ۸۰ درصد توافق در ماه ژانویه خبر داد و اعلام کرد که در ماه فوریه توافق به‌طور ۱۰۰ درصدی اجرایی خواهد شد.

با این حال به نظر می‌رسید معامله‌گران منتظر آماری بودند که به‌طور قطعی کاهش تولید نفت اوپک را نشان دهد. حال آمار منتشر شده از سوی Petro-Logistics نشان می‌دهد توافق اوپک به خوبی در حال اجرا است. کاهش ۹۰۰ هزار بشکه‌ای تولید به این معنا است که ۷۵ درصد از توافق برای کاهش ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای تولید اوپک عملی شده است. برآوردها از کاهش تولید نفت اوپک موجب شد که صندوق‌های پوشش ریسک در هفته منتهی به ۲۴ ژانویه حجم خالص قراردادهای خود در موقعیت انتظار برای افزایش قیمت نفت (net-long position) را ۱/ ۶ درصد افزایش دهند که نشان از خوش‌بینی معامله‌گران به رشد قیمت نفت دارد. مایک وینتر، رئیس پژوهش کالاها در سوسیته ژنرال SA در نیویورک این کاهش تولید را نشانه مهمی از کاهش تولید نفت اوپک می‌داند و به خبرگزاری بلومبرگ می‌گوید: «تاکنون ما داده‌ها و اطلاعات از کاهش تولید را تنها از خود تولیدکنندگان دریافت می‌کردیم، اما در حال حاضر به نظر می‌رسد آمار ردگیری تردد نفتکش‌ها از داده‌های قبلی مبنی بر اجرای خوب توافق اوپک حمایت می‌کند.»

شیل در برابر اوپک

با وجود تلاش اوپک برای کاهش تولید نفت، اما تولیدکنندگان نفت شیل با استفاده از رشد قیمت نفت در حال افزایش فعالیت‌های خود برای رسیدن به تولید بیشتر نفت هستند. بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی بیکرهیوز، هفته گذشته تعداد دکل‌های حفاری فعال در میادین نفتی آمریکا ۱۵ دستگاه افزایش یافته و به ۵۶۶ مورد رسیده که بیشترین تعداد از نوامبر ۲۰۱۵ محسوب می‌شود. جی هتفیلد، مدیر یکی از صندوق‌های پوشش ریسک با ارزش ۱۷۵ میلیون دلار از شیل در برابر اوپک با عنوان «باد مخالف» یاد می‎کند و می‌گوید: «تولید نفت ایالات متحده در سال جاری حدود یک میلیون بشکه در روز بالاتر از سال گذشته خواهد بود.» این مقدار بسیار بیشتر از برآورد دیگر کارشناسان و موسسات است. به‌طور مثال خالد الفالح افزایش ۲۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت شیل را پیش‌بینی کرده و آژانس بین‌المللی انرژی نیز از احتمال افزایش ۳۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت شیل سخن گفته است.

بر‌اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید نفت شیل در هفته منتهی به ۲۰ ژانویه به ۹۶/ ۸ میلیون بشکه در روز رسیده که بیشترین مقدار از آوریل گذشته محسوب می‌شود. این مقدار همچنین به برآورد اداره اطلاعات انرژی آمریکا از تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۷ بسیار نزدیک است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۷ را ۹ میلیون بشکه در روز برآورد کرده است.از این رو می‌توان گفت بازار نفت در حال حاضر چشم به دو آمار تولید نفت اوپک و تولید نفت آمریکا دارد و انتشار هر خبری از مقدار تولید این دو موجب نوسان بازار خواهد شد. حال باید دید که آیا افزایش تولید نفت آمریکا موجب شکست توافق اوپک خواهد شد؟