دنیای اقتصاد: با گذشت حدود یک سال از اجرایی شدن برجام، آثار مثبت رفع تحریم‌های غرب علیه ایران در صنعت نفت کشور نمایان است. با این حال با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست‌جمهوری، برخی از طیف مخالف دولت قصد دارند با زیر سوال بردن برجام، تلاش دولت برای رسیدن به این هدف را بیهوده نشان دهند. در این میان، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت بر این باور است که این اظهارات ریشه در اختلافات سیاسی و جناحی دارد و می‌افزاید: برجام در چارچوب محدود خود دستاوردهای بزرگی برای کشور به‌ویژه صنعت نفت داشته، اما حتماً از آمریکا، دوستی برای ایران نساخته است. وی افزایش دو‌برابری صادرات نفت خام و میعانات گازی کشور نسبت به دوران تحریم‌ها، رقابت شرکت‌های خارجی برای حضور در صنعت نفت ایران، امضای ١٥ تفاهم‌نامه در قالب MOU و HOA، آزادسازی تجهیزات توقیف شده، دریافت وجوه حاصل از فروش نفت و رفع مشکلات حمل و نقل نفت از جمله مشکلات بیمه‌ای و پرچم، مذاکره برای جذب ۱۱ میلیارد دلار در بخش پالایشی و ۱۰ میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی کشور را ۸ دستاورد نفتی برجام می‌داند و می‌گوید: این تحولات در صنعت نفت بعد از برجام، ضریب امنیت ملی را افزایش داد.

صنعت نفت تشنه سرمایه‌گذاری

به گزارش «شانا» معاون وزیر نفت با یادآوری اینکه در طول سه سال گذشته کارهای زیادی در صنعت نفت انجام و سرعت این کارها پس از برجام افزایش پیدا کرده است، گفت: همه دنیا اذعان می‌کند صنعت نفت و گاز ایران به‌طور چشمگیری توسعه پیدا کرده است. معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت، آمار صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران را از سال ١٣٩٠ تاکنون اینگونه عنوان کرد: میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی در سال ١٣٩٠، ٢میلیون و ٤٨٧ هزار بشکه در روز، در سال ١٣٩١، یک میلیون و ٣٦١ هزار بشکه در روز و در سال ١٣٩٢، یک میلیون و ٢٨٤ هزار بشکه در روز و قبل از اجرای برجام در سال ١٣٩٤، یک میلیون و ٣٩٨ هزار بشکه در روز بوده است. وی میانگین صادرات روزانه نفت خام و میعانات گازی ایران را در ۹ ماهه ابتدای سال ١٣٩٥ و پس از اجرایی شدن برجام، ٢ میلیون و ٥٧٠هزار بشکه در روز عنوان و تاکید کرد: البته این میزان در آذر ماه امسال (دسامبر٢٠١٦) به بیش از ٢ میلیون و ٨٣٠ هزار بشکه در روز رسیده است. در واقع در مقایسه با قبل از برجام، صادرات نفت خام و میعانات گازی کشور، بیش از دوبرابر شده است.

زمانی‌نیا در ادامه تشریح فعالیت‌های پسابرجام در صنعت نفت به دریافت وجوه حاصل از فروش نفت اشاره کرد و گفت: بعد از اجرای برجام پول حاصل از صادرات نفت ایران به‌طور مرتب دریافت و به خزانه دولت واریز می‌شود. وی افزود: درآمد نفتی کشور در ۹ ماه ابتدای سال ٢٩ میلیارد دلار بوده است که این رقم بعد از ماه آذر با توجه به توافق اوپک به نحو چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد.

زمانی‌نیا با بیان اینکه مسائل مربوط به نفتکش‌ها از جمله بیمه، پرچم، کلاس و رده‌بندی نیز با اجرای برجام حل شده است، اظهار کرد: هم اکنون نفتکش‌های ایرانی مشکلی برای استفاده از پرچم کشورهای مختلف ندارند و خرید قطعات و تجهیزات چه در داخل و چه در خارج از کشور با سهولت و هزینه‌های کمتر انجام می‌شود. وی، آزادسازی تجهیزات توقیف شده ایران در کشورهای مختلف از جمله شرکت زیمنس را از دیگر دستاوردهای برجام در صنعت نفت عنوان کرد و گفت: تجهیزات هم اکنون نه‌تنها از تولیدکنندگان اصلی خریداری می‌شود، بلکه هزینه خرید تجهیزات بسیار کمتر شده است.

رقابت شرکت‌های خارجی برای حضور در ایران

معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت با بیان اینکه برجام سبب رقابت شرکت‌های بزرگ خارجی برای حضور در پروژه‌های صنعت نفت ایران شده است، گفت: این وضع به ایران برای حق انتخاب شرکایش را می‌دهد تا بهترین شرکت را با هزینه کمتر، کیفیت بهتر و سهم بیشتر شرکت‌های خصوصی ایران در پروژه‌ها انتخاب کند. زمانی‌نیا با اشاره به اینکه شرکت ملی نفت ایران پس از اجرای برجام حدود ١٥ تفاهم‌نامه در قالب MOU و HOA امضا کرده که قرار است این میزان تا پایان امسال به حدود ٢٥‌مورد برسد، افزود: ارزش این تفاهم‌نامه‌ها حدود ٤٠ میلیارد دلار برآورد شده است که در صورت منتهی شدن به قرارداد، جذب صنعت نفت می‌شود. به گفته وی،‌ موافقت‌نامه اصولی (HOA) امضا شده برای فاز ١١ پارس‌جنوبی با شرکت‌های توتال فرانسه، سی‌ان‌پی‌سی چین و پتروپارس به ارزش حدود ٥ میلیارد دلار، از دیگر تفاهم‌نامه‌ها جلوتر است.

معاون وزیر نفت همچنین درباره دستاورد برجام در بخش پالایش و پخش نیز اظهار کرد: شرکت‎های پالایش و پخش تاکنون ٦ مذاکره جدی درباره قرارداد تامین منابع مالی انجام داده که ارزش آن ١١ میلیارد دلار برآورد شده است. وی از نوسازی پالایشگاه تهران، بندرعباس، تبریز، آبادان و اصفهان به‌عنوان طرح‌هایی نام برد که مذاکره برای تامین مالی طرح توسعه آنها با شرکت‌هایی از کره‌جنوبی، چین و ژاپن انجام شده است.

زمانی‌نیا به مذاکره شرکت ملی صنعت پتروشیمی و شرکت‎های پتروشیمی داخلی ایران با ۸ شرکت خارجی از کشورهای آلمان، اسپانیا، ایتالیا، ژاپن و فرانسه برای سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی اشاره کرد و افزود: ارزش این میزان مذاکره در صورت امضای قرارداد بیش از ١٠ میلیارد دلار است. این دیپلمات وزارت نفت درباره اینکه اگر برجام نبود، چه وضعی هم اکنون وجود داشت، اظهار کرد: روشن است؛ صادرات نفتمان به صفر می‌رسید و طبیعتا تولید نفت ایران نیز کاهش پیدا می‌کرد و در این شرایط باید شاهد خروج تعداد زیادی از نیروهای صنعت نفت می‌شدیم.

زمانی‌نیا با تاکید بر اینکه برداشت نفت و گاز ایران هم اکنون متناسب با بزرگترین دارنده ذخایر نفت و گاز جهان نیست، تصریح کرد: ظرفیت و مازاد تولید برای یک کشور قدرت سیاسی و نفوذ بین‌المللی را به همراه می‌آورد. معاون وزیر نفت به اقدامات وزیر نفت در نشست اخیر اوپک اشاره کرد و گفت: این موضوع نشان داد که نفت ایران پتانسیل افزایش نفوذ بین‌المللی کشور را دارد؛ در واقع با استفاده از برجام و راهبری وزارت نفت، ضریب امنیت ملی کشور بالا رفته است. زمانی‌نیا ادامه داد: اینکه عده‌ای می‌گویند برجام دستاوردی نداشته است، حرف سیاسی است و با نزدیک شدن به انتخابات این حرف‌ها بیشتر می‌شود. برجام در چارچوب محدود خود دستاوردهای بزرگی برای کشور به‌ویژه صنعت نفت داشته است اما حتما از آمریکا، دوستی برای ایران نساخته است. آمریکا طبیعتا همچنان به خصومت‌های خود با ایران ادامه می‌دهد و برجام را نیز تا جایی که بتواند مضیق تفسیر خواهد کرد.