دنیای اقتصاد: با رشد حدود ۲ درصدی قیمت نفت در روز جمعه، روند کاهشی قیمت این کالا متوقف شد. به دنبال نهایی شدن توافق بزرگان نفتی برای کاهش ۷۸/ ۱ میلیون بشکه‌ای تولید، بهای نفت در هفته‌های اخیر رشد سریعی را تجربه کرد، به‌طوری‌که به بیشترین مقدار ظرف ۱۸ ماه اخیر رسید. با این حال، نگرانی از عدم پایبندی کشورهای حاضر در این توافق نفتی به سقف تولید و رشد شاخص دلار به دنبال بالارفتن نرخ بهره در آمریکا در روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه مانع از رشد قیمت‌ها شده بود. با این حال، روز جمعه به دنبال تقویت نشانه‌هایی مبنی بر مصمم بودن کشورهای تولیدکننده نفت برای اجرای توافق اخیر و همچنین افزایش پیش‌بینی قیمت نفت از سوی بانک گلدمن ساکس رشد ۲ درصدی قیمت نفت رقم خورد. به گزارش «دنیای اقتصاد» روز جمعه بهای نفت خام آمریکا یک دلار معادل ۲ درصد رشد کرد و به ۹/ ۵۱ دلار بر بشکه رسید، WTI در حالی به مرز ۵۲ دلار نزدیک شده است که روز دوشنبه یعنی اولین روز معاملاتی بعد از اعلام مشارکت کشورهای غیرعضو اوپک در کاهش تولید جهانی نفت به بیش از ۵۴ دلار بر بشکه نیز رسیده بود. قیمت نفت برنت نیز روز جمعه رشد مشابهی را تجربه کرد و ۲۱/ ۵۵ دلار بر بشکه رسید. برنت نیز در دوشنبه هفته گذشته در قیمت‌های نزدیک به ۵۸ دلار معامله شده بود.

فشار دلار بر نفت

عصر چهارشنبه با انتشار گزارش آخرین نشست فدرال رزرو(بانک مرکزی آمریکا) در سال ۲۰۱۶ میلادی، قیمت نفت افت شدیدی را تجربه کرد. در گزارش فدرال رزرو آمده بود که در آخرین نشست این بانک، تصمیم گرفته شده نرخ بهره بین بانکی در آمریکا ۲۵/ ۰ درصد افزایش یابد و به ۵/ ۰ تا ۷۵/ ۰ درصد برسد. علاوه بر این فدرال رزرو اعلام کرد که قصد دارد در طول سال ۲۰۱۷ نرخ بهره را ۷۵/ ۰ درصد افزایش دهد به‌طوری‌که در پایان این سال نرخ بهره در آمریکا به ۲۵/ ۱ تا ۵/ ۱ درصد برسد که این به معنای افزایش نرخ بهره طی سه مرحله در سال آینده میلادی است. این موضوع باعث شد که شاخص دلار طی دو روز نزدیک به دو درصد رشد کند و با رسیدن به بیش از ۱۰۳ واحد جای خود را در رکورد بیشترین مقدار طی ۱۴ سال اخیر محکم کند. افزایش شاخص دلار افت قیمت نفت و دیگر کالاهایی را که با ارز دلار آمریکا معامله می‌شوند، کاهش می‌دهد؛ چراکه افزایش ارزش دلار موجب گران تمام شدن خرید این کالاها برای مشتریانی که واحد پول رسمی آنها غیر از دلار آمریکا است، می‌شود؛ بنابراین با افزایش شاخص دلار شاهد کاهش تقاضا برای این نوع کالاها از جمله نفت و کاهش قیمت آنها هستیم.

فدرال رزرو، در حالی تصمیم به افزایش ۷۵/ ۰ درصدی نرخ بهره در سال ۲۰۱۷ گرفته است که سال پیش نیز از افزایش یک درصدی نرخ بهره در سال ۲۰۱۶ خبر داده بود، با این حال به دلیل وضعیت نه چندان مناسب اقتصاد جهانی، پایین ماندن سطح تورم در این کشور و نامناسب بودن برخی شاخص‌های اقتصادی از جمله نرخ بیکاری مانع از رسیدن به این نقطه هدف شده بود و تنها یک مرتبه آن‌هم در نشست روز چهارشنبه موفق به افزایش نرخ بهره شد. با این حال برخی کارشناسان بر این باورند که با آغاز دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ از ژانویه ۲۰۱۷ افزایش نرخ بهره برای فدرال رزرو آسان‌تر خواهد شد. چراکه آن‌طور که از برنامه‌های اعلامی ترامپ استنباط می‌شود، مجموعه سیاست‌های اقتصادی وی افزایش تورم آمریکا را به دنبال خواهد داشت و از سویی وی قصد به کار‌گیری مشوق‌های مالی برای رونق دادن به اقتصاد آمریکا را دارد که تداوم اجرایی کردن مشوق‌های پولی(از جمله نرخ بهره پایین) را غیرضروری می‌کند. در صورتی که فدرال رزرو بتواند طبق برنامه نرخ بهره را افزایش دهد، فشار بر قیمت نفت افزایش خواهد یافت و کار اوپک برای رشد قیمت‌ها دشوارتر خواهد شد.

افزایش مجدد پیش‌بینی گلدمن ساکس

گلدمن ساکس که بعد از نهایی شدن توافق کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای کاهش تولید، برآورد خود از قیمت نفت خام آمریکا در نیمه اول سال ۲۰۱۷ را افزایش داده و به ۵۵ دلار رسانده بود، روز جمعه با انتشار یادداشتی پیش‌بینی قیمتی خود را مجددا افزایش داد. این بانک آمریکایی دلیل افزایش پیش‌بینی خود را تصمیم اوپک و تولیدکننده غیراوپک از جمله روسیه برای کاهش تولید نفت، در شرایطی که تقاضای کشورهای مصرف‌کننده در حال افزایش است، اعلام کرد. گلدمن ساکس پیش‌بینی قیمت نفت خام آمریکا در سه ماه دوم سال ۲۰۱۷ را از ۵۵ دلار به ۵/ ۵۷ دلار بر بشکه رساند. گلدمن ساکس همچنین پیش‌بینی متوسط قیمت نفت برنت دریای شمال در سه ماه دوم سال ۲۰۱۷ را از ۵/ ۵۶ دلار به ۵۹ دلار در بشکه افزایش داد.

نشانه‌های اجرایی شدن توافق

در حالی که گمان می‌رفت روسیه مانند گذشته به بدعهدی خود در برابر اوپک ادامه دهد، علائمی در حال ظهور است که نشان می‌دهد روسیه این‌بار برای عمل به تعهد خود بسیار مصمم است. به گزارش خبرگزاری رویترز، الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه، روز جمعه خبر از مشارکت همه شرکت‎های نفتی این کشور داد. به گفته وی همه شرکت‌های نفتی از جمله شرکت دولتی روسنفت، برای کاهش تولیدات خود به دنبال توافق اخیر این کشور با اوپک موافقت کرده‌اند. با این حال همچنان درخصوص جزئیات کاهش تولید هر شرکت مذاکرات ادامه دارد.

در این میان روزنامه فایننشال تایمز مذاکرات پوتین با مقامات ایران و عربستان پیش از توافق اوپک و همچنین تاثیر افزایش قیمت نفت در افزایش درآمدهای مالیاتی نفتی دولت روسیه را نشانه جدیت روسیه در اجرای توافق برای کاهش ۳۰۰ هزار بشکه‌ای تولید خود می‌داند. در گزارش این روزنامه آمده است، دولت روسیه در شرکت‌های نفتی خصوصی نفوذ زیادی دارد به همین دلیل به نظر نمی‌رسد که متقاعد کردن این شرکت‌ها به کاهش تولید چندان دشوار باشد؛ چراکه این شرکت‌ها می‌توانند از میادین قهوه‌ای یا همان میادین در حال تولید خود که با افت طبیعی تولید مواجه شده‌اند، تعهدات کاهش تولید را اجرایی کنند؛ چراکه بالا نگه داشتن سطح تولید این میادین هزینه زیادی به شرکت‌های روسی تحمیل می‌کند. علاوه بر روسیه، عربستان و دیگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس طی هفته اخیر به مشتریان نفتی خود طی یادداشتی از کاهش فروش نفت خود خبر دادند، این عوامل خوش‌بینی به اجرایی شدن توافق اوپک را افزایش داده است. آژانس بین‌المللی انرژی بر این باور است که درصورت اجرای کامل توافق بازار نفت در نیمه اول سال روزانه ۶۰۰ هزار بشکه کمبود عرضه وجود خواهد داشت.