دنیای اقتصاد: جدیدترین رده‌بندی شرکت‌های شیمیایی و پتروشیمیایی دنیا که از سوی موسسه مستقل مطالعات شیمیایی (ICIS) منتشر شده، رتبه ۳ هلدینگ پتروشیمی حاضر در بورس ایران را برای سال ۲۰۱۶ مشخص کرده است. در کنار این ۳ هلدینگ ایرانی که در رده‌بندی جدید جایگاه‌های بهتری را نسبت به سال‌های گذشته به خود اختصاص داده‌اند، موسسه مستقل مطالعات شیمیایی(ICIS) فهرست ۱۰ پتروشیمی پردرآمد جهان را نیز منتشر کرد. بر اساس رده‌بندی سال ۲۰۱۶ موسسه مستقل مطالعات شیمیایی(ICIS) که سالانه رتبه‌بندی شرکت‌های شیمیایی و پتروشیمیایی جهان را منتشر می‌کند،‌ هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس در رده ۳۴ قرار گرفته است. نگاهی به جایگاه پتروشیمی خلیج فارس نشان می‌دهد که این هلدینگ در رده‌بندی جدید با بهبود عملکرد همراه بوده است؛ چراکه در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ به ترتیب رده‌های ۵۳ و ۴۴ را به خود اختصاص داده بود.

اما ۲ شرکت بورسی دیگر نیز در این رده‌بندی مورد توجه قرار گرفته‌اند که در این میان هلدینگ نفت و گاز پارسیان مسیری عکس را پیموده و با ۱۶ درصد کاهش درآمد در جایگاه ۶۴ رده‌بندی قرار گرفته، هلدینگ تاپیکو نیز رده ۱۱۳ را به خود اختصاص داده است. در حوزه خاورمیانه نیز صنایع پتروشیمی خلیج فارس در ۲ سال گذشته رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. شرکت سابیک عربستان رتبه اول را در اختیار دارد. این موسسه هر سال بر اساس شاخص‌های هفتگانه شامل فروش، سود عملیاتی، سود خالص،‌ دارایی‌ها،‌ هزینه‌های تحقیق و توسعه،‌ سرمایه‌گذاری‌ها و نیروی انسانی،‌ عملکرد شرکت‌های شیمیایی و پتروشیمیایی در سال گذشته را بررسی و آنها را رتبه‌بندی می‌کند.

اما اگرچه هفت عامل یاد شده ملاک‌های تعیین رتبه‌بندی شرکت‌های شیمیایی و پتروشیمیایی هستند؛ مدیرعامل هلدینگ نفت و گاز پارسیان عقیده دارد اصلی‌ترین معیار رتبه‌بندی یاد شده معیار «فروش» است. مرتضی عزیزی با اشاره به پررنگ بودن نقش میزان فروش بر تعیین این رده‌بندی عقیده دارد چنانکه ملاک دیگری برای تعیین رده‌بندی از سوی موسسه مستقل مطالعات شیمیایی به کار گرفته می‌شد بهتر بود زیرا سال‌های مالی شرکت‌های مختلف از نظر تاریخی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد که می‌تواند در تاریخ‌های مختلف تحت تاثیر فراز و نشیب قیمت‌های روز قرار گیرد. بر همین اساس عزیزی عقیده دارد چنانچه این رده‌بندی بر اساس معیار باثباتی مانند میزان تولید انجام شود، نتایج بهتری در پی خواهد داشت. اما با توجه به اینکه این رده‌بندی شرکت‌های پتروشیمیایی و شیمیایی را در سطح دنیا دسته‌بندی می‌کند این سوال مطرح می‌شود که این رده‌بندی بر نگاه سرمایه‌گذاران خارجی برای ورود به شرکت‌های ایرانی اثرگذار خواهد بود یا خیر؟ عزیزی در پاسخ به این سوال عقیده دارد سرمایه‌گذاران خارجی بیشتر ملاک‌هایی مانند منابع و خوراک را مد نظر قرار می‌دهند که از این لحاظ شرایط برای ورود سرمایه‌گذاران به کشور فراهم است. مدیرعامل هلدینگ نفت و گاز پارسیان با امیدواری نسبت به ورود سرمایه‌گذاران به صنعت پتروشیمی کشور و تکمیل زنجیره تولید می‌گوید: این رتبه‌بندی با افزایش تولید و فروش محصولات پتروشیمی در پی سرمایه‌گذاری در این صنعت می‌تواند در سال‌‌های آینده با بهبود همراه باشد.

سه رتبه نخست در رده‌بندی شرکت‌های پتروشیمیایی

در رتبه بندی ۲۰۱۶ موسسه مستقل مطالعات پتروشیمیایی، باسف (BASF) آلمان با ۵/ ۷۶ میلیارد دلار فروش در جایگاه نخست قرار دارد. این جایگاه در حالی به این شرکت آلمانی تعلق گرفته است که این کشور اروپایی از منابع نفتی بی‌بهره است و با سایر منابع نفتی دنیا نیز فاصله دارد. رتبه دوم پرفروش‌ترین شرکت پتروشیمیایی اما به شرکت سینوپک چین (SINOPEC) با ۲/ ۵۰ میلیارد دلار فروش اختصاص پیدا کرده است. بزرگ‌ترین شرکت پالایشگاهی نفت در چین و پتروچاینا، در حالی در جایگاه دومین شرکت پرفروش پتروشیمیایی قرار گرفته است که در پی بی‌ثباتی قیمت نفت تولیدات خود را در ۲۰۱۶ کاهش داده است.

سومین جایگاه در میان پرفروش‌ترین شرکت‌های پتروشیمی نیز به شرکت آمریکایی داو کمیکال (DOW CHEMICAL) با ۷/ ۴۸ میلیارد دلار فروش اختصاص یافته است. این شرکت چندملیتی صنایع پتروشیمی در حالی در رتبه سوم پرفروش‌ترین شرکت پتروشیمیایی دنیا قرار گرفته است که در سال‌های گذشته و با ورود چین با تنزل یک پله‌ای همراه بوده است. به‌طور کلی عملکرد مالی شرکت‌های صنعت پتروشیمی در سال ۲۰۱۵ تحت تاثیر کاهش قیمت‌های جهانی نفت و محصولات پتروشیمی نسبت به سال ۲۰۱۴ روند نزولی داشته است. این اثر کاهشی در میزان فروش شرکت‌ها نیز قابل مشاهده است.به این ترتیب سود خالص ۱۰ شرکت برتر این رده‌بندی نسبت به سال گذشته حدود ۲۲ درصد کاهش داشته است.

جایگاه ایران در میان پردرآمدترین پتروشیمی‌های جهان