گروه نفت و پتروشیمی: نفت اگرچه نخستین روز کاری این هفته خود در بازارهای جهانی را با رشد قیمت آغاز کرد، با این حال نگاه بدبینانه صندوق‌های تامین مالی نسبت به رشد قیمت‌ها به درستی تعبیر و قیمت‌ها در ادامه معاملات با ریزش همراه شد. رشد قیمت نفت در پی سفارش‌های جدید از سوی معامله‌گران همزمان با آغاز ماه جدید میلادی در حالی رخ داد که تا میانه‌های روز ادامه داشت، اما در نهایت با ریزش همراه شد. بر این اساس به نظر می‌رسد بازار نفت همچنان با منابع فراوان نفت خام و سیل محصولات پالایش‌شده همراه است که چشم‌انداز ضعیفی را‌ برای نفت ترسیم می‌کند.

به این ترتیب قیمت نفت خام برنت (شاخص بورس لندن) در لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران) به ۴۲.۸۴ دلار در هر بشکه رسید که نشان‌دهنده افتی ۶۹ سنتی نسبت به معاملات روز گذشته بود. نفت خام برنت طی یک ماه گذشته میلادی با ۱۲ درصد کاهش قیمت همراه بوده است.

همچنین نفت خام آمریکا نیز در معاملات روز گذشته به قیمت ۹۶/ ۴۰ دلار در هر بشکه رسید که افتی ۶۴ سنتی را نشان می‌دهد. این محصول نیز در ماه جولای با ۱۳ درصد افت قیمت همراه بوده است. به گزارش رویترز اگرچه نفت توانست نخستین روز کاری خود را در ماه جدید با روندی مثبت آغاز کند، با این حال هنوز در مقابل عامل «عرضه بیش از اندازه» آسیب‌پذیر است. این تحلیل در حالی از سوی بانک ANZ مطرح شد که شواهد حاکی از هجوم معامله‌گران به سمت سفارش‌های جدید با شروع ماه آگوست و در ساعات اولیه معاملات بوده است.

تولید بیش از اندازه نفت خام و همچنین ورود موجی از محصولات پالایش شده به بازار، از عوامل اصلی فشار بر قیمت‌های نفت در هفته‌های اخیر به شمار می‌رود. در واقع افزایش تولید نفت خام آمریکا و همچنین بازگشت تولیدات نفتی کانادا و نیجریه به بازار، از جمله عوامل اساسی بر هم زدن توازن بازارهای نفتی به شمار می‌رود که پیش از این، فاصله آنها از بازار نفت دور دیده می‌شد. با این حال، آن‌طور که بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت کشورمان در برنامه‌ای تلویزیونی اعلام کرده است «اگرچه بازار نفت در حال حاضر با عرضه بیش از حد همراه است، اما انتظاراتی از برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار وجود دارد.»

در حال حاضر علاوه بر رشد تولید نفت‌های غیرمتعارف، تولیدات اوپک نیز به رکوردی جدید دست یافته است چراکه تولیدات کشورهای عضو این سازمان در ماه جولای به ۴۱/ ۳۳ میلیون بشکه در روز رسید. تولید نفت اوپک در ماه ژوئن ۳۱/ ۳۳ میلیون بشکه در روز بوده است. بر اساس گزارش‌ها رشد تولید نفت در عراق و همچنین تلاش نیجریه برای صادرات بیشتر نفت خام با وجود تحرکات پیکارجویان، از عوامل تاثیرگذار بر افزایش عرضه جهانی به شمار می‌رود.

در پی اتفاقات یاد شده، عربستان سعودی نیز در اقدامی در واکنش به انتظار کاهش تقاضا در ماه‌های آینده میلادی، روز یکشنبه قیمت نفت خام سبک خود در ماه سپتامبر را برای مشتریان آسیایی تا ۳۰/ ۱ دلار در هر بشکه کاهش داد. بر اساس آنچه «انتظار کاهش تقاضا» از ماه جولای تا اکتبر عنوان می‌شود، هرسال تقاضای پالایشگاه‌های آسیایی همزمان با شروع فصل تعمیرات و نگهداری در بازه زمانی یاد‌شده، بین یک تا ۵/ ۱ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا می‌کند. این انتظار برای کاهش تقاضا در شرایطی وجود دارد که در کنار افزایش عرضه فعلی در بازار جهانی نفت، دولت لیبی نیز نسبت به شروع کار مجدد پایانه‌های نفتی خود با حمایت سازمان ملل متحد و نیروهای مسلح امیدوار است. آن‌طور که شرکت دولتی نفت در لیبی اعلام کرده است، هدف این کشور افزایش صادرات نفتی خود به ۹۰۰ هزار بشکه در روز تا پایان سال است. آن‌طور که گزارش‌ها نشان می‌دهند، همه عوامل دست به دست یکدیگر داده‌اند تا افزایش عرضه نفت خام به بازار همچنان ادامه داشته باشد. در ایالات متحده آمریکا، تعداد سکوهای نفتی برای پنجمین هفته متوالی نیز با رشد همراه بوده و با ثبت بیشترین افزایش تعداد ماهانه (با اضافه شدن سه دکل نفتی جدید) تعداد کل دکل‌ها در این کشور به ۳۷۴ عدد رسید که این رشد ماهانه تعداد دکل‌ها بیشترین مقدار از دو سال گذشته تا‌کنون است.

بازار نفت اما در حالی نخستین روز کاری خود در ماه جدید میلادی را با سیگنال‌هایی مثبت آغار کرد که افزایش منابع نفتی مانعی برای نگرانی‌های اقتصادی جدید نبوده‌اند. آن‌طور که مشاهدات نشان می‌دهد، فعالیت‌های تولیدی ژاپن در ماه جولای کاهش یافته است و سفارش‌های جدید صادراتی برای این کشور با سرعتی زیاد در بیش از سه سال گذشته منقبض شده است. در کره جنوبی نیز شرایط از همین قرار است و صادرات این کشور در ماه جولای نسبت به سه ماه گذشته با سقوط همراه شده است. همچنین واردات نفت خام این کشور در ماه ژوئن ۸/ ۵ درصد نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته کاهش یافت و به ۸۸ میلیون بشکه رسید.

صندوق‌های تامین مالی با اشاره به اتفاقات روز گذشته در بازار نفت و همچنین رشد ذخایر بنزین عقیده دارند که در یک چشم‌انداز متوسط، خالص قراردادهای وضعیت کوتاه ( انتظار برای افت قیمت نفت) برای یک هفته دیگر نیز ادامه خواهد داشت؛ اتفاقی که به خودی خود باعث فشار بر قیمت نفت خواهد شد. بر این اساس به نظر می‌رسد بهبود قیمت‌ها در بازار نفت، انتظار بیشتری می‌طلبد.