سنگینی‌کفه خوش‌بینی در بازار نفت

گروه نفت و پتروشیمی: بهای نفت در هفته‌ای که گذشت برای دومین هفته پیاپی رشد کرد. این‌بار نیز مهم‌ترین‌ عامل رشد قیمت نفت اختلالات عرضه عنوان می‌شود. به گزارش «دنیای اقتصاد» قیمت نفت خام آمریکا (نفت شاخص در بازار نیویورک) در معاملات آتی در هفته گذشته ۲/ ۲ دلار معادل ۸/ ۴ درصد رشد کرد و به ۴۱/ ۴۸ دلار به ازای هر بشکه رسید. نفت برنت (نفت شاخص در بازار لندن) نیز ۸۹ سنت معادل ۹/ ۱ درصد افزایش قیمت داشت و هر بشکه آن در آخرین معاملات روز جمعه به ۷۲/ ۴۸ دلار رسید. این دومین هفته متوالی بود که قیمت‌ نفت در بازارهای جهانی رشد می‌کرد، مهم‌ترین‌ عامل رشد قیمت‌ها به اختلالات عرضه باز‌می‌گردد که برخی از موسسات برآورد کرده‌اند موجب کاهش ۵/ ۲ میلیون بشکه‌ای عرضه روزانه نفت شده است. برخلاف اختلالات عرضه، برخی عوامل منفی در این هفته بر قیمت نفت فشار آوردند. رشد ارزش دلار و افزایش مجدد حجم ذخایر نفتی و همچنین کاهش نیافتن تعداد دکل‌های حفاری بعد از ۸ هفته مهم‌ترین‌ عامل فشار بر قیمت نفت بود. با این حال دومینیک چیریچلا، تحلیلگر بازار نفت به خبرگزاری رویترز می‌گوید: «گرایش کلی بازار نفت به سمت صعود و افزایش قیمت بیشتر است، چراکه معامله‌گران به این دیدگاه رسیده‌اند که بازار نفت آماده متعادل شدن عرضه و تقاضا است.»

مهم‌ترین‌ عامل رشد قیمت نفت در هفته گذشته مانند رشدهای اخیر به اختلالات عرضه باز‌می‌گردد. از سویی آتش‌سوزی در ایالت آلبرتا که ذخایر نفت ماسه‌ای این کشور را در خود جای داده و از سوی دیگر حملات تروریستی در لیبی و نیجریه موجب رشد قیمت نفت در هفته گذشته شدند. روز جمعه خبر رسید که صادرات نفت از بندر مارسا در شرق لیبی بعد از دو هفته تنش بین دولت مرکزی و گروه‌های مخالف از سر گرفته شده است و خود این خبر عاملی برای افت قیمت‌ها در آخرین روز معاملاتی شد. فیل فلین، یکی از تحلیلگران ارشد بازار نفت در این باره به مارکت واچ می‌گوید، قیمت نفت در معاملات اولیه روز جمعه صعودی و رو به رشد بود اما انتشار خبر باز شدن پایانه نفتی لیبی موجب سقوط قیمت‌ها شد. یکی دیگر از اختلالات عرضه نفت در چند وقت اخیر به قطع بخشی از تولید نفت نیجریه و کانادا باز‌می‌گردد. در نیجریه تحرکات تروریستی موجب بسته شدن چند پایانه مهم نفتی این کشور شده و صادرات نفت آن را به ۴/ ۱ میلیون بشکه در روز رسانده است و حتی برخی از تحلیلگران به خبرگزاری رویترز گفته‌اند ادامه این تحرکات صادرات نفت نیجریه را می‌تواند به سطح ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز برساند. در آلبرتای کانادا نیز با وجود گذشت حدود ۳ هفته از آغاز آتش‌سوزی همچنان عرضه نفت متوقف شده است. جیسون گامل یکی از تحلیلگران بازار نفت در گفت‌وگو با مارکت‌واچ میزان کاهش عرضه در کانادا به دلیل آتش‌سوزی در ایالت آلبرتا را حدود ۴/ ۱ میلیون بشکه تخمین می‌زند و می‌افزاید که تحرکات تروریستی در نیجریه نیز حدود نیم میلیون بشکه از تولید نفت این کشور کاسته است. در عین حال خبرگزاری رویترز نیز با مهار‌نشدنی خواندن آتش‌سوزی کانادا از سوختن یک میلیون جریب از زمین‌های کانادا خبر داد و اعلام کرد که در پی این آتش‌سوزی تولیدکنندگان نفت ماسه‌ای روزانه ۵۰ میلیون دلار زیان دیده‌اند. در عین حال اداره اطلاعات انرژی آمریکا از کاهش مجدد تولید نفت در این کشور در هفته‌ منتهی به ۱۳ مه برای دهمین هفته متوالی خبر داد. بر اساس این گزارش، تولید نفت آمریکا به ۷۹/ ۸ میلیون بشکه در روز رسیده که نشان از کاهش ۸۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت این کشور در کمتر از یک سال اخیر دارد.

انتشار آمار موسسه بیکر هیوز از تعداد دکل‌های حفاری در میادین نفتی آمریکا عامل مهمی بود که قیمت‌ها در آخرین روز هفته کاهش یافت. بر اساس این آمار، با وجود اینکه تعداد کل دکل‌های فعال در میادین نفتی و گازی آمریکا افت ۲ موردی را به ثبت رسانده اما این افت از محل میادین نفتی نبوده است. در واقع آمار نشان می‌دهد تعداد دکل‌های فعال در میادین نفتی آمریکا برای اولین بار بعد از ۸ هفته متوالی افتی نداشته و روی رقم ۳۱۸ دکل ثابت مانده‌اند. برخی تولیدکنندگان شیل پیش از این اعلام می‌کردند که با رسیدن قیمت‌ها به آستانه ۵۰ دلار مجددا به فعالیت خود ادامه داده و تولید خود را افزایش خواهند داد. حال توقف افت تعداد دکل‌های حفاری در هفته گذشته زنگ خطر بازگشت تولیدکنندگان خارج شده از بازار نفت را به صدا در آورده است. با این حال فیل فلین، کارشناس ارشد بازار نفت معتقد است که افت قیمت‌ها صدمات شدیدی به بدنه تولیدات شیل وارد کرده، بنابراین حتی اگر بازگشتی از سوی آنها صورت گیرد، بازگشتی چندان قوی و موثر نخواهد بود. در این بین روز پنج‌شنبه با انتشار آخرین صورت‌جلسه فدرال رزرو قیمت نفت با کاهش مواجه شد، چراکه در آن اعلام شده بود که افزایش نرخ بهره برای دومین بار بعد از گذشت حدود ۱۰ سال در ماه ژوئن همچنان محتمل است. انتشار این خبر موجب افزایش ارزش دلار و رسیدن آن به بیشترین مقدار در ۲ ماه اخیر شد. افزایش ارزش دلار موجب می‌شود که نفت برای خریدارانی که ارز رسمی آنها غیر از دلار است، گران‌تر شود و این خود افت تقاضا و کاهش قیمت نفت را به دنبال دارد. عامل دیگری که به بازار نفت فشار می‌آورد افزایش حجم ذخایر نفتی آمریکا به‌عنوان دارنده بزرگ‌ترین انبارهای نفتی است. هفته گذشته نیز ذخایر ۲/ ۱ میلیون بشکه رشد کرد، افزایش حجم ذخایر این خطر را به دنبال دارد که با رشد ارزش دلار یا افزایش قیمت نفت بخشی از نفت این موجودی به بازار عرضه شود و سطح عرضه را بالا ببرد. با این حال برخی کارشناسان بر این باورند که این تهدیدها نمی‎تواند مانع رشد قیمت‌ها شود.

فیل فلین می‌گوید: «در حال حاضر رشد تقاضا و خطر کمبود عرضه بازار نفت را به سوی بازار گاوی می‌برد.» فواد رزاق‌زاده، تحلیلگر بازار نفت نیز افزایش تقاضا در بازار نفت را امیدوار‌کننده می‌داند و به مارکت‌واچ می‌گوید: «نشانه‌هایی قوی از افزایش مصرف بنزین در آمریکا ظاهر شده است و ما احتمال می‌دهیم رشد تقاضا برای این سوخت ادامه داشته باشد. افزایش مصرف بنزین موجب افزایش تقاضا برای نفت خواهد شد.» به‌طور کلی باید گفت، اختلالات عرضه موجب شده برخی از کارشناسان به این باور برسند که بازار از فاز مازاد عرضه خارج شده است. با این حال به نظر می‌رسد عواملی چون فشار دلار و افزایش حجم ذخایر انبارهای نفتی و همچنین احتمال بازگشت تولیدکنندگان شیل به دور رقابت اثر این کمبود عرضه را خنثی کند و نفت با شیب ملایمی رشد کند.