گروه نفت و پتروشیمی: نا‌امیدی از پیوستن ایران به طرح فریز تولید نفت قیمت‌ها را مجددا به زیر ۴۰ دلار کشاند. نفت طی یک ماه اخیر مدام در مسیر افزایشی قرار گرفته و توانسته بود به بیشترین سطح خود طی سه ماه اخیر برسد؛ در این بین آژانس بین‌المللی انرژی از احتمال رسیدن قیمت‌ها به کف و شروع بهبود بازار نفت خبر داده بود. هرچند که این تحلیل با پیش‌بینی بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس مغایر است اما برخی تحلیل‌ها تفاوت پیش‌بینی این دو موسسه را اندک می‌داند که می‌تواند نشانی از آغاز روند صعودی بازار نفت باشد.

افت نفت با سیگنال ایران

وزیر نفت در حاشیه دیدار از پالایشگاه خلیج فارس درخصوص احتمال مذاکره روسیه با ایران برای پیوستن کشورمان به طرح توقف رشد تولید (فریز تولید) گفت: مادامی که تولید نفت ایران به ۴ میلیون بشکه در روز نرسیده است با ما کاری نداشته باشند. روسیه، عربستان، قطر و ونزوئلا ماه پیش در دوحه، پایتخت قطر گرد هم آمدند و بر سر طرحی موسوم به فریز تولید به توافق رسیدند. این کشورها تصمیم گرفتند میزان تولید خود را در ماه‌های آینده در سطح ماه ژانویه نگه دارند. این در حالی است که تولید این کشورها در ماه ژانویه در سطح بسیار بالایی قرار داشت و احتمال اینکه آنها می‌توانستند تولید خود را به بالاتر از این میزان برسانند اندک بود. با این وجود به دلیل اینکه سال‌ها از همکاری کشورهای عضو و غیر‌عضو اوپک برای کمک به بهبود بازار نفت می‌گذرد این خبر موجب افزایش قیمت نفت از آن زمان شد. همچنین روسیه و عربستان که طی یک سال و نیمی که از شروع افت قیمت‌ها می‌گذرد بارها اعلام کرده‌اند که حاضر به کاهش تولید نفت خود نیستند حال این اقدام به منزله انعطاف بیشتر از سوی این کشورها تلقی می‌شود. این طرح در حالی مطرح شده است که از اجرایی شدن برجام و لغو تدریجی تحریم‌های ایران زمان چندانی نمی‌گذرد و کشورمان در ابتدای مسیر افزایش تولید و صادرات نفت قرار دارد از همین رو مسوولان نفتی کشورمان بر این باورند مادامی که میزان تولید نفت ایران به زمان قبل از تحریم‌ها باز نگردد نباید انتظار داشت ایران در هیچ طرحی که محدود‌کننده تولید نفتش باشد شرکت کند. روز گذشته الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه وارد تهران شد، هرچند که وی به‌عنوان مذاکره‌کننده اقتصادی از سوی روسیه به ایران فرستاده شده اما به یقین یکی از مهم‌ترین‌ دیدارهای نوواک با زنگنه و مذاکره حول طرح فریز تولید متمرکز خواهد بود. بر اساس برخی اظهارات نشست کشورهای عضو و غیر‌عضو اوپک در ۲۰ ماه مارس، مصادف با اول فروردین در مسکو برگزار خواهد شد.

اظهارات اخیر زنگنه که با پوشش گسترده خبری در سایت‌های خارجی مواجه شد، احتمال موفقیت طرح فریز را بیش از پیش دچار تردید کرد و قیمت‌ها را در مسیر کاهشی قرار داد.

به گزارش«دنیای اقتصاد» روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران) بهای نفت WTI، نفت شاخص در بازار نیویورک، بیش از یک دلار کاهش یافت و به ۴۹/ ۳۷ دلار به ازای هر بشکه رسید. نفت برنت، نفت شاخص بازار لندن نیز ۱۳/ ۱ دلار افت کرد و به قیمت ۲۶/ ۳۹ دلار به فروش رسید. نفت طی یک ماه اخیر رشد قیمتی بیش از ۴۰ درصدی را به ثبت رسانده بود، همراه با این نفت‌های شاخص، بهای نفت ایران نیز در مسیر افزایشی قرار گرفت. به گزارش امور اوپک و روابط با مجامع انرژی، قیمت نفت خام سنگین ایران در هفته منتهی به چهارم مارس (١٤ اسفندماه) با دو دلار و ٥٢ سنت افزایش به ٢٩ دلار و ٤٧ سنت برای هر بشکه رسید؛ میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای امسال تاکنون ٢٥ دلار و ٢٥ سنت بوده است.قیمت سبد نفتی اوپک نیز در هفته مورد بررسی، به ٣١ دلار و ٤٦ سنت برای هر بشکه رسید که نسبت به هفته پیش از آن، دو دلار و ٣١ سنت افزایش نشان می‌دهد. این در حالی است که در هفته منتهی به چهارم مارس هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با سه دلار و ٣٤ سنت افزایش، ٣٤ دلار و ٦٦ سنت برای هر بشکه معامله شد.


نفت به کف قیمتی خود رسیده است؟

آژانس بین‌المللی انرژی در آخرین گزارش‌خود اعلام کرد که بهای نفت به کف قیمتی خود رسیده است و نشانه‌هایی مبنی بر شروع روند صعودی بهای نفت مشاهده می‌شود. این در حالی است که گلدمن ساکس نظری مخالف این سازمان دارد و همچنان بر پیش‌بینی افت بیشتر قیمت‌ها پافشاری می‌کند. بهای نفت از ژوئن ۲۰۱۴ شروع به ریزش کرد و از آن زمان تا کنون حدود ۷۰ درصد از ارزش خود را از دست داده است. در این فاصله زمانی بارها اعلام شده که نفت به کف قیمتی خود رسیده است، اما گذشت زمان نشان داد که طلای سیاه سر باز ایستادن ندارد و به روند کاهشی خود ادامه می‌دهد. همان‌طور که در نمودار بالا مشاهده می‌شود، اولین بار هارولد گلن هام، کارآفرین بزرگ آمریکایی که به‌عنوان پیشگام توسعه منابع نفت شیل در میادین نفتی باکن شناخته می‌شود زمانی که قیمت نفت به زیر ۸۰ دلار رسید از رسیدن قیمت‌ها به کف خود خبر داد. چندی پس از آن اندی هال، کارشناس برجسته امور نفتی و یکی از معروف‌ترین مدیران عالی‌رتبه نفت آمریکا قیمت ۵۰ دلاری را کف قیمتی نفت دانست.

حالا که نفت به مرز ۴۰دلار نزدیک شده است آژانس بین‌المللی انرژی با به‌کار بردن عبارت «دیدن نور در تونل تاریک قیمتی» از بروز نشانه‌هایی مبنی بر توقف روند کاهشی قیمت‌ها خبر می‌دهد. این نظری است که گلدمن ساکس، بزرگ‌ترین بانک سرمایه‌گذار در بازارهای کالایی نظری خلاف آن دارد. به اعتقاد کارشناسان گلدمن ساکس، همان‌طور که طی چند ماه اخیر پیش‌بینی کرده بودند، بهای نفت مجددا در مسیر کاهشی قرار خواهد گرفت و باید منتظر افت بیشتر قیمت‌ها باشیم. این بانک سرمایه‌گذاری در آخرین یادداشتی که خطاب به مشتریان خود با عنوان «سفارشات جدید نفت: خوب، بد،زشت» منتشر کرده، هشدار می‌دهد که افزایش اخیر قیمت نفت زود‌هنگام بوده است. به گفته تیم مطالعاتی گلدمن ساکس، بازار برای اینکه بتواند سرمایه‌گذاری‌ها در نفت‌های پر هزینه را کاهش دهد و به تعادل برسد نیاز دارد که مدت زمان بیشتری در قیمت‌های پایین معامله شود و افزایش زود هنگام قیمت‌ها می‌تواند علیه این روند عمل کند. در این گزارش همچنین اعلام شده است که افزایش چشمگیر ذخایر نفت در انبارهای نفتی طی هفته‌های اخیر عاملی خواهد بود که از رشد قیمت جلوگیری خواهد کرد.

جان کمپ، تحلیلگر بازارهای کالایی و ستون‌نویس سایت خبری رویترز درخصوص تفاوت دیدگاه‌ها می‌نویسد: در واقع تفاوت در بازار خرسی و بازار گاوی باریک‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شود. چراکه در حالی که آژانس‌ بین‌المللی انرژی از عنوان باریکه نور برای رشد قیمت نفت استفاده می‌کند، تیم حقوقی گلدمن ساکس نیز در نامه‌ای به سرمایه‌گذاران خود از احتمال افزایش قیمت نفت در سال ۲۰۱۷ خبر داده است. کمپ بر این باور است که در اغلب موارد زمانی که تفاوت بین بازار گاوی و خرسی به کمتر از چند ماه می‌رسد بازار نفت شروع به افزایش قیمت می‌کند. در حال حاضر نیز گلدمن ساکس بر این باور است که بهای نفت در کوتاه‌مدت باید پایین باقی بماند تا در نیمه دوم سال ۲۰۱۶ رشد ملایم قیمت‌ها آغاز شود. تحلیلگران گلدمن ساکس قیمت ایده‌آل نفت در سه ماه دوم سال را ۳۵ دلار می‌دانند که با رشد ملایمی در نیمه دوم سال به ۴۵ دلار خواهد رسید. همچنین با ادامه این روند متوسط قیمت‌ها در سال ۲۰۱۷ بین ۵۵ تا ۶۰ دلار خواهد بود. بر این اساس این بانک سرمایه‌گذاری میانگین قیمتی ۴۰ دلاری را برای سال جاری میلادی و میانگین ۷۰ دلار را برای سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی می‌کند. از همین رو به نظر نمی‌رسد تفاوت چندانی بین پیش‌بینی این دو موسسه وجود داشته باشد که می‌تواند علامتی مبنی بر احتمال رشد زود‌هنگام نفت باشد.

افت قیمت نفت با سیگنال ایران