اقتصاد چین چه اثری بر تقاضای نفت این کشور خواهد گذاشت؟
اشتهای چین برای طلای سیاه در ۲۰۲۱
براساس گزارشی که پلتس در این مورد تهیه کرده، رشد مصرف نفت چین در سال ۲۰۲۱ بین ۵/ ۳ تا ۵/ ۴ درصد خواهد بود اما میزان واردات آن به دلیل سطح بالای موجودی انبارها به این اندازه افزایش نخواهد یافت. همچنین، این گزارش بر این باور است که بنزین بیشترین رشد حجمی را در این روند بین سوخت‌های مصرفی در چین خواهد داشت و پروازهای داخلی نیز به ریکاوری سوخت جت کمک خواهند کرد. با این حال، رشد گازوئیل در این کشور احتمالا منفی خواهد بود. همزمان، گزارش‌هایی از شروع ضعیف تقاضای نفت در قاره اروپا به گوش می‌رسد. اعمال قرنطینه‌های سختگیرانه دلیل اصلی این موضوع عنوان شده است.
اقتصاد و نفت چین
تحلیلگران اس‌اند‌پی گلوبال پلتس می‌گویند رشد اقتصاد قوی پیش‌بینی‌شده برای چین در سال ۲۰۲۱ موجب رشد سریع تقاضای نفت داخلی این کشور خواهد شد و مصرف بین ۵/ ۳ تا ۵/ ۴ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش خواهد یافت. هرچند این تحلیلگران معتقدند واردات نفت این کشور که سال گذشته رکورد هم زد ممکن است رشدی مشابه تقاضای داخلی نداشته باشد زیرا این کشور نیز با متورم شدن موجودی انبارهای نفتی دست و پنجه نرم می‌کند. با پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی (GDP)۸ تا ۹ درصد در سال جاری که در مقایسه با افزایش ۲ درصدی سال گذشته بهبود چشمگیری نشان می‌دهد، چشم‌انداز بازار نفت در بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان روشن‌تر شده؛ موضوعی که به بازار جهانی انرژی فرصت تنفس می‌دهد چراکه این بازار به شدت به تقاضای سیری‌ناپذیر چین وابسته است.
برآوردها از رشد GDP چین متفاوت است. صندوق بین‌المللی پول گفته تولید ناخالص داخلی این کشور ۲/ ۸ درصد افزایش خواهد یافت. این در حالی است که شرکت نومورا (Nomura) این رقم را ۹ درصد تخمین می‌زند. بخش تجزیه و تحلیل اس‌اند‌پی گلوبال پلتس نیز معتقد است اقتصاد چین در سال ۲۰۲۱، ۷ درصد رشد می‌کند. براساس بیانیه‌ای از کنفرانس کار اقتصادی که در دسامبر سال ۲۰۲۰ در پکن برگزار شد، سیاست‌گذاران اقتصادی چین متعهد شده‌اند سیاست‌های اقتصاد کلان را ادامه دهند و هیچ «چرخش ناگهانی» انجام ندهند. علاوه‌بر این، تحلیلگران می‌گویند اقتصاد این کشور می‌تواند در سال ۲۰۲۱ شاهد حمایت قوی سیاست‌ها باشد؛ زیرا امسال صدمین سال تاسیس حزب کمونیست چین است.
تحلیلگران برآورد می‌کنند رشد مصرف نفت چین در این سال دست‌کم به اندازه نیمی از نرخ رشد GDP این کشور باشد. بخش تجزیه و تحلیل پلتس پیش‌بینی کرده است مصرف نفت چین به‌طور متوسط در سال ۲۰۲۱، ۴/ ۱۵ میلیون بشکه روزانه باشد که ۶/ ۳ درصد بیش از سال گذشته است. در همین حال، انرژی اسپکتس (Energy Aspects) بر این باور است که این رقم با احتساب تقاضا برای ذخیره‌سازی بین ۴ تا ۶ درصد خواهد بود. طبق گزارش پلتس که در هشتم ژانویه منتشر شد، رشد تقاضا در سه ماه اول به دلیل پایین بودن سطح پایه در سال گذشته، از سطح ۲۰۲۰ فراتر خواهد رفت، در حالی که سرعت رشد در سه ماه دوم از سطح همان دوره در سال ۲۰۲۰ عقب خواهد بود. سون جیانان، یکی از تحلیلگران پلتس در این باره گفت: «این به آن دلیل است که بیشتر رشد تقاضای فصل دوم ۲۰۲۰ که ۵/ ۵ درصد بود به خاطر بازگشت یکباره اقتصاد پس از شیوع ویروس کرونا ایجاد شد.»
سطوح بالای موجودی‌ها در چین نیز اخیرا بر میزان خرید نفت اثر منفی گذاشته است. داده‌های اداره کل گمرکات این کشور در پنج‌شنبه نشان داد واردات نفت چین در دسامبر ۲۰۲۰ به کمترین سطح ۲۷ ماهه سقوط کرده بود. در این ماه فقط ۰۹۶/ ۹ میلیون بشکه نفت در روز (معادل ۴۷/ ۳۸ میلیون تن) وارد شده بود که متوسط سالانه را به ۸۶/ ۱۰ میلیون بشکه روزانه کاهش داد. هر چند همین حجم از واردات نیز ۷۰۷ هزار بشکه در روز یا ۷ درصد نسبت به سطح سال ۲۰۱۹ بالاتر بود. پلتس بر این باور است که واردات نفت خام چین در سال جاری ۸۱ هزار بشکه در روز بیشتر خواهد شد که عمدتا منعکس‌کننده خرید سنگین‌تر از سوی پالایشگاه‌های جدید پیش از آغاز به کارشان است که فعالیت‌های مربوط به تخلیه موجودی را خنثی می‌کند.
چشم‌انداز روشن بنزین
به گفته تحلیلگران، بین فرآورده‌های نفتی در بخش حمل و نقل، انتظار می‌رود بنزین بیشترین رشد حجمی تقاضا را در روند ریکاوری داشته باشد. بخش تجزیه و تحلیل پلتس برآورد می‌کند مصرف بنزین در چین ۳۱۰ هزار بشکه در روز معادل ۹ درصد رشد سالانه تجربه کند تا به حدود ۶/ ۳ میلیون بشکه روزانه برسد.
سون جیانان میگوید: «قرنطینه در فصل اول ۲۰۲۰ به‌طور قابل ملاحظه‌ای تقاضای بنزین چین را تخریب کرد و ریکاوری بقیه سال نیز نتوانست این حجم از دست رفته را جبران کند؛ موضوعی که پتانسیل یک رشد شارپ را در سال جاری بیشتر می‌کند.» یک کارشناس ارشد مستقر در پکن که در یک شرکت مشاوره بین‌المللی مشغول به کار است نیز نظرات مشابهی داشت. او ارزیابی می‌کند که مصرف بنزین چین در سال ۲۰۲۱، ۴۵۰ هزار بشکه در روز افزایش سالانه پیدا کند. این به معنای عبور ۴۰ هزار بشکه‌ای مصرف بنزین نسبت به سال ۲۰۱۹ یعنی پیش از ظهور کرونا است. این تحلیلگر افزود: «تعداد خودروهای بنزینی به رشد خود در سال ۲۰۲۱ ادامه خواهد داد، با این حال رانندگی نسبت به استفاده از حمل و نقل عمومی همچنان ترجیح داده می‌شود.» لیو یونتائو، تحلیلگر انرژی اسپکتس همچنین گفت اگر موجودی‌های فعلی بنزین و تخلیه آنها را در نظر بگیریم، رشد تقاضا احتمالا به ۸۰ تا ۱۰۰ هزار بشکه در روز محدود شود که برابر ۵/ ۲ تا ۳ درصد افزایش سالانه خواهد بود.
کمک پروازهای داخلی
براساس برآوردهای بخش تجزیه و تحلیل پلتس، مصرف سوخت جت چین (سوخت هواپیما که از نفت سفید تولید می‌شود) در سال جدید ۱۳۰ هزار بشکه در روز یا ۲۰ درصد رشد سالانه خواهد داشت و به حدود ۸۰۰ هزار بشکه روزانه خواهد رسید. به گفته تحلیلگران، ریکاوری پروازهای داخلی مهم‌ترین دلیل رشد این سوخت خواهد بود. با این حال، حجم مصرف سوخت جت همچنان کمتر از ۹۷۵ هزار بشکه در روز طی سال ۲۰۱۹ خواهد بود که به معنای ادامه اثرگذاری کووید-۱۹ بر پروازهای بین‌المللی خواهد بود. علاوه‌بر این کارشناسان می‌گویند انتظار می‌رود تولید سوخت جت بازیابی شود اما از نرخ رشد مصرف عقب بماند؛ چراکه موجودی‌ها سطوح بالایی دارند و نیاز به تولید و همچنین واردات کمتر از بخش مصرف خواهد بود. داده‌های اداره ملی آمار چین نشان می‌دهد که در بازه ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۰، تولید سوخت جت ۹/ ۲۳ درصد سقوط کرد و به ۸۶۶ هزار و ۴۵۰ بشکه در روز رسید.
روزگار نه‌چندان درخشان گازوئیل
تحلیلگران عنوان می‌کنند که گازوئیل بعید است رشد تقاضای قوی که در سال ۲۰۲۰ شاهدش بودیم را تکرار کند. سون در این مورد میگوید: «عوامل عمده افزایش مصرف گازوئیل مانند تولید صنعتی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت، احتمالا رشدی کمتر از ۲۰۲۰ داشته باشند چراکه تقاضای مصرف‌کننده نهایی به نظر نمی‌رسد به اندازه کافی سرعت بازگشت داشته باشد؛ موضوعی که نهایتا موجب کندی رشد مصرف این سوخت در ۲۰۲۱ خواهد شد.»
با وجود رشد ۶/ ۲ درصدی مصرف گازوئیل چین در سال گذشته، بخش تجزیه و تحلیل پلتس تخمین زده در سال جاری نسبت به ۲۰۲۰، ۲/ ۱ درصد کاهش داشته باشد و به ۹/ ۳ میلیون بشکه در روز برسد.
یک تحلیلگر در یک بانک سرمایه‌گذاری گفت: «وقتی فعالیت‌های صنعتی خارج از چین به‌ویژه در کشورهای تولیدکننده جنوب و جنوب شرق آسیا ریکاوری شود، صادرات کالاهای چینی کاهش می‌یابد که به این ترتیب تقاضا برای تولیدات صنعتی چینی کم می‌شود و مصرف گازوئیل برای حمل و نقل داخلی هم پایین می‌رود.» با این حال، انرژی اسپکتس معتقد است تقاضای گازوئیل چین در سال ۲۰۲۱، بین ۵۰ تا ۷۰ هزار بشکه در روز نسبت به سال قبل افزایش می‌یابد. لیو در انرژی اسپکتس میگوید: «ما عوامل اقتصادی قوی مانند بهبود بیشتر سرمایه‌گذاری در ساخت‌و‌ساز نسبت به ۲۰۲۰ نمی‌بینیم که تقاضای گازوئیل را محدود می‌کند.»
براساس گزارش بلومبرگ، تقاضای نفت اروپا در ابتدای سال در سطح پایینی قرار گرفته چرا که محدودیت‌های اعمال شده بر عبور و مرور باعث کاهش مصرف سوخت‌های جاده‌ای شده است. اطلاعات گرد‌آوری شده بلومبرگ نشان می‌دهد استفاده از مسیرهای جاده‌ای در بریتانیا، ایتالیا و اسپانیا در هفته گذشته ۳۷ درصد نسبت به سطوح پیش از شیوع کرونا کاهش یافته بود. اگر تعطیلات پایان سال ۲۰۲۰ را در نظر نگیریم، این ضعیف‌ترین هفته سوخت‌ها از ژوئن سال گذشته بود یعنی وقتی که بیشتر مناطق این قاره در قرنطینه شدید فرو رفته بود. شرکت مشاوره ریستاد انرژی میگوید رکود در ماه جاری به معنای کاهش ۷۶/ ۱ میلیون بشکه در روز در مصرف بوده است.
