گزارش غول چینی از چشمانداز گاز طبیعی
پتروچاینا از رشد گسترده تقاضا میگوید
پیشبینیهای بسیار بلند پروازانه پتروچاینا که بهطور قابل توجهی بالاتر از چشمانداز طولانی مدت انرژی در گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی (IEA) و شرکت بیپی (BP) است، نشانگر افزایش اعتماد به نفس در صنعت گاز چین پس از آنکه بهطور موثر شوک تقاضای کوتاه مدت ناشی از کووید-۱۹ است.
این صنعت همچنین با اعلام هدف تاریخی کربنزدایی توسط ژی جین پینگ، رئیسجمهور چین طی ماه گذشته در سازمان ملل اعتماد به نفسی دو چندان پیدا کرده است؛ زیرا در طول دوره انتقال چین از زغالسنگ به تجدیدپذیرها، گاز قرار است بهعنوان سوخت میانجی مورد نیاز دوره گذار ایفای نقش کند.
دنیس بونهوم، معاون الانجی توتال در چین، در یک میزگرد این مراسم گفت: «تعهد رئیسجمهور چین به کربن زدایی مهمترین عامل رشد تقاضا برای گاز خواهد بود. زیرا در چین وقتی دولت تصمیمی بگیرد، یعنی آن کار بیتردید انجام میشود.»
بهبود از بحران کووید-۱۹
افزایش اعتماد به نفس درباره گاز در چین نتیجه آن است که تقاضا به سرعت پس از بحران کووید-۱۹ در ماه آوریل به سطوح بالای خود بازگشت. مهار تهاجمی ویروس کرونا توسط پکن به این کشور کمک کرد تا سریعتر از سایر کشورها از محدودیتهای کرونایی خلاص شود. گاز در مقیاس کلی نسبت به سایر منابع انرژی به میزان کمتری از همهگیری آسیب دید، زیرا معمولا تقاضای خانگی سهم اصلی را در این بازار دارد. میزان مصرف ظاهری در سه ماه اول سال ۲۰۲۰ به رشد ادامه داد و پس از آن در آوریل و مه نیز افزایش یافت و بهطور متوسط با افزایش ۹ درصدی روبهرو شد. آخرین شاخصهای ماهانه دولت چین نشان میدهد تقاضای داخلی در ماه آگوست ۹/ ۳ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته و در هشت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ نیز رشدی ۲/ ۳ درصدی داشته است. ماه جولای نیز با افزایش مصرف ماهانه ۶/ ۰ درصدی، ضعیفترین نرخ رشد از زمان آغاز فعالیت اقتصادی چین در اواخر ماه مارس است. پکن آخرین پیشبینی رسمی خود در مورد تقاضای داخلی در سال جاری را هم اخیرا منتشر کرد. طبق «گزارش توسعه گاز طبیعی چین» که بهطور مشترک توسط سه آژانس دولتی در اواسط سپتامبر تهیه و منتشر شد، انتظار میرود که این کشور در سال جاری ۳۲۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف کند. این میزان عظیم نشانگر رشد ۴/ ۴ درصدی مصرف نسبت به سال ۲۰۱۹ است. نکته جالب اما آنجاست این رشد ۴/ ۴ درصدی کمترین میزان رشد سالانه مصرف چین از سال ۲۰۱۵ بدین سو است. این گزارش نشان داد که تقاضای گاز چین در نیمه اول سال جاری فقط ۵/ ۱ درصد رشد داشته است. یعنی پکن مطمئن است که رشد مصرف بهطور قابل توجهی در زمستان تقویت شود، درست زمانی که مصرف گاز بهطور معمول برای تامین نیازهای گرمایشی افزایش مییابد.
پایه داخلی رشد چین
طبق گفته پتروچاینا بیشتر گازی که چین تا سال ۲۰۳۵ مصرف خواهد کرد از داخل کشور تامین خواهد شد. این خبر با توجه به تمرکز بیشتر پکن روی امنیت انرژی، سوالاتی را در مورد واردات بیشتر این کشور ایجاد کرده است.
طبق گزارش شرکت پتروچاینا ظرفیت تامین گاز داخلی چین تا سال ۲۰۳۵ به ۵۲۰ میلیارد مترمکعب در سال خواهد رسید که شامل ۲۲۰ میلیارد مترمکعب در سال گاز متداول، ۱۰۰ میلیارد مترمکعب در سال گاز شیل، ۵۰ میلیارد مترمکعب در سال گاز متان بستر زغالسنگ (CBM) و ۱۵۰ میلیارد مترمکعب در سال گاز ساختگی مشتق شده از زغالسنگ (SNG) خواهد بود.
در حالی که پیشبینیهای خروجی گاز متعارف و شیل امکانپذیر است، اما پیشبینیها درباره توسعه CBM و SNG در این ابعاد چندان عملی به نظر نمیرسد. توسعه CBM چین با چندین مشکل دیرینه، از جمله زمینشناسی پیچیده تختههای زغالسنگ و قیمت بسیار پایین گاز روبهرو است. این عوامل باعث میشود گازهای غیرمتعارف برای استخراج غیر اقتصادی باشند.
در همین حال، تولید گاز ساختگی (SNG) نیز در سالهای اخیر به دلیل هزینههای نسبتا بالا، مصرف زیاد آب و انتشار میزان قابل توجهی از کربن مورد انتقادات گسترده قرار گرفته است، که به گفته کارشناسان میتواند تلاشهای بزرگ چین برای مبارزه با تغییرات اقلیمی را از بین ببرد. در سایه چنین دلایلی به نظر میرسد چین به سمت تولید گسترده و تکیه بر گازهای غیرمتعارف نخواهد رفت.