در اثر تحریم‌های آمریکا علیه شرکت ملی نفت ونزوئلا رخ داد
سوپرتانکر‌های کاراکاس در تملک چینی‌ها
در نتیجه ونزوئلا در شرایطی که کشتی‌های خارجی از حمل نفت تولید این کشور خودداری می‌‌کنند، تحت تاثیر تحریم‌ها سه سوپرتانکر خود را از دست داده تا چین به‌عنوان شریک این کشور مالکیت آنها را بر اساس رای دادگاه به دست آورد. اما این اتفاق چطور رخ داده است؟ آنطور که بررسی اسناد دادگاهی در سنگاپور نشان می‌دهد، پتروچاینا (شرکت ملی نفت چین) که شریک شرکت دولتی Petroleos de Venezuela است و در دفتری مشترک در سنگاپور فعالیت دارند، در فاصله زمانی ژانویه و فوریه سال جاری میلادی کنترل سه سوپرتانکر ونزوئلایی را در دست گرفته است.
این سه سوپرتانکر جونین، بویاکا و کارابوبو نام دارند و در دسته نفتکش‌های خیلی بزرگ (VLCC) قرار می‌گیرند. به گزارش رویترز که اسناد این دادگاه را مشاهده کرده است، این اتفاق درست پس از اعمال تحریم‌های آمریکا علیه شرکت ملی نفت ونزوئلا رخ داد. در پی این تحریم‌ها؛ کشتی‌ها و نفتکش‌های ونزوئلا بدون بیمه باقی ماندند. این اتفاق منجر به زیان میلیون دلاری برای شرکت کشتیرانی سی.وی که در سنگاپور مستقر است شد، بنابراین پتروچاینا تصمیم گرفت این شرکت را ورشکسته اعلام کند. در واقع هدف اصلی ایجاد این شرکت انتقال نفت ونزوئلا به چین و چند مقصد صادراتی دیگر بود. آنطور که رویترز گزارش می‌دهد، از دست رفتن سه سوپرتانکر شرکت ملی نفت ونزوئلا که هر کدام ظرفیت حمل بیش از ۲ میلیون بشکه نفت دارند، در شرایطی برای این شرکت رقم می‌خورد که به علت تحریم‌های آمریکا بیش از هر زمان دیگری به ناوگان حمل و نقل دریایی متکی به داخل نیازمند است. بر اساس این گزارش، واشنگتن فعالیت‌های ۱۸ ماهه خود علیه نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور وقت این کشور را با استفاده از تحریم‌های حمل و نقل تشدید کرده است. این تحریم‌ها حتی نفتکش‌های ثالثی که نفت خام ونزوئلا را حمل کنند نیز تحریم می‌کند.
پایان یک رابطه عمیق؟
تشدید این تحریم‌ها باعث شده است شرکت‌های بزرگ حمل و نقل یونان که نفتکش‌های برخی از آنان به علت جابه‌جایی نفت خام ونزوئلا تحریم شده؛ دست از همکاری با شرکت ملی نفت ونزوئلا بکشند. تمام این اتفاقات نتیجه‌ای به همراه نداشته جز بر هم خوردن نظم نسبی صادرات نفت خام ونزوئلا و مختل شدن روند آن. ونزوئلا پیش از این نیز با افت چشمگیر صادرات مواجه شده بود. بر اساس گزارش‌های موجود صادرات نفت خام این کشور به کمترین میزان در ۱۷ سال گذشته رسیده است.
ونزوئلا تا کنون موفق شده چهارمین نفتکش را از هدف تحریم‌ها حفظ کند. اما ممکن است در حفظ آن موفق نباشد، زیرا طبق گزارش هفته گذشته رویترز، یک کارخانه شیشه‌سازی آمریکایی به دنبال سلب مالکیت این سوپرتانکر است. اما نزاعی که حالا میان چین و ونزوئلا شکل گرفته می‌تواند پایانی بر رابطه عمیق این دو کشور باشد؟ چین به‌عنوان دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت خام دنیا که به شکلی سیری‌ناپذیر به منابع نفتی نیاز دارد، در سال ۲۰۰۸ روابط خود را با هوگو چاوز، رئیس‌جمهور سابق ونزوئلا که مربی و الگوی مادورو نیز بود، تعمیق کرد. از آن زمان تا کنون، چین به شدت از ونزوئلا حمایت کرده است.این حمایت‌ها در زمان سقوط اقتصادی و سیاسی مادورو نیز ادامه داشته است. اما آنطور که محتوای نامه یکی از مدیران اجرایی پتروچاینا به مدیران PDVSA نشان می‌دهد، «هدف اساسی این همکاری از بین رفته و غیرقابل بازگشت است. به گزارش رویترز این نامه در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۹ به مدیران شرکت ملی نفت ونزوئلا ارسال شده است.
پتروچاینا در ژانویه ۲۰۲۰، یعنی یک سال بعد از آنکه واشنگتن برای نخستین بار شرکت ملی نفت ونزوئلا را تحریم کرد تا درآمدهای نفتی مادورو را قطع و او را وادار به واگذاری قدرت کند، اقدام به پیگیری قضایی برای از بین بردن شراکت خود با PDVSA کرد. با این حال چین یکی از واردکنندگان اصلی نفت خام ونزوئلا، باقی مانده است اما از راه انتقال کشتی به کشتی محموله‌های نفتی در آب‌های آزاد برای فرار از تحریم‌های آمریکا. عملیات جابه‌جایی محموله روی آب این تصور را ایجاد می‌کند که منشا این محموله‌های نفت خام، مالزی است.
حساب‌های منجمد، بیمه‌های متوقف شده
در واقع تحریم‌های آمریکا علیه ونزوئلا بحران‌هایی را به وجود آورده که بی‌وقفه برای این کشور آمریکای لاتین مشکل ایجاد می‌کند. بر این اساس بیمه استاندارد کلاب که مقر آن در برمودا است، حمایت و جبران خسارت (P&I) هر چهار سوپرتانکر شرکت ملی نفت ونزوئلا را در ماه مه سال گذشته میلادی لغو کرد. کارگزار این بیمه در ایمیلی که در این پرونده موجود است، توضیح داده استاندارد کلاب این تصمیم را به این علت اتخاذ کرده که نمی‌خواسته در معرض خطر تحریم‌های آمریکا قرار بگیرد. طبق قوانین سنگاپور، کشتی‌ها برای اخذ مجوز عبور و مرور باید از بیمه P&I برخوردار باشند. این نکته‌ای است که از سوی وکیل پتروچاینا به آن اشاره شده است.
علاوه بر مشکلاتی که برای بیمه این نفتکش‌ها ایجاد شده، بانک‌هایی که با شرکت کشتیرانی سی.وی همکاری داشتند حساب‌های این شرکت را مسدود و به این شرکت اعلام فسخ قرارداد کردند. تمام این اتفاقات در حالی رخ داده است که شرکت CV Shipping بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ درآمدی بین ۶۰۰ هزار تا ۱۴ میلیون دلار را به ثبت رسانده است. این در حالی است که این شرکت بعد از تحریم‌ها ماهانه ۵۰۰ هزار دلار خسارت تحمل می‌کرد، زیرا حتی اگر کشتی‌ها قادر به تامین درآمد از طریق حمل نفت نباشند، هزینه مدیریت و سوخت آنها باید از سوی شرکت پرداخت شود. به این ترتیب پتروچاینا برای جلوگیری از زیان بیشتر در ژوئن ۲۰۱۹ پیشنهاد پایان همکاری و تقسیم چهار سوپرتانکر بین شرکا را مطرح کرد.
در این میان شرکت ملی نفت ونزوئلا مدیریت یکی از این نفتکش‌ها (Ayacucho) را در ژوئن ۲۰۱۹ عهده‌دار شده بود، زیرا این نفتکش در آن زمان در آب‌های این کشور بود. مقامات پتروچاینا این اقدام شرکت ملی نفت ونزوئلا را یکجانبه دانستند اما با این حال اعلام کردند نفتکش یاد شده به همراه Carabobo در اختیار شرکت ملی نفت ونزوئلا قرار گیرد و دو نفتکش دیگر با نام‌های Junin و Boyaca به پتروچاینا واگذار شود. به این ترتیب سهام Ayacucho و Junin در تاریخ ۱۷ ژانویه ۲۰۲۰ به شرکت ملی نفت ونزوئلا و پتروچاینا منتقل شد اما موضوعی که باعث شد یکی دیگر از این نفتکش‌ها به پتروچاینا برسد بار دیگر باز می‌گردد به تحریم‌های آمریکا. بعد از آنکه شرکت ملی نفت ونزوئلا ۸/ ۱۷ میلیون دلار برای دریافت Ayacucho پرداخت کرد و پتروچاینا نیز ۸/ ۱۳ میلیون دلار برای دریافت سهام Junin داد، در نهایت دو طرف نتوانستند برای دو کشتی باقی مانده به توافق برسند، موضوعی که باعث شد پتروچاینا در سنگاپور به دادگاه برود و طبق حکم دادگاه دو کشتی باقی‌مانده به حراج گذاشته شد.
در این میان هر دو طرف باید دارایی خود برای شرکت در این حراج را به ثبت می‌رساندند، کاری که شرکت ملی نفت ونزوئلا قادر به انجام آن نبود تا این پرونده به نفع طرف چینی تمام شود، زیرا این شرکت تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد. به این ترتیب شرکت ملی پتروچاینا با استفاده از قوانین تحریمی آمریکا علیه ونزوئلا، توانست مالکیت سه نفتکش را با حکم قانونی دادگاه در اختیار گیرد.
