مطالب توصیه شده | روزنامه شماره 5147

پنجشنبه، ۱۳ دی ۱۴۰۳

سیاست خارجی ایران در ۲۰۲۵ از شبه‌قاره کلید خورد؛

دستورکار تخت‌روانچی در هند

مجید تخت‌روانچی، معاون وزیر خارجه ایران، در اولین سفر خود در سال جدید میلادی به هند می‌رود. این سفر از امروز پنج‌شنبه آغاز می‌شود و روز جمعه هم ادامه دارد. هدف از این سفر به شبه‌قاره، شرکت در نوزدهمین دور نشست مشورت‌های سیاسی ایران-هند خواهد بود. هجدهمین دور رایزنی‌های سیاسی میان ایران و هند آذرماه سال ۱۴۰۲ برگزار شده بود.
اتحادیه اروپا با دستورالعمل جدید «هوای پاک» به جنگ با آلودگی شهر و خانه می‌رود؛

آلوده‏‏‌ترین هوا در کجا؟

به‌رغم اینکه، عمده نگرانی سیاستگذاران جهان در رابطه با هوای آلوده شهرها و محیط‌زیست است، اما بر اساس تحقیقات ارائه‌شده در اتحادیه اروپا، «کیفیت هوای داخل خانه و محیط‏‏‌کار» آلوده‏‏‌تر از بیرون (محیط‏‏‌باز یا همان سطح شهر) است و میزان این آلودگی تقریبا ۸ برابر بیشتر از فضای بیرون ارزیابی شده است، زیرا ماندگاری آلودگی در داخل خانه بیشتر از بیرون است و رطوبت و دمای هوای محیط داخلی بر شدت آلودگی اثر معنادار دارد. همین موضوع باعث شده تا «اتحادیه اروپا» با دستورالعمل جدید «هوای پاک» به جنگ با آلودگی شهر و خانه برود و اروپا سقف مجاز «انتشار ذرات آلاینده» خود را از ابتدای ۲۰۲۴ به ۲.۵ میکروگرم در مترمکعب کاهش دهد. این در حالی است که سال گذشته سطح غلظت PM۲.۵ در آسمان تهران از ۳۰ میکروگرم بر مترمکعب هم تجاوز کرده بود.
کسب‏‏‌وکارهای صنعتی برای نوسان دوباره زنجیره‌های تامین آماده می‌شوند؛

دورنمای تولید در ۲۰۲۵

سال ۲۰۲۵، نقطه‌عطفی برای بخش صنعت است. از این نظر که جدا از بازگشت ترامپ، اثر تحولات عظیم در هوش مصنوعی (AI) بر واحدهای صنعتی عمیق خواهد بود. شواهد موجود از بررسی ۵گزارش مختلف پیرامون سال آینده میلادی نشان می‌دهد صنایع با ترکیبی از چالش‌‌‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست‌‌‌محیطی، نظارتی و فرصت‌‌‌های نوآورانه مواجهند؛ موضوعی که فرصت‌‌‌ها و تهدیدات فراوانی را پیش روی بخش صنعت می‌‌‌گشاید.
رئیس‌جمهور منتخب آمریکا بحث بر سر افزایش بودجه نظامی در قاره کهن را دامن زد؛

آسیا؛ نگران ترامپ

برای دوستان آمریکا در آسیا، بلاتکلیفی ناشی از بازگشت قریب الوقوع دونالد ترامپ به کاخ سفید در زمان بدی از راه می‌رسد. چین در حال مدرن‌سازی زرادخانه نظامی و هسته‌ای خود است و در عین حال به‌طور فزاینده‌ای درباره ادعاهای ارضی در دریای چین جنوبی و تایوان رویکرد تهاجمی‌تری در پیش می‌گیرد. کره‌شمالی لفاظی‌های جنگ‌طلبانه خود را تشدید کرده و خواستار توسعه برنامه هسته‌ای غیرقانونی خود شده است. هر دو کشور همسویی خود را با روسیه در جنگ با اوکراین گسترش داده و آسیا را به «صلح از هم پاشیده در اروپا» وصل می‌کنند. «سیمون مک کارتی» در گزارشی برای سی‌ان‌ان نوشت، برای چندین دهه، ایالات متحده از امنیت متحدان خود در منطقه حمایت می‌کرد؛ زیرا ایالات متحده در آسیا نیروهایی فعال‌تر از هر جای دیگری در جهان دارد. ده‌ها هزار سرباز در پایگاه‌های گسترده در کشورهای متحد (کره جنوبی و ژاپن) مستقر هستند و همچنین کشورهایی مانند فیلیپین و استرالیا که ایالات متحده در صورت حمله به آنها ملزم به کمک است.
تقابل‌ دو اقتصاد بزرگ جهان؛ چین پیروز می‌شود یا آمریکا؟

پنج سناریوی بازار کالایی در سال‌۲۰۲۵

بازگشت دونالد ترامپ، اقتصاد جهانی و بازارهای کالایی را نگران کرده‌است، چراکه تصمیم‌های رئیس‌جمهور جدید ایالات‌متحده آمریکا می‌تواند بازار کامودیتی‏‏‏‏‏‌ها در سال‌۲۰۲۵ را به یکی از بی‏‏‏‏‏‌ثبات‏‏‏‏‏‌ترین بازارها تبدیل کند. به‌طور کلی پیش‌بینی می‌شود بخش اول سال‌۲۰۲۵ دوره‏‏‏‏‏‌ عدم‌قطعیت تعریف شود و به‌دنبال آن بازارها با واقعیت‏‏‏‏‏‌ها و تصمیم‌های جدیدی که گرفته می‌شوند سازگاری پیدا کنند. تجربه نشان می‌دهد؛ نوسانات اولیه قیمت و حجم دوام نمی‏آورد و بازارهای کالایی به طرز چشمگیری در تعدیل مهارت دارند که همه این موارد به‌عملکرد اقتصادی چین و سیاست‌های جدید دونالد ترامپ بستگی دارد.
پرونده امروز

مسیریابی از فقر تا شکوفایی

پرهام پهلوان: «باشگاه اقتصاددانان» دنیای اقتصاد در این پرونده به بررسی ریشه‌ها و پیچیدگی‌های فقر در جهان، از دلایل تاریخی و جغرافیایی گرفته تا نقش فرهنگ، سیاست و نهادها، پرداخته است. در این رویکرد با نگاهی به تاریخ توسعه‌یافتگی، بررسی شد که چگونه برخی جوامع با ایجاد نهادهای کارآمد و سیاست‌های درست، مسیری برای توسعه پیدا کردند در‌حالی‌که برخی دیگر به دلیل نهادهای استخراجی در تله‌های فقر و استعمار گرفتار شدند.
شهر بندری جنوب ایران چه ویژگی‏‏‌هایی برای جهانی‏‏‌شدن دارد؟

ناگفته‏‏‌های سفر به «کنگ»

ترکیه را با استانبول، امارات را با دبی و اخیرا عربستان را با شهر نئوم در سواحل دریای سرخ در نزدیکی بندر جده می‌‌‌شناسند. هیچ یک از این شهرها، پایتخت سیاسی کشور خود نیستند اما تبدیل به برند و هویت کشور خود شده‌‌‌اند. چرا بندرکنگ نتواند؟! اصالت کنگ از تغییرات سیر زمانی در امان مانده است؛ اگر از من بپرسید چکیده و اصالت هرمزگان را کجا می‌توان یافت، با احترام به کلیه شهر‌‌‌ها و جزایر استان هرمزگان، بی‌‌‌درنگ خواهم گفت: «کنگ!‌». مورخان قدمت کنگ را نزدیک به۳‌هزار سال تخمین می‌‌‌زنند و با توجه به قرارگیری در کنار شاخاب پارس (خلیج فارس کنونی) همواره مرکز تجارت و صید بوده است که بعضا از آن به عنوان مروارید خلیج‌‌‌فارس نیز یاد می‌شود. کنگ با توجه به مزیت مرکز تجارت و صیادی، دور از چشم استعمارگران نمانده است و انگلستان و پرتغال دوره‌‌‌هایی بر این بندر تسلط داشته‌‌‌اند به نحوی که هنوز آثار و بقایایی از قلعه پرتغالی‌‌‌ها باقی مانده است. از دیدگاه آلفرد ماهان، استراتژیست دریایی «دریاها، مهم‌ترین عامل جهت کسب قدرت یک ملت است». حتی امروزه نیز ۹۰‌درصد تجارت جهانی از طریق دریاها و بنادر صورت می‌گیرد و دریاها و اقیانوس‌‌‌ها سهم بسزایی در امنیت غذایی بشر دارند.

چهارشنبه، ۱۲ دی ۱۴۰۳

در دومین نشست تخصصی پیشرفت و آبادانی منطقه مکران مطرح شد؛

مذاکره باید مستقیم باشد

دومین نشست تخصصی درباره ظرفیت‌های بین‌المللی‌شدن و توسعه منطقه مکران، با حضور نماینده ویژه رئیس‌جمهور، معاون سازمان‌برنامه، استادان دانشگاه، رئیس و نمایندگان بخش‌خصوصی در اتاق ایران برگزار شد. تمامی کارشناسان حاضر در این نشست تاکید کردند که رشد و توسعه بدون همکاری با جهان، امکان‌پذیر نیست و برای استفاده از فرصت‌های اقتصادی در حوزه مکران لازم است از ظرفیت همکاری‌های بین‌المللی شامل سرمایه، تجارب مدیریتی و خدمات فنی و مهندسی استفاده کرد.
ارزش معاملات خرد به بالای ۱۵هزار‌ میلیارد‌تومان رسید؛

جولان دوباره شاخص‌سازان در بورس

بورس، در فرآیند دست به‌دست‌شدن سهام میان معامله‌گران، در روز سه‌شنبه با رشد شاخص‌کل و ثبات در نماگر هموزن همراه بود. شاخص بورس با افزایش ۲۴هزار‌واحدی در کانال ۲.۷میلیون واحد باقی‌ماند و شاخص هموزن نیز به دلیل تداوم فشار فروش در کل بازار، بدون تغییر در محدوده ۸۴۷هزار واحد باقی‌ماند. بررسی‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد؛ ارزش معاملات نیز با احتساب صندوق‌ها به ۱۵هزار ‌میلیارد‌تومان افزایش‌یافت.
در نخستین همایش روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی تاکید شد

ماموریت احیای سرمایه اجتماعی

نخستین همایش شورای هماهنگی روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی کشور در دولت چهاردهم، روز گذشته با تاکید بر لزوم وفاق و توجه عملیاتی به راهبردهای دولت برگزار شد. محمدرضا عارف در سخنانی به موضوع ناترازی‌ها پرداخت و تصریح کرد که کل کشور در حوزه آب با بحران روبه‌رو است. عارف همچنین خواستار کاهش تصدی‌گری دولتی و افزایش اختیارات استان‌ها شد.
دولت با «بافت فرسوده» آشتی می‌کند؟

رئیس‌جمهور در جلسه روز دوشنبه شورای عالی مسکن، نسبت به دو انحراف قدیمی در سیاست‌های دولت مرتبط با «تامین مسکن حمایتی» واکنش درخور نشان داد. به گزارش خبرنگار گروه آنلاین روزنامه «دنیای‌ اقتصاد»، مسعود پزشکیان در جایگاه رئیس شورای عالی مسکن، در اولین جلسه این شورا در دولت چهاردهم، «اولویت دولت فعلی در مسکن حمایتی را صرفا دهک‌های ۱ تا ۳» عنوان و درعین‌حال، «اولتیماتوم یک‌ماهه برای یک اتفاق معنادار در بافت‌های فرسوده کشور» تعیین کرد.
کف و سقف سرمایه دانش‌بنیان‌ها برای ورود به بورس چقدر است؟

پذیرش ۲۱ شرکت استارت‌آپی در بازار نوآفرین

در اوایل هفته حسین افشین، معاون علمی ریاست‌جمهوری از پذیرش ۱۵ شرکت استارت‌آپی در فرابورس خبر داد و حالا مدیرعامل فرابورس، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام می‌کند که تعداد این شرکت‌ها تا کنون به ۲۱ واحد رسیده و همچنین بیش از ۱۰ شرکت نیز در صف بررسی این بازار برای پذیرش قرار دارند. کارشناسان معتقدند تسریع روند پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی از انتهای آذر ماه نویدبخش هموار شدن مسیر برای این‌گونه کسب‌و‌کارها است و شرایط را برای آنها بهبود می‌بخشد.
بررسی چالش‌ها و فرصت‌های قانون میکا در قاره سبز؛

«تتر» از بازار اروپا حذف شد؟

محبوبیت ارز‏‌های دیجیتال طی سالیان گذشته توجهات قانون‌گذاران را نیز به این بازار مالی نوین جلب کرده است و هم اکنون بسیاری از کشور‏‌های جهان در تلاش برای ایجاد چارچوب قانونی فعالیت و قانون‌گذاری در فضای بلاک‌چینی هستند. اتحادیه اروپا نیز مدت زمان زیادی است که به بررسی قوانین و رویکرد نظارتی خود پیرامون بازار ارز‏‌های دیجیتال پرداخته و در نتیجه این بررسی‏‌ها، میکا (MiCA) یا قانون بازار‏‌های دارایی‏‌های رمزنگاری شده ایجاد شده است تا تکلیف کشور‏‌های اروپایی در قبال رمزارز‏‌ها را مشخص کند.
«دنیای‌اقتصاد» برای آخرهفته تور معرفی می‌کند

جاذبه‏‏‌های سیستان در فصل زمستان

گشت و گذار در استان‌های ساحلی و کویری ایران از جذاب‌ترین سفرها در زمستان است. آژانس‌های گردشگری اغلب تلاش می‌کنند با کاهش هزینه‌ها، تورهای اقتصادی برای این مقاصد تعریف کنند. در مقابل آژانس‌هایی هم هستند که مخاطبان خاص خود را دارند، مخاطبانی که ارائه خدمات ویژه برایشان اولویت بیشتری دارد و هزینه برایشان در اولویت دوم است. در این گزارش سراغ تورهایی رفتیم که رفت و آمد آنها با هواپیما یا خودروهای سافاری است و تبلیغ خود را روی خاص بودن گذاشته‌اند.

سه‌شنبه، ۱۱ دی ۱۴۰۳

آیا روند کاهشی شاخص‌ها، پرونده رونق بازار سهام را خواهد بست؟

سناریوهایی برای اصلاح یا ریزش بورس

بورس تهران طی روز دوشنبه نیز برای سومین روز متوالی، روند به‌اصطلاح «اصلاحی» را دنبال کرد. با افت بیش از ۴۲هزار‌واحدی نماگر اصلی، در سومین روز هفته این شاخص مجموعا ۴درصد افت کرده و این درحالی است که نماگر هموزن کمتر از ۲درصد کاهش ارتفاع را تجربه کرده‌است. سوال اصلی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بورسی آن است که در روند کاهشی فعلی، باید به بازار برچسب «ریزش» یا «اصلاح» زد؟
«دنیای‌اقتصاد» در گفت‌وگو با کارشناسان دلایل ناکامی ایران در تجارت خارجی را بررسی کرد

۷ قاعده بازی صادرات

صادرات ایران در بند ‌سیاست‌های ناکارآمد و محدودیت‌های ناشی از تحریم است. آسیب‌‌‌‌‌شناسی وضعیت تولید و زنجیره ارزش در کشور بیانگر آن است که رشد صادرات غیرنفتی ایران نیازمند ملزوماتی از جمله رفع محدودیت‌‌‌‌‌های ناشی از تحریم و تغییر نقش دولت از تنظیم‌گری به تسهیل‌گری است. کارشناسان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به ۷ اهرم کلیدی اشاره می‌کنند که زمینه‌‌‌‌‌ساز رونق و جهش صادرات است.
«دنیای‌اقتصاد» عوامل پیشرفت لاک‏‏‌پشتی پروژه‏‏‌های ریلی را در گفت‏‏‌وگو با مشاور شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل بررسی می‌کند

پاشنه آشیل پروژه‌های ریلی

پروژه‌‌‌های ریلی متعددی در کشور با تاخیر در روند احداث مواجه شده‌‌‌اند. از جمله پروژه‌های شاخص در این زمینه می‌توان به راه‌‌‌آهن رشت – آستارا به طول ۱۶۲ کیلومتر با پیشرفت فیزیکی فقط ۵‌درصد اشاره کرد. این پروژه با وجود اینکه به‌‌‌عنوان بخشی از کریدور شمال-جنوب اهمیت استراتژیک دارد، اما با جاماندگی شدید نسبت به برنامه‌‌‌ریزی مواجه است. پاشنه آشیل پروژه‌‌‌های ریلی، تامین مالی است و با توجه به سهم بالای منابع دولتی در تامین مالی این پروژه‌‌‌ها، تحریم‌‌‌های نفتی این مشکل را تشدید کرده است.
اینترنت ماهواره‌ای جایگزین مناسبی برای سرویس‌های ثابت است؟

انحصار دولت؛ مانع توسعه فیبر نوری در کشور

اساس‌نامه توسعه شبکه فیبر نوری پس از چند سال تعلیق از زمان مطرح شدن، در نهایت روز یکشنبه به تایید شورای نگهبان رسید. پیش از این ستار هاشمی، وزیر ارتباطات اعلام کرده بود که اپراتورهای مخابراتی با استفاده از منابع این صندوق سرمایه‌گذاری سالانه حداقل پنج‌ میلیون امکان برقراری اشتراک اینترنت پهن‌باند ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کشور ایجاد می‌کنند. با وجود اینکه دولت‌های سیزدهم و چهاردهم اهداف بسیاری را درباره فیبر نوری دنبال کرده‌اند، آمارها حاکی از آن است که عملکرد آنها طی سال‌های گذشته چندان قوی نبوده و در عمل توسعه فیبر نوری در کشور همچنان به کندی پیش ‌می‌رود و موضوع اتصال نیز همچنین چالشی اساسی در این حوزه شناخته می‌شود. حتی گفته‌های برخی کارشناسان نشان می‌دهد که کاربران از کیفیت و سرعت شبکه فیبر نوری نیز در حال حاضر راضی نیستند و ترجیح می‌دهند تا بهبود شرایط از اینترنت همراه یا دیگر سرویس‌ها استفاده کنند.
رابطه کنونی قیمت نفت با تنش‌ها در خاورمیانه؛

بازار نفت و تحولات خاورمیانه

همبستگی سنتی بین مخاطرات درگیری‌ها در منطقه نفت‌خیز خاورمیانه و افزایش قیمت نفت، اکنون شکسته شده‌است. بازارهای نفت با تولید از سوی اعضای غیراوپک به‌خوبی تغذیه می‌شوند. همچنین تقاضای ضعیف نفت در آسیا و کاهش تقاضای طولانی‌‌‌‌‌‌مدت برای این کالای استراتژیک، حساسیت مرتبط با قیمت‌ها را تعدیل کرده‌است. حساسیت قیمت حامل‌های انرژی هم‌اکنون و تحت‌شرایط ژئوپلیتیک حاکم بر بازار انرژی، بر تهدیدها و حملات متمرکز بر سایت‌‌‌‌‌‌های تولید و ترانزیت نفت‌‌‌‌‌‌خام متمرکز شده‌است. لازم به ذکر است روز گذشته و در هنگام تنظیم این گزارش، نفت‌برنت دریای شمال با ۶‌سنت افزایش، در رقم ۷۴ دلار و ۲۳‌سنت در هر بشکه معامله شد. نفت وست‌تگزاس اینترمیدیت آمریکا هم با ۲‌سنت افزایش، ۷۰ دلار و ۶۲‌سنت به ازای هر بشکه معامله شد.
نماینده مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» دلایل آلودگی هوا را تشریح کرد

نفس‌تنگی قانون هوای پاک

آلودگی هوا معضلی است که هر ساله با کاهش دما ‌میهمان کلان‌شهرها از جمله تهران است. در همین راستا روز گذشته مجمع نمایندگان تهران جلسه‌ای را در سازمان محیط‌زیست با رئیس و مدیران این سازمان با محوریت آلودگی هوا برگزار کردند و قرار است امروز نیز کمیسیون کشاورزی نشستی را با حضور رئیس و معاونین سازمان محیط‌زیست برگزار کند. اگرچه در برنامه هفتم توسعه احکامی برای کاهش آلاینده‌ها آمده و قانونی از جمله قانون هوای پاک موجود است، اما تاکنون اقدام اساسی برای کاهش آلودگی هوا انجام نشده است. آن‌طور که نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس به «دنیای اقتصاد» گفت از ۵۶ ماده موجود در قانون هوای پاک و آیین‌نامه فنی آن، ۲۲ ماده به صورت ضعیف، ۱۷ ماده به صورت متوسط و ۱۷ ماده نیز خوب اجرا شده است. از سوی دیگر برای رسیدن به اهداف برنامه هفتم باید احکامی در بودجه ۱۴۰۴ می‌آمد و بر اساس گفته‌های فلسفی احکام خوبی در بودجه ۱۴۰۴ به تصویب رسیده است و دولت برای اجرای قانون برنامه هفتم بهانه‌ای ندارد.
چرا بلندپروازی، معیار دقیق و کاملی برای ارزیابی شایستگی رهبر یک سازمان نیست؟

صرفا چون دلتان می‏‏‌خواهد، نباید مدیر شوید

یک تــیم تــحقــیقــاتی به رهــبری «شیلان الزهاوی» از دانشگاه استنفورد، معتقد است که حداقل به بخشی از پاسخ این پرسش که «چرا افراد نالایق به راس سازمان‌ها می‌‌‌آیند» دست یافته است. این تیم از ۴۷۲ مدیر اجرایی شرکت‌کننده در یک برنامه آموزش اجرایی خواست سطح بلندپروازی خود را تخمین بزنند. سپس ۱۰ مهارت رهبری تیمی از جمله قدرت انگیزه‌‌‌بخشی به دیگران، مدیریت کار گروهی، تربیت و رشد افراد و ایده‌‌‌پردازی و انتقال ایده را تعیین کردند و از همکاران، زیردستان، مدیران و خود این شرکت‌کننده‌‌‌ها خواستند توانایی آنها را در هریک از این موارد ارزیابی کنند. نتایج حاکی از آن بود که هیچ ارتباطی بین میزان بلندپروازی و شایستگی هدایت سازمان وجود ندارد. نتیجه: صرفا به این دلیل که دلتان می‌‌‌خواهد مدیریت کنید، معنایش این نیست که حتما باید مدیر باشید. مدرسه کسب‌وکار هاروارد، در این زمینه با الزهاوی گفت‌‌‌وگو کرده است.
گزارش «دنیای‌اقتصاد» از «ابرتورم داروهای حیاتی»

قند نوار تست قند خون افتاد

هنوز ارز ترجیحی دارو برداشته نشده که با افزایش قیمت دلار، داروهای حیاتی از جمله برای بیماران دیابتی نایاب شده است. یکی از افراد مبتلا به دیابت به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «بیش از یک ماه است که به دنبال نوار تست دیابت هستم اما نتوانسته‌ام پیدا کنم. در حالی که دستگاه تست قند من ایرانی است. این مشکل در رابطه با تهیه انسولین هم وجود دارد.»

دوشنبه، ۱۰ دی ۱۴۰۳

ارتش اسرائیل بیمارستان‌های غزه را یکی پس از دیگری ویران می‌کند

مرگ دیگر عادی شده است

با حملات مداوم ارتش اسرائیل، بیمارستان‌های غزه یکی پس از دیگری از گردونه حذف می‌شوند. ابتدا بیمارستان «کمال عدوان» در «بیت لاهیا» با حملات مداوم این رژیم از گردونه خارج و «حسام ابوصفیه» مدیر آن دستگیر شد و اکنون بیمارستان «الاهلی» (که به «باپتیست» هم معروف است) هدف قرار گرفته شده است. «عروبه جمال» در گزارش ۲۹دسامبر در الجزیره نوشت، چندین ویدئو که در فضای مجازی منتشرشده و به تایید بخش «راستی آزمایی» الجزیره رسیده نشان می‌دهد که بیمارستان «الاهلی» زیر آتش صهیونیست‌ها قرار گرفته است. این بیمارستان در محله «زیتون» در شمال غزه واقع است که بارها از سوی نیروهای زمینی و هوایی اسرائیل محاصره شده است.
«دنیای‌اقتصاد» علل کاهش صادرات قدیمی‌ترین صنعت فلات ایران را بررسی کرد؛

آخرین نفس‏‏‏‏‏‏‏‌های فرش ایرانی؟

نفس صنعت فرش ایران به‌شماره افتاده است؛ بر اساس آخرین آمار‌ها، میزان صادرات فرش ایران به پایین‌ترین میزان در ۳۰سال‌گذشته رسیده‌است. براساس آخرین آمار‌های «بانک داده‌های مرکز تجارت‌جهانی»، صادرات فرش ایران با کد تعرفه۵۷۰۱، در سال‌۲۰۲۳ میلادی، معادل ۴۴‌میلیون دلار محاسبه شده‌است. انتشار این آمار در فضای‌مجازی واکنش کاربران را در پی داشت. بسیاری نسبت به افت صادرات قدیمی‌ترین برند ایرانی اظهار تاسف کردند. در این بین سوال اساسی آن است که چرا صنعت فرش ایران، با سابقه چند صد ساله، چنین شرایطی را تجربه می‌کند؟
آیا اصلاحات اقتصادی می‌تواند چرخه فقر کودکان در ترکیه را متوقف کند؟

رد فقر در خیابان‌های استانبول

طبق گزارش یونیسف و موسسه آماری ترکیه، حدود ۷میلیون کودک فقیر در این کشور زندگی می‌کنند. بحران فقر کودکان در ترکیه به‌طور مستقیم با تورم بی‌سابقه این کشور مرتبط است. نرخ تورم که در اکتبر ۲۰۲۲ به ۸۵درصد رسید، هزینه‌های زندگی را افزایش داده و تامین نیازهای اولیه را برای خانواده‌های فقیر و حتی با درآمد متوسط دشوار کرده است. کودکان در محله‌های فقیرنشین مانند تارلباشی، به‌جای حضور در مدارس، مجبور به کار هستند.
عدم استفاده روسیه تحریم شده از ظرفیت‌های ترانزیتی ایران، چه درسی برای تجارت ما دارد؟

جایگاه ایران در نبرد کریدورها

موقعیت ممتاز سرزمینی ایران به‌عنوان چهارراه بین‌المللی اتصال کریدورهای منطقه‌ای و بین‌المللی، ظرفیت‌های ترانزیتی ویژه‌ای را برای کشور ایجاد‌ کرده‌است، اما ضعف در دیپلماسی‌سیاسی، این ظرفیت‌ها را بالفعل نکرده‌است. کشورهای منطقه درگیر یک نبرد غیرنظامی موسوم به جنگ کریدورها هستند که مهم‌ترین سلاح آن دیپلماسی است، اما ایران به دلیل مواجهه با تحریم نتوانسته از این سلاح آنطور که باید استفاده کند و در نتیجه در حال‌حاضر کمتر از یک‏‏‏‏‌چهارم ظرفیت ترانزیتی کشور فعال شده‌است؛ طوری که سال‌گذشته فقط ۱۶‌میلیون‌ تن کالا از ایران ترانزیت شد، درحالی‌که بر اساس برآوردهای بین‌المللی ظرفیت بالقوه ترانزیت ایران به ۸۰‌میلیون ‌تن می‌رسد.
«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد؛

قفل شدن وام‌ها با تعطیلی بانک‌ها

آلودگی هوا و کمبود انرژی؛ دو واژه‌ای هستند که بحث‌های پیرامون را به خود اختصاص داده و روند خدمات مالی را تحت‌تاثیر قرار داده است. تعطیلی بانک‌ها و ادارات دولتی در برخی از روز‌های ماه سر و صدای زیادی میان خانوارها به پا کرده و موجب اعتراض آنها به این بی‌نظمی‌ها شده است. در همین راستا، «دنیای‌اقتصاد» با تهیه گزارشی میدانی، ابعاد مختلف این موضوع را بررسی کرده و به تاثیرات تعطیلی بی‏‌برنامه بانک‌ها بر زندگی شهروندان پرداخته است. این گزارش تلاش می‌کند تصویری شفاف از مشکلات ایجادشده ارائه دهد و اهمیت بازنگری در سیاستگذاری‏‌ها و مدیریت این بحران را برجسته سازد.
بازار به شرط دولت؟

حدود دولت کجاست؟ دولت باید در امور اقتصادی تا به کجا دخالت کند و در کجاها نباید مداخله‌‌‌ای داشته ‌‌‌باشد؟ این پرسش، از آن پرسش‌‌‌های مناقشه‌‌‌برانگیزی است که از همان ابتدای تولد علم اقتصاد، بر سر آن نزاع فکری وجود داشته است؛ نزاع‌‌‌هایی که گاه از سطح اندیشه فراتر رفته‌‌‌ و در سطوح سیاسی و اقتصادی نیز خود را بازتولید کرده‌‌‌اند.
رابطه علم اقتصاد با سایر علوم اجتماعی چگونه است؟

نقش رابینز، کینز و ساموئلسون

راجر بکهاوس، استاد بازنشسته اقتصاد در دانشگاه بیرمنگام است که پژوهش‌های اخیر او درباره تاریخ اندیشه اقتصادی با تمرکز بر اقتصاد کلان قرن بیستم بوده است. از دیگر علایق پژوهشی او می‌توان به تاریخ اقتصاد رفاه، رابطه بین اقتصاد و سایر علوم اجتماعی، اقتصاد کاربردی، تاریخ اقتصاد کلان تجربی، تاریخ اقتصاد کلان عدم تعادل، جان مینارد کینز و انقلاب کینزی، پل ساموئلسون، تاریخ ایده‌ها درباره رکود بلندمدت و تاریخ علوم اجتماعی از سال۱۹۴۵ تاکنون اشاره کرد. او طی ۸سال گذشته روی زندگی‌نامه فکری پل ساموئلسون کار کرده است که جلد اول آن در سال۲۰۱۷ منتشر شد و جایزه اشپنگلر را بابت بهترین کتاب سال از سوی انجمن تاریخ اقتصاد دریافت کرد. کتاب دیگری که با همکاری مائورو بویانوفسکی نوشته است، «دگرگونی اقتصاد کلان مدرن؛ کاوشی در بنیان‌های اقتصاد خردی عدم تعادل، ۲۰۰۳-۱۹۵۶» موفق به دریافت جایزه بلانکی از سوی انجمن اروپایی تاریخ اندیشه اقتصادی شد. جدیدترین کتاب او با عنوان «امور عادی زندگی: تاریخ علم اقتصاد از جهان باستان تا قرن بیست و یکم» در سال۲۰۲۴ از سوی انتشارات پنگوئن منتشر شده است.

یکشنبه، ۰۹ دی ۱۴۰۳

چرا پاکستان با «دوستان» دیروز خود سرشاخ شد؟

نزاع در قبیله طالبان

درگیری نیروهای «امارت اسلامی افغانستان» و مرزبانان پاکستانی از ساعت ۴صبح دیروز شنبه ۸دی‌ماه شروع و در امتداد «خط دیورند» در ولایت «خوست» ادامه یافت. مقامات وزارت دفاع طالبان اعلام کردند که نیروهای طالبان برخی از پایگاه‌های نظامیان پاکستانی در آن‌سوی خط فرضی دیورند در ولسوالی «علیشیر» در ولایت خوست را به آتش کشیدند. نیروهای طالبان همچنین در ولسوالی «دند پتان» در ولایت پکتیا، دو پایگاه نظامیان پاکستانی را تصرف کردند. روابط میان پاکستان و طالبان افغانستان طی چند روز اخیر به وخامت گراییده است. در یادداشت زیر دلایل این مساله بررسی‌ شده است.