اشتیاق ویژه به جوازهای تاسیس

با رصد وضعیت جوازهای صادره تا پایان نخستین ماه تابستان این نکته نمایان می‌شود که همچنان صدور جواز تاسیس از صدور پروانه‌های بهره‌برداری در بخش‌های (ایجادی و توسعه‌ای) در حال پیشی گرفتن است. این روند در بخش سرمایه‌گذاری مجوزهای صادره، شکل معکوس به خود گرفته و سرمایه مجوزهای صادره برای پروانه‌های بهره‌برداری نسبت به مدت مشابه پارسال حدود سه برابر پیش‌بینی سرمایه‌گذاری‌ها (جواز تاسیس) رشد داشته است. رشد بخش صنعت فقط به بخش مجوز منتهی نمی‌شود، به‌طوری که داده‌های اولیه از وضعیت تولید ۲۳ محصول منتخب صنعتی و معدنی از رشد ۱۸ محصول صنعتی و معدنی و افت تنها پنج محصول در مدت زمان مورد بررسی حکایت دارد. براساس داده‌های اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی «الیاف اکریلیک»، «ماشین لباسشویی»، «انواع تلویزیون»، «شمش آلومینیوم» و «وانت» بیشترین رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل در کارنامه خود ثبت کرده‌اند. کارنامه مثبت چهار ماه منتهی به مرداد امسال در حالی برای بخش تولید ثبت شده است که جزئیات شاخص مدیران خرید (شامخ) در بخش صنعت نشان می‌دهد که شاخص بخش صنعت در تیر ماه امسال، ۲۵/ ۵۵ واحد بوده است که اندکی کاهش نسبت به خرداد (۸۰/ ۵۶) را نشان می‌دهد. نتایج در بخش صنعت نشان می‌دهد بیش از نیمی از کسب‌وکارها در این بخش در تیرماه وضعیت کسب‌وکار خود را بهتر از خرداد ارزیابی کرده‌اند. گزارش شاخص مدیران خرید (شامخ) برای کل اقتصاد نیز در تیر ماه به ۴۷/ ۴۵ واحد رسیده که نسبت به ماه قبل از آن ۹۳/ ۲ واحد معادل ۴۲/ ۶ درصد افت کرده است. در تیرماه، کل زیرشاخص‌های اصلی محاسبه‌شده زیر ۵۰ بوده‌اند و این روند نشان می‌دهد با وجود ادامه وضعیت نسبی رونق در بخش صنعت، بخش خدمات در وضعیت نامناسبی به سر می‌برد. براساس این گزارش، همچون چهار ماه گذشته چالش کمبود و افزایش قیمت خرید مواد اولیه و لوازم موردنیاز تولید وجود دارد.

وضعیت صدور جواز

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت‌، معدن و تجارت، گرچه همچنان درخواست برای جواز تاسیس وجود دارد و صدور جواز تاسیس در ابتدای سال با رشد همراه بوده، اما در مقابل صدور پروانه‌های بهره‌برداری در بخش‌های ایجادی و توسعه‌ای به لحاظ تعداد روند نزولی داشته است. وضعیت زیرگروه‌های صنعتی در مدت زمان مورد بررسی حاکی است، صدور مجوز برای پنج گروه «صنعت»، «معدن»، «صنف»، «تجارت الکترونیک»، «نرم‌افزار» و زیرگروه‌های آنها در چهار ماه منتهی به مرداد امسال هم روند نزولی و هم صعودی داشته، به‌طوری ‌که برای چهار زیر‌گروه مورد ارزیابی صدور مجوز منفی بوده و پنج زیر گروه روند مثبت را تجربه کرده‌اند.

بررسی روند مجوزدهی برای جواز تاسیس در مدت زمان مورد بررسی نشان‌دهنده آن است که در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۱۱ هزار و ۱۴۶ فقره جواز تاسیس در کشور صادر شده است که در مقایسه با صدور ۸ هزار و ۳۵۴ فقره جواز تاسیس صادره در مدت مشابه سال ۹۸، شاهد رشد بیش از ۳۳ درصدی صدور جواز تاسیس در کشور بوده‌ایم. از سوی دیگر، براساس داده‌های اعلام شده مجموع سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده برای جوازهای صادره در مقایسه با مدت مشابه پارسال نیز رشد حدود ۲۷ درصدی داشته است که این امر را می‌توان به تمایل سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در طرح‌‌های جدید تعبیر کرد. با توجه به آمار اعلام شده برای جوازهای تاسیس صادره، اشتغال بیش از ۲۳۹ هزار نفری پیش‌بینی شده که نسبت به مدت مشابه پارسال رشد بیش از ۱۹ درصدی داشته است.

همچنین در حالی درخواست صدور جواز تاسیس در مدت زمان مورد بررسی، رشد داشته که داده‌های اعلام شده بیانگر آن است روند درخواست برای «پروانه بهره‌برداری» (شامل پروانه‌های ایجادی و توسعه‌ای) در مدت زمان مورد بررسی به لحاظ تعداد منفی بوده است و با این شرایط می‌توان گفت، تکمیل طرح‌های صنعتی در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل افت بیش از ۱۰ درصدی داشته است.

با توجه به داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع یک هزار و ۷۶۸ فقره پروانه بهره‌برداری(ایجادی و توسعه‌ای) در کشور صادر شده است که در مقایسه با یک هزار و ۹۷۰ فقره جواز صادره در مدت مشابه سال قبل شاهد افت بیش از ۱۰ درصدی در این بخش بوده‌ایم. افت صدور جوازهای صادره برای طرح‌های به بهره‌برداری رسیده در حالی است که سرمایه صرف شده برای پروانه‌های بهره‌برداری در مدت زمان مورد بررسی رشد بیش از ۸۵ درصدی داشته است؛ رشد سرمایه‌گذاری محقق شده در این بخش در مدت زمان مورد بررسی در حالی ثبت شده که روند ایجاد اشتغال به واسطه طرح‌های به بهره‌برداری رسیده نیز افت حدود ۵ درصدی داشته است. براساس داده‌های اعلام شده، مجموع اشتغال ایجاد شده برای طرح‌های بهره‌برداری شده برابر با ۷۴۷ نفر شغل بوده است.

وضعیت سایر گروه‌ها نیز با توجه به داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی برای بخش معدن نیز زیرگروه‌های «پروانه اکتشاف»، «گواهی کشف» و «پروانه بهره‌برداری» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند که با توجه به داده‌های اعلام شده می‌توان گفت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۲۹۴ فقره پروانه اکتشاف صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افت ۵/ ۱۳ درصدی داشته است.

جوازهای صادره برای گواهی کشف نیز در مدت زمان مورد بررسی افت بیش از ۱۵ درصدی داشته، به‌طوری ‌که در این مدت در مجموع ۱۴۰ فقره گواهی کشف صادر شده است، در حالی که در مدت زمان مشابه سال قبل برای این گروه ۱۶۵ فقره گواهی کشف صادر شده بود. برای زیرگروه پروانه بهره‌برداری نیز در مدت زمان مورد بررسی ۲۰۴ فقره مجوز صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۷ درصدی داشته است. از طرفی داده‌های آماری نشان می‌دهد در بخش «پروانه‌های صنفی» در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۱۹۴ هزار و ۴۵۳ فقره پروانه ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد بیش از ۶۹ درصدی را به ثبت رسانده است.

صدور کارت بازرگانی

با توجه به داده‌های اعلام شده برای گروه تجارت خارجی که زیر گروه آن شامل «کارت بازرگانی» می‌شود نیز می‌توان گفت در مدت زمان مورد بررسی یک هزار و ۷۸۶ فقره کارت بازرگانی صادره شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افت بیش از ۱۸ درصدی داشته است. برای گروه «تجارت الکترونیک» نیز زیر‌گروه «گواهی امضای الکترونیکی» مورد ارزیابی قرار گرفته و روند صدور جواز در مدت زمان مورد بررسی برای این گروه برابر با ۷۱ هزار و ۷۴۱ فقره بوده که افت نزدیک به ۴۱ درصدی داشته است. برای گروه «نرم‌افزار» نیز وضعیت «پروانه بهره‌برداری نرم‌افزار» مورد ارزیابی قرار گرفته که براساس داده‌های اعلام شده جواز صادره برای این گروه در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۱۰۰ درصدی داشته است. آمار اعلام شده بیانگر آن است که در چهار ماه منتهی به پایان تیر ماه، هشت فقره جواز برای گروه نرم‌افزار صادره شده، در حالی که این رقم سال گذشته برابر با چهار فقره بوده است.

وضعیت تولیدات صنعتی و معدنی

 داده‌های اعلام شده از وضعیت ۲۳ محصول صنعتی و معدنی در چهار ماه منتهی به تیر سال جاری بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی«الیاف اکریلیک»، «ماشین لباسشویی»، «انواع تلویزیون»، «شمش آلومینیوم» و «وانت» بیشترین رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل در کارنامه خود ثبت کرده‌اند. براساس داده‌های اعلام ‌شده «الیاف اکریلیک» تولیدی در کشور در مدت زمان مورد بررسی برابر با یک میلیون و ۹۰۰ هزار تن بوده که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال قبل، رشد بیش از ۱۵۹ درصدی داشته است؛ الیاف اکریلیک تولید شده در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۸۰۰ هزار تن بوده است. تولید «ماشین لباسشویی» نیز در این مدت برابر با ۲۸۶ هزار و ۱۰۰ دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی نزدیک به ۶۸ درصدی برای این محصول ثبت شده است، رشد صورت گرفته برای این گروه در حالی است که تولید برخی از محصولات لوازم خانگی از جمله ماشین لباسشویی پارسال به دلیل اعمال تحریم‌های جدید و خروج دو شرکت بزرگ تولید‌کننده کره‌ای از کشور با افت شدید همراه شده بود؛ روندی که امسال جبران شده و تولیدکنندگان داخلی توانسته‌اند، رکود سال گذشته را به خوبی جبران کنند. مجموع تولید ماشین لباسشویی سال گذشته برابر با ۱۷۰ هزار و ۴۰۰ دستگاه بوده است.

مجموع تولید «انواع تلویزیون» نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۳۳۸ هزار و ۱۰۰ دستگاه بوده که نسبت به دوره زمانی مشابه سال قبل رشد نزدیک به ۵۰ درصدی داشته است. تولیدکنندگان انواع تلویزیون در دوره زمانی مشابه سال قبل در مجموع موفق به تولید ۲۱۱ هزار و ۸۰۰ دستگاه انواع تلویزیون شده بودند. روند تولید انواع تلویزیون در سال گذشته نزولی بود و تولیدکنندگان این گروه نیز با افت تولید روبه‌رو بودند، روندی که در حال حاضر اصلاح شده است. براساس آمار اعلام شده در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۱۲۹ هزار و ۲۰۰ تن شمش آلومینیوم در کشور تولید شده که نسبت به مدت مشابه پارسال رشد نزدیک به ۵۰ درصدی داشته است. «وانت» تولید شده در این دوره زمانی نیز برابر با ۲۵ هزار و ۳۰۰ دستگاه بوده که رشد بیش از ۳۲ درصدی داشته، مجموع وانت تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با ۱۹ هزار و ۱۰۰ دستگاه بوده است.

 

درخصوص محصولاتی که در مدت زمان مورد بررسی بیشترین افت را داشته‌اند نیز می‌توان به «تراکتور»، «اتوبوس، مینی‌بوس و ون»، «کفش»، «پلی‌استر» و «چرم» اشاره کرد.