برج 110میلیارد تومانی
گروه مسکن - الهام علاقه‌بندان: به طور قطع همه شهروندان تهرانی و حتی مسافران پایتخت در گذر از خیابان‌های پایتخت بارها از نزدیک و یا از نمای دور و در لابه‌بلای ابرها برج برافراشته میلاد را دیده‌اند و بارها این سوال برایشان ایجاد شده که این برج به غیر از اینکه نماد و سمبلی برای تهران باشد چه کاربرد دیگری دارد.

به همین منظور و برای پاسخ به سوالات متعددی که برای شهروندان در این ارتباط وجود دارد با مهندس سیدرضا میرصادقی مدیر عامل شرکت یادمان سازه، مجری پروژه برج میلاد به گفت‌وگو پرداختیم که متن آن از نظر شما می‌گذرد.
حدود نیم دهه است که شهروندان تهرانی و یا مسافران در عبور از بزرگراه همت و اتوبان چمران و حتی از نقاط بسیاردور شهر برج بلندی را مشاهده می‌کنند که تا چندی پیش هر روز اندکی بر طولش اضافه می‌شد به همین دلیل بهتر است پیش از هر سوالی برایمان از زمان آغاز این پروژه و چگونگی شکل گرفتن‌اش سخن بگویید؟
سال ۱۳۷۲ به دنبال تصمیمی که در شهرداری تهران و سازمان زیباسازی شهر برای احداث نمادی که نشانگر جمهوری اسلامی باشد گرفته شد، یک فراخوان عمومی برای مهندسان مشاور و نیروهای اجرایی که توان فعالیت در این پروژه را داشتند، اعلام شد.
در این فراخوان بر ساخت برج مخابراتی و تلویزیونی با حداقل ارتفاع 200 متر تاکید شده بود به دنبال این فراخوان شرکت‌هایی که توان فعالیت داشتند، اعلام حضور کردند و همزمان هم یک گروه مشاور متشکل از صداوسیما، ژئوتکنیک، مخابراتی، گرافیکی‌، سازه‌ای و معماری برای جانمایی برج در تهران تشکیل شدند.
بعد از بررسی گروه مشاور بالاخره در سال ۷۴ محل احداث برج مخابراتی در تپه‌های کوه نصر جانمایی شد.
با توجه به اینکه 17 نقطه برای احداث برج مخابراتی انتخاب شده بود در سال 74 شهرداری شرکتی را تحت عنوان یادمان سازه به عنوان مجری پروژه برج مخابراتی تهران تاسیس کرد. البته بعد از تشکیل دوره اول شورای شهر، برج تهران به برج میلاد تغییر نام داد. عملیات اجرای این پروژه در سال 76 با گودبرداری به عمق 14 متر و فونداسیون‌بندی کلید خورد.
طی ۱۸ ماه ابتدای ساخت برج میلاد، پروژه حدود ۲۲درصد پیشرفت فیزیکی داشت و اگر با همان روند عملیات اجرا پیش می‌رفت، قادر بودیم پروژه را ظرف ۵ سال اجرایی کرده و به پایان برسانیم. اما درست از اواخر سال ۷۷ پروژه به دلیل تغییر مدیریت شهری و نگرش‌های مدیریتی دچار مشکل شد و به دنبال این امر با کمبود اعتبار و تامین بودجه برای اجرا مواجه شدیم.
علاوه بر تغییر مدیریت شهری و به دنبال آن تغییر نگرش‌ها به شهر، اجرای پروژه با مشکل سومی با عنوان پیچیدگی اجرا روبه‌رو شد،
به طوری که در سال ۸۴ با تنها ۳۶درصد پیشرفت فیزیکی طی ۷ سال اقدام به طراحی مانیفست جدید کردیم، این در حالی بود که ۵۰درصد از مباحث فنی لاینحل باقی مانده بود.با تغییر مدیریت شهر تهران و حضور قالیباف به عنوان شهردار، برج میلاد که به عنوان شاخص‌ترین پروژه مرکز ارتباطات بین‌المللی شهر بود بین ۵۸-۵۷درصد پیشرفت فیزیکی داشت و بیش از ۴۲درصد اجرا باقی‌مانده بود. در عین‌حال پیشرفت مالی یعنی تامین اعتبار عقب‌تر از پیشرفت فیزیکی حدود ۴۱ تا ۴۲درصد بود.
از مشخصات کلی برج میلاد بگویید.
برج میلاد با ۴۳۵ متر ارتفاع متشکل از ۴ بخش اصلی شامل ساختمان ورودی برج (لابی) شفت بتنی یا پایه اصلی برج، ساختمان راس برج و دکل آنتن است. ساختمان لابی، ۲۸ متر ارتفاع و حدود ۲۰هزار مترمربع شامل فضاهای انتظار و سوار شدن به آسانسورها، فضای اداری راهبردی برج و فضاهای تجاری است. شفت بتنی برج محل عبور آسانسورهای اصلی و تاسیسات برج است و تا تراز ۲۴۰ متری برج امتداد یافته است. ساختمان راس با مساحتی در حدود ۱۵۰۰۰ مترمربع شامل فضاهایی همچون سکوهای دید سربسته و سرباز، رستوران‌های ویژه و گردان، گالری هنری، طبقات مخابراتی تلویزیونی، طبقات تاسیساتی، طبقه امن از آتش و گنبد آسمان است. قطر ساختمان راس در بیشترین قسمت به ۶۰ متر می‌رسد و تراز ۲۴۰ تا ۳۱۵ متری واقع شده است. دکل برج نیز از تراز ۳۱۵ تا ۴۳۵ متری به طول ۱۲۰ متر امتداد می‌یابد.
منابع تامین اعتبار برای ساخت برج چه سازمان‌ها و یا ارگان‌هایی بودند و پیش‌بینی شما از میزان سرمایه موردنیاز برای اجرای پروژه چه میزان است؟
طی این سال‌ها تمام اعتبارات پروژه توسط شهرداری تهران و از محل اعتباراتی که شورای شهر تخصیص می‌داد، تامین شد.
پیش‌بینی ما این است که هزینه نهایی احداث برج میلاد بین 100 تا 110میلیارد تومان خواهد بود، البته ناگفته نماند که هزینه‌های اجرای پروژه به روز و مطابق با میزان نرخ تورم افزایش می‌یابد.
در‌حال‌حاضر با ۸۴درصد پیشرفت فیزیکی از نظر منابع مالی حدود ۶۱درصد، تامین اعتبار شده است.
با توجه به حجم خرید‌هایی که برای اجرای پروژه از سایر کشورها صورت گرفت و از محل اعتباراتی که بانک‌ها برایمان گشودند، هم‌اکنون علاوه بر بدهی به پیمانکاران، مقدار زیادی هم به بانک‌ها بدهکار هستیم، این در حالی است که سعی شده که اجرای پروژه با هزینه کم صورت بگیرد.
با توجه به ارتفاع ۴۳۵متری برج میلاد، آیا گودبرداری ۱۴متری با این ارتفاع تطبیق دارد؟
همان‌طور که گفتم یکی از گروه‌های تخصصی حاضر برای ساخت و اجرای پروژه برج میلاد، گروهی برای مطالعات ژئوتکنیک بود و طبق مطالعات این گروه که با مشاوره یک شرکت کانادایی صورت گرفت ارتفاع در نظر گرفته شده برای گودبرداری 14متر بود.


فونداسیون برج میلاد یک فونداسیون خاص به شکل صندوقی با ارتفاع متوسط بتن‌ریزی 4متر بود که البته حجم بتن‌ریزی به 11متر افزایش یافت.
برج میلاد از نظر سازه‌ای علاوه بر نظارت مهندسان ایرانی از نظارت یک گروه مهندسی کانادایی که طراح برج سی‌ان تاور تورنتو بودند بهره برده است.
با توجه به اینکه تهران بر روی چندین گسل بزرگ قرار دارد، آیا در مکان‌یابی احداث برج به موضوع مقاومت در برابر زلزله توجه شده است؟
همان‌طور که گفتم مکان‌یابی پروژه یک پروسه زمان‌بر بود و یکی از گره‌های اصلی پروژه ساخت آن بر مبنای مباحث زلزله‌شناسی بود، به همین دلیل طراحی پروژه براساس آیین‌نامه ۲۸۰۰ و با توجه به افزایش مقاومت در برابر زلزله صورت گرفت، در عین حال هر ساله با ارائه موارد جدید در آیین‌نامه ۲۸۰۰ این موارد در اجرای پروژه لحاظ می‌شد.
با توجه به تمهیداتی که در طرح اول اندیشیده شده بود، هنوز سازه‌ای که از لحاظ مقاومت در حد برج میلاد باشد، ساخته نشده است به همین دلیل همجوار برج میلاد مکانی به عنوان ستاد مدیریت بحران شهر تهران برای مواقع زلزله پیش‌بینی کردیم.
با توجه به تاخیرهایی که اجرای پروژه با آن روبه‌رو بود برای جبران آن چه اقداماتی را انجام دادید؟
از نیمه دوم سال 84 نوعی نگرش مدیریتی در اجرای پروژه به کار بسته شد که امروز به عنوان پایلوت در بسیاری از طرح‌های دانشجویان مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین در برخی از پروژه‌ها از جمله تونل رسالت مورد استفاده قرار گرفت که موفق بود.کنترل پروژه مرکز ارتباطات بین‌المللی امروزه به صورتی است که گزارش‌ها هر روز ارائه می‌شود و با توجه به روند فعالیت، مشکلات و موانع هر روز بررسی می‌شود. نمونه این نگرش مدیریتی در بسیاری از پروژه‌های بزرگ به کار بسته شده است و امروز هم در شهرداری تهران به صورت پایلوت به کار بسته می‌شود.یکی از اقدامات موثری که در اجرای پروژه برج میلاد صورت گرفت، نصب روزشمار و متعهد ماندن به آن برای اجرای پروژه و تحویل بود. مدیریت زمان در اجرای پروژه برج میلاد اهمیت بالایی داشت و از سال 84 به بعد بسیار مورد توجه قرار گرفت.
در طول اجرای پروژه با چه مشکلات و موانعی برای انجام کار روبرو بودید؟
با توجه به اینکه عمده‌ترین مصالح را باید از کشورهای بلوک غرب تامین می‌کردیم پیش‌بینی می‌شد که در تامین مصالح کمی با مشکل مواجه شویم. مهمترین دلیل اصرارمان برای خرید مصالح از کشورهای خارجی اهمیت بحث استاندارد و همچنین ضریب ایمنی بالایی است که باید در استفاده از مواد اولیه لحاظ شود.
تصویب قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران موجب شد تا تامین مواد اولیه از کشورهای بلوک غرب با مشکل مواجه شود و حتی در بعضی موارد هم مجبور به فسخ قرارداد شدیم، تمام این موارد اجرای پروژه را با تاخیر روبه‌رو کرد و پس از تغییر روش در انجام آن پروسه سعی کردیم این تاخیر را به حداقل برسانیم و در عین حال صرفه‌جویی در قیمت‌ها را لحاظ کردیم.
با توجه به مشکلاتی که به آن اشاره کرده‌اید، از چه راهکاری برای عبور از آن بحران استفاده کردید؟
برای عبور از بحران، ۲ گزینه پیش روی ما قرار داشت، راهکار اول اضافه کردن ساعات کار حتی برای شیفت‌های خارجی و راهکار دوم تامین بخشی از مصالح وارداتی از داخل و تولید و فرم‌دهی آن در داخل کشور.
با توجه به اینکه طبق برنامه‌ زمان‌بندی و روز‌شمار نصب شده مهرماه سال 86 پایان زمان ساخت بود یک شیفت سه ماهه در نظر گرفته شد که بتوانیم تاخیرها را جبران کنیم.
یک نکته حائز اهمیت که نباید از یاد برد این است که ۷۰درصد انجام پروژه مدیریت تامین کالا است.
تاخیر در تامین کالا موجب شد، زمان تحویل پروژه با مشکل مواجه شود، از سویی دیگر به زمانی هم برای استقرار بهره‌بردار نیاز بود.
بعد از برگزاری جلسات متعدد با شهردار زمان استقرار بهره‌بردار به ۵ تا ۶ماه تقلیل یافت و با تشکیل شرکت بهره‌بردار فعالیت این شرکت از اواخر تیرماه آغاز می‌شود.
بنابراین در صورتی که با مشکل دیگری مواجه نشویم در دهه فجر شاهد افتتاح فاز اول مرکز ارتباطات بین‌المللی (برج میلاد) خواهیم بود.
از دهه فجر می‌توانیم از عموم مردم برای سرویس‌دادن در برج میلاد دعوت کنیم. همچنین ساخت مرکز تجاری و موزه تا اواخر دی‌ماه به گروه‌های تخصصی بهره‌برداری تحویل می‌شود تا در آن مکان‌ها مستقر شوند و تا آن زمان هم تمام قراردادهایی که ساختار بهره‌برداری آنها مشخص شده، نهایی می‌شود.
این خبر نویدی بود که باید زودتر اعلام می‌شد، در حال حاضر روند ساخت برج میلاد در سرازیری قرار گرفته است.
زمان نهایی بهره‌برداری از کل فازهای برج میلاد مشخص است؟
زمان نهایی بهره‌برداری از برج میلاد بستگی به اتمام فعالیت ساخت در تمام فازها دارد که اتمام فعالیت ساخت راه‌های دسترسی یکی از مراحل مهم در بهره‌برداری کامل از برج میلاد است.
طی ۵ماه اخیر عملیات احداث ۲ تونل دسترسی در کنار اتوبان حکیم شروع شده و تا سه ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
تمام مجموعه در صورت رفع مشکل تامین مواد از خارج به بهره‌برداری می‌رسد، اما بزرگترین مشکل پیش روی ما در تامین مصالح، واردات نمای شیشه‌ای برج بود.
محوطه‌سازی برج میلاد در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
محوطه برج میلاد در کشور مشابه ندارد. اما ساخت محوطه در فاز اول فقط به احداث محوطه در اطراف برج اختصاص دارد. در عین حال پوشش گیاهی کاملا منحصر به فرد در اطراف برج میلاد کاشته می‌شود. این گونه گیاهی در 4 باغ با عنوان چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان که در آن گونه‌های گیاهی مرتبط به فصل‌ها وجود دارد، احداث می‌شود و هر باغ نشانگر زیبایی‌های هر فصل به مردم است.
به غیر از خود برج میلاد محوطه‌سازی و احداث نهایی مراکز تجاری و خرید جنبی‌ برج بالغ بر دو سال به طول می‌انجامد.
همچنین یک هتل 5ستاره با متراژ 60 تا 70هزار مترمربع و علاوه‌بر این، یک مرکز تجاری با زیربنای 60هزار مترمربع در حال احداث است.
معماری برج میلاد با استفاد از چه الگویی است و نمای نهایی برج به چه صورت خواهد بود؟
معماری انجام شده در برج به خصوص معماری قسمت‌های لوزی شکل بالای برج کاملا ایرانی است.
بر روی بدنه برج‌نمای شیشه‌ای قرار نمی‌گیرد، بلکه نمای شیشه‌ای فقط بر روی فرورفتگی‌ها نصب می‌شود که بازدیدکنندگان به هنگام بالارفتن از برج بتوانند به سهولت سطح شهر را تماشا کنند.
نمای شیشه‌ای، یک نمای کاملا ساده با فریم مقاوم است که در مقابل زلزله مقاوم است.
در هیچ کجای دنیا نمی‌توانستیم ساختمانی را سراغ بگیریم که علاوه بر مقاومت بالا از نظر سازه‌ای و معماری به مانند برج میلاد باشد.
نمای دیوار بتن اکسپوز است که به همین صورت باقی می‌ماند، فقط از مرداد ماه عملیات شست‌وشو به طول یک ماه انجام می‌شود و تنها بر روی این نما سیلیکون مقاوم در مقابل باد، باران و آلاینده‌های هوا زده می‌شود.
نمای شیشه‌ای طبق برنامه زمان‌بندی باید از اردیبهشت نصب می‌شد، اما به دلیل تاخیر تحویل مصالح، نصب آن با تاخیر مواجه شد.
برج میلاد از نظر ویژگی و ارتفاع در دنیا در چه رتبه‌ای قرار می‌گیرد؟
برج میلاد با ارتفاع نهایی ۴۳۵متر چهارمین برج دنیا از نظر ارتفاع بعد از سی‌ان‌تاور تورنتو، برج مسکو و برج شانگهای است اما به لحاظ حجم کاری و سازه‌ای برج میلاد در دنیا اولین بوده و در خاورمیانه نظیر ندارد.
برای ساخت این برج با چند پیمانکار همکاری می‌کنید؟
در احداث برج میلاد ۱۹ پیمانکار و ۳۸ مشاور با ما همکاری می‌کنند.


مهندس سیدرضا میرصادقی - مدیرعامل شرکت یادمان سازه


همچنین روزانه 1800نفر در این گروه‌های پیمانکاری در 2 تا 3شیفت کاری مشغول فعالیت هستند.
با توجه به هزینه صورت گرفته بازگشت مالی پروژه در چه مدت زمانی صورت می‌گیرد؟
بنابر مطالعات اقتصادی که صورت گرفته، بازگشت مالی برج میلاد به دلیل حجم سرمایه‌گذاری 4 تا 5سال به طول می‌انجامد اما میانگین بازگشت سرمایه فازهای بعدی 2سال است.
برای تسهیل رفت و آمد به برج میلاد چه راه‌های دسترسی پیش‌بینی شده است؟
هم‌اکنون از بزرگراه حکیم دو تونل دسترسی در شرف احداث است. همچنین از شرق به غرب بزرگراه همت، پیش از وارد شدن به مجموعه بیمارستان میلاد از طریق راه کندرو که در امتداد آن پل‌هوایی قرار گرفته راه اختصاصی برای ورود به مجموعه در حال ساخت است، علاوه بر این راه اختصاصی، مسیری مشابه از شمال به جنوب بزرگراه شیخ فضل‌ا.... بعد از پل همت وارد کنار گذر می‌شویم و در این مسیر نیز پلی به مانند مسیر قبل پیش‌بینی شده است.
همچنین به منظور اینکه بار ترافیکی در این منطقه زیاد نشود پارکینگ با ظرفیت ۴۵۰۰خودرو احداث می‌شود و بقیه بازدیدکنندگان که پیش‌بینی می‌شود، به ۶هزار نفر بالغ شوند، از طریق وسایل حمل‌ونقل عمومی تردد خواهند کرد.
در عین حال به منظور رفاه حال مسافران ایستگاه اتوبوس و در سه سال آینده ایستگاه مترو پیش‌بینی شده است.
با توجه به اینکه در جریان اجرای پروژه‌های عمرانی در بعضی مواقع به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی تلفات وجود دارد، در پروژه برج میلاد آمار تلفات به چه میزان است؟
برج میلاد در دنیا از نظر میزان تلفات منجر به فوت، نرخ پایینی دارد، در دنیا تلفات منجر به فوت در برج‌های مخابراتی 3 نفر بوده، اما تا اسفند 85 در این برج تلفات نداشتیم و در آن ماه یک نفر از پرسنل به دلیل بی‌احتیاطی فوت شد.
در رابطه با کاربرد سیستم هواشناسی برج میلاد به طور دقیق توضیح دهید؟
با نصب تجهیزات هواشناسی در لابی برج از طرف سازمان ذی‌ربط همچنین با توجه به ارتفاع برج و مشخص بودن سیستم‌های هشداردهنده در بدنه برج، هرگونه تغییر در کیفیت هوا مستقیما به اطلاع عموم می‌رسد. مثلا به طور قراردادی روشن شدن چراغ‌های مخصوص با نور نارنجی وضعیت نگران‌کننده وارونگی هوا را اعلام می‌کند و با بالارفتن درصد دی‌اکسیدکربن در هوا چراغ‌های زرد روشن شده و وضعیت به اطلاع مشاهده‌کننده برج می‌رسد.
مهمترین کاربرد و هدف از ساخت برج چیست؟ همچنین طراحی داخلی برج به چه صورتی خواهد بود، لطفا شرح دهید؟
نمادهای نوین معماری شکل‌دهنده بخشی از هویت آشکار شهر به شمار می‌رود. شهر تهران از دیرباز دارای نشانه‌های شهری گوناگونی بوده است. در این بین، بنایی همچون میدان آزادی به عنوان دروازه ورودی غربی تهران در سه دهه اخیر خود را به عنوان یک نشانه شهری تاثیرگذار معرفی کرده است. با توجه به تغییرات فرهنگی و توانایی مهندسی دهه‌های اخیر در ایران و به ویژه شهر تهران، نیاز به حضور نمادهای برتر که در برگیرنده هویت جدید مهندسی و فناوری کشور باشد، ضروری به نظر می‌رسد. در امتداد این تفکر قامت برافراشته برجی بلند که عظمت معماری ایرانی را آشکار کند، تجلی پیدا کرد و میلاد یک بنای باشکوه را رقم زد.