مرمت قدیمی‌ترین گنبد جهان

مدیر پایگاه میراث فرهنگی سروستان گفت: ‌با انجام مطالعات، بررسی‌های کارشناسی، آزمایش مواد و مصالح، مطالعات سنگ‌شناسی و تصویب طرح‌ها در کمیته‌ فنی حفظ و احیای بناهای تاریخی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مرمت گنبدهای کاخ سروستان که از قدیمی‌ترین گنبدهای دنیا هستند، ‌آغاز می‌شود. امیرپیروز دقوقی اصفهانی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که مرمت از پایین گنبد آغاز و ابتدا جدار داخلی گنبد مرمت می‌شود، توضیح داد: ضعیف‌ترین نقاط از نظر پوسیدگی مصالح، شناسایی و سپس مرمت می‌شوند. همچنین چین‌های آجرهای تخریب‌شده، افتاده یا از میان رفته نیز باید تک‌تک جایگزین شود. البته هیچ آجر و ملات سالمی تخریب نخواهد شد.

وی با اشاره به این‌که نکته‌ مهم در کل مرمت این است که باید با کم‌ترین دخالت، بیشترین مقاومت با حفظ اصالت به ‌دست آید، افزود: تزیینات سنگی، گچی و آجری تثبیت و حفاظت می‌شوند. همچنین دیوارها و فضاهای متصل به گنبدخانه باید تا حد اماکن بازسازی شوند تا نوعی همگنی به‌وجود آید و به این ترتیب، قسمتی از پلان نیز خواناسازی شود.

در مرمت از مصالحی استفاده خواهد شد که با مشخصات مصالح مصرفی خود بنا یکی باشند.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی سروستان همچنین یادآور شد: براساس پژوهش‌های انجام ‌شده در سال‌های اخیر، کاخ سروستان در استان فارس به قرن پنجم میلادی و دوران شاهنشاهی بهرام گور یا یزدگرد دوم یا پیروز متعلق است و به احتمال زیاد به همت مهرنرسی، صدراعظم آن روزگار، ساخته شده است.

عناصر تشکیل‌دهنده‌ این مجموعه شامل کاخ (کوشک)، باغ، اقامتگاه زیستی، نیایشگاه (معبد آناهیتا)، فضاهای خدماتی، چهار آب‌نما، کانال‌های آب و حصار مستطیلی اطراف بوده است که به‌واسطه‌ حضور دیوارها یا پرچین‌هایی در فضای درون مجموعه با یکدیگر در ارتباط هستند.

گنبدهای کاخ سروستان قدیمی‌ترین نمونه‌ به‌جا مانده از گنبدهای آجری دوره‌ باستان هستند که به‌شیوه‌ خاص ایرانی بنا شده‌اند.

دقوقی اضافه کرد: مجموعه‌ کاخ شکارگاهی سروستان به‌عنوان نمونه‌ای برجسته و منحصربه‌فرد از نوعی بنا، معماری، فناوری و چشم‌اندازی با شکل و عناصر تشکیل‌دهنده تحول‌یافته و کامل‌شده به‌طور یقین این توانایی را دارد که به‌عنوان یک منظر فرهنگی مطلوب و راهگشا برای مطالعه و بازشناسی فرهنگ و تمدن دوره‌ میانی ساسانیان به‌شمار آید.