معاون حفظ و احیای سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی قم گفت: کاروانسرای دیرگچین قم از لحاظ قدمت و وسعت‌، مادر کاروانسراهای ایران‌ است. علیرضا بخشی در گفت‌وگو با «ایرنا»، افزود: کاروانسرای دیرگچین با وسعت یک هکتار به عنوان مهم‌ترین کاروانسرای ‌ایران به شمار می‌آید. وی ادامه داد: وسعت خدمات ارائه شده، وجود سرویس بهداشتی، حمام، مسجد و اتاق‌های فراوان برای اطراق خدمه و فضا برای چهارپایان این کاروانسرا را منحصر به فرد ساخته است. وی اضافه‌ کرد: کاروانسرای فوق به جا مانده از یک‌هزار و ۷۰۰سال پیش مربوط به دوره ساسانی و پیش از اسلام است. بخشی بیان داشت: این کاروانسرا بر سر چهار راه ارتباطی کشور بوده و محل استراحت کاروان‌های زیارتی که ‌به ‌سمت خراسان، در حرکت بودند، محسوب می‌شده‌ است. وی ادامه ‌داد: نکته قابل توجه دیگری که در این کاروانسرا مشاهده می‌شود جهت مستقیم قبله به سمت کعبه است و این برای کاروانسرایی که در دوره قبل از اسلام ساخته‌شده قابل توجه می‌باشد. معاون میراث‌فرهنگی افزود: کاروانسرای مذکور در دوره‌های سلجوقی، صفوی و قاجاریه بارها مورد مرمت قرار گرفته و هم‌اکنون نیز از سوی میراث فرهنگی استان بازسازی شده است.

بخشی، معماری این کاروانسرا را درونگرا و شامل چهار ایوان با اتاق‌ها و رواق‌های متعدد دانست و افزود: کاروانسرای دیرگچین چهار برج داشته ‌که متاسفانه در طول سالیان گذشته تخریب شده است. وی گفت: سال گذشته در زمینه مطالعه، کاووش و شناسایی این میراث تاریخی یک‌میلیارد ریال درخواست شد که ۶۰درصد آن محقق گردیده است. بخشی نیاز امسال برای مرمت این آثار تاریخی را یک‌میلیارد ریال ذکر کرد و تاکید کرد: میراث فرهنگی بازسازی کل بنا را دنبال نمی‌کند وبا حفظ آثار و معماری گذشته تنها به جلوگیری از تخریب این کاروانسرا می‌پردازد.