سیر صعودی قیمت مسکن در ترکیه

نیلوفر قدیری- وقتی صحبت از خرید یک ویلا برای گذراندن تعطیلات یا یک ملک برای سرمایه‌گذاری در مدیترانه به میان می‌آید، بیشتر مردم به یاد اسپانیا یا ایتالیا می‌افتند. اما ترکیه این روزها به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از مراکز محبوب خرید ملک در دنیاست. این کشور که هم اروپایی است و هم آسیایی، با داشتن سواحلی آفتابی در بخش اروپایی و به ویژه در جنوب غربی هم سرمایه‌گذاران ملکی و هم گردشگران بسیاری را به خود جذب کرده است. با توجه به اینکه ترکیه دیر یا زود و طی یک دهه آینده بالاخره به اتحادیه اروپا خواهد پیوست، کارشناسان املاک می‌گویند که بازگشت سرمایه ملکی در این کشور طی سال‌های آینده به اوج خود خواهد رسید. سرعت رو به رشد قیمت مسکن در ترکیه در کنار اصلاحاتی که در بازار املاک این کشور صورت گرفته، ترکیه را به مکانی محبوب برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی تبدیل کرده است. پنج‌سال پیش دولت ترکیه قانونی را تصویب کرد که به شهروندان غیرترک امکان خرید ملک را می‌دهد. از آن زمان به بعد خارجی‌ها بیش از ۲/۷‌میلیارد دلار برای خرید نزدیک به ۳۰‌هزار باب خانه در ترکیه هزینه کرده‌اند.

بر‌اساس همین آمار که دولت ترکیه آن را منتشر کرده است، در سال گذشته به تنهایی فروش ملک به خارجی‌ها در این کشور با ۵۹‌درصد افزایش به ۹/۲‌میلیارد دلار رسیده‌است. از سوی دیگر با تغییرات اخیر در قوانین ترکیه اولین بازار وام و رهن خانه در این کشور به وجود آمد. در نتیجه اکنون می‌توان وامی با نرخ بهره معادل نصف نرخ بهره وام‌های سنتی مسکن در گذشته گرفت. اکنون که دولت ترکیه خرید خانه را برای خارجی‌ها آسان کرده تقاضا هم افزایش یافته است.

قیمت مسکن در ترکیه به طور متوسط ۳۰ تا ۵۰‌درصد کمتر از نقاط ملکی محبوب دیگری مانند اسپانیا، فرانسه و ایتالیا است و این یکی دیگر از دلایل افزایش خرید مسکن در این کشور است. کارشناسان املاک، ترکیه را با بازار املاک اسپانیا در دهه ۱۹۷۰ مقایسه می‌کنند و می‌گویند که بر اساس پیش‌بینی‌ها قیمت مسکن در این کشور، در سال ۲۰۰۷ به ۵/۱۲‌درصد می‌رسد. اما این فقط قیمت مسکن نیست که در ترکیه ارزان است بلکه زندگی و هزینه‌های آن هم در این کشور ارزان است.

کارشناسان اقتصادی می‌گویند که هزینه زندگی در ترکیه ۴۰ تا ۶۰‌درصد کمتر از اروپا است. براساس آمار سازمان توسعه و همکاری اروپا، ترکیه چهارمین کشور ارزان‌ دنیا برای زندگی است. اکثر قابل توجه سرمایه‌گذاران خارجی و خریداران مسکن در ترکیه به سراغ املاک ساحلی می‌روند. به همین دلیل شهرهای ساحلی ترکیه در سال‌های اخیر توسعه و پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای را تجربه کرده‌اند. در پنج سال گذشته در این شهرها مجموعه‌های آپارتمانی پیشرفته و بزرگی ساخته شده و چهره این شهرها با پایتخت و شهرهای اصلی ترکیه متفاوت‌ شده است.

اکثر خریداران املاک این شهرها را اروپایی‌ها تشکیل می‌دهند. در یک سال گذشته قیمت مسکن در مناطق ساحلی ترکیه بین ۳۰ تا ۵۰‌درصد افزایش یافته است. در این مناطق خانه‌های مدرن و نوساز که مجهز به امکانات ورزشی مانند زمین تنیس بوده‌اند، در اولویت هستند. سال گذشته در شهر آنتالیا قیمت یک خانه سه اتاق خوابه با امکانات متوسط اما مدرن روز ۱۱۲هزار دلار بود، اما امسال همین خانه بیش از ۲۷۲‌هزار دلار خرید و فروش می‌شود، افزایش قیمت مسکن و بازگشت سود سرمایه در دیگر شهرهای ترکیه مانند آنکارا، ازمیر و استانبول بسیار ملایم‌تر از این بوده، اما از روند صعودی قیمت جا نمانده است. افزایش قیمت مسکن در شهرهای بزرگ ترکیه بین ۱۰ تا ۲۰‌درصد بوده است. در استانبول که بزرگ‌ترین و گران‌ترین شهر ترکیه است، بازگشت سود سرمایه‌گذاری در بخش مسکن حداکثر ۹‌درصد است. اما به تازگی مناطق حومه این شهر مورد توجه خریداران مسکن قرار گرفته و سود ۲۰‌درصدی را برای سرمایه‌گذاران مسکن به همراه می‌آورند. خریداران خارجی در سال‌های اخیر به مناطق حومه شهر رفته و با خرید زمین خود به ساخت آن اقدام کرده‌اند.

در ترکیه هیچ محدودیتی در خرید مسکن به ویژه برای خریداران آمریکایی و اروپایی وجود ندارد. گاهی تنها ۲۵‌درصد از بهای خانه به صورت نقد پرداخت می‌شود و بقیه قیمت به صورت اقساط پرداخت می‌شود. مالیات خا‌نه‌های ۱۵۰‌متر مربع به پایین ۳/۰‌درصد و سهم معامله بنگاه‌داران مسکن هم بین ۵ تا ۱۰‌درصد است. اگر خانه‌ای برای اجاره دادن خریداری می‌شود، صاحبخانه باید ۲۰‌درصد مالیات بپردازد. اگر خانه‌ای بیش از چهار سال در اختیار یک مالک باشد او از پرداخت مالیات سود سرمایه معاف می‌شود، اما اگر مدت مالکیت کمتر از چهار سال باشد باید ۲۰‌درصد مالیات پرداخت شود.