کم‌ اثری وام‌های بانکی

ملیحه حسینی - برخی کارشناسان بازار مسکن معتقدند اعطای تسهیلات ارزان قیمت، تاثیر زیادی بر تقاضای بازار مسکن داشته است. به‌عقیده آنها، اعطای وام‌های مسکن، باعث تحریک تقاضا در بازار مسکن شد به طوری‌که بسیاری از متقاضیان خرید خانه، به امید خانه‌دار شدن در بانک‌ مسکن برای دریافت وام، اقدام به سپرده‌گذاری کردند. این در حالی است که اندازه وام‌های در نظر گرفته شده، قسمت کوچکی از ارزش خانه را هم شامل نمی‌شود. اعطای وام‌های مسکن در شرایط کنونی از طرف دولت به اقشار کم درآمد، به عقیده بسیاری از دست‌اندرکاران و کارشناسان مسکن راهکاری مناسب برای حل معضلات این بازار نیست. در همین راستا گفت‌وگویی کوتاه با علیرضا سرحدی، رییس هیات مدیره انجمن صنفی مهندسان ساختمان انجام داده‌ایم.

وضعیت مسکن را در سال آینده چگونه ارزیابی می‌کنید؟

پیش‌بینی وضعیت مسکن کار دشواری است که در حوزه تحلیل مهندسان مسکن قرار نمی‌گیرد. این سوال را باید از دیدگاه کارشناسان اقتصادی جست‌وجو کرد. از دیدگاه من به عنوان یک مهندس، می‌توان علت بالا رفتن مسکن را مربوط به سرازیر شدن پول‌های سرگردان مردم از بخش‌های دیگر به سمت مسکن دانست. در حقیقت می‌توان عنوان کرد که ساخت‌وسازها رابطه‌ای با افزایش قیمت مسکن نداشته است. زمانی که خرید و فروش موبایل از رونق می‌افتد، بهره سود بانک‌ها برای سپرده‌های مردم کم شده و از همه مهم‌تر، بورس دچار ناامنی می‌شود همه سرمایه‌ها به یکباره به بخش مسکن سرازیر شده که این سرازیری سرمایه در بازار مسکن، قیمت مسکن را در نیمه دوم سال گذشته به طور بیمارگونه‌ای بالا برده و تقاضا را افزایش داده است.

وضعیت فعلی تولید مسکن از سوی دولت با اجرای طرح جامع تا چه حد موفق بوده است؟

وزارت مسکن در تعریف وظایف خود دچار مشکل شده است. ساخت و ساز در زمینه مسکن عملا وظیفه وزارتی مانند وزارت مسکن نیست. بلکه کار اصلی وزارت مسکن حمایت از تولیدکنندگان بخش مسکن و وضعیت ساخت‌وساز است.

ارائه زمین رایگان به انبوه‌سازان را که در قالب طرح جامع عملیاتی شده است چگونه ارزیابی می‌کنید؟

۹۰درصد از زمین‌های شهری در دست بخش‌خصوصی قرار دارد. با توجه به این موضوع، دولت زمینی ندارد تا در اختیار انبوه‌سازان قرار دهد. اگر بنا باشد ساخت‌وساز به‌صورت انبوه صورت گیرد این ساخت‌وسازها باید با حمایت از تعاونی‌های مسکن صورت گیرد و این در حالی است که هیچ‌گونه حمایتی از طرف دولت صورت نمی‌گیرد.در کلان‌شهری مانند تهران هیچ‌گاه شخصی نمی‌تواند با ۱۸میلیون تومان صاحب خانه بشود. به عقیده من، واگذاری این وام دردی را دوا نکرده، بلکه تنها می‌تواند قیمت مسکن را افزایش دهد. وام‌های بانک‌های خصوصی هم با بهره ۲۵درصد برای اکثر اقشار مردم کمرشکن است.

از امسال تا ۱۰ سال آینده به‌طور متوسط باید سالانه حداقل چه میزان واحد مسکونی برای رفع مشکل بازار مسکن تولید شود؟

به اعتقاد من در شهری مانند تهران که ۱۰درصد ساختمان‌ها خالی است ما دیگر به تولید اضافه در بخش مسکن نیازی نداریم. بلکه دولت می‌تواند به عنوان بزرگترین خدمت خود به مردم از افزایش مهاجرت به تهران بکاهد و از رشد آن جلوگیری کند. دولت وظیفه دارد جلوی احتکار و سودجویی در بازار مسکن را گرفته و بازار مسکن را به صورت تعادلی درآورد.