مینا یوسفی: مدیران شرکت‌های ساختمانی حاضر در نمایشگاه بین‌المللی - که دیروز در تهران به کار خود پایان داد - در تحلیل‌شان از اوضاع بازار مسکن اعلام کردند، فروش ضعیف آنچه طی دو سال اخیر ساخته و تحویل بازار داده‌اند، نشان می‌دهد رکود هنوز وجود دارد. تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی ساختمان نیز با اشاره به اینکه در یک‌سال گذشته بخش زیادی از تولیداتشان فروش نرفته، تصریح کردند: رونقی که در بخش ساخت‌وساز به‌وجود آمده، فقط مربوط به مسکن‌مهر است که این قبیل پروژه‌ها نیازی به امکانات لوکس داخلی ندارد.

انبوه‌سازان و رکود بازار

البته در این میان هرچند اغلب دست‌اندرکاران صنعت ساختمان‌سازی از وضعیت رکود در بازار مسکن ناراضی هستند، اما نظرات کمابیش متفاوتی هم در این مورد وجود دارد. مسوول غرفه شرکت انبوه‌سازی آتیه‌سازان به صراحت معتقد است که اوضاع ساخت‌وساز به نسبت سال گذشته به مراتب بدتر شده است. به نظر این فعال ساختمانی اظهارات مسوولان در مورد رونق ساخت‌وساز بیشتر مربوط به سازندگان خرد می‌شود، چرا که در حال حاضر بیشتر بساز و بفروش‌ها و خرده پا ها از بازار مسکن سود می‌برند. در حالی که اوضاع برای انبوه‌سازان همچنان نامساعد ارزیابی می‌شود. مسوول غرفه آتی ساز همچنین اوضاع نامساعد مسکن در ایران را بی‌ارتباط با بحران اقتصاد جهانی نمی‌داند و می‌گوید: یکی از دلایل رکود در بازار مسکن ایران نیز به خاطر مشکلات اقتصادی جهانی است. به گفته او در حال حاضر هزار و ۲۰۰ شغل در ارتباط با مسکن در کشور تعریف شده‌اند که همگی با بحران بیکاری دست به گریبانند ، او به دنیای اقتصاد گفت: از یک سال و نیم پیش تا کنون هرچه می‌سازیم به فروش نمی‌رسد. از سوی دیگر مسوول غرفه شرکت انبوه‌سازی گسترش تجهیزات ساخت‌وساز نیز وضعیت نامساعد ساختمان‌سازی در کشور را تایید کرد و به دنیای‌اقتصاد گفت: اگرچه به نظر می‌رسد که بازار امسال نسبت به سال گذشته تاحدی بهتر شده است، اما همچنان ساختمان‌هایی که می‌سازیم به فروش نمی‌رسد.

احوال صنایع خرد هم بد است

در این میان بسیاری از صنایع زیرمجموعه ساختمان‌سازی نیز از آنچه وضعیت بد بازار عنوان می‌کنند، شکایت دارند و خود را نیز متضرر از شرایط کنونی کل بازار می‌دانند.

مسعود هاشمی فعال در زمینه سنگ‌های ساختمانی در این مورد به کمبود نقدینگی در بازار اشاره کرد و گفت: به علت کمبود نقدینگی در بازار مسکن، نوسان بازار سنگ نیز افزایش یافته و ما هم در شرایط با رکود مواجه شده‌ایم. او نیز گفت که امسال وضع بازار معاملات بهتر نشده است.

از سوی دیگر فرهود شفاعتی، مسوول غرفه پنجره‌سازی سهند نیز اظهار کرد: امسال وضعیت بازار کمی نسبت به سال گذشته بهتر شده است اما هنوز با آنچه در ۴ سال پیش داشتیم بسیار فاصله داریم.

حضور امیدوارانه خارجی‌ها

در شرایطی که اغلب شرکت‌کنندگان داخلی نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان تهران از وضعیت بد بازار مسکن ناراضی هستند و در نمایشگاه نیز امیدوارانه ظاهر نشده‌اند، اما با این حال شرکت‌کنندگان خارجی نمایشگاه امیدوارانه‌تر به آینده سرمایه‌گذاری در بازار مسکن ایران نگاه می‌کنند، البته در نمایشگاهی که روز جمعه به پایان رسید تعداد سالن‌های سازندگان ترک امسال به خاطر آنچه خود موفقیت نمایشگاه‌های سال‌های قبل عنوان کردند از یک سالن به دو سالن افزایش یافته بود، اما به غیر از تعداد قابل توجه شرکت‌کنندگان ترکیه‌ای در نمایشگاه امسال شرکت‌کنندگان سایر کشورها نقشی بسیار کم‌رنگ‌تر داشتند. به طوری که در سالن موسوم به «آلمان» بیشتر غرفه‌داران را شرکت کنندگان ایرانی تشکیل می‌دادند، با تمام اینها اغلب غرفه‌داران خارجی جلب بازار فروش ایران را هدف خود از شرکت در نمایشگاه عنوان و در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای‌اقتصاد اظهار کردند که تمایلی به سرمایه‌گذاری در بازار مسکن ایران ندارند.شرکت شیرآلات بافونی که از کشور ژاپن در این نمایشگاه شرکت کرده است با بیان اینکه امسال نسبت به سال‌های گذشته شرکت خارجی‌ها در نمایشگاه بهتر ارزیابی می‌شود، تاکید کرد که قصد سرمایه‌گذاری در ایران را ندارد و تنها می‌خواهد که بازاری برای صادرات کالاهای خود پیدا کند.

ایران بازار بهتری است

مسوول غرفه شرکت ترکیه ای آسان نیز که یک شرکت مهندسی ساخت است در تایید اظهارات همتای ژاپنی خود گفت: از سال ۲۰۰۶ تاکنون در نمایشگاه شرکت کردیم و تا حالا بازخوردهای خوبی داشتیم. او بازدید از نمایشگاه را مطلوب ارزیابی کرد و در تایید اظهارات همتای ژاپنی خود گفت: سرمایه‌گذاری در ایران چندان مطمئن به نظر نمی‌رسد و هنوز در این رابطه نگرانی‌هایی وجود دارد، اما با این حال و نسبت به کشورهای اروپایی بازار مسکن ایران برای صادرات ما بهتر به نظر می‌رسد. یک شرکت ترکیه‌ای دیگر که تا کنون ۷ بار در نمایشگاه صنعت ساختمان تهران شرکت کرده است نیز صادرات را علت اصلی حضور خود در این نمایشگاه عنوان و در عین حال اظهار کرد که اغلب شرکت‌های خارجی حاضر در اروپا نیز فعال هستند و به ایران به چشم بازار دیگری می‌نگرند، بنابراین شرکت در نمایشگاه ایران ارتباطی با بحران اقتصادی اروپا ندارد.

استقبال سرد نمایندگی‌ها

البته در حالی که اغلب شرکت‌کنندگان خارجی از میزان بازدید نمایشگاه راضی به نظر می‌رسند، مسوول یکی از غرفه‌های ترک به نکته جالبی در مورد بازدیدکنندگان اشاره می‌کند. به گفته این فعال در زمینه صنایع آلومینیوم ساختمان‌سازی، اگرچه تعداد بازدیدکنندگان در نمایشگاه زیاد بود، اما شرکت‌کنندگان خارجی که در جست‌وجوی نمایندگی برای فروش محصولات خود هستند با کمبود متقاضی در این زمینه مواجه شدند. او به دنیای‌اقتصاد گفت: طی ۴ روز برپایی نمایشگاه بازدیدکننده زیاد بود، اما نمایندگی نبود.

اشتیاق ترک‌ها برای مسکن مهر

اما با این حال، سازندگان ترک که در کشور خود طرح موفق «توکی» را تجربه کرده‌اند، اشتیاق زیادی برای پیوستن به طرح مهر دارند. غرفه‌داران ترک در گفت‌وگو با دنیای ‌اقتصاد از زمزمه‌هایی در محافل فعالان مسکن ترک خبر می‌دهند که نشان از علاقه آنها برای شرکت در این طرح دارد. در واقع توکی در ترکیه طرحی شبیه مسکن مهر است که دولت ترکیه آن را برای کم درآمدها اجرا می‌کند.

یکی از غرفه‌داران ترک در نمایشگاه به دنیای‌اقتصاد گفت: توکی در ترکیه سودآور و متنوع است و بنابراین به نظر می‌آید که مسکن مهر نیز در ایران نیز مطلوب سازندگان باشد و بازارهای جدید فروش را فعال کند، بنابراین امیدواریم از طریق این طرح به مشتریان جدیدی برسیم.