دنیای‌اقتصاد- براساس آمار شهرداری تهران، تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره در سه ماهه اول امسال نسبت به بهار سال قبل 60‌درصد کاهش یافته است. دفتر صدور پروانه‌های ساختمانی شهرداری تهران ماه گذشته نیز گزارشی ارائه کرد که در آن از افت 45‌درصدی در میزان صدور پروانه‌های ساختمانی در یک ماه‌ونیم اول امسال حکایت شده بود. این آمارها نشان می‌دهد که چنانچه تدبیر موثری برای ایجاد رونق در ساخت و ساز اتخاذ نشود، شکاف بین عرضه و تقاضا در بازار مسکن طی سال‌های آینده حتمی خواهد بود.

آمار صدور پروانه‌های ساختمانی در بهار امسال منتشر شد
ساخت‌وساز در سقوط آزاد
ساخت‌وساز در تهران ۶۰‌درصد کاهش یافت
بسته تشویقی شهرداری برای جلب سرمایه‌گذاران ساختمانی
مساحت کل واحد‌هایی که پروانه ساخت برای آنها در سه ماهه اول امسال صادر شده، ۴۰‌درصد کوچکتر شده است
سحرباباخانی
نهاد رصد کننده بازار مسکن در شهرداری تهران اعلام کرد: تعداد پروانه‌های ساختمانی صادره در سه ماهه اول امسال نسبت به بهار سال قبل، ۶۰‌درصد کاهش یافته است. دفتر صدور پروانه‌های ساختمانی شهرداری تهران ماه گذشته نیز به دنیای‌اقتصاد گزارشی ارائه کرد که در آن از افت ۴۵‌درصدی در میزان صدور پروانه‌های ساختمانی در یک ماه‌ونیم اول امسال حکایت شده بود. این آمارهای رسمی و غیرقابل انکار نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در ساخت مسکن در وضعیت سقوط آزاد قرار گرفته و اگر مقامات مسوول در حوزه مسکن جلوی آن را نگیرند، شکاف بین عرضه و تقاضا در بازار مسکن طی سال‌های آینده حتمی خواهد بود.
وزارت مسکن اعلام کرده از الان تا سال 91 اوج تقاضا برای صاحب‌خانه شدن در کشور وجود دارد و سالانه 5/1‌میلیون واحد مسکونی باید ساخته شود تا جوابگوی نیاز واقعی باشد.
اما امسال به عنوان اولین سال هجمه تقاضا، فعالان ساختمانی کنار کشیده‌اند چون در شرایط رکود، این افراد سودی برای خود متصور نیستند!
براساس آمارهایی که دفتر تدوین ضوابط و نظارت بر صدور پروانه‌های ساختمانی شهرداری تهران منتشر کرده، در بهار امسال 2956‌فقره پروانه ساخت صادر شده که در مقایسه با بهار سال قبل که 7393 فقره پروانه صادر شده بود، این رقم 60‌درصد کاهش یافته است.
در سه ماه اول امسال، همچنین واحد‌هایی که برای ساخت آنها پروانه صادر شده، کوچک‌تر نیز شده‌اند. متراژ پروانه‌های صادره در این مدت ۴۶۸۰۳۱۷ متر مربع بوده که در مقایسه با متراژ پروانه‌های صادره در بهار سال قبل که ۷۷۷۷۹۲۳ متر مربع بوده، مساحت قابل سکونت ۴۰‌درصد کم شده است.
پارسال 32‌درصد رشد داشتیم
وضعیتی که در سه ماه اول امسال برای ساختمان‌سازی در تهران و بسیاری از شهرها به وجود آمده، کاملا متفاوت از سال قبل است.
به گزارش دنیای اقتصاد و براساس آمارهای بانک مرکزی، در سه ماه اول سال 87، صدور پروانه ساختمانی نسبت به مدت مشابه سال 86، نزدیک به 32‌درصد افزایش نشان می‌دهد.
سال گذشته به دلیل رونق مسکن و البته گرانی‌هایی که در بازار وجود داشت، میل به ساخت‌وساز نیز قابل توجه بود.
بسته تشویقی شهرداری
به گزارش دنیای اقتصاد در پایتخت به دلیل آنکه بخش زیادی از درآمد شهرداری از محل عوارض ساخت‌وساز تامین می‌شود، این نهاد شهری از رکود یا رونق مسکن به صورت مستقیم تاثیر می‌پذیرد.
به همین خاطر در حال حاضر شهرداری تهران بسته تشویقی برای متقاعد کردن سازنده‌ها به حضور مجدد در کار، تدوین کرده است.
در این بسته مقرر شده پروسه صدور پروانه به جای ۳۰۰‌روز، در ۱۳‌روز انجام شود تا سازنده‌ها در کمترین زمان بتوانند کار ساخت را شروع کنند. همچنین پیش‌بینی شده چنانچه سازنده‌ها به موقع عوارض را پرداخت کنند، ۲۰‌درصد در هزینه عوارض تخفیف می‌گیرند.
این در حالی است که تا تاریخ تنظیم این گزارش بسیاری از سازندگان ساختمان باید با گذراندن 300 روز کاری از مرحله کنترل نقشه، اعلام عوارض و نقشه فاز 2 (نقشه اجرایی) و در نهایت 100 شیت نقشه کلی و جزئی از تاسیسات ساختمان تا نقشه معماری به سازمان نظام مهندسی برای تطابق نقشه‌ها با یکدیگر انتظار می‌کشیدند تا در این بازار پر فرازو نشیب مسکن بتوانند ساختمان چند واحدی را به سرانجام برسانند، ولی به تازگی اعلام شده که با میانبر تازه ای در بوروکراسی پیچیده دریافت پروانه، این مدت به 13‌روز کاری تقلیل پیدا کرده است. این تغییرات به دنبال افزایش شکایت‌‌های مراجعین به سازمان نظام مهندسی صورت گرفته است؛ چراکه بارها و بارها به دلیل طولانی بودن پروسه صدور پروانه ساختمانی برخی قوانین تغییر پیدا کرده و متقاضیان را با مشکل مواجه می‌کرد.
به گزارش دنیای اقتصاد، به دنبال افزایش نارضایتی سازندگان، مسوولان تصمیم گرفتند پروانه ساختمانی را در دو مرحله ۱۳‌روزه صادر کنند.به این ترتیب که مراجعین پس از ارائه نقشه فاز ۱ معماری (نقشه اولیه ساختمان)ابتدا مجوز شهرسازی و پس از آن با ارائه نقشه فاز ۲ (نقشه اجرایی)پروانه ساخت را دریافت می‌کنند و اگر متقاضیان فیش‌های مربوط به عوارض را به موقع پرداخت کنند در همین زمان محدود موفق به دریافت پروانه ساخت می‌شوند.
داوود غفاری، مدیر کل نظارت بر صدور پروانه شهرداری نیز با اشاره به عدم سوءاستفاده‌های احتمالی از روند صدور پروانه گفت: طبق مصوبات شورای شهر تهران صدور پروانه‌های ساختمانی بدون دخالت اشخاص و از طریق سیستم‌های رایانه ای صادر و هزینه‌ها محاسبه می‌شود، ولی با توجه به برگردان سیستم قدیم به جدید هفته‌ای چند ساعت قطعی سیستم وجود دارد و گاهی اوقات مراجعین از این مساله ناراضی هستند، ولی این قطعی سیستم امری اجتناب‌ناپذیر است.
نحوه محاسبه هزینه و صدور پروانه‌های ساختمانی
با استناد به گفته‌های غفاری، بر خلاف تصورات موجود، هزینه صدور پروانه‌ها ارتباطی به متراژ ساختمان ندارد‌.
برای صدور پروانه ساخت به دو ویژگی توجه می‌شود، یکی اینکه ملکی در بافت فرسوده قرار گرفته و نیازمند نوسازی است و دوم اینکه زمینی برای ساخت واحد‌های جدید در نظر گرفته شده است و فرق این دو تنها در یک طبقه تراکم رایگانی است که (طبق مصوبه شورای شهر) به مورد اول یعنی نوسازی بافت‌های فرسوده تعلق می‌گیرد. مدیر کل نظارت بر صدور پروانه‌های ساختمانی همچنین با بیان این مطلب که بر اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری در تهران دارای ۴پهنه هستیم، در توضیح تاثیر این تقسیم بندی در صدور پروانه‌ها به دنیای اقتصاد گفت: پهنه‌های بالای محور همت بین محور انقلاب و محور همت ،بین محور شوش و محور انقلاب و پایین تر از محور شوش در تقسیم‌بندی‌ها در نظر گرفته می‌شود و در هر کدام از این پهنه‌ها حداقل متراژ و گذر خاص برای استفاده از هر پهنه دیده شده است. یعنی اگر در بالای همت ملکی بافت فرسوده محسوب شود، ولی عرض گذر ۶ متر و مساحت ملک ۱۸۰ متر باشد به این ملک حداکثر ۴‌طبقه تراکم داده می‌شود این در صورتی است که اگر ملکی در مجاورت همین ساختمان دارای گذر ۱۲‌متری و مساحت ۲۵۰متر مربع قرار گرفته باشد، ۵ طبقه تراکم به آن تعلق می‌ گیرد چون این ملک می‌تواند از مزایای پهنه استفاده کند.
تراکم 120‌درصدی مشترک برای همه املاک
غفاری همچنین در ادامه توضیحات خود درباره تراکم پایه ای که برای تمامی‌املاک در نظر گرفته شده است، گفت: هر ملکی دارای یک تراکم پایه ۱۲۰‌درصدی است و بر این اساس اگر ملکی بخواهد تراکمی ‌بیشتر از این میزان را دریافت کند، این تراکم بر اساس فرمول‌های ارائه شده توسط وزارت اقتصاد و دارایی و شورای اسلامی ‌شهر تهران محاسبه خواهد شد.
وی نحوه محاسبه تراکم ساختمان‌ها را این‌گونه توصیف کرد که p قیمت منطقه‌ای زمین است که توسط وزارت دارایی تعیین و هر ساله اعلام شده و ملاک عمل قرار می‌گیرد و این رقم در هر منطقه متفاوت است، این در حالی است که به دلیل سیاست‌های اقتصادی از سال 84 تاکنون فرمول محاسبات تغییر نکرده و تنها بانک مرکزی اعلام کرده که هر سال 5/13‌درصد به دلیل رشد تورم به محاسبات انجام شده در فرمول‌های موجود افزوده می‌شود. بر این اساس بعد از محاسبه قیمت منطقه‌ای (p)ضریب محلی (t)نیز به دست آمده و مجموع این محاسبات در (a) یا همان هزینه نهایی اعلام می‌شود.
عکس: احسان سلطانی مقدم