پارامترهای شناسنامه فنی ساختمان توسط مراکزعلمی انتخاب شوند

گروه مسکن-‌ رییس پژوهشکده سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله گفت: انتخاب پارامترهای شناسنامه فنی ساختمان کاری علمی است که باید از سوی پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های مربوطه انجام شده و در نهایت توسط مراکز ذی‌صلاح اجرا شود. دکتر عبدالرضا سروقدمقدم در گفت‌وگو با ایسنا افزود: در موضوع کاهش بلایای ناشی از خطر زلزله، ساختمان‌ها در اولویت قرار دارند که در ورای هر بلای طبیعی برخی مسائل قبل از وقوع، برخی حین وقوع و برخی پس از وقوع نظیر مانورها و آموزش‌ها، برنامه‌ریزی و مدیریت بحران باید در نظر گرفته شود.

وی افزود: در مورد ساختمان‌های جدید و در حال ساخت دو موضوع دانش فنی و اجرای ضوابط باید به درستی مدنظر قرار گیرد که در خصوص دانش فنی در کشور مشکلی وجود ندارد، اما در کنترل ساخت‌وساز، مصالح و اجرای آن با مشکلاتی مواجهیم. سروقدمقدم با اشاره به ضرورت تدوین شناسنامه فنی برای هر ساختمان اظهار کرد: در یک شناسنامه فنی علاوه بر نام مالک، سال ساخت، تعداد طبقات، نوع مصالح، مساحت و غیره موارد فنی چون نوع اتصالات و جوش‌ها نیز باید قید شود که در انتخاب پارامترها به عنوان کار علمی و نه اجرایی، باید با ارگان‌های فنی و تحقیقاتی نظیر دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها مشورت شده و در نهایت مراکز ذی‌صلاحی چون شورای شهر، وزارت مسکن، شهرداری و‌... آن را به صورت مصوبه ابلاغ کنند.

رییس پژوهشکده سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله تاکید کرد: شناسنامه فنی باید نشان‌دهنده میزان تطبیق طراحی و اجرای ساختمان با ضوابط آیین‌نامه روز باشد تا بتوان به کمک آن بین سطوح ایمنی ساختمان‌ها، شاخص‌های معینی قرارداد تا به خریدار، فروشنده، شرکت بیمه و مالک حق انتخاب دهد و در این راستا نظام مهندسی به عنوان صنف مربوط می‌تواند به جای قوانین دولتی، وارد عمل شده و مکانیزم اجرایی سالمی را برای آن در نظر گیرد.

وی خاطرنشان کرد: در خصوص ساختمان‌های موجود هم نمی‌توان همه را به یک‌باره خراب کرد و مطابق آیین‌نامه‌های جدید دوباره ساخت، بلکه باید با بررسی، نقاط آسیب‌پذیر آنها را شناسایی کرد و تکنیک‌های ارزان و عملی را برای بهسازی به کار برد.

وی به ایسنا گفت: در همین راستا، مجلس پس از زلزله منجیل، دولت را موظف کرد تا در محدوده زمانی مشخص، تمام ساختمان‌های موجود را بررسی کند که در‌حال‌حاضر ساختمان‌های مهم دولتی چون مدارس و بیمارستان‌ها در حال بهسازی هستند. اما گام بعدی، ساختمان‌های عمومی مردم و تا حدی همان بافت‌های فرسوده است که به اعمال سیاست‌های تنبیهی و تشویقی نظیر عوارض، بیمه، تاثیر روی قیمت خانه و غیره نیازمند است.

سروقدمقدم افزود: این کار به زمان زیادی نیاز دارد، اما نباید سرعت کم شود، چون با فاصله گرفتن از زلزله‌های مهم‌ از اهمیت و تامین بودجه لازم کاسته می‌شود.

حمایت از متداول شدن مصالح جدید ساخت‌وساز کم است

وی در‌خصوص ورود مصالح جدید به بازار ساخت‌وساز و سبک‌های نوین معماری به ایسنا گفت: هر‌چه ساختمان سبک‌تر و اتصالات آن پیوسته‌تر باشد در برابر زلزله مقاوم‌تر بوده و خسارات کمتری در پی دارد و واردات مصالح جدید، باید با گواهینامه و تایید فنی و دریافت استاندارد همراه باشد که در قبال سیستم سنتی ساخت‌و‌ساز ما، حمایت از متداول شدن مصالح جدید کم است.

وی گفت: از سوی دیگر از نظر معماری هرچه ساختمان منظم‌تر و یکنواخت‌تر باشد، مناسب‌تر است و تجربه نشان داده است که ساختمان‌های نامنظم در زلزله‌ها رفتار بدی نشان می‌دهند. همچنین افرادی که ضوابط موجود در زمینه طراحی ساختمان را اعمال می‌کنند باید دارای صلاحیت باشند.

مهندس ناظر با پولی که می‌گیرد، تنها در موارد خاص می‌تواند به ساختمان سر بزند.

رییس پژوهشکده سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله ادامه داد: پولی که به مهندس ناظر داده می‌شود، نسبت به قیمت هر متر مربع بسیار ناچیز بوده و آنها تنها در موارد خاص می‌توانند به ساختمان سر بزنند که باید این امر تصحیح شود.

وی در خصوص مشکلات بافت‌های فرسوده و خطرپذیری بالای آنها در برابر زلزله نیز به ایسنا گفت: براساس ضوابط، هر ساختمان باید فاصله معینی با ساختمان کناری داشته باشد، اما ساختمان‌های قدیمی به صورت مجتمع به یکدیگر متصل بوده و در برابر زلزله مقاومتی ندارند، به شکلی که همه نیرو را به جایی منتقل می‌کنند که مقاوم‌تر است و در این‌گونه موارد، ساختمانی که مسائل ایمنی را بیشتر رعایت کرده، آسیب بیشتری می‌بیند.

رییس پژوهشکده سازه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در پایان تاکید کرد: معابر تنگ و نامنظم بافت‌های فرسوده، رفت و آمد را در زمان امداد مشکل و دسترسی به خانه‌ها را سخت‌تر می‌کند.