گروه مسکن- با گذشت یک سال از طرح دولت برای تولید انبوه مسکن، تحولات مربوط به افزایش توان تولید مسکن در کشور نخستین آثار خود را نمایان می‌سازند. در چنین شرایطی حرکت به سمت صنعتی کردن ساخت‌وسازها، نیازمند شکل‌گیری واحدهایی است که بتوانند به صورت تیمی در یک عملیات ساختمانی و بر اساس برنامه از پیش تعیین شده عمل کنند. از جمله بخش‌های اصلی مسکن، موضوع تامین بتن‌ برای بخش‌های مختلف سازه‌ای است. این در حالی است که برنامه‌های انبوه‌سازی دولت برای تحقق اهداف تولید ۵/۱میلیون واحد مسکونی در سال، نه در قالب تک‌سازی یا ساخت‌وسازهای کوچک، بلکه در قالب پروژه‌های بزرگ و انبوه‌سازی و مجتمع‌های بزرگ محقق می‌شود. پروژه‌های بزرگ نیز، نیازمند شرکت‌های بزرگ‌تری هستند که بتوانند بر اساس برنامه از پیش‌ تعیین شده و در مدت زمان محدود، حجم بالایی از مصالح ساختمانی یا خدمات را منطبق بر استانداردهای مربوطه با کیفیت بالا تامین کنند. آنچه که پاشنه آشیل برنامه دولت برای تولید انبوه مسکن مطرح است، تعداد اندک چنین شرکت‌هایی است که بتوانند در کنار حفظ کیفیت، حجم بالایی از خدمات ساختمانی را در زمان کوتاهی انجام دهند.

برخی کارشناسان دخالت‌های غیرمسوولانه دولت در موضوعات مختلفی همچون دخالت در تولید و عرضه سیمان و فولاد را از جمله موانع رشد این دو صنعت برای شکل‌گیری واحدهای بزرگ قلمداد کرده‌اند. به خصوص این که سیاست‌های نامناسب دولت در بخش توزیع سیمان که ۵۰سال به عنوان سدی در برابر رشد صنعت مهم بتن آماده و قطعات بتنی عمل کرده است، البته در این میان تعدادی از واحدهای بزرگ تولید بتن آمده به رغم مشکلات فراوان تامین سیمان، سرمایه‌گذاری وسیعی برای راه‌اندازی واحدی تولیدی منطبق بر استانداردهای جهانی داشته‌اند. یک واحد تولیدکننده بتن در کشور گرچه در سال‌های اخیر از سوی انجمن بتن ایران و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ۴سال پیاپی به عنوان واحد برتر تولید بتن در کشور و استان تهران انتخاب شده و دارای ۷ نشان ملی کیفیت است، اما به دلیل عدم تحویل سیمان تنها با ۲۰درصد ظرفیت تولید خود فعالیت می‌کند و تنها یک روز در هفته کار می‌کند، با این حال این شرکت در تاریخ ۱۱/۸/۸۶ موفق شد بزرگ‌ترین عملیات بتن‌ریزی پمپی کشور را به ثبت برساند. مدیرعامل ایران فریمکو در این زمینه می‌گوید: برای اجرای این پروژه سیمان ۱۰روز فعالیت‌های شرکت را جمع‌آوری کردیم تا بتوانیم یک روز برای اولین‌بار در حد ظرفیت اسمی خود کار کنیم.

مشخصات رکورد بتن‌ریزی

این عملیات که فونداسیون‌های یک پروژه مسکونی متعلق به شرکت تعاونی مسکن بیمارستان البرز واقع در شهرستان کرج بود، نیاز به ۳هزار مترمکعب بتن داشت که به صورت پمپی اجرا شود.

این شرکت در ۳۰کیلومتری محل پروژه واقع است که به عنوان تامین‌کننده این بتن انتخاب شد. شرکت یاد شده دارای ۷ خط تولید بتن است که در این عملیات تنها از ۴خط تولید (بچینگ پلانت) که ظرفیت تولید آنها ۴مترمکعب بتن در دقیقه است استفاده شد. برای تامین ۶۹۳۳تن مصالح مصرفی در این پروژه یک خط تولید شن و ماسه استاندارد که در داخل مجتمع مستقر است، کار تامین شن و ماسه استاندارد را برعهده داشته است. همچنین در این پروژه بیش از ۱۰۵۰تن سیمان که از کارخانه‌های تهران آبیک، ساوه و فیروزکوه تامین شده بود استفاده شده است که از جمله مشکلات کنترل کیفیت این عملیات تامین سیمان از منابع مختلف بود که به دلیل تغییر مشخصات آنها سختی‌هایی را به این عملیات تحمیل کرده بود. برای ایجاد همگنی در بتن‌های ساخته شده بچینگ پلانت‌های تولید بتن مجهز به سیستم هوشمند و کامپیوتری رعایت طرح اختلاط بتن بود که امکان تغییر نسبت‌های طرح اختلاط در تمام مراحل را به حداقل رسانده است.

یکی از مهمترین موضوعات این عملیات انتخاب ساعت مناسب برای شروع و خاتمه عملیات بود که با توجه به ترافیک عبوری جاده قدیم کرج- قزوین و شهر کرج در ساعات پایانی روز پنج‌شنبه و جمعه نیازمند انتخاب ساعتی بود که کمترین توقف اتومیکسرها در پشت ترافیک به وجود آید. به همین دلیل ساعت ۱۹:۳۰ مورخ ۱۰/۸/۱۳۸۶ برای شروع عملیات انتخاب شد که تا ساعت ۱۸:۲۱ مورخه ۱۱/۸/۸۶ ادامه یافت که در مجموع در طول ۲۳ ساعت به پایان رسید.

در این پروژه پنج دستگاه پمپ بتن دکل و سه دستگاه پمپ بتن ثابت براساس تقسیم‌بندی فونداسیون در ایستگاه‌های خود مستقر شدند که با پشتیبانی ۴۱ دستگاه تراک میکسر عملیات بتن‌ریزی را انجام می‌دادند که در مجموع ۳۷۹ سرویس تراک میکسر از محل ایستگاه‌های بتن‌سازی تا محل اجرا تردد کرده‌اند. همچنین ۲ تیم آزمایشگاهی نیز از موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و آزمایشگاه مکانیک خاک وزارت راه به صورت مشترک عملیات نمونه‌گیری از بتن‌های اجرا شده را بر عهده داشتند که از همه تراک بتن‌های وارده به کارگاه نمونه‌گیری و کنترل سایر مشخصات بتن را انجام داده‌اند.

همچنین شن و ماسه مصرفی در این عملیات منطبق بر استاندارد ملی ایران به شماره ۳۰۲ بوده و بتن ساخته شده براساس استاندارد ملی شماره ۶۰۴۴ طراحی و تضمین کیفیت شده است. از نظر ایمنی با مدیریت اورژانس منطقه، راهنمایی و رانندگی و پلیس راه هماهنگی‌های لازم به عمل آمده و ۲ کادر امداد و درمانی به همراه ۲ پزشک در محل کارگاه مستقر بودند. نکته قابل توجه در این عملیات مشارکت دو نفر از مهندسان زن در بخش برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه بوده است.