وزیر مسکن و شهرسازى در طرحى به رییس‌جمهور پیشنهاد کرد:
صرفه‌جویى ۱۵میلیون تنى در سیمان
وزارت مسکن و شهرسازى طرحى را به رییس‌جمهور پیشنهاد کرد که در صورت اجراى آن در ۵سال، صرفه‌جویى ۱۵میلیون تنى در تولید و مصرف سیمان حاصل خواهد شد. در قالب طرح ساماندهى و بهینه‌سازى وضع تولید و مصرف سیمان در یک دوره ۵ساله علاوه بر کاهش ۷/۴میلیون تنى تقاضاى سیمان، تولید آن بیش از ۴۷میلیون تن افزایش مى‌یابد.
سیمان یکى از نهاده‌هاى اصلى طرح‌هاى عمرانى است که در حال حاضر الگوى بهینه براى تولید و مصرف آن وجود ندارد.
افزایش استفاده از سیمان در طرح‌هاى عمرانى و ساختمان‌سازى، نشان از افزایش عمر مفید، دوام و ایمنى سازه‌ها و اجزاى ساختمانى دارد. از این رو، برنامه‌ریزى براى گسترش مصرف اصولى سیمان، اهمیت پیدا می‌کند.
گرچه رویکرد کشورهاى صنعتى به کاهش تولید سیمان و حتى توقف آن براى اجراى برنامه‌هاى زیست‌محیطى است، اما در حال حاضر لزوم توسعه پایدار کشور، مستلزم افزایش تولید سیمان براى تامین نیازهاى ملى است. بر این اساس، این شاخه از صنعت، یک برنامه‌ریزى و مدیریت هوشمند و هدفمند می‌طلبد.
تجربه نشان داده است، سنتى بودن ساخت و ساز، سبب شده است که در مواردى، از خواص مهندسى سیمان استفاده کافى نشده و حتى آگاهى ناکافى در مصرف، موجب حیف و میل آن شده است.
مقدار تولید سیمان در سال ۸۵ معادل ۳۵/۳میلیون تن بوده و وزارت مسکن براساس آمار ۳ ماه اول سال ۸۶ پیش‌بینى مى‌کند این میزان در سال‌جارى به ۳۷میلیون تن برسد. مقدار تولید کلینکر نیز در سال ۸۵ بالغ بر ۳۲میلیون تن بوده و برآورد می‌شود در سال‌جارى این میزان از مرز ۳۵میلیون تن بگذرد.
براساس برآوردهاى وزارت بازرگانى، نیاز کشور به سیمان سالانه در حدود ۴۰میلیون تن است. بر این اساس حدود ۳میلیون تن از سیمان تولیدى شامل پوزولان، سرباره یا آهک است.
نتایج بررسى‌هاى به عمل آمده توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت مسکن و شهرسازى در قالب این طرح نشان می‌دهد در صورت اجراى طرح ساماندهى و بهینه‌سازى وضع تولید و مصرف سیمان و با هماهنگى دستگاه‌هاى ذى ربط می‌توان مقادیر قابل توجهى از تقاضاى سیمان (حدود ۷/۴میلیون تن در ۵ سال) را کاهش و براى افزایش تولید سیمان بدون افزایش تولید کلینکر (۷/۸میلیون تن در ۵ سال) برنامه‌ریزى کرد.
سنگ‌هاى معدنى خاص پس از طى مراحلى به کلینکر و پس از آسیاب به سیمان تبدیل می‌شوند.
افزایش تولید سیمان با استفاده از کلینکر تولیدى موجود و کاهش تقاضاى سیمان با مصرف بهینه سیمان مهم‌ترین محورهاى طرح پیشنهادى وزارت مسکن به منظور ساماندهى وضع موجود در تولید و مصرف بهینه سیمان است.
یکى از بزرگ‌ترین چالش‌هاى پیش روى مصرف سیمان در کشور استفاده نامناسب از انواع سیمان در مصارف خاص است.
به عنوان مثال، هم‌اکنون در بیشتر موارد از همان سیمانى که براى بنایى استفاده می‌شود در جاهایى مانند سدسازى یا اسکله‌هاى دریایى نیز استفاده می‌شود که این امر موجب استفاده غیربهینه در سیمان شده است.
در قالب این طرح در صورت فرهنگ‌سازى و رعایت عواملی همچون متعادل کردن قیمت سیمان پوزولانى (سیمان گران‌قیمتى که براى مصارف خاص باید استفاده شود) نسبت به سیمان معمولى، بهبود کیفیت سیمان پوزولانى و کنترل نوسان کیفیت آن می‌توان در ۵ سال بدون افزایش در تولید کلینکر، ۷/۴میلیون تن افزایش تولید سیمان داشت.
در صورت اجراى این طرح، وزارت صنایع و معادن موظف است برای مدت یک سال علاوه بر تحقیق در زمینه استفاده از روش‌هاى نوین تولید سیمان، ظرفیت کارخانه‌ها را براى تولید سیمان‌هاى آمیخته و بنایى برآورد و برحسب نیاز مصرف، زمینه‌هاى اجرایى تولید آن را فراهم کند.
وزارت صنایع و معادن با همکارى سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت مسکن و شهرسازى مکلف می‌شود میزان کاهش آلاینده‌ها را از طریق کاهش تولید کلینکر سیمان برآورد و براى حفظ محیط از این طریق، هدف‌گذارى و به هیات دولت پیشنهاد دهد.
موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتى نیز باید نسبت به بازنگرى یا تدوین استانداردهاى لازم با همکارى مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن اقدام کند.
همچنین مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن موظف می‌شود راهکارهاى کاهش مصرف سیمان و جلوگیرى از هدر رفتن سیمان را در کارگاه‌هاى ساختمانى در قالب یک شیوه‌نامه تهیه و به سازمان نظام مهندسى ساختمان کشور براى اجرا ابلاغ کند. وزارت مسکن و شهرسازى (مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن و معاونت امور مسکن و ساختمان) با همکارى وزارتخانه‌هاى کار و امور اجتماعى، آموزش و پرورش و فرهنگ و آموزش عالى مکلفند با تشکیل کارگروهى و با تکیه بر توان بخش خصوصى براى ساماندهى آموزش استفاده صحیح از سیمان و فرآورده‌هاى سیمانى در سطوح مختلف (کارگر، معمار تجربى، کاردان، کارشناس) برنامه‌ریزى کنند. تهیه برنامه‌هاى تبلیغاتى براى پخش در صداوسیما نیز باید در دستور کار وزارت مسکن قرار گیرد.
در همین حال وزارت بازرگانى نیز باید با هماهنگى وزارت صنایع و معادن نسبت به نرخ‌گذارى انواع سیمان آمیخته و بنایى اقدام کند به طورى که انگیزه‌هاى استفاده از آن افزایش یابد. کارشناسى و تعیین تعرفه‌هاى لازم براى درج در فهرست بها از جمله دیگر وظایف وزارت مسکن خواهد بود.
وزارتخانه‌هاى نیرو، نفت، آموزش و پرورش، مسکن و شهرسازى مکلفند برنامه زمانى خود را براى استفاده از سیمان‌هاى آمیخته و میزان مورد نیاز در یک دوره حداقل ۱۰ساله تهیه و به وزارت صنایع و معادن ارائه دهند.
تولید سیمان‌هاى آمیخته و مصرف درست انواع سیمان می‌تواند سالانه منجر به صرفه‌جویى در مقادیر
قابل توجهى سیمان شود و بدون شک رسیدن به الگوى بهینه‌اى براى تولید و مصرف سیمان نیاز به همکارى همه دستگاه‌هاى ذی‌ربط و مردم به عنوان مصرف‌کننده اصلى این فرآورده مهم در صنعت ساختمان است.
نیاز ۲۵میلیون تنى بخش مسکن به سیمان و تعهد تولید کنندگان
در این میان محمد متشرع، کارشناس و صاحب نظر در تولید سیمان از افزایش ظرفیت اسمی‌و رسمی‌تولید سیمان در کشور در ۶ ماه نخست سال‌جارى خبر می‌دهد.
هر چند وزارت صنایع و معادن هدف‌گذارى کرده بود که کارخانه‌های تولید‌کننده این محصول تا پایان سال‌جارى میزان ۴۲میلیون و ۳۱۶ هزار تن سیمان تولید کنند، اما با استناد به آمارهاى ارائه شده از سوى متشرع، در نیمه نخست سال‌جارى میزان ۱۹میلیون و ۷۰۰هزار تن سیمان تولید و تحویل شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲/۵درصد رشد داشته است. وى همچنین با اشاره به این افزایش تولید از افزایش ظرفیت اسمی و رسمی‌تولید سیمان نیز خبر می‌دهد.
به گفته این کارشناس چنانچه روند کنونى ادامه یابد تا پایان سال‌جارى ۳۹میلیون و ۵۰۰هزار تن سیمان تولید شده که با احتساب طرح‌هاى جدید سیمانى، ظرفیت رسمی به ۴۷میلیون تغییر یافته است. در این میان به گفته سعیدى کیا، وزیر مسکن و شهرسازى، بخش مسکن سالانه به ۲۵میلیون تن سیمان نیاز دارد که با تصمیم شوراى اقتصاد قرار است مقدارى از نیاز بخش مسکن با واردات
تامین شود.
از سوى دیگر تولید کنندگان سیمان بارها اعلام کرده‌اند که در صورت ساماندهى نظام توزیع این محصول، آمادگى تامین نیاز طرح‌هاى عمرانى و بخش مسکن را دارند. به گفته یکى از کارشناسان این صنعت، می‌توان به جاى واردات محصول نهایى با جابه‌جایى ظرفیت‌هاى تولید کارخانه‌های داخلى و با استفاده از امکان فرسایش این محصول، از کلینکر موجود در واحدهاى صنعتى نیمه فعال سیمان نیاز بخش مسکن را به ویژه در فصول سرد سال تامین کرد، زیرا وارد کردن این محصول حداقل ۵ ماه زمان نیاز دارد. در حال حاضر با توجه به موارد و مسایل مختلف واحدهاى صنعتى سیمان بوشهر، سیمان کردستان و سیمان فیروزکوه، موجودى کلینکر این واحدها به ترتیب ۲۲۰ و ۱۰۰هزار تن است و ظرفیت بخش‌هاى فرسایش کلینکر در کارخانه‌هاى دیگر نیز آزاد است.
ارسال نظر