سود و زیان فروش متری مسکن

فرید قدیری

مهلت خرید متری ۳۵۰۰ واحد مسکونی ساخته شده توسط شهرداری تهران، فردا به پایان می‌رسد. این واحدها در جنوب تهران و در قالب پروژه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده ساخته شده است.

این دومین مرحله فروش متری مسکن در تهران ظرف ۹ ماه گذشته است که البته تعداد واحدهای فروشی نسبت به مرحله اول حدود ۴۰درصد کمتر شده است. در مرحله اول بیش‌از ۴هزار تهرانی از این طرح استقبال کردند که نیمی از آنها همان حداقل خرید (۵ متر مربع) را انجام دادند.

اما درحالی‌که مرحله دوم فروش متری مسکن در فصل رکود به اجرا درآمده، قیمت علی‌الحساب که شهرداری در این مرحله تعیین کرده (متری ۹۰۰هزار تومان) مشابه قیمت فروش متری در مرحله اول است که این موضوع ارتباط مستقیمی با میزان استقبال مردم از طرح خواهد داشت.اقدام شهرداری برای تامین مسکن از بعد سیاسی نیز قابل تحلیل است. چه آنکه گفته می‌شود برخی شهرداری‌های کلانشهرها مذاکراتی را با شهرداری تهران برای اطلاع از نحوه اجرای فروش متری انجام داده‌اند تا در بافت فرسوده شهر موردنظر پیاده کنند.بنابراین بعید نیست شهرداری تهران در آینده‌ نزدیک بنیانگذار طرح تامین مسکن سایر شهرهای بزرگ کشور شود که این می‌تواند رقیب توانمندی برای پروژه ملی مسکن مهر باشد. اما فارغ از این‌گونه تحلیل‌ها باید گفت فروش متری مسکن برای کسانی که سرمایه اندکی دارند و در کوتاه‌مدت نیاز ضروری به صاحبخانه شدن ندارند (قشر جوان) بهترین شیوه برای خانه‌دار شدن است.

از سویی دیگر تخفیف ۳۶درصدی که در زمان تحویل واحدهای مسکونی نصیب مشارکت‌کنندگان می‌شود، به نوبه خود قابل ارزش و صرفه اقتصادی است.

اما بعد دیگر طرح شهرداری (فروش متری مسکن) ریسک سرمایه‌گذاری است که به طور قطع در هر پروژه اقتصادی باید میزان آن را در نظر گرفت. قیمت تمام شده فروش این واحدها در سال آینده بستگی کامل به وضعیت بازار مسکن در همان سال دارد. اگر در سال آینده قیمت مسکن همچنان از ثبات نسبی و احیانا کاهش برخوردار باشد، ریسک سرمایه‌گذاری در این طرح بسیار بسیار پایین خواهد بود.

اما چنانچه برخلاف پیش‌بینی‌های کارشناسان مسکن درسال ۸۸، تصمیم بازار مسکن به افزایش قیمت‌ باشد در این صورت شهرداری مجبور است فاصله قیمت فروش با علی‌الحساب متری ۹۰۰هزار تومان را افزایش دهد و آن وقت معلوم نیست‌قیمت نهایی صرفه داشته باشد یا نه.مزیت بزرگ مشارکت در طرح فروش متری مسکن، تضمین سود سرمایه‌گذاری در کوتاه مدت و حتی در زمان انصراف از طرح است. افراد چنانچه هر زمانی بخواهند متراژهای خریداری شده را واگذار کنند نرخ سود علی‌الحساب ۱۸درصد و به صورت روزشمار برای آنها تضمین شده است.

ایده فروش متری مسکن توسط شهرداری، حسن بزرگی برای آینده بازار مسکن در تهران در پی خواهد داشت. با اجرای این طرح تعداد زیادی از خانوارهای تهرانی، (اگر فرض شود استقبال از مرحله دوم همچون مرحله اول باشد مجموع مشارکت‌کنندگان به مرز ۱۰هزار خانواده خواهد رسید) از صف تقاضا در بازار مسکن خارج می‌شوند و این کاهش با توجه به عرضه کم واحد مسکونی به تداوم آرامش در قیمت‌ها، کمک چشمگیری خواهد کرد. آیا در این صورت اقدام شهرداری می‌تواند فرصتی برای دولت جهت تبلیغ درباره برقراری تعادل در بازار مسکن باشد؟