بافت‌ فرسوده محل اجرای «طرح‌ وزیر»؟

کمیسیون‌عمران مجلس: ساخت مسکن در بافت‌فرسوده قیمت‌ تمام ‌شده را حداقل ۱۰درصد کاهش می‌دهد

گروه مسکن- بهشاد بهرامی: مکان‌یابی‌ برای طرح «مسکن‌مهر خودمالکی» که قرار است در سطح گسترده از اواخر سال جاری به اجرا دربیاید، هم‌اکنون آغاز شده به طوری که اعضای کمیسیون عمران مطابق آنچه انبوه‌سازان پیشنهاد کرده‌اند، «بافت‌فرسوده» را گزینه مناسب برای این طرح عنوان می‌کنند. در مسکن‌مهر خودمالکی، هزینه ساخت تحت تاثیر خرید زمین افزایش پیدا می‌کند، اما چنانچه ساخت‌وساز در بافت‌فرسوده انجام بگیرد، قیمت تمام‌شده، حداقل ۱۰ درصد در مقایسه با سایر مناطق شهری ارزانتر خواهد بود که این صرفه‌جویی هزینه‌ای، از محل عوارض ساخت حاصل خواهد شد.

اعضای کمیسیون عمران در این باره به قانونی اشاره می‌کنند که سال گذشته برای نوسازی بافت‌فرسوده در مجلس به تصویب رسید و مقرر کرد شهرداری‌ها برای ساخت‌وسازهای مسکونی در بافت‌فرسوده ۱۰۰درصد تخفیف در عوارض و تراکم را اعمال ‌کنند.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد» در صورت ورود طرح جدید وزارت راه‌وشهرسازی به بافت‌های فرسوده، هدف برنامه پنجم مبنی بر نوسازی سالانه ۱۰ درصد از بافت‌فرسوده کشور نیز با سرعت بالایی محقق می‌شود. در حال حاضر از ۷۰ هزار هکتار بافت‌فرسوده موجود، فقط ۷ درصد نوسازی شده است، این در حالی است که طبق برنامه باید سالی حداقل ۷ هزار هکتار از این بافت‌ها -معادل ۵۰۰ هزار واحدمسکونی- نوسازی شود.

کارشناسان شهری در این باره می‌گویند: در طول سه سال گذشته حجم عملیات نوسازی در بافت‌فرسوده در شیب تند صعود قرار گرفته و نسبت به قبل ۶ برابر شده است، اما هنوز نتوانسته هدف برنامه را تامین کند.

کارشناسان در عین حال تصریح می‌کنند: برای سال‌جاری حداقل ۱۵۰هزار واحدمسکونی باید در نقاط فرسوده شهرهای کشور ساخته شود که با توجه به تغییر رویه مسکن‌مهر از واگذاری زمین ۹۹ ساله به سمت خرید زمین، تمایل انبوه‌سازان به استفاده از صرفه‌های هزینه‌ای بافت‌فرسوده بیش از گذشته خواهد شد.

در همین زمینه اعضای کمیسیون عمران از وزارت راه‌وشهرسازی خواسته‌اند: زمینه اجرای «مسکن‌مهر خودمالکی» در بافت‌فرسوده را با اعمال ضوابط تشویقی فراهم کنند.

اعضای کمیسیون عمران مجلس معتقدند: بهترین روش در تغییر رویکرد مسکن مهر به سمت موفقیت کامل طرح، واگذاری واحدهای دور جدید در بافت فرسوده شهری با هدف ایمن‌سازی شهر و اقبال عمومی ‌به سکونت در بافت‌های درون شهری است. در غیر این صورت روش جدید عنوان شده از سوی وزارت راه و شهرسازی نه تنها به تقویت اقبال عمومی‌کمک نمی‌کند، بلکه قیمت تمام شده هر متر مربع از واحدهای مسکن مهر را حداقل به ۴۰۰ هزار تومان می‌رساند.به گزارش «دنیای اقتصاد»، وزارت راه و شهرسازی بنا دارد در دور جدید واگذاری مسکن مهر در قالب ۷۰۰ هزار واحد مسکونی روش جدیدی به نام «مسکن مهر خود مالکی» را به کار گیرد که در آن انبوه‌سازان به جای آنکه از زمین‌های دولتی برای اجرای طرح استفاده کنند خودشان در داخل شهرها زمین بخرند و طرح را عملیاتی کنند. به این ترتیب بر خلاف روش قبلی که سود و فروش واحدهای مسکونی از سوی دولت برای انبوه سازان تضمین می‌شد، در این روش انتفاع یا زیان اجرای طرح بر دوش خود انبوه‌ساز گذاشته می‌شود.

توصیه آقایی به دولت

علی اکبر آقایی رییس کمیسیون عمران در توصیه‌ای به دولت برای ادامه اجرای موفقیت‌آمیز طرح مسکن مهر تاکید کرد: بهتر است دولت فرمول این طرح را در داخل بافت فرسوده شهری پیاده کند تا مشکلات زیرساختی گذشته تکرار نشود.

به ساخت در بافت فرسوده یارانه تعلق گیرد

محسن نریمان، عضو کمیسیون عمران مجلس مهم‌ترین مساله جدید در استفاده از روش جدید مسکن مهر را افزایش قیمت تمام شده ساخت عنوان کرد و گفت: مسکن مهر در قالب مسکن خودمالکی روش جدیدی نیست، بلکه به گمان من تنها استفاده از عناوین و امتیازات جدیدی است که همچنان دو مشکل مهم مسکن مهر یعنی محدودیت منابع اعتباری و قدرت خرید پایین مخاطبین خود را قرار است ترمیم کند.نریمان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار کرد: اجرای این روش منجر به افزایش هزینه ساخت مسکن مهر در هنگام واگذاری خواهد شد؛ به طوری که به نظر می‌رسد قیمت مفید هر متر مربع واحد مسکونی حداقل به ۴۰۰ هزار تومان افزایش پیدا می‌کند.

او در ادامه توصیه‌ای به وزارت راه و شهرسازی برای ادامه طرح مسکن مهر داشت و عنوان کرد: بهتر است دولت تمامی‌واحدهای مسکن مهر را حتی به بهای پرداخت یارانه به سمت بافت فرسوده هدایت کند تا از این طریق هم شهرها ایمن شود و هم اقبال عمومی‌مردم افزوده شود.

او در خصوص اشکالات روش واگذاری زمین‌های رایگان دولتی گفت: این نوع زمین‌ها اغلب دور افتاده و خارج از دسترس هستند جاهایی که اکثرا فاقد خدمات زیربنایی هستند؛ در حالی که اغلب زمین‌های مرغوب در قلب شهرها واقع شده‌اند. درست است؛ که زمین‌های حاشیه‌ای ارزان‌تر هستند اما خدمات بالاتر و امنیت بیشتری می‌طلبند.

به درد تهران می‌خورد

لاهوتی عضو دیگر کمیسیون عمران مجلس نیز عنوان کرد: بسیاری از واحدهای مسکن مهر که در حاشیه شهرها واقع شده‌اند، توفیق چندانی نداشته‌اند؛ به طوری که سازندگان آنها به دنبال مشتری هستند.

او در ادامه در خصوص روش جدید مسکن مهر اظهار کرد: در این روش احتمال افزایش قیمت تمام شده مسکن وجود دارد؛ چون مسلما مالکان (انبوه‌سازان) به دنبال سود بیشتر هستند، بنابراین زمین خود را در جایی می‌گیرند که ضرر نداشته باشد.

او در ادامه افزود: ساخت مسکن مهر در حاشیه شهرها در حالی است که مشکل مسکن مهر در کلانشهرهایی مثل تهران و کرج است نه در شهرهای حاشیه‌ای.

احتمال افزایش قیمت

محمدعلی رضایی عضو دیگر این کمیسیون در مورد میزان موفقیت مسکن مهر به «دنیای اقتصاد» اظهار کرد: مسکن مهر به نسبت موفق بوده است، اما در روش جدید چند مساله وجود دارد. اول اینکه پول زیر ساخت‌ها در این روش از طرف چه کسی تامین می‌شود و دوم اینکه آیا دولت در این روش همچنان اعتبارات گذشته را به انبوه ساز می‌دهد یا نه. به نظر می‌رسد اگر ساخت وساز توسط مردم صورت بگیرد حمایت قبلی صورت نمی‌گیرد.او در ادامه مشکل احتمالی طرح جدید را بالارفتن قیمت‌ها و تامین اعتبار زیر ساخت‌ها عنوان کرد.