امین الوندیان - آیا شناسنامه فنی و ملکی چنانکه به شرح گفته شده در فصل ششم مبحث دوم مقررات ملی ساختمان تهیه و تنظیم شود، می‌تواند به‌عنوان سندی برای تضمین پایداری و استحکام ساختمان‌ها محسوب شود؟ در حالی که مدت‌ها است وضعیت و روند کنونی ارائه خدمات مهندسی جهت ساخت‌وساز دچار مشکل است، متاسفانه و کماکان اصلاح امور از سوی مسوولان مدام از امروز به فردا می‌افتد. شاید دلیل عدم رسیدگی به موضوع این است که مسوولان مطلعند چرخه ارائه خدمات مهندسی همچنان می‌چرخد و تا به حال هم برای آنها مشکلی به وجود نیامده، اما مطلب به این سادگی نیست و باید توجه داشت که هر کجا چرخشی در کار است نمی‌توان گفت که ایرادی نیست و اگر چیزی در مورد ایراد و اشکال شنیده می‌شود حتما نق زدنی معمولی است که برخی گوشه‌نشینان گهگاهی باید بزنند تا چند مدتی راحت باشند! در حقیقت اگر نگرشی دقیق به موضوع چگونگی ارائه خدمات مهندسی در زمینه ساخت‌وساز بشود ملاحظه می‌گردد که امر اساسی یعنی تعریف چرخه دقیقی برای اطمینان از سلامت و صحت نتیجه و تولید (یعنی ساختمان ایجاد شده) مورد غفلت قرار گرفته است، همان که به نظر گروهی از دست‌اندرکاران شاید با تهیه شناسنامه فنی و ملکی ساختمان و ارائه آن به صاحبان خانه‌ها محقق گردد، حال در اینجا دو سوال مطرح می‌شود؛ اول آنکه این شناسنامه فنی و ملکی عاقبت کی تهیه خواهد شد؟

دوم آنکه آیا شناسنامه فنی و ملکی به معنای سندی جهت تضمین استحکام و پایداری بنا است یا نه؟

در حالی که با توجه به جدول‌های آن (در فصل ششم مبحث دوم مقررات ملی ساختمان) مشخص می‌گردد، شناسنامه مذکور در بخش فنی آن چیزی نیست، مگر چک لیست‌هایی که کارهای قانونی مورد تعهد سازمان نظام مهندسی، طراح، مجری و ناظر را به‌صورت ریز نشان می‌دهد.

لذا همچنان این سوال مطرح می‌شود که اگر تعهدنامه‌هایی که در حال حاضر از طراح، مجری و ناظر می‌گیرند و کارهایی که سازمان نظام مهندسی باید بر طبق قانون انجام دهد منجر به تضمین کیفیت و پایداری ساختمان نمی‌شود، آیا ریز کردن کارها و تیک زدن آنها (که نتیجه آن تولید شناسنامه فنی و ملکی است) می‌تواند موجبات تضمین کیفیت، پایداری و استحکام ساختمان را فراهم کند یا نه؟

از سوی دیگر، لازم است فرم شناسنامه فنی و ملکی بار دیگر مورد مطالعه قرار گیرد و سنجیده شود تا چه حد عملی و در نهایت قابل استفاده است و به‌خصوص عنایت شود که وقتی قرار است شناسنامه فنی تهیه شود دیگر در جدول قید درست و نادرست معنایی ندارد (مگر می‌خواهیم چک لیستی برای مراجعه بعدی و برطرف کردن اشکالات و ایرادات درست کنیم!) زیرا بدیهی است همه مواردباید درست انجام شوند و درست انجام شده باشند و فقط درست بودن‌ها تایید گردند و به هر حال نمی‌توان شناسنامه فنی برای مالکان یا صاحب‌خانه‌ها تهیه کرد که مثلا در برابر ردیف ۵ جدول ۱-۱۲ شناسنامه فنی که قید شده است «ارتفاع طبقات ساختمان طبق نقشه مصوب» گزینه نادرست تیک بخورد! یا نوع لوله‌های مصرفی استاندارد نباشد یا به عنوان نمونه قید شود جوشکار مربوطه فاقد کارت مهارت فنی برای کار بوده است!؟

پیشنهاد می‌شود گروهی از مسوولان مجرب و دست‌اندرکاران در یک بازبینی از قوانین و مقررات، اعلام کنند که در نهایت چه بخشی از قانون و اجرای آن تضمین پایداری و کیفیت ساختمان را تضمین می‌کند و چه سندی از طریق چه ارگانی برای این موضوع باید تهیه و به صاحبان خانه‌ها ارائه شود.