تعطیلات و اوقات فراغت

احمد مسجدجامعی
عضو شورای شهر تهران

فضاهای فراغتی شهر تهران پیش از این در محدوده پیرامونی شهر وجود داشت و اطراف پایتخت پر بود از باغات، بوستان‌ها، چشمه‌ها، قنوات و درختان. از طرفی سبک معماری خانه‌ها نیز با وضعیت کنونی متفاوت بود. در گذشته در دل خانه‌ها امکانات تفرجگاهی همچون حوض و فضای مشجر وجود داشت اما با تغییر سبک زندگی و الگوهای معماری امکان برخورداری از چنین امکاناتی در خانه‌ها وجود ندارد و با این حال جایگزین مناسب و کافی برای پاسخ به نیاز همزیستی با طبیعت شهروندان و گذران اوقات فراغت آنها پیش‌بینی نشده است.

به عبارت دیگر، حجم بسیار گسترده مراجعه شهروندان به فضاهای تفرجگاهی و فراغتی شهر به محض وقوع یک تعطیلات دو یا چند روزه نشان‌دهنده نارسایی امکانات فراغتی پایتخت است. در شکل فعلی تعطیلات، شهروندان ترجیح می‌دهند چنین فرصتی را غنیمت شمرده، از شهر فرار کنند و سراسیمه به دنبال بازگشت به اصل خود در دل طبیعت بروند.هر چند تلاش‌های صورت گرفته در زمینه فضاهای فراغتی محله‌ای موثر و نتیجه‌بخش ارزیابی می‌شود و فضاهای سبز و تفرجگاهی کوچک در پایتخت به پاتوق‌های محلی تبدیل شده است، اما فضاهای تفرجگاهی و امکانات فراغتی در ابعاد فرامنطقه‌ای همچنان ناکافی است. در عین حال استقبال گسترده مردم از امکانات موجود در روزهای تعطیل نشان دهنده قابلیت بسط و گسترش فضاهای سبز و امکانات فراغتی شهر است. طبعا در پی به‌هم‌ریختگی الگوهای معماری شهر و در شرایطی که بر خلاف گذشته، در هر کوچه تعداد زیادی مجتمع مسکونی ساخته شده و به دنبال آن جمعیت ساکن در پایتخت رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است، وسعت امکانات فراغتی فرامنطقه‌ای باید بسیار بیشتر از میزان کنونی باشد.