برای ساخت برند خود به عنوان یک رهبر فکری، کدام پلتفرم‏‏‌ها به ذهنتان می‏‏‌آید؟ ابتدا این را بگوییم که از نظر برخی افراد «رهبران فکری» در سازمان‌های سراسر دنیا انگشت‏‏‌شمارند یا در راهروهای مجلل شرکت‌های مشاوره بزرگی همچون مک‏‏‌کینزی و EY قدم برمی‏‏‌دارند، یا همچون بیل ‏‏‌گیتس به قدری شناخته‏‏‌ شده‏‏‌اند که همین حالا هم چشم جهان به آنهاست و هیچ نیازی به برندسازی ندارند. اما من با این دیدگاه موافق نیستم. از نظر من، رهبری فکری مخصوص بنیان‌گذاران و مدیران بزرگ و معروف نیست، بلکه متعلق به هرکسی است که دیدگاه ارزشمندی برای به اشتراک گذاشتن دارد و مایل است گفت‏‏‌وگویش را هدایت کند. هر کسی که بتواند بر طرز فکر دیگران نسبت به مساله‌ای تاثیر بگذارد، یک رهبر فکری است – حتی اگر آن دیگری، یک نفر باشد. در پاسخ به سوال ابتدای مطلب، باید گفت برای بسیاری از صاحبان کسب‌و‌کارها پاسخ پیش‏‏‌فرض پلتفرم‏‏‌هایی همچون فیس‏‏‌بوک، اینستاگرام، توییتر و شاید حتی تیک‏‏‌تاک باشد.

دستگاه پوشیدنی «ویژن پرو» ساخت شرکت اپل بحث‌‌‌های زیادی را درباره «واقعیت افزوده» به راه انداخت. در حالی که واقعیت مجازی کاربر را در محیطی که کامپیوتر آن را ساخته غوطه‌‌‌ور می‌کند، واقعیت افزوده (AR) او را در دنیای واقعی و درست همان جا که هست نگه می‌دارد، اما ادراک و منظر او را بهبود می‌دهد، زیرا می‌تواند لایه‌ای از اطلاعات دیجیتال همچون خوانش‌‌‌های یک حسگر یا دستورالعمل تعمیرات یا حتی نقاط پرخطر غیرقابل رویت را به محیط فیزیکی اضافه کند. AR می‌تواند یک تغییر‌‌‌دهنده قواعد بازی در کسب و کار باشد، به دلیل آنکه با آوردن اطلاعات از دنیای دیجیتال به فضای فیزیکی ارزش نهفته در بستر را آزاد می‌‌‌سازد و تصمیم‌گیری را آگاهانه‌‌‌تر و دقیق‌‌‌تر می‌کند.

مدیران باید اهداف و برنامه‌‌های لازم برای تحقق اهداف را طراحی کنند، ریسک‌‌ها و تهدیدها را پیش‌بینی و برای مقابله با آنها برنامه‌‌ریزی کنند، از مجموعه‌‌های کاری تحت کنترل خود در برابر تهدیدهای داخلی و خارجی محافظت کنند، به آینده فکر کنند و پیشرو و نوآور باشند، نسبت به تغییر و تحولات دنیای پیرامون حساس و آگاه باشند و خود را با دگرگونی‌‌ها سازگار سازند، به اعضای تیم‌‌های کاری تحت هدایتشان انگیزه دهند، با نیروهای خارج از سازمان ارتباطات دائمی و موثری برقرار کنند و به طور پیوسته در حال تدوین و اجرای سیاست‌‌ها، استراتژی‌‌ها و رویه‌‌های کاری باشند.

معمولا هنگامی که صحبت از خلاقیت به میان می‌‌‌آید مشاغلی مانند طراح گرافیک یا بازاریاب در ذهن ما نقش می‌‌‌بندند و خیلی از ما فکر می‌‌‌کنیم فقط در چنین مشاغلی است که نیاز مبرمی به خلاق بودن و خلاقیت داشتن وجود دارد. اما در دنیای پر از رقابت و پیچیده کسب‌و‌کار امروز، به شکل فزاینده‌‌‌ای به خلاقیت نیاز است و برای حل بسیاری از چالش‌‌‌های کاری که شرکت‌ها و سازمان‌ها با آن دست‌‌‌به‌‌‌گریبان هستند، باید خلاق بود و خلاقانه اندیشید و عمل کرد و راه‌‌‌حل‌‌‌های نوآورانه‌‌‌ای را به کار بست.

موفقیت‌‌ها و شکست‌‌های ما و میزان انعطاف‌‌پذیری‌‌مان تقریبا همیشه توسط افرادی که در آن دوره با ما هستند شکل می‌گیرد. ممکن است وقتی به گذشته رجوع می‌‌کنیم، دوره‌‌های چالش‌‌برانگیز و سختی در محل کار برایمان عزیز و محترم باشند، چون احترام عمیقی برای همکارانمان قائل بودیم و همه در آن بحران در کنار هم بودیم. یا ممکن است روی عزیزانمان حساب کنیم تا در چالش‌‌های سخت زندگی پشت و پناهمان باشند. هویت ما تا حد زیادی توسط افراد و گروه‌‌هایی که با آنها در تعامل هستیم شکل می‌گیرد. پس وقتی ارتباط ما با این افراد مختل می‌شود – گاهی به خاطر عواملی که اصلا در کنترل ما نیست- عمیقا فقدانشان را احساس می‌‌کنیم.

در یکی از دوره‌‌‌های آموزش مدیریتی با نام «پیش بردن مکالمات دشوار» در محل کار، به خنده افتادم و توان کنترل خنده‌‌‌ام را نداشتم. داستان از این قرار بود که یکباره احساس کردم هر چه در کلاس می‌‌‌گویند را تجربه کردم. تمام مثال‌‌‌های فرضی آنها آشنا به نظر می‌‌‌رسید. به ما یاد دادند که بیش از تقابل با دیگران یا تلاش برای اصلاح شرایط، بر این موضوع متمرکز شویم که چه تغییراتی را می‌‌‌خواهیم در تیم کاری خود مشاهده کنیم. همچنین به جای مشاهده نقطه ضعف‌‌‌ها و اشتباهات، سعی کنیم رویکردی همدلانه در پیش بگیریم. توصیه‌‌‌های آنها از جنس توصیه‌‌‌هایی بود که درباره شیوه مناسب تربیت فرزندان می‌‌‌شنویم.

ماه گذشته که چشم دنیا به رئیس‏‏‌جمهور آمریکا بود و همه منتظر بودند ببینند از نامزدی مجدد انصراف می‏‏‌دهد یا نه، من به کشمکش درونی او فکر می‏‏‌کردم و با خود می‏‏‌گفتم کاملا درکش می‏‏‌کنم. شاید رئیس‏‏‌جمهور نباشم، اما با چالش‏‏‌ها و برنامه‏‏‌ریزی‏‏‌های مربوط به جانشینی آشنا هستم و مصائبش را می‏‏‌فهمم. من به عنوان یکی از بنیان‏‏‌گذاران و تا همین اواخر مدیرعامل پرشور یک شرکت «مربی‏‏‌گری اجرایی» که۷ سال پیش آن را تاسیس کردم، برای واگذاری مسوولیت با خودکاوی سنگینی دست‏‏‌وپنجه نرم کردم. فرقی نمی‏‏‌کند صحبت از سیاست باشد یا کسب‏‏‌وکار و تجارت؛ راه‏‏‌های زیادی برای خراب کردن فرآیند واگذاری مسوولیت وجود دارد، از جمله تردید و بلاتکلیفی، تاخیر در تصمیم‏‏‌گیری و بی‏‏‌برنامگی.

همین چند روز پیش، یک ایمیل خودکار از یکی از همکاران دریافت کردم با این مضمون که: «از ایمیل‌تان متشکرم. من تا ۱۵ اوت مرخصی هستم. لطفا موارد فوری را به من WA کنید!» به شوخی شبیه‌‌‌تر بود تا واقعیت. واقعا آزاردهنده بود. با خودم گفتم: مگر می‌شود؟ اصلا WA چیست؟ زمانی هم که متوجه شدم WA مخفف «واتس‌‌‌اپ کردن» است، فهمیدم حتی اگر بخواهم هم نمی‌توانم به این همکار جوان پیام بدهم، چون شماره تلفنش در ایمیل درج نشده بود. کمی بعد که با یکی از دوستانم صحبت می‌‌‌کردم به مسخره گفتم مشکل کار کردن با جوانان همین است. ابتدایی‌‌‌ترین رفتارهای حرفه‌‌‌ای را بلد نیستند. چه کسی در ایمیل خودکار از مخفف گیج‌‌‌کننده‌‌‌ای مثل WA استفاده می‌کند؟ اصلا چرا باید به همه بگوید در واتس‌‌‌اپ به او پیام بدهند، آن هم زمانی که تا شماره‌‌‌اش را نداشته باشند نمی‌توانند چنین کاری کنند. غر زدنم که تمام شد، دوستم گوشزد کرد که اتفاقا این همکار جوان خیلی منطقی عمل کرده است.

تصور کنید یک روز مدیرتان به شما می‌‌‌گوید که قرار است یک نفر را به عنوان بالادستی شما استخدام کند. به‌‌‌ عبارت دیگر، قرار است بین شما و مدیر مستقیم‌‌‌تان یک لایه مدیریتی جدید ایجاد شود.

اگر قرار باشد شرکت‌ها در زمینه دگرگونی دیجیتال با موفقیت عمل کنند نیاز دارند بر شش ستون اصلی در فراسوی تکنولوژی تمرکز کنند؛ همان‌طور که باید دگرگونی دیجیتال را به‌‌‌‌عنوان یک تغییر برآمده از تکنولوژی در نظر بگیرند؛ تغییری که فقط زمانی امکان‌‌‌‌پذیر خواهد بود که مدیران سازمان‌ها با آغوشی باز به استقبال آن بروند و آن را در بستری مناسب و مطلوب به مرحله اجرا درآورند. این شش ستون اصلی دگرگونی دیجیتال عبارتند از تجربیات، افراد، تغییر، نوآوری، رهبری و فرهنگ که در ادامه نگاهی دقیق‌‌‌‌تر به آنها خواهیم انداخت.

تفکر انتقادی یعنی توانایی جمع‌‌‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات برای رسیدن به یک نتیجه منطقی. این مهارت تقریبا در هر صنعتی مهم است و در طیف وسیعی از موقعیت‌‌‌ها قابل استفاده است. دلیلش این است که تفکر انتقادی موضوع خاصی نیست، بلکه توانایی شما در تجزیه اطلاعات، داده‌‌‌ها، آمار و دیگر جزئیات برای شناسایی راه‌‌‌حل‌‌‌های رضایت‌‌‌بخش است.

دانشجویان امروزی مجبورند یک مهارت جدید به رزومه‌‌‌شان اضافه کنند: هوش مصنوعی. افزایش استفاده از هوش مصنوعی مولد در محیط کار و تقاضای دانشجویان برای یادگیری استعدادهایی که بیشتر به درد استخدامشان بخورد، مدارس کسب‌‌‌وکار را به بازنگری در برخی سرفصل‌‌‌های درسی و اضافه کردن یکسری تخصص‌‌‌ها در تحصیلات عالی وادار کرده است. رویه این مدارس به گونه‌‌‌ای است که تاکید می‌‌‌کنند همه فارغ‌‌‌التحصیلان با این تکنولوژی آشنا شده‌‌‌اند و به آنها آموزش می‌‌‌دهند چطور از هوش مصنوعی در یک حوزه خاص استفاده کنند و از ناکامی‌‌‌ها و کاربردهای غیراخلاقی آن اطلاعات داشته باشند.

در قسمت قبل دریافتیم که پراسترس‌‌‌ترین روابط ما در زندگی اغلب مهم‌ترین و ارزشمندترین روابطمان هستند. پس راه‌حل چیست؟ خانواده را با اولویت‌‌‌ها، اهداف و نحوه سرمایه‌گذاری وقت و پولتان همسو کنید. کار را با روابط اصلی خود آغاز کنید. گفت‌‌‌وگوهای منظمی داشته باشید، به روشنی مشخص کنید که کدام نتایج برای همگی‌‌‌ شما مهم هستند و چه چیزهایی را می‌توانید قربانی کنید و بر سر تک‌‌‌تک موارد به توافق برسید. به‌عنوان نمونه، یکی از مصاحبه‌‌‌شونده‌‌‌ها روتین جالبی داشت. او و همسرش ابتدای هر فصل جلسه ثابتی داشتند تا به بررسی دو موضوع بپردازند؛ اول اینکه اولویت‌‌‌هایشان مشترک است و هردو با آن موافق هستند یا نه و اینکه فصل گذشته وقت و انرژی‌‌‌شان را چگونه صرف کرده بودند.

پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که نگرانی‌های مرتبط با افزایش هزینه‌‌‌ها یکی از مهم‌ترین موانع طرح‌‌‌های پایداری کسب و کارهای کوچک و متوسط در سال ۲۰۲۴ است. این نکته در گزارش فصلی شرکت بانکداری خرده‌‌‌فروشی نات‌‌‌وست (NatWest) بریتانیا آمده است. نات‌‌‌وست که یک شاخص رصد عملکرد پایداری دارد، هر فصل عملکرد شرکت‌های بریتانیایی با کمتر از ۲۴۹ پرسنل را بررسی می‌کند. بر اساس وضعیت این شاخص، ۳۵‌درصد از کسب و کارهای کوچک و متوسط بریتانیا، پایداری را یکی از مهم‌ترین اولویت‌‌‌های سال‌جاری خود می‌‌‌دانند.

طبق تعریف سازمان ملل متحد، توسعه پایدار بر مرتفع کردن نیازهای فعلی بشر بدون به خطر انداختن بقای نسل‌‌‌‌های آینده تاکید دارد. در حوزه کسب و کار نیز، پایداری به معنای موفقیت بلند مدت اقتصادی و سودآوری پایدار همزمان با تعهد به ارائه محصولات و خدمات است؛ به گونه‌‌‌‌ای که از تأثیرات مخرب بر محیط‌‌‌‌‌زیست، جوامع محلی و به طور کلی ذی‌‌‌‌نفعان اصلی یعنی مردم، زمین و جامعه، جلوگیری کند. برای رسیدن به این اهداف، شرکت‌های بزرگ و موفق، سازمان‌‌‌‌های غیرانتفاعی و سازمان‌‌‌‌های دولتی به متخصصان پایداری مراجعه کرده و پست سازمانی جدید تحت عنوان مدیر و یا مدیر ارشد پایداری کسب و کار را در شرکت و یا سازمان خود ایجاد کرده‌‌‌‌اند. از آنجا که پایداری به بخش مهمی از زندگی سازمانی تبدیل می‌شود، سازمان‌‌‌‌ها به دنبال فردی هستند که به آنها کمک کند تحول سازمانی را با هدف پایداری کسب و کار محقق کنند.