سیدمحمد اعظمی‌نژاد

رئیس کمیته آموزش و پژوهش-انجمن مدیریت ایران

منبع: forbes

زبان بدن نقشی کلیدی در ارتباطات موثر یک رهبر سازمانی ایفا می‌کند. زبان بدن گاه می‌تواند یک عامل آسیب‌زننده جدی یا یک تقویت‌کننده قوی برای رهبری شما در سازمان باشد. در این نوشتار راهکارهایی ساده و تاثیرگذار برای تقویت زبان بدن به‌عنوان یک مزیت رقابتی غیرکلامی معرفی می‌شود.


۱) برای افزایش اعتماد به نفس، قبل از شروع یک جلسه مهم مذاکره، روزنامه را جایگزین تلفن همراه هوشمند خود کنید. تجربه نشان می‌دهد داشتن اعتماد به نفس نقش مهمی در زبان بدن یک فرد در حین مذاکره برای یک مصاحبه شغلی، معامله یا گفت‌وگوی حرفه‌ای دارد و جالب‌تر اینکه نحوه قرارگیری و نشستن فرد به‌ویژه در آغاز مذاکره بسیار تعیین‌کننده است.


پژوهش انجام شده در مدرسه کسب و کار هاروارد نشان می‌دهد زمانی که نشستن یک فرد به گونه‌ای باشد که شانه‌های او به سمت عقب تمایل دارد، «قدرت» خود را به نمایش می‌گذارد، مهم‌تر اینکه این وضعیت فیزیکی به ترشح هورمون تستوسترون (که موجب افزایش اعتماد به نفس است) و کاهش سطح هورمون کورتیزول(که عامل بروز استرس است) منجر می‌شود.


محققان در این بررسی به این نتیجه رسیده‌اند که وضعیت فیزیکی یک فرد به صورت خموده علاوه‌بر تاثیر مستقیم بر وضعیت هورمونی بدن، از او، شخصی فاقد اعتماد به نفس به نمایش می‌گذارد.


حالت فیزیکی بسیاری از ما، هنگام استفاده از تلفن‌های همراه هوشمند حالتی خموده و با شانه‌هایی نزدیک به هم است درحالی‌که در مقابل، هنگام مطالعه یک روزنامه، ناگزیر به بازکردن شانه‌ها و دورکردن آرنج‌ها از هم هستیم.


۲) به نقاط فاش‌کننده دروغ در زبان بدن دقت کنید. یکی از ویژگی‌های خیلی خوب زبان بدن، نشانه‌های غیرکلامی است. گروهی از حرکات، حالات و اقدامات در مجموع یک حالت خاص را به ذهن مخاطب یادآوری می‌کند. تحلیل‌ها و بررسی‌های آماری نشان می‌دهد استفاده از حالات زیر هنگام مذاکره شاخص بسیار دقیقی از زمانی است که فرد در حال دروغ گفتن است. این نشانه‌ها عبارت است از: لمس کردن دست‌ها، لمس کردن صورت، دست به سینه نشستن و تکیه دادن. با توجه به تحقیق انجام شده در دانشگاه نورث ایسترن، شما می‌توانید پس از مشاهده چنین رفتاری در زبان بدن مخاطب خود، حدس بزنید که مخاطب چقدر با شما با صداقت رفتار می‌کند!


3) برای آسان شدن دشواری‌ها، لبخند بزنید. چارلز گارفیلد نویسنده کتاب «حداکثر عملکرد» که یک بار نیز بر عملکرد تیم وزنه‌برداری روسیه در المپیک نظارت داشته است، می‌گوید در اوج خستگی اعضای تیم و زمانی که عملکرد آنها به حداکثر رسیده بود، از آنها خواسته است هنگام خستگی لبخند بزنند و دریافته است عملکرد آنها با وجود خستگی دو تا سه برابر می‌شود.


اینکه شما چه کاری انجام می‌دهید خیلی اهمیت ندارد، اما باید بدانید هنگام انجام هرکاری چنانچه اخم کنید یا صورت خود را جمع کنید، این پیغام به مغز شما منتقل می‌شود:«چه کار دشواری! باید همین الان آن را متوقف کنم!» سپس مغز با ارسال مواد شیمیایی استرس‌زا به جریان خون به پیغام شما پاسخ می‌دهد و این یک دور باطل است، استرس بیشتر می‌شود و شما با دشواری بیشتری کار می‌کنید.


برعکس هنگام لبخند زدن مغز شما این پیام را دریافت می‌کند:«این خیلی بد نیست. من می‌توانم این کار را انجام دهم.»

شاید بارزترین نمونه زبان بدن در زمان فعلی، لبخندهای دکتر ظریف در جریان مذاکرات اخیر گروه ۱+۵ است.


۴) برای رسیدن به توافق، سیگنال‌های تعامل را در شروع نشان دهید. بسیاری از تجربیات مذاکرات موفق، نشان می‌دهد زبان بدن در شروع مذاکرات بسیار تعیین‌کننده بوده است. یک لبخند، تکان دادن سر یا خوشرویی می‌تواند یکی از این نشانه‌ها باشد. جالب توجه اینکه در اغلب مواقع همین علائم کوچک نمایانگر واکنش ناخودآگاه و تصمیم استراتژیک در فرآیند مذاکره است.


5) برای تقویت کسب نتیجه، چیدمان نشستن افراد در جلسه را طراحی کنید. طراحی قدرت به‌ویژه در انجام مذاکره بخش مهمی از استراتژی غیرکلامی و تحت تاثیر قرار دادن مشتریان بالقوه، سرمایه‌گذاران و افراد مهمی است که با آنها وارد مذاکره می‌شوید. چیدمان و طرز قرار گرفتن نادرست در یک جلسه، به‌طور ناخواسته به افراد پیامی نامناسب منتقل می‌کند. برای مثال، هنگامی که قصد دارید با مخاطب مورد مذاکره ارتباط نزدیک‌تری برقرار کنید باید چیدمان به‌گونه‌ای باشد که افراد در دور یک میز احساس برابری، غیررسمی بودن و همکاری داشته باشند.


۶) کاری کنید تا یک شنونده موثر به نظر برسید. هنگام مذاکره از انجام کارهای اضافی خودداری کنید. بررسی پیامک‌های تلفن همراه و نگاه کردن به ساعت مچی از جمله اقداماتی است که به مخاطب شما این پیغام را منتقل می‌کند که حوصله شنیدن حرف‌های او را ندارید و به‌طور غیرمستقیم از او می‌خواهید صحبت‌های خود را متوقف کند. در عوض سعی کنید برای تشویق مخاطب خود برای ادامه صحبت، با او تماس چشمی برقرار کنید، کمی به جلو خم شوید و گاهی با تکان دادن سر حرف‌های مخاطب خود را تایید کنید. این مهم است که مخاطب شما مطمئن شود که به حرف‌های او با دقت گوش می‌کنید.


7) در پایان فرآیند مذاکره آخرین تاثیر مثبت را بر مخاطب خود بگذارید. پس از به‌دست آوردن توافق با مخاطب خود درباره قیمت، قرارداد یا پیشنهاد کار، برای یک خروج موفق‌تر از خود نشانه‌هایی چون ایستادن تمام قد، دست دادن به گرمی، تماس چشمی، لبخند و تشکر کلامی را به مخاطبان خود نشان دهید. با این کار استمرار همکاری و تعامل با خود را تضمین خواهید کرد.


به خاطر داشته باشید مطابق با مطالعات انجام شده بیش از 70 درصد از ارتباطات ما غیرکلامی است. بنابراین یادگیری و چگونگی استفاده از زبان بدن برای ارتباط موثرتر با دیگران یک ضرورت است. اطمینان داشته باشید تسلط به زبان بدن به بهبود زندگی فردی و حرفه‌ای شما کمک فراوان خواهد کرد.

www.hrjournalist.com