سیدعلیرضا ایران منش

مدیر استراتژی و تحقیقات بازاریابی شرکت دنون نوتریشیا

با توجه به حضور برندهای مختلف در بازار در حوزه‌های مختلف، شرکت‌ها ضرورت ابزار تحقیقات بازاریابی را بیش از پیش برای درک بهتر مشتریان و فعالیت‌های رقبا و اندازه‌گیری پیشرفت خود احساس می‌کنند. از طرفی، در اغلب کسب‌وکارها چرخه طول عمر محصول (product life cycle-PLC) روز به روز کوتاه‌تر می‌شود و حضور کالاهای متنوع، پررنگ‌تر. این به مفهوم فشرده‌تر شدن رقابت در بازار است.

این در حالی است که هزینه مالی و زمانی برای انجام پروژه‌ای تحقیقات بازاریابی اغلب مورد بحث در شرکت‌ها قرار می‌گیرد. موثر بودن نتایج همیشه یکی از دغدغه‌های مدیران بازاریابی است. مدیرانی که اغلب تمایل ندارند زمان و هزینه زیادی را صرف تحقیقات و مطالعه کنند چرا که تا زمان انتشار نتایج تحقیقات، تغییرات جدیدی در بازار اعمال شده است که مختصات آن را تحت تاثیر قرار داده است. این موضوع باعث می‌شود تا موثر بودن مطالعات به چالش کشیده شود.

نکته مورد توجه ارزیابی صحیح و دقیق از بازار، مشتریان و رقبا در بازه زمانی مناسب و منطقی است. برای رسیدن به این هدف باید صورت مساله مورد مطالعه قرار گیرد و موضوعیت آن دقیق و به‌صورت کاربردی تبیین شود. این موضوع ما را به حرکت به‌سوی انجام تحقیقات بازاریابی ضربتی سوق می‌دهد. تحقیقات بازاریابی ضربتی، به مفهوم انجام پروژه تحقیقات بازاریابی در کوتاه‌ترین زمان، کمترین هزینه و بیشترین تاثیرگذاری است. اغلب شرکت‌ها و مدیران بازاریابی در مورد انجام پروژه‌های گنگ، مبهم و بی‌نتیجه و هزینه بر تحقیقات بازاریابی تجربه دارند. در این مقاله ۳ گام اساسی و اولیه که می‌تواند مدیران را برای تعیین اهداف کاربردی و شفاف پروژه‌های تحقیقات بازاریابی رهنمون ‌سازد، معرفی می‌شود.

۱. بازدید منظم از بازار: بررسی نزدیک از بازار باعث می‌شود تا مدیران از نزدیک شاهد فعالیت‌های برند خود و رقبا در سطوح اولیه بازار و بازخورد مشتریان باشند. در خلال این بازدیدهای منظم، مدیران از نزدیک با مشتریان و فروشندگان گفت‌وگو می‌کنند و نکات و جواب سوالات اساسی خود را در این گفت‌وگوهای کوتاه به‌دست می‌آورند. به همراه داشتن چک لیست و پرسیدن سوالات هدفمند باعث بهره‌بری این بازدید‌ها می‌شود.

۲. بهره بردن از روابط: معمولا هر کدام از مدیران تحقیقات بازاریابی و حتی نیرو‌های زیر دست، شبکه گسترده‌ای از همکاران و دوستان در شرکت‌های مختلف و رقبا دارند. برای تایید این موضوع کافی است سری به لیست مخاطبان موبایل یا LINKED IN PAGE خود بزنید. برخی از اطلاعات مورد نیاز رقیب را که آنچنان هم محرمانه نیست خیلی راحت از همکاران و دوستان خود می‌توانید به‌دست آورید و البته شما نیز می‌توانید برخی از اطلاعات غیرمحرمانه شرکت خود را به آنها بدهید. دنیای امروز، دنیای تبادل اطلاعات است، از روابط خود استفاده کنید.

۳. مطالعه رسانه‌ها: بسیاری از اطلاعات مورد نیاز ما در زمینه مشتری، رقبا و وضعیت بازار در رسانه‌ها در قالب مجلات و روزنامه‌ تخصصی و برنامه‌های تلویزیونی منتشر می‌شود. مطالعه مستمر و روزانه این رسانه‌ها باعث می‌شود با کمترین هزینه برخی از اطلاعات اساسی را در مورد حوزه فعالیت خود به‌دست آوریم.

۳ گام بالا باعث می‌شود تا مدیران به‌خصوص مدیران تحقیقات بازاریابی، اطلاعات مناسبی از مختصات بازار، فعالیت‌های خود و رقبا و مشتریان با کمترین هزینه داشته باشند. این امر کمک می‌کند تا دید آنها نسبت به انجام تحقیقات بازاریابی در موضوع خاص عمیق‌تر و دقیق‌تر شود، بنابراین پروژه‌های فوق در کمترین زمان با بیشترین بهره‌بری انجام خواهد شد و مفهوم و مزایای تحقیقات بازاریابی ضربتی را آشکار

‌خواهد کرد.