خلاقیت، نوآوری و تفاوت‌های آنها
امروزه خلاقیت و نوآوری در سطوح مختلف (فردی، گروهی، سازمانی و ملی) از مهم‌ترین عوامل مزیت‌آفرینی به شمار می‌رود که با فاصله گرفتن هرچه بیشتر از انقلاب صنعتی به اهمیت آن افزوده می‌شود. در محیط پرتغییر کنونی یکی از شاخص‌های ماندگاری و بقا، خلاقیت و نوآوری است که می‌تواند متضمن بقای سازمان یا شرکت باشد. بقا، رقابت و پیشرفت در فضای کسب‌وکار امروزی در گرو داشتن کارکنانی خلاق، توانمند و کارآفرین است. امروزه سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی کوچک و بزرگ در کشورهای صنعتی و پیشرفته بدون خلاقیت مستمر محکوم به فنا هستند.
امروزه خلاقیت و نوآوری در سطوح مختلف (فردی، گروهی، سازمانی و ملی) از مهم‌ترین عوامل مزیت‌آفرینی به شمار می‌رود که با فاصله گرفتن هرچه بیشتر از انقلاب صنعتی به اهمیت آن افزوده می‌شود. در محیط پرتغییر کنونی یکی از شاخص‌های ماندگاری و بقا، خلاقیت و نوآوری است که می‌تواند متضمن بقای سازمان یا شرکت باشد. بقا، رقابت و پیشرفت در فضای کسب‌وکار امروزی در گرو داشتن کارکنانی خلاق، توانمند و کارآفرین است. امروزه سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی کوچک و بزرگ در کشورهای صنعتی و پیشرفته بدون خلاقیت مستمر محکوم به فنا هستند. خلاقیت و تعریف آن
خلاقیت خارج شدن از قالب‌های ذهنی موجود و کشف چیزهای جدید و معنادار است. اهمیت خلاقیت، امروزه آنقدر بالا رفته است که بقای سازمانی را در گرو آن دانسته‌اند و از آن به‌عنوان هسته اصلی مزیت‌آفرینی و درآمدزایی نام برده‌اند. خلاقیت چیزی نیست که تنها در اختیار گروهی خاص باشد، بلکه می‌توان از آن به‌عنوان مهارتی نام برد که قابل پرورش است و می‌توان با استفاده از آن استعداد نهفته خود را شکوفا کرد. از طرف دیگر رابطه خاصی بین سن و جنسیت با خلاقیت وجود ندارد. افراد در سنین مختلف می‌توانند منبع و محرک خلاقیت باشند، از طرفی جنسیت نمی‌تواند به‌عنوان عاملی تقویت‌کننده یا تضعیف‌کننده عمل کند. به همین ترتیب، تحصیلات در بروز و ایجاد خلاقیت عامل اساسی نیست. راه‌های زیادی وجود دارد که بتوان افراد را تعلیم داد تا خلاق باشند. در جوامعی که خواهان توسعه کارآفرینی و اشتغالند باید محیط برای بروز خلاقیت مهیا شود.
تعریف نوآوری
منظور از نوآوری خلاقیت متجلی شده و به مرحله عمل رسیده است، به عبارت دیگر، نوآوری یعنی اندیشه خلاق تحقق‌یافته. نوآوری همانا ارائه محصول، فرآیند و خدمات جدید به بازار است. نوآوری به‌کارگیری توانایی‌هایی ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید است. نوآوری تبدیل خلاقیت به محصول، کالا یا خدمت و ارائه آن به بازار برای دستیابی به سود است. نوآوری مهارتی است که با بسیاری از همکاری‌های دیگر همراه است. نوآوری به دگرگونی‌های عمده در زمینه پیشرفت‌های فناورانه یا ارائه تازه‌ترین مفاهیم مدیریت یا شیوه‌های تولید، اطلاق می‌شود. نوآوری پدیده‌ای واقعا چشمگیر و جنجالی است. نوآوری عموما پدیده‌ای نادر است که فقط در عده‌ای خاص می‌توان آن را سراغ گرفت. بنابراین، در یک تعریف کلی می‌توان نوآوری را هر ایده‌ای جدید نسبت به یک سازمان، یک صنعت، یک ملت یا در مقیاس جهان تعریف کرد.
تفاوت خلاقیت و نوآوری
اگرچه واژگان خلاقیت با نوآوری به‌طور مترادف استفاده می‌شوند، اما غالب محققان معتقدند که دو اصطلاح نوآوری و خلاقیت دارای معانی و تعاریف جداگانه‌ای هستند و باید جداگانه مد نظر قرار گیرند. خلاقیت به آوردن چیزی جدید به مرحله وجود اشاره دارد، درحالی‌که نوآوری به آوردن چیزی جدید به مرحله استفاده دلالت می‌کند.
اگر خلاقیت در زمینه صنعت باشد به آن اختراع می‌گویند، بنابراین طراحی و پیشنهاد فکرها و ایده‌ها و طرح‌های نو را خلاقیت و اجرا و پیدا کردن آنها را نوآوری می‌گویند. در اینجا لازم است یکی از مفاهیم اصلی در حوزه ایجاد خلاقیت و نوآوری، که همان ایده است، تشریح شود. ایده درحقیقت ارائه یک راه حل جدید برای انجام دادن کارها است. ایده‌ها می‌توانند به صورت یک الگو، طرح یا یک برنامه باشند یا به صورت دستگاهی جدید با روشی نو برای نظارت بر امور. البته باید بر این نکته تاکید کرد که هیچ ماشینی قادر به ساخت ایده نیست، بلکه این کار فقط از عهده ذهنی خلاق و پویا برمی‌آید.
ویژگی‌های سازمان‌های خلاق و نوآور
رقابت کامل و فشرده است: در صورتی در یک سازمان خلاقیت صورت می‌پذیرد که رقابت کامل در آن حاکم باشد.
فرهنگ: یکی از عوامل عمده‌ای که به بالندگی مدیریت کمک می‌کند فرهنگ مردم است. بر پایه یک فرهنگ خوب، اتلاف وقت گناه است. بدیهی است در چنین بستر مناسب رقابتی، خلاقیت با سازمان‌های پویا بهتر شکل می‌گیرند.
دسترسی به مدیران: سازمان‌های خلاق بر این اعتقادند که دانش در سطح سازمان به وفور پراکنده شده است و مدیران به‌راحتی می‌توانند افکار و نظرات دیگران را مستقیم و بدون واسطه دریافت کنند.
احترام به افراد: ویژگی دیگر سازمان خلاق احترام به افراد است. آنها باور دارند که می‌توانند همگام با نیازهای سازمان رشد کنند.
ارائه خدمات مردمی: هدف نهایی در این سازمان‌ها توجه به نیازمندی‌های اجتماع و جلب رضایت آحاد مردم است.
تخصص: افراد در سازمان خلاق دارای یک تخصص ویژه نیستند. آنها امکان گردش شغلی برای قرار گرفتن در جایگاه مناسب را دارند.
کار گروهی: ترجیح بر انجام کار به صورت تیمی و گروهی به جای انجام دادن فردی امور است.
رابطه کارکنان با سازمان: روابط دائمی و بلندمدت کارکنان با این نوع سازمان‌ها و در نتیجه برخورداری آنها از امنیت شغلی از دیگر ویژگی‌های این سازمان‌ها است.
استقبال مدیران از عامل تغییر: در این سازمان‌ها تمامی مدیران، مساله تغییر را به‌عنوان تنها عامل ثابت و گریزناپذیر می‌دانند، با خشنودی آن را می‌پذیرند و در برابر آن مقاومت نمی‌کنند.
منبع: کتاب مدیریت کارآفرینی- دفتر پژوهش‌های فرهنگی
خلاقیت خارج شدن از قالب‌های ذهنی موجود و کشف چیزهای جدید و معنادار است. اهمیت خلاقیت، امروزه آنقدر بالا رفته است که بقای سازمانی را در گرو آن دانسته‌اند و از آن به‌عنوان هسته اصلی مزیت‌آفرینی و درآمدزایی نام برده‌اند. خلاقیت چیزی نیست که تنها در اختیار گروهی خاص باشد، بلکه می‌توان از آن به‌عنوان مهارتی نام برد که قابل پرورش است و می‌توان با استفاده از آن استعداد نهفته خود را شکوفا کرد. از طرف دیگر رابطه خاصی بین سن و جنسیت با خلاقیت وجود ندارد. افراد در سنین مختلف می‌توانند منبع و محرک خلاقیت باشند، از طرفی جنسیت نمی‌تواند به‌عنوان عاملی تقویت‌کننده یا تضعیف‌کننده عمل کند. به همین ترتیب، تحصیلات در بروز و ایجاد خلاقیت عامل اساسی نیست. راه‌های زیادی وجود دارد که بتوان افراد را تعلیم داد تا خلاق باشند. در جوامعی که خواهان توسعه کارآفرینی و اشتغالند باید محیط برای بروز خلاقیت مهیا شود.
تعریف نوآوری
منظور از نوآوری خلاقیت متجلی شده و به مرحله عمل رسیده است، به عبارت دیگر، نوآوری یعنی اندیشه خلاق تحقق‌یافته. نوآوری همانا ارائه محصول، فرآیند و خدمات جدید به بازار است. نوآوری به‌کارگیری توانایی‌هایی ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید است. نوآوری تبدیل خلاقیت به محصول، کالا یا خدمت و ارائه آن به بازار برای دستیابی به سود است. نوآوری مهارتی است که با بسیاری از همکاری‌های دیگر همراه است. نوآوری به دگرگونی‌های عمده در زمینه پیشرفت‌های فناورانه یا ارائه تازه‌ترین مفاهیم مدیریت یا شیوه‌های تولید، اطلاق می‌شود. نوآوری پدیده‌ای واقعا چشمگیر و جنجالی است. نوآوری عموما پدیده‌ای نادر است که فقط در عده‌ای خاص می‌توان آن را سراغ گرفت. بنابراین، در یک تعریف کلی می‌توان نوآوری را هر ایده‌ای جدید نسبت به یک سازمان، یک صنعت، یک ملت یا در مقیاس جهان تعریف کرد.
تفاوت خلاقیت و نوآوری
اگرچه واژگان خلاقیت با نوآوری به‌طور مترادف استفاده می‌شوند، اما غالب محققان معتقدند که دو اصطلاح نوآوری و خلاقیت دارای معانی و تعاریف جداگانه‌ای هستند و باید جداگانه مد نظر قرار گیرند. خلاقیت به آوردن چیزی جدید به مرحله وجود اشاره دارد، درحالی‌که نوآوری به آوردن چیزی جدید به مرحله استفاده دلالت می‌کند.
اگر خلاقیت در زمینه صنعت باشد به آن اختراع می‌گویند، بنابراین طراحی و پیشنهاد فکرها و ایده‌ها و طرح‌های نو را خلاقیت و اجرا و پیدا کردن آنها را نوآوری می‌گویند. در اینجا لازم است یکی از مفاهیم اصلی در حوزه ایجاد خلاقیت و نوآوری، که همان ایده است، تشریح شود. ایده درحقیقت ارائه یک راه حل جدید برای انجام دادن کارها است. ایده‌ها می‌توانند به صورت یک الگو، طرح یا یک برنامه باشند یا به صورت دستگاهی جدید با روشی نو برای نظارت بر امور. البته باید بر این نکته تاکید کرد که هیچ ماشینی قادر به ساخت ایده نیست، بلکه این کار فقط از عهده ذهنی خلاق و پویا برمی‌آید.
ویژگی‌های سازمان‌های خلاق و نوآور
رقابت کامل و فشرده است: در صورتی در یک سازمان خلاقیت صورت می‌پذیرد که رقابت کامل در آن حاکم باشد.
فرهنگ: یکی از عوامل عمده‌ای که به بالندگی مدیریت کمک می‌کند فرهنگ مردم است. بر پایه یک فرهنگ خوب، اتلاف وقت گناه است. بدیهی است در چنین بستر مناسب رقابتی، خلاقیت با سازمان‌های پویا بهتر شکل می‌گیرند.
دسترسی به مدیران: سازمان‌های خلاق بر این اعتقادند که دانش در سطح سازمان به وفور پراکنده شده است و مدیران به‌راحتی می‌توانند افکار و نظرات دیگران را مستقیم و بدون واسطه دریافت کنند.
احترام به افراد: ویژگی دیگر سازمان خلاق احترام به افراد است. آنها باور دارند که می‌توانند همگام با نیازهای سازمان رشد کنند.
ارائه خدمات مردمی: هدف نهایی در این سازمان‌ها توجه به نیازمندی‌های اجتماع و جلب رضایت آحاد مردم است.
تخصص: افراد در سازمان خلاق دارای یک تخصص ویژه نیستند. آنها امکان گردش شغلی برای قرار گرفتن در جایگاه مناسب را دارند.
کار گروهی: ترجیح بر انجام کار به صورت تیمی و گروهی به جای انجام دادن فردی امور است.
رابطه کارکنان با سازمان: روابط دائمی و بلندمدت کارکنان با این نوع سازمان‌ها و در نتیجه برخورداری آنها از امنیت شغلی از دیگر ویژگی‌های این سازمان‌ها است.
استقبال مدیران از عامل تغییر: در این سازمان‌ها تمامی مدیران، مساله تغییر را به‌عنوان تنها عامل ثابت و گریزناپذیر می‌دانند، با خشنودی آن را می‌پذیرند و در برابر آن مقاومت نمی‌کنند.
منبع: کتاب مدیریت کارآفرینی- دفتر پژوهش‌های فرهنگی
ارسال نظر