ابزار تبدیل شدن به یک سخنران مطمئن و ماهر

سید محمد اعظمی‌نژاد* منبع: Mindtools وقتی در یک جلسه صحبت می‌کنیم یا ارائه‌ای برای تعدادی از مخاطبان انجام می‌دهیم، مجبور به صحبت در مقابل جمع هستیم. می‌توانیم این کار را خیلی خوب یا خیلی بد انجام دهیم و نتیجه آن دقیقا به نحوه تاثیرگذاری و ارزیابی از ما منجر می‌شود. خوشبختانه با آماده‌سازی و تمرین می‌توان با تسلط کامل، یک سخنرانی فوق العاده ارائه کرد. معرفی ابزار برای تبدیل شدن به یک سخنران و ارائه کننده خوب می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید: برنامه‌ریزی مناسب داشته باشید؛ بسیار مهم است که مطمئن شوید برای نحوه ارتباط خود برنامه‌ریزی مناسبی انجام داده‌اید. ابزارهای متنوعی برای ایجاد ارتباط با مخاطب در همین ستون به شما معرفی خواهد شد که به شما این امکان را می‌دهد تا خیلی بهتر به ساختار آنچه می‌خواهید بگویید، فکر کنید. برای انجام برنامه‌ریزی، به اهمیت بالای اولین پاراگراف یک کتاب فکر کنید، احتمالا اگر همان اولین پاراگراف شما را جذب خود نکند، کتاب را زمین خواهید گذاشت. همین اصول در مورد سخنرانی نیز صدق می‌کند؛ شما از همان شروع صحبت نیاز به تهییج مخاطبان خود دارید. برای مثال می‌توانید با یک آمار جالب، تیتر یک خبر روز یا دغدغه‌ای مشترک بین خود و مخاطبان تان صحبت خود را شروع کنید. می‌توانید از ابزار قدرتمند داستان گویی (که قبلا در همین ستون معرفی شد) و با تعریف یک داستان، سخن خود را آغاز کنید. برنامه‌ریزی مناسب موجب می‌شود تا آمادگی بهتری برای پاسخ به سوالات غیرقابل پیش بینی مخاطبان در طول سخنرانی داشته باشید. تمرین کنید؛ تمرین منظم، از شما فردی کامل برای سخنرانی می‌سازد. بدون داشتن تمرین، شما نمی‌توانید روان و با اعتماد به نفس در یک جمع صحبت کنید. برای مثال اگر فرصتی برای آموزش دادن یا برگزاری جلساتی به صورت گروهی به دست می‌آورید، حتما سعی کنید در آن صحبت برای جمع داشته باشید. اگر قصد دارید متن سخنرانی برای خود آماده کنید، در اسرع وقت اقدام کنید تا فرصت بیشتری برای تمرین داشته باشید. در تمریناتی که به تنهایی انجام می‌دهید، این امکان را دارید که با تامل بیشتری روی تاکید بر کلمات و واژگان وقت بگذارید. بعد از یک تمرین اولیه، سعی کنید یک سخنرانی آزمایشی برای همکار یا همسر خود ارائه دهید تا احساس راحتی بیشتری با کلمات داشته باشید. ضمن اینکه در این اجرای آزمایشی می‌توانید از مخاطب خود بازخورد بگیرید. با مخاطبان خود تعامل داشته باشید؛ در هنگام سخنرانی، حتما سعی کنید با مخاطبان خود ارتباطی تعاملی برقرار کنید. این موضوع باعث می‌شود احساس دوری کمتری از شنوندگان داشته باشید و همه با پیامی که می‌خواهید منتقل کنید، درگیری ذهنی داشته باشند. بر اساس شرایط، به صورت فردی یا گروهی سوالی مطرح کنید و افراد را به ارائه پاسخ تشویق کنید. به‌کار بردن بعضی کلمات قدرت شما را به عنوان یک سخنران کاهش می‌دهد. برای مثال به‌کار بردن جملاتی چون «فقط اضافه کنم، من فکر می‌کنم ما ممکن است...» یا «من فقط فکر می‌کنم این طرح خوب است...»؛ کلماتی مانند«فقط»، «من فکر می‌کنم» و «در واقع» از خودباوری و اقتدار شما کم می‌کند و استفاده از آنها مناسب نیست. مهم است در حین سخنرانی به چگونگی صحبت خود توجه کنید. اگر عصبی باشید، ممکن است سریع صحبت کنید. این موضوع شانس اینکه کلمه‌ای را از قلم بیاندازید و جمله شما بی‌معنی شود، افزایش می‌دهد. خود را مجبور کنید تا شمرده‌تر صحبت کنید و تنفس عمیق داشته باشید. برای جمع‌بندی افکارتان نیز در طول صحبت هراس نداشته باشید؛ مکث کردن بخش مهمی از سخنرانی است و موجب می‌شود تا شما با اعتماد به نفس و طبیعی به نظر برسید. از خواندن کلمه به کلمه از روی یک یادداشت، پرهیز کنید. به جای آن، لیستی از نکات مهم خود به صورت کارت‌های نشانه آماده کنید. به زبان بدن خود توجه کنید؛ شاید از این موضوع بی‌اطلاع باشید، اما زبان بدن شما، به طور مستقیم حالات درونی تان را به مخاطب منتقل می‌کند. اگر در هنگام صحبت، حالت عصبی داشته باشید یا به آنچه می‌گویید باور نداشته باشید، مخاطبان شما خیلی زود متوجه این موضوع خواهند شد. توجه به زبان بدن به ارائه رفتارهایی چون ایستادن مستقیم، تنفس عمیق، نگاه مستقیم به چشمان مخاطبان و لبخند محقق می‌شود. هرگز روی یک پا تکیه نکنید و حرکات اضافی در دست و پای خود نداشته باشید. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از پشت تریبون سخنرانی کنند، در حالی که تریبون مانعی بزرگ بین شما و مخاطبان است. سعی کنید به جای ایستادن در پشت تریبون، با راه رفتن در حین سخنرانی، استفاده از زبان بدن، سخنرانی خود را پرانرژی‌تر ارائه کنید. مثبت فکر کنید؛ تفکر مثبت می‌تواند تفاوت بزرگ سخنرانی‌های موفق باشد، چرا که به شما کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید. ترس از مسائل منفی، باعث می‌شود تا در یک چرخه منفی گرفتار شوید. در طول سخنرانی از واژه‌های مثبت استفاده کنید. برای مثال می‌توانید بگویید «خوشحالم از اینکه فرصتی برای کمک به مخاطبانم به من داده شده» یا «من قصد دارم این سخنرانی را خیلی خوب ارائه کنم». فیلم ضبط شده سخنرانی خود را نگاه کنید؛ در صورتی که می‌توانید سخنرانی‌های خود را ضبط کنید. می‌توانید نقاط ضعف خود را از این طریق شناسایی و بهبود ببخشید. به یاد داشته باشید یک سخنرانی خوب و متفاوت می‌تواند موجب شهرت، افزایش اعتماد به نفس و ایجاد فرصت‌های طلایی شود، پس حتما آن را تجربه کنید! *عضو هیات رییسه کمیته تخصصی توسعه-انجمن مدیریت منابع انسانی ایران (azaminejad@gmail.com)