ابزار کار برای بهبود روابط کاری

سید محمد اعظمی‌نژاد* منبع: Mindtools مهم نیست شما چه کسی هستید یا کجا کار می‌کنید، زمانی خواهد آمد که شما با شخصی در کار مواجه می‌شوید که ارتباط خوبی با او ندارید و باید با او کار مشترک انجام دهید. حال ممکن است این شخص رییس شما، یک مشتری، یک همکار یا یک مشاور باشد. روابط منفی می‌تواند برای شما عوارض نامناسبی داشته باشد؛ از جمله اینکه در طول همکاری در چنین شرایطی ممکن است دچار استرس شوید و بهره‌وری شما با اتلاف وقت و انرژی به خاطر مواجهه با آنها کاهش پیدا کند. اگر شما به ابزاری برای کار با چنین افرادی مسلح شوید، می‌توانید علاوه بر دستیابی به بهره‌وری بیشتر و کاهش استرس، به مراتب از کار خود بیشتر لذت ببرید. معرفی ابزار ممکن است شما خود را به خاطر عدم تحمل فردی در محیط کار مقصر بدانید؛ اما این اختلاف نظر بین افراد امری بدیهی است چرا که افراد مختلف ارزش‌ها و عادات متفاوتی دارند و دقیقا همین موضوع می‌تواند موجب برخورد بین آنها شود، به ویژه وقتی که ساعات و روزهای طولانی را با هم می‌گذرانند. برای ساختن یک ارتباط بهتر با افرادی که برای شما قابل‌تحمل نیستند این گام‌ها را بردارید: گام اول- وضعیت را درک کنید؛ ضروری است تفاوت بین فردی که غیرمفید و خنثی است و کسی که به طور آگاهانه در کار شما مانع تراشی می‌کند را به خوبی درک کنید. به خوبی به موقعیت هایی که دچار ناراحتی شده اید و به دلایل آن فکر کنید. برای مثال ممکن است همکاری که در جلسه کاری حرفی طعنه‌آمیز می‌زند، روز بدی داشته است؛ بدیهی است اصرار بر منفی بینی، موجب اضطراب و تاخیر در حل مسائل می‌شود. دقت کنید که رفتار ناسازگار تاچه میزان بر شما، همکار شما و سازمان اثر می‌گذارد؟ آیا تاثیری بر توانایی شما در انجام کار دارد؟ آیا مانع انجام ماموریت سازمان شما می‌شود؟ آیا بر همدلی گروه کاری شما اثر می‌گذارد؟ گام دوم-به دنبال علت باشید؛ به خوبی فکر کنید که چرا یک فرد برای شما قابل تحمل نیست. او چه کاری می‌کند که به طور ویژه، موجب رنجش شما می‌شود؟ ممکن است فرد رفتاری منفی و ناشایست انجام می‌دهد که شما را به یاد موضوع خاصی می‌اندازد که شما آن را دوست ندارید. برای مثال، ممکن است شما آن دسته از همکاران را به دلیل اینکه به طور دائمی پشت سر دیگر افراد غیبت می‌کنند، دوست نداشته باشید. ممکن است این عادت ناشایست، ذهن شما را درگیر کند. به این ترتیب شخصیت این فرد برای شما تداعی‌کننده این موضوع است. یا ممکن است فرد مورد بحث شما، شبیه فردی باشد که در گذشته نسبت به او حس خوبی نداشته‌اید یا سبک کاری او و روش ارتباطی وی با شما کاملا متفاوت باشد. به هرحال با خود صادق باشید و علت اصلی را بیابید. گام سوم- سعی کنید ارتباط برقرار کنید؛ ممکن است فردی که تحمل او را ندارید جنبه‌های شخصیتی منفی غیرقابل تحملی داشته باشد، اما شانس خود را امتحان کنید چون بالاخره هرکسی جنبه‌های شخصیتی مثبت هم دارد. بررسی کنید تا این جنبه‌ها را پیدا کنید. خود را جای طرف مقابل قرار دهید و جست‌وجو کنید که شاید مشکلی داشته باشد و تحت فشار باشد. قبل از اینکه در مورد وی قضاوتی عجولانه داشته باشید،تلاش کنید تا در یک فضای غیررسمی، مثل صرف یک ناهار با وی، مسائل طرف مقابل را بفهمید و با وی همدلی ایجاد کنید. گام چهارم- با فرد صحبت کنید؛ زمان و مکان مناسبی پیدا کنید تا مساله خود را به فرد بگویید. با استفاده از چارچوب زیر اقدام به این کار کنید:  تنش موجود را برای فرد تشریح کنید.  رفتارهایی را که موجب بروز این تنش می‌شود را بازگو کنید.  چند مثال برای او بیاورید.  توضیح دهید چگونه این رفتار روی شما اثر می‌گذارد.  برای ایجاد ارتباطی بهتر از فرد راهکار بخواهید. برای جلوگیری از درگیری و چالش در چنین گفت‌وگوهایی، سعی کنید از قبل پاسخ‌های فرد را پیش‌بینی و برای آن پاسخ و راهکار داشته باشید. گام پنجم- احساسات خود را مدیریت کنید؛ تنفر یک احساس قدرتمند است، با وجود آن به طور دائمی در حضور همکار مورد نظرتان دچار تنش و رنجش می‌شوید. می‌توانید با تغییر و مدیریت احساسات، موقعیت‌های تنش‌زا را به حداقل برسانید. با یادگیری مدیریت احساسات، در شرایط سخت و غیرقابل تحمل بزرگواری خود را حفظ کنید. اگر نسبت به فردی حس منفی دارید، برای مدیریت احساسات، از آن موقعیت خارج شوید یا نفس عمیق بکشید. مطمئن شوید این حس منفی تاثیری بر رفتار شما با سایرین نمی‌گذارد. گام ششم- حس منفی را پخش نکنید؛ اگر نسبت به فردی تنفر دارید، سعی نکنید با بدگویی و غیبت نظر دیگران را نسبت به وی تغییر و منفی کنید، چرا که موجب از بین رفتن انگیزه و احترام در محیط کار می‌شود. با بدگویی از دیگران جدا از اینکه چقدر مورد نفرت مخاطبین خود قرار می‌گیرید، به شخصی سخن چین در محیط کار مشهور می‌شوید. فراموش نکنید در زندگی حرفه‌ای و کاری، مواجه شدن با افرادی که حس خوبی نسبت به آنها نداریم، امری اجتناب‌ناپذیر است، اما آنچه مهم است چگونگی مدیریت کردن این شرایط است، مطمئن باشید همیشه خاطره نحوه برخورد شما در ذهن افراد باقی می‌ماند. *عضو هیات رییسه کمیته تخصصی توسعه-انجمن مدیریت منابع انسانی ایران(azaminejad@gmail.com)