میلیاردر عرب که صنعت رستوران‌داری خاورمیانه را به دست خود گرفته است

الهام جوادی

ناصر الخرافی، میلیاردر دیگری از دنیای عرب و رییس گروه ‌ام‌ای خرافی، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خصوصی در کشور‌های عرب زبان، با ثروت ۱/۸ میلیاردی خود پنجاه‌و‌چهارمین میلیاردر جهان می‌باشد. ناصر الخرافی، متولد سال ۱۹۴۴، یک تاجر فعال در زمینه کسب و کار کویتی است. ثروت الخرافی به خاطر افزایش قیمت سهام متعلق به او در بسیاری از شرکت‌ها از جمله شرکت مخابرات موبایل زین، بانک ملی کویت و آمریکانا افزایش یافته است، گرچه ثروت او به دلیل رکود اقتصادی اخیر از ۱۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۸ به حدود ۸ میلیارد دلار کاهش یافته است. ناصر الخرافی همچنین تامین‌کننده اصلی و گرداننده عمده صنعت روزنامه کویت است. برادر بزرگ‌تر ناصر الخرافی، جاسم، سخنگوی پارلمان کویت و خواهرش، فیضه، رییس دانشگاه کویت است. خانواده الخرافی اخیرا از سوی مجله فوربز در جایگاه بیست و نهم ثروتمندان دنیا قرار گرفته‌اند. ناصر الخرافی در بیش از ۳۰ کشور در سرتاسر دنیا، از جمله در عراق، قرارداد‌های ساخت و ساز منعقد کرده است. بیشتر ثروت الخرافی از طریق شرکت ساخت و ساز خانوادگی او حاصل شده است، اما وی سهامدار صدها شرکت تابعه گروه ‌ام‌ای خرافی نیز می‌باشد.

گروه‌ ام‌ای خرافی که در کویت واقع شده، یک شرکت بزرگ خصوصی با مالکیت سهام بسیاری از شرکت‌های تجاری می‌باشد. درآمد این شرکت در سال ۲۰۰۶ در حدود ۳/۳ میلیارد دلار برآورد شده است. این شرکت در سال ۱۹۵۶ در کویت تاسیس شد و در حال حاضر در آفریقا، خاورمیانه‌ و در کشورهایی چون آلبانی، بلغارستان، هندوستان، قزاقستان، مولداوی و هلند فعالیت می‌کند. حوزه فعالیت گسترده این شرکت شامل آلومینیوم، آسفالت، کامپیوتر، سیمان، کودهای کشاورزی، مواد خوراکی، تاسیسات ساختمانی از پیش ساخته شده، مبادلات املاک، فولاد، مخابرات، خدمات هواپیمایی، هتلداری، واسطه‌گری سهام، آژانس‌های مسافرتی و غیره می‌باشد. تعداد کارمندان این شرکت در سال ۲۰۰۸ در حدود ۱۰۰ هزار نفر اعلام شده است.

شرکت مخابرات زین که الخرافی یکی از سهامداران عمده آن است، یک شرکت مخابرات موبایل است که در سال ۱۹۸۳ در کویت با عنوان MTC تاسیس شد و بعدها در سال ۲۰۰۷ به زین تغییر نام پیدا کرد. این شرکت در ۲۵ کشور در آفریقا و خاورمیانه فعالیت می‌کند و دارای ۱۳۰۰۰ کارمند است. حوزه خدمات این شرکت شامل خدمات مخابراتی موبایل، خطوط تلفن ثابت و اینترنت می‌شود.

ناصر الخرافی سهامدار شرکت آمریکانا نیز می‌باشد. این شرکت در حقیقت گروهی از شرکت‌هایی در خاورمیانه است که در زمینه بازاریابی غذا، رستوران‌داری و‌ محصولات مرتبط به غذا فعالیت می‌کند. این شرکت در سال ۱۹۶۴ در کویت و با تاسیس یک شرکت تجاری کوچک که در سال ۱۹۷۰ نخستین رستوران خود را راه‌اندازی کرد، آغاز به کار کرد. این نخستین تجربه رستوران‌های زنجیره‌ای بین‌المللی در منطقه و آغاز گسترش سریع آمریکانا در این حوزه بود. با گذشت زمان آمریکانا رستوران‌ها، شرکت‌های غذایی، کارخانه‌ها و برندهای زیادی تاسیس کرد، تا جایی که گروه آمریکانا در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰ رستوران و ۳۵۰۰۰ کارمند در ۱۷ کشور از اقیانوس آتلانتیک تا دریای خزر دارد. این گروه از طریق فروش حق امتیاز خود به شعبه‌های مستقل بین‌المللی‌ای چون ‌هاردیز، TGIF's، کریسپی کریم، KFC و پیتزا‌هات فعالیت خود را گسترش داده است. این شرکت همچنین دارای ۱۸ کارخانه تولید مواد غذایی در ۵ کشور بوده و برای برندهایی مثل فارم فرایتز، کالیفرنیا گاردن، ‌هاینز، کوکی و گرین‌لند در منطقه بازاریابی می‌کند. درآمد این شرکت در سال ۲۰۰۵ در حدود یک میلیارد دلار برآورد شده است.

خانواده الخرافی همچنین مالک ۳۰ درصد سهام پرمنفعت شرکت مخابراتی آتییر است که دارای حق امتیاز موبایل در جنوب عراق می‌باشد.روزنامه سان در ۲۴ اکتبر سال ۲۰۰۸ گزارش کرده بود که الخرافی در حال مذاکره با مالک تیم نیوکاسل برای خرید باشگاه با قیمت ۳۰۰ میلیون پوند بوده است، اما این مذاکرات نهایتا به جایی نرسید. همچنین در سال ۲۰۰۹ اعلام شد که وی در حال مذاکره با تیم لیورپول برای خرید این تیم می‌باشد. وی همچنین طی هشت سال با صرف بیش از ۲۵۰ هزار دلار اسپانسر تیم خرافی کینگز، تیم‌کویتی که بیشتر بازیکنان آن آمریکایی هستند، بود. مدیر مالی باشگاه، فیلیپ نش به مدت یک هفته برای بحث روی مبلغ ۴۰۰ میلیون پوندی برای فروش باشگاه به خاورمیانه رفته بودند. این باشگاه مالکیت ۵۰ درصد باشگاه را به الخرافی پیشنهاد کرده است‌،‌ در حالی که او به دنبال به دست گرفتن کنترل کل باشگاه است.