باکیفیت و ارزان اما شکست خورده

 داستان شکست استارت‌آپ Pets

استارت‌آپ پتز شرکتی اینترنتی بود که به مشتریان خود، ملزومات و وسایل بهداشتی و کمکی حیوانات خانگی را می‌فروخت. این شرکت فعالیت خود را در آگوست ۱۹۹۸ آغاز کرد و از پشتیبانی یک کمپین بازاریابی قوی برخوردار بود که آن را به‌ خوبی در میان عموم مردم می‌شناساند. در دور اول عرضه‌ سهام پتز، آمازون ۵۴ درصد از سهام شرکت را خریداری کرد. چیزی که مدیرعامل شرکت به‌عنوان «ازدواجی در آسمان» از آن یاد کرد. تابستان ۲۰۰۰، پتز، شرکت رقیب خود؛ یعنی پت‌استور را خریداری کرد.

طراحی سایت پتز بسیار جذاب بود و برنده چندین جایزه‌ تبلیغاتی شد. پخش نخستین تیزر شرکت در یکی از تبلیغات مسابقات Super Bowl، یک میلیون و دویست هزار دلار برایش هزینه داشت اما در معرفی شرکت بسیار موفق عمل کرده و رتبه نخست تبلیغات USA Today را از آن خود کرد.

پتز برای زیرساخت‌های خود از جمله انبار کالاهایش هزینه بسیاری کرد. ۲۵۰ نفر از ۳۲۰ کارمند شرکت در روزهای اوج آن، در انبارهایش در سراسر آمریکا مشغول به‌کار بودند. اما به‌‌رغم تبلیغات مناسب و شهرت یافتن، شرکت در نخستین سال مالی خود تنها ۶۱۹هزار دلار درآمد داشت، این درحالی بود که رقم هزینه‌های تبلیغات آن به ۸/ ۱۱ میلیون دلار رسیده بود.

پتز از فقدان یک نقشه تجاری کارآمد رنج می‌برد و تقریبا در همه فروش‌هایش ضرر کرد، چراکه تقریبا کالاها را نزدیک به قیمت خرید آنها می‌فروخت تا پایگاه مشتریان قدرتمندی ایجاد کند. شرکت امیدوار بود با جلب اعتماد مشتریان خود، الگوی خرید آنها را تغییر داده و به سمت خرید کالاهای گران‌تر هدایتشان کند، اما این اتفاق نیز نیفتاد و در سال دوم مالی هم پتز به روند خود ادامه داده و کالاها را به ۲۷ درصد کمتر از بهای واقعی‌شان فروخت. گرچه درآمد شرکت بالاتر رفته بود اما این رقم تنها سیر سقوط آن را کندتر می‌کرد. بنای شرکت براساس این پیش‌فرض گذاشته شده بود که بازاری برای فروش اینترنتی ملزومات حیوانات خانگی وجود خواهد داشت و مشتریان ترجیح خواهند داد به‌ جای خروج از خانه و رفتن به فروشگاه، چند روز منتظر تحویل کالایشان بمانند. در واقع پتز به‌جای سنجش نیازهای بازار و مشتریان، با پیش‌فرض‌های خود جلو رفته و می‌خواست با حذف واسطه‌ها و پایین‌آوردن قیمت محصولاتش، مشتریان را جذب کند. ظاهرا شرکت از وجود مدل «آگاهی، علاقه، میل، عمل» در عرصه کسب‌وکار بی‌خبر بود.

پتز در شناساندن خود و ایجاد علاقه در مشتریان بالقوه‌اش موفق عمل کرد اما از ایجاد میل لازم و رساندن آنها به مرحله عمل بازماند. به این ترتیب نتوانست به پیش‌فرض‌ها و اهداف خود جامه عمل بپوشاند. مورد پتز نمونه خوبی است که نشان می‌دهد برای تاسیس یک استارت‌آپ، باید در وهله اول دنبال یک نیاز واقعی و معتبر در بازار گشت، وگرنه با تبلیغات و تخفیفات نمی‌توان به‌جایی رسید.

پاییز ۲۰۰۰، هیات‌مدیره به این نتیجه رسید که دیگر نمی‌تواند سرمایه تازه‌ای جذب کند، بنابراین به سرعت اقدامات لازم جهت فروختن شرکت را در پیش گرفت. در نهایت ۳۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شرکت پتز نابود شد و برخی دارایی‌های این شرکت، از جمله دامنه سایت آن به پت‌اسمارت فروخته شد.

 داستان شکست استارت‌آپ Homejoy

استارت‌آپ هوم‌جوی در سال ۲۰۱۰ توسط دو خواهر و برادر به‌ نام‌‌های آرون و آدوراچونگ تاسیس شد. خود آدورا چونگ در ابتدا نظافت منازل را برعهده می‌‌گرفت و حتی تا سال ۲۰۱۳ نیز دست از این کار برنداشته بود. هوم‌جوی که خدمات هتلداری و نظافت منزل آن در آمریکای شمالی، کانادا و آمریکا در دسترس بود، کار خود را با این شعار شروع کرد: «هرکس لیاقت دارد خانه‌ای شاد و خوشبخت داشته باشد.» پلت‌فرم آنلاین هوم‌جوی با چند کلیک، کاربران خود را با یک نظافتچی یا خدمتکار حرفه‌‌ای تایید‌شده و خوش‌‌سابقه مرتبط می‌کرد که نمره بالایی از مشتریان گرفته بود و در ازای حدود ۳۵-۲۵ دلار در ساعت (۱۳ پوند در انگلستان)، داشتن خانه‌‌ای تمیز و براق را برای آنان، تبدیل به واقعیتی دست‌‌یافتنی می‌کرد. اما در این بین بر سر راه توسعه شرکت مشکلاتی ایجاد شد که در نهایت منجر به تعطیلی آن شد. هوم‌جوی برای توسعه کار خود مسیر پرهزینه‌ای را انتخاب کرده بود. برای مشتریانی که نخستین بار از خدمات نظافتی آن استفاده می‌‌کردند تخفیفات زیادی قائل می‌شد و در مقابل هزینه ۸۵ دلاری دیگر شرکت‌ها، قیمت ۱۹ دلاری تعیین کرده‌ بود، که به نوبه خود شرکت را در حفظ سودآوری با مشکل روبه‌رو کرده بود. از سوی دیگر یک‌ سری پرونده‌های حقوقی بر سر اینکه آیا کارگرانش پیمانکار شرکت هستند یا کارمند آن، شکل گرفت. همچنین برخی کارگران شرکت، مستقیما با مشتریان آن قرارداد بسته و شرکت را دور می‌زدند. بر سر این مشکلات ۱۷ جولای ۲۰۱۵، هوم‌جوی اعلام کرد که فعالیت‌‌های خود را ۳۱ جولای همان سال متوقف خواهد کرد. گوگل نیز برخی از کارمندان فنی شرکت را به خدمت گرفت. اکتبر ۲۰۱۵، سه ماه پس از بسته شدن هوم‌جوی، آرون چونگ پایگاه داده‌‌ شرکت را خریداری کرد تا از آن برای راه‌‌اندازی شرکت مشابه جدیدی به‌ نام فلای مِیدز استفاده کند. با این‌ وجود، هویت مؤسس شرکت جدید تا مدت‌‌ها ناشناخته مانده بود. به ‌دنبال افشای هویت وی توسط یکی از کاربران و انتشار اخباری در مورد شرکت جدید، چونگ ترجیح داد برای اجتناب از پیگردهای قانونی تازه، به‌‌خاطر سوءاستفاده از پایگاه داده مشتریان هوم‌جوی، به فعالیت فلای میدز نیز خاتمه دهد.