آیا پاریس به سیلیکون ولی اروپا تبدیل می‌شود؟

گردآوری و ترجمه: مریم رضایی

کارشناسان کارآفرینی می‌گویند اروپا هیچ‌گاه به قطب شرکت‌های تکنولوژی و سرمایه‌گذاران برای رقابت با سیلیکون‌ولی آمریکا تبدیل نخواهد شد. بازارهای اروپا هنوز بخش‌بندی شده هستند و جریان ورود سرمایه به خاطر رویکردهای محافظه‌کارانه نسبت به ریسک، محدود است. با این حال، شرکت‌های تکنولوژی مالی در لندن، سایت‌‌های بازی و اشتراک موسیقی در کشورهای شمالی اروپا و شرکت‌هایی با تخصص در اینترنت اشیا در برلین در حال شکوفایی هستند. برجسته‌ترین مورد اما پروژه گسترده ایستگاه F در قلب پاریس است که به نماد خیز بلند فرانسه برای تبدیل شدن به پایتخت استارت‌آپ‌های اروپا تبدیل شده است. قرار است در این مکان، بزرگ‌ترین گروه از کارآفرینان، شرکت‌هایی با سرمایه‌گذاری مخاطره‌پذیر، انکوباتورها و شتاب‌دهنده‌ها از هر کجایی در دنیا گرد هم آیند.

این تلاش بلندپروازانه، اقدامی گران و حتی آرمانی برای فرانسه خواهد بود؛ کشوری که به داشتن ۳۵ ساعت کار در هفته و قوانین کار سختگیرانه معروف است. حالا کشورهای زیادی تلاش می‌کنند از اکوسیستم استارت‌آپی سیلیکون ولی تقلید کنند که میزان موفقیت هم در آنها متفاوت است. فرانسه درحالی‌که باید تحت حمایت مقامات دولتی و رهبران عرصه تکنولوژی سرمایه‌گذاران خارجی بیشتری را وسوسه کند و قوانین مربوط به کارآفرینان را بیشتر تسهیل کند، انرژی دادن به عرصه استارت‌آپ را شروع کرده است. این کشور در حال حاضر به یکی از برترین مقاصد سرمایه‌گذاری‌ استارت‌آپ در اروپا تبدیل شده و سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز و توافق‌های تامین سرمایه آن، سال گذشته از بسیاری از کشورها در اروپا، از جمله آلمان، پیشی گرفت. این اتفاق‌ها توجه منطقه سیلیکون ولی را نیز جلب کرده است. شرکت‌های فیس‌بوک و آمازون از ایستگاه F حمایت کرده و مایکروسافت جدیدترین برنامه استارت‌آپ هوش مصنوعی خود را در این منطقه بنا کرده که قرار است غول‌های فرانسوی مثل Ubisoft و اپلیکیشن ژاپنی لاین نیز به آن بپیوندند. امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه این اقدام را بخشی از حرکت تبدیل فرانسه به «کشور پیشتاز نوآوری» توصیف کرده است. ماکرون وعده داده کشورش را هر چه بیشتر با کارآفرینی پیوند دهد.

برانسون فرانسه کیست؟

ایستگاه F زاییده افکار خاویر نیل (Xavier Niel)، میلیاردر عرصه تکنولوژی است که قصد دارد عرصه استارت‌آپی فرانسه را متحول کند. او خودش حدود ۲۸۰ میلیون دلار در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده و رکسانا ورزای ۳۲ ساله و ایرانی‌الاصل را که قبلا مسوول عملیات استارت‌آپی شرکت مایکروسافت در فرانسه بود، برای مدیریت آن برگزید. آقای نیل پس از مقالاتی که ورزا در نقد عرصه تکنولوژی در فرانسه نوشته بود، تصمیم به استخدام او گرفت. ورزا تلاش کرده استارت‌آپ‌های تازه‌کار را که پتانسیل تبدیل شدن به شرکت‌های ویرانگر تکنولوژی در حوزه‌های سلامت، مالی، آموزش و حتی مد را دارند، به ایستگاه F بکشاند. نیل ۴۹ ساله که اغلب از او به عنوان ریچارد برانسون فرانسه نام برده می‌شود، یکی از موفق‌ترین کارآفرینان عرصه تکنولوژی در این کشور است. او با راه‌اندازی سرویس اینترنت بسیار ارزان و اپراتور موبایل Free، توانست صنعت تله‌کام فرانسه را متحول کند. نیل ایستگاه F را راهی برای ربودن جایگاه بریتانیا توسط فرانسه، به عنوان اولین قطب استارت‌آپ اروپا می‌داند. او همچنین تلاش می‌کند کارآفرینان بالقوه، به‌ویژه جوانان سرخورده را توانمند کند.

پیشتازان ایستگاه F

استارت‌آپ‌ها برای رسیدن به ایستگاه F باید یک نمونه اولیه کسب‌وکار و مسیری روشن به سوی رشد داشته باشند. تعدادی از آنها عبارتند است از:

JetPack Data (هوش مصنوعی): شانکار آرول این استارت‌آپ فرانسوی-هندی را تاسیس کرده که به کاربران امکان می‌دهد حجم انبوهی از داده را به تصاویر گرافیکی تبدیل کنند و تحلیل داده آنلاین ارائه می‌کند.

La Belle Vie (تکنولوژی غذا): این اغذیه‌فروشی آنلاین واقع در پاریس که ۲۵ کارمند دارد، غذاهای خانگی به صدها مشتری خود می‌فرستد. پائول له و آلبان وینکوپ، موسسان این استارت‌آپ، ایستگاه F را پلت‌فرمی برای توسعه بین‌المللی خود می‌دانند.

Revele (لباس با تکنولوژی پیشرفته): شرکت Revele لباس‌های ضربه‌گیر با تکنولوژی پیشرفته تولید می‌کند تا محافظ زنان در ورزش‌های سنگین مثل راگبی و بوکس باشد. این شرکت که سال گذشته در پاریس تاسیس شده، به سرعت رشد جهانی کرده، به طوری که نیمی از فروش آن اکنون به آمریکا و بریتانیا اختصاص یافته است.

BlaBlaCar (حمل‌ونقل): این شرکت سرویس حمل‌ونقل اشتراکی با قیمت بسیار پایین ارائه می‌دهد. فردریک مازلا پس از آنکه نتوانست در کریسمس ۲۰۰۳ به خانواده‌اش در جنوب فرانسه بپیوندد، به ایده راه‌اندازی این سرویس رسید.

موانع رشد

شکست در جامعه فرانسه اغلب نشانه خوبی نیست، به‌طوری که دولت از شروع کمپینی برای القای نکات مثبت ریسک کردن خبر داده است. بیش از سه چهارم کارگران فقط برای گذران زندگی شغلی دارند و تقاضای کسب‌وکارها برای انعطاف‌پذیری در محیط کار با اعتراض اتحادیه‌ها مواجه می‌شود. مالیات‌ها نیز برای تامین مالی نظام رفاه اجتماعی سنگین و ملزومات قانونی جدیدی برای شرکت‌هایی که در حال رشد هستند، مورد نیاز است. چنین فرهنگی با تحرک کارآفرینانه در تناقض است. زیرساخت‌های مالی نیز به‌طور کامل پیشرفت نکرده است. تعداد سرمایه‌گذاران فرشته در فرانسه حدود ۴۵۰۰ نفر است که این رقم در بریتانیا به ۱۸ هزار نفر می‌رسد. با همه اینها، در سال ۲۰۱۶ استارت‌آپ‌های فرانسوی سطح بی‌سابقه‌‌ای از سرمایه‌ سرمایه‌گذاران فرشته، سرمایه‌گذاران مخاطر‌ه‌پذیر و سرمایه‌گذاران شرکتی را جذب کردند. رهبران عرصه تکنولوژی می‌گویند فرانسه پتانسیل‌ قابل‌توجهی در این زمینه دارد.