نویسندگان: دارسی هیچکاک و مارشا ویلارد

مترجم: مهدی نیکوئی

nikoueimahdi@gmail.com

«پایداری» و احترام به تمام بخش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی به تدریج تبدیل به یک موضوع اساسی در محیط کسب‌وکار جهان می‌شود و تمام شرکت‌ها مجبور خواهند بود این مسائل را در نظر بگیرند. کسب‌وکارهایی که داوطلبانه به سمت پایداری و سبز شدن حرکت کنند، نسبت به رقبای خود یک مزیت قابل توجه خواهند داشت و خود را برای دوران دشوار آینده آماده خواهند کرد. در این میان، شرکت‌های تولیدی و فعالان صنایع در مرکز توجه قرار دارند و به‌دلیل سهم قابل توجه آنها در مصرف سوخت و همچنین انتشار گازهای گلخانه‌ای، با حساسیت بیشتری باید به مسائل زیست‌محیطی و وظایف اجتماعی خود بپردازند. در غیر این‌صورت، به‌دلیل آگاهی بیش از پیش مردم، به تدریج بازارهای هدف و مشتریان خود را به رقبا واگذار کرده و وجهه اجتماعی‌شان خدشه‌دار خواهد شد.

اما تمام مساله، حساسیت جامعه و مشتریان نسبت به نحوه فعالیت کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی نیست. اکنون دولت‌ها هم تلاش می‌کنند تا به قوانین و مقرراتی دست پیدا کنند که حفاظت از آب و خاک و جامعه خود را تضمین کند. این وضعیت با امضای پیمان جهانی پاریس در سال گذشته شدت بیشتری یافته و کشورها با آگاهی از میزان گرمایش جهانی، خود را موظف به کنترل صنایع می‌دانند. با این وضعیت اگر یک شرکت تولیدی برای قوانین و مقررات احتمالی سال‌های آینده آمادگی نداشته باشد و فرآیندهای تولیدی خود را اصلاح نکند، خود را در معرض یک خطر جدی قرار می‌دهد. به‌طور کلی، مهم‌ترین چالش‌های قانونی پیش روی شرکت‌های تولیدی را می‌توان در موارد زیر جست‌وجو کرد:

ازدیاد قوانین. زباله‌های الکترونیکی اکنون به یک موضوع جنجال‌برانگیز تبدیل شده است. در سال‌های گذشته بسیاری از کشورها شروع به تدوین مقررات در زمینه دفع این گونه زباله‌ها کرده‌اند. ضایعات الکترونیک به‌ویژه مانیتورها و باتری‌ها به‌دلیل میزان بالای مواد خطرناک و به‌ویژه فلزات سنگین می‌توانند به راحتی حجم قابل توجهی از آب‌های سطحی و زیرزمینی را آلوده کنند. کشورهای اروپایی در راس چاره‌اندیشان این مشکل هستند. پس از آنها چندین ایالت آمریکایی هم به فکر افتاده‌اند تا تولیدکنندگان را مجبور به پیگیری یک سیاست «بازگردانی» کنند. اگر این طرح‌ها با موفقیت تصویب شوند، تولیدکنندگان محصولات الکترونیک به‌زودی مجبور خواهند شد که با پایان عمر محصولاتشان آنها را از بازار جمع‌آوری کرده تا مانع از آلودگی محیط زیست شوند. با این حال، هنوز تولیدکنندگان آمریکایی نتوانسته‌اند برای ردیابی و نظارت بر محصولات خود به یک راه‌حل مشترک دست پیدا کنند. تا زمانی که چنین اتفاقی بیفتد و تولیدکنندگان جهانی برای ردگیری محصولات خود به توافق رسیده یا دولت‌ها راه‌حلی اساسی برای جلوگیری از آلودگی پیدا کنند، بازیافت منطقی‌ترین راه‌حل است. محصولات الکترونیک به‌دلیل دارا بودن میزان قابل توجهی از عناصر جدول تناوبی و بسیاری از فلزات گرانبها (مانند مس، طلا، نقره و نیکل) می‌توانند حتی منبع قابل توجهی برای درآمدزایی باشند. این فرصت درآمدزایی را می‌توان به رسمیت شناخت و از آن استفاده کرد. در طرف مقابل، در کشوری مانند چین (که مصرف محصولات الکترونیکی بالایی هم دارد)، حفاظت از محیط زیست بسیار اندک است. آنها پلاستیک‌ها را می‌سوزانند، منجر به ایجاد دی‌اکسین و سایر مواد شیمیایی سمی می‌شوند و در نهایت اجازه می‌دهند این تفاله‌های سمی وارد رودخانه‌هایشان شود. تمام این مشکلات به تازگی در یک مستند زیست‌محیطی آمریکایی با نام «صادرات زیان: آلوده‌سازی آسیا با فناوری‌های برتر» نشان داده شده است.

از دست دادن پوشش بیمه. به‌طور مشابه، مساله انتشار گازهای گلخانه‌ای و تغییرات آب‌وهوای جهانی هم توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. حتی پیش از آنکه در سال‌های گذشته، پیمان کیوتو و پاریس امضا شود، شرکت‌های بیمه و قانون‌گذاران آنها نسبت به افزایش ریسک فعالیت‌های ناپایدار ابراز نگرانی می‌کردند. «سوئیس ری»، بزرگ‌ترین شرکت بیمه اتکایی دارایی و زندگی در آمریکا (و دومین شرکت بیمه اتکایی جهان)، تغییرات آب‌وهوایی را به عنوان بزرگ‌ترین ریسک بعدی محیط کسب‌وکار جهانی شناسایی کرده است. آنها معتقدند درحالی‌که دهه‌های گذشته بیشترین دادخواهی‌ها از شرکت‌های بیمه مربوط به پنبه‌های نسوز و پس از آن، تنباکو بود، تغییرات آب‌وهوایی شرکت‌های بیمه را در مخمصه‌ای جدید قرار خواهد داد. آنها نه تنها نسبت به افزایش خسارت به دارایی‌ها (در پی تغییرات آب‌وهوایی و افزایش سطح دریاها) نگران هستند، بلکه به احتمال گسترش بیماری‌های جدید در ابعاد جهانی هم آگاهی دارند. در این وضعیت است که شرکت‌های بیمه برای مدیریت میزان ریسک خود، صنعت انرژی و انتشاردهندگان بزرگ گازهای گلخانه‌ای را در راس اهداف خود قرار داده‌اند:

«اعضای هیات‌مدیره شرکت‌ها ممکن است به‌زودی اعتبار خود را در مقابل سهامدارانشان از دست بدهند و نسبت به فعالیت‌های مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی متهم شوند. سوئیس ری اعلام می‌کند که از پوشش بیمه‌ای مدیران ارشد شرکت‌ها در مقابل چنین دادخواست‌هایی خودداری خواهد کرد؛ البته در صورتی که مشاهده شود که این مدیران ارشد در انجام سیاست‌های پایدار و کافی برای حفاظت از محیط زیست ناتوان بوده‌اند.»

تحت تعقیب قانونی قرار گرفتن. زمانی که چاه‌های آب در استان کرالای هند خشک شدند، شهروندان به سرعت از شرکت کوکاکولا شکایت کردند. این شرکت به‌تازگی در استان جنوب غربی یک کارخانه نوشابه‌سازی تاسیس کرده بود و به استفاده نادرست از منابع آبی متهم شد. هر چند دادگاه‌های سطح پایین، کوکاکولا را تبرئه کردند، این پرونده همچنان در رده‌های بالاتر در حال پیگیری است. فارغ از نتیجه‌ این دادخواهی، اتفاق اخیر باعث شد تا کوکاکولا به بازنگری در روندهای داخلی خود اقدام کند. پری کوتشال، مدیر عملیاتی اقدامات بین‌المللی این شرکت می‌گوید: «ما پی بردیم که محیط عملیات جهان بسیار کوچک‌تر از گذشته شده است. با فناوری‌های ارتباطی کنونی، جهان از تمام کارها و فعالیت‌های شما به سرعت آگاه می‌شوند.»

منبع: کتاب حرکت به سمت پایداری