شماره روزنامه ۶۱۷۵
|

زمین‏‏‏‌های هوشمند، فضایی امن برای بقای گونه‏‏‏‌ها؛

محیط‌زیست جهان امروز در معرض بحران‌های متعددی قرارگرفته که اثرات آنها نه‌تنها بر طبیعت، بلکه بر زندگی انسان‌ها نیز سایه افکنده است. آلودگی هوا، کاهش منابع آب، تغییرات اقلیمی و نابودی تنوع‌زیستی تنها بخشی از این مشکلات هستند که اقتصاد، سلامت و کیفیت زندگی بشر را تحت‌تاثیر قرارداده‌اند. از سوی…

ویدئوی گفتگوی دکتر ایمانی‌جاجرمی با «دنیای‌اقتصاد»؛

دنیای اقتصاد: دکتر حسین ایمانی جاجرمی، جامعه‌شناس و صاحب‌نظر مسائل شهری درباره «تبعات وجود سرب در هوای تهران» هشدار داد.

    پنجشنبه، ۲۲ آذر ۱۴۰۳
  • زمین‏‏‏‌های هوشمند، فضایی امن برای بقای گونه‏‏‏‌ها؛

    از خاک تا دیجیتال؛ زمین‏‏‏‌های سبز هوشمند

    محیط‌زیست جهان امروز در معرض بحران‌های متعددی قرارگرفته که اثرات آنها نه‌تنها بر طبیعت، بلکه بر زندگی انسان‌ها نیز سایه افکنده است. آلودگی هوا، کاهش منابع آب، تغییرات اقلیمی و نابودی تنوع‌زیستی تنها بخشی از این مشکلات هستند که اقتصاد، سلامت و کیفیت زندگی بشر را تحت‌تاثیر قرارداده‌اند. از سوی دیگر، جمعیت روبه‌رشد جهان، نیاز به منابع بیشتر و فشار بر اکوسیستم‏‏‏‌ها را افزایش داده و وضعیت موجود را پیچیده‏‏‏‌تر کرده‌است. در این میان، نوآوری در استفاده از فناوری‌های پیشرفته، راهی نوین برای مدیریت این بحران‏‏‏‌ها ارائه می‌دهد.
  • چرا تبعات آلودگی‏‏‏‏‌های ناشی از فعالیت نفتی در دریای شمال، دست‌کم گرفته ‌شده‌است؟

    «آب ‏‏‏‏‌توازن نفتی» و دردسرهای زیست‌محیطی

    پژوهشگر ارشد موسسه جانورشناسی لندن، رزی‌‌‌‌‌ویلیامز می‌گوید؛ «هم‌‌‌‌‌زمان با دوران نوجوانی من در آبردین اسکاتلند، سایه فاجعه پایپر‌‌‌‌‌آلفا بر جامعه ما گسترده شد. انفجار دلخراش سکوی نفت در سال‌۱۹۸۸ جان ۱۶۷ نفر را گرفت.» ویلیامز اضافه می‌کند: «در آن زمان، من با خوش‌‌‌‌‌اقبالی تمام، از پیامدهای زیست‌محیطی آن فاجعه بی‌‌‌‌‌خبر بودم، اما نشت ۶۷۰‌تن نفت، اکوسیستم دریایی را ویران و تاثیری ماندگار بر زیست‌بوم دریایی آن منطقه داشت که مایلم اندکی به آن بپردازم.» به نوشته تارنمای دکانورسیشن، در دهه‌های اخیر، کاهش تدریجی موارد نشت نفت و حجم تخلیه نفت از تانکرها، سکوها، چاه‌‌‌‌‌ها و سکوهای دریایی را شاهد بوده‌‌‌‌‌ایم. حوادث همچنان در سطح جهان رخ می‌دهند و اغلب در مناطقی اتفاق می‌‌‌‌‌افتند که نسبت به دریای شمال، کمتر مورد‌توجه هستند، با این‌حال خوشبختانه بریتانیا از آن زمان فاجعه دیگری به بزرگی پایپر‌‌‌‌‌آلفا را تجربه نکرده‌است.
  • آلودگی ادامه‌دار هوا چه تاثیری بر دیگر عناصر طبیعت خواهدداشت؟

    دودی که به چشم زمین می‌رود

    انسان برای ادامه حیات به سه عنصر آب، غذا و خاک وابسته است. با آلودگی هوا، زمین و خاک و به‌تبع آن غذا، آب و محیط‌زیست نیز تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند. خاک به‌عنوان بستری واسط و رابط بین آب و هوا نقش بسیار مهمی در انتقال آلودگی ایفا می‌کند. این منبع حیاتی از منابع مختلف در معرض آلودگی قرار می‌گیرد. امروزه از میان منابع آلاینده، معادن فعال (آلودگی صنعتی)، مصرف سوخت‌های فسیلی (آلودگی‌‌‌‌های نفتی)، کودها و سموم کشاورزی مهم‌ترین عوامل آلودگی بیوسفر محسوب می‌شوند. یکی از منابع آلودگی خاک که کمتر مورد‌توجه قرار می‌گیرد باران‌‌‌‌های اسیدی است که در اثر آلودگی و دود کارخانه‌‌‌‌ها در شهر‌‌‌‌های صنعتی و پرجمعیت دیده می‌شود.
    سه‌شنبه، ۲۰ آذر ۱۴۰۳
  • از فردا با «ماسک» در تهران تردد کنید؛

    هشدار اداره هواشناسی به تهرانی‌ها

    دنیای اقتصاد: در پی آلودگی شدید هوای تهران، اداره هواشناسی به شهروندان تهرانی هشدار داد و توصیه کرد از تردد غیر ضروری پرهیز کنند.
    دوشنبه، ۱۹ آذر ۱۴۰۳
  • رکوردشکنی تاریخی در سال ۲۰۲۴؛

    دمای زمین به بالاترین حد خود رسید

    دنیای اقتصاد: دانشمندان هشدار داده‌اند که سال ۲۰۲۴ گرم‌ترین سالی است که تاکنون تجربه کرده‌ایم. این یعنی دمای کره زمین امسال به طور متوسط بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به دوران پیش از صنعتی شدن گرم‌تر شده است.
  • دنیای اقتصاد گزارش می‌دهد؛

    آغاز برف پراکنده در تهران؛ هوا سالم شد

    دنیای‌اقتصاد: تهران پس‌از روزها «آلودگی شدید» در حال حاضر وضعیت «سالم» پیدا کرده است.
    شنبه، ۱۷ آذر ۱۴۰۳
  • خبر فوری؛

    شکایت دولت از مازوت سوزها؛ سازمان حفاظت محیط زیست بیانیه داد

    دنیای اقتصاد: در پی انتشار اخباری مبنی بر آغاز مجدد مازوت‌سوزی در نیروگاه‌هایی که استفاده از این نوع سوخت در آن‌ها ممنوع شده بود، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست از انجام اقدام قضایی علیه وزارتخانه‌های متخلف خبر داد.
  • واکاوی اقتصاد؛ تحلیلگران تجارت فردا چه میگویند؟

    کشتار جنگل‌‎ها در جهان/ کشورهای پیشتاز در جنگل زدایی کدامند؟

    دنیای اقتصاد: میزان و علل جنگل‌زدایی از منطقه‌ای به منطقه دیگر در سراسر جهان متفاوت است. در سال ۲۰۲۳، برزیل با بیش از ۱/۱ میلیون هکتار جنگل‌زدایی، بزرگ‌ترین فاجعه جنگل‌های استوایی نخستین را در سراسر جهان به ثبت رساند.
    جمعه، ۱۶ آذر ۱۴۰۳
  • مجوز برداشت درختان با محیط زندگی ما چه می‌کند؟

    مرثیه برای جنگل‌های هیرکانی

    دنیای اقتصاد: جواد حیدریان در گزارشی که با مشورت دکتر کیومرث سفیدی، جنگل‌شناس و استاد‌ دانشگاه، نوشته شده به «مجوز برداشت درختان» و وضعیت اسف‌بار جنگل‌های هیرکانی پرداخته است.
    پنجشنبه، ۱۵ آذر ۱۴۰۳
  • «دنیای‌اقتصاد» در گفتگو با علی بیت‌اللهی، زلزله‌شناس گزارش می‌دهد

    جزئیات زلزله بزرگ صبح امروز خوزستان

    دنیای اقتصاد: زلزله ۵.۶ ریشتری هفتگل خوزستان، شهرها و روستاهای اطراف را لرزاند؛ خسارات محدود گزارش شده و پس لرزه‌های متعدد ثبت شده است.
  • جزئیات مصرف«مازوت استاندارد» در گفت‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» با معاون سازمان محیط‌زیست؛

    ۴ کلانشهر در امان از آلودگی مازوتی

    دنیای اقتصاد: معاون سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید که بر اساس مصوبه کارگروه ملی آلودگی هوا این‌گونه تصمیم گیری شد که نیروگاه‌هایی که فاصله نزدیکی با مراکز جمعیتی بزرگ دارند، یعنی نیروگاه های مستقر در سه شهر کرج، اصفهان و اراک، مازوت‌سوزی نداشته باشند.
    پنجشنبه، ۰۸ آذر ۱۴۰۳
  • آلودگی هوا سالانه معادل ۷‌ تریلیون دلار خسارت اقتصادی به جهان تحمیل می‌کند

    تلاقی تغییرات اقلیمی و بحران سلامت

    تغییرات آب‌و‌هوایی دیگر یک چالش زیست‌محیطی ساده نیست. این بحران با تاثیرات گسترده بر سلامت عمومی، اقتصاد جهانی و ساختارهای اجتماعی، به یکی از پیچیده‏‏‏‏‏‏‏‌ترین مسائل عصر ما تبدیل شده‌است. موج‌های گرما، آلودگی هوا، بالا آمدن سطح دریاها و بیماری‌های منتقله توسط حشرات، تنها چند نمونه از پیامدهای این پدیده رو به گسترش هستند، درحالی‌که دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و جوامع محلی سعی در مقابله با این معضل دارند، سرعت پیشرفت آثار اقلیمی فراتر از اقدامات پیشگیرانه است. این نوشته به بررسی پیامدهای بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی تغییرات اقلیمی و راهکارهای ممکن برای مقابله می‌پردازد.
  • به‌رغم سود کلان معامله‌گران ‏‏‏‏‌نفتی، شهروندان بهای تبعات زیست‌محیطی را می‌پردازند

    غول‏‏‏‏‌های ‏‏‏‏‌نفتی در ‌برابر محکمه محیط‌زیست

    با پشت‌سر گذاشتن گرم‌ترین تابستان تاریخ، درخواست‌ها از شرکت‌های فعال در صنعت سوخت‌های فسیلی برای پرداخت خسارات اقلیمی در حال افزایش است؛ «در آن روز خاص، شاخص دمای هوا به ۱۱۹‌درجه فارنهایت (۴۸‌درجه سانتی‌گراد) رسید، فقط تصور کنید چقدر هوا‌گرم بود. او در حیاط‌‌‌‌‌ خانه از حال رفت؛ در واقع این گرما بود که شوهرم را کشت. تابستان اکنون در دالاس مانند ۲۰‌سال‌پیش نیست.» اینها جملات کارلاری‌‌‌‌‌ گیتس؛ بیوه یک کارگر شرکت پست در آمریکا است که تابستان گذشته در دالاس در معرض گرمای شدید جان خود را از دست داد.
  • ۳۰۰‌میلیارد دلار برای کشورهای درحال‌ توسعه!

    رئیس کمیته محیط‌زیست کمیسیون کشاورزی مجلس شورای‌اسلامی اعلام کرد: در اجلاسیه کاپ‌۲۹ باکو، کشورهای توسعه‌‌‌‌‌‌‌یافته متعهد شدند سالانه ۳۰۰‌میلیارد دلار برای حمایت از کشورهای کمتر توسعه‌‌‌‌‌‌‌یافته در حوزه محیط‌زیست تخصیص دهند. به گزارش «ایرنا» سمیه رفیعی در نشست خبری حاشیه جلسه علنی مجلس، به تشریح دستاوردهای حضور هیات ایرانی در این اجلاسیه پرداخت و گفت: «اجلاس باکو فرصتی بود تا اهداف و منافع کشورهای کمتر توسعه‌‌‌‌‌‌‌یافته در‌برابر تلاش‌های کشورهای توسعه‌‌‌‌‌‌‌یافته برای فرار از مسوولیت‌های خود مورد حمایت قرار گیرد.
  • «کاپ‌‌‌‌‌‌۲۹»؛ پیشرفت تاریخی یا عقبگرد؟

    نشریه علمی «نیچر» به نقل از برخی پژوهشگران حوزه تامین مالی طرح‌های آب‌و‌هوایی گزارش داد؛ توافق دقیقه‌۹۰ در اجلاس آب‌و‌هوایی «کاپ‌‌‌‌‌‌۲۹» در باکوی جمهوری‌‌‌‌‌آذربایجان یک «اجماع شکننده» است. به گزارش «ایرنا» از «نیچر»، نمایندگان کشورهای ثروتمند در اجلاس آب‌و‌هوایی باکو با آسودگی خیال از اینکه در نهایت توافقی در این اجلاس حاصل شد، در اولین ساعات روز ۲۴ نوامبر (یکشنبه چهارم آذر) از این توافق که طبق آن کشورهای ثروتمند، هدایت افزایش فاینانس مالی به کشورهای فقیر تا دست‌‌‌‌‌‌کم ۳۰۰‌‌‌‌‌میلیارد دلار سالانه تا سال‌۲۰۳۵ را به‌‌‌‌‌دست خواهند گرفت، تجلیل کردند.
    پنجشنبه، ۰۱ آذر ۱۴۰۳
  • وزرا برای کمک به شکستن بن‏‏‏‏‌بست مالی در مذاکرات، وارد باکو می‌شوند

    امید جدید در کاپ ۲۹

    نبرد بر سر پول و گنجاندن انتقال از سوخت‌های فسیلی در توافق هفته آخر مذاکرات غالب است. وزرای شرکت‏‏‏‏‌کننده در رهبری مذاکرات کاپ ۲۹ سازمان ملل‌متحد از کشورهایی از جمله آلمان تا استرالیا و آفریقای‌جنوبی در تلاش برای شکستن بن‏‏‏‏‌بست بر سر یک توافق مالی جدید جهانی در هفته آخر اجلاس آب و هوا، وارد باکو شدند. به گزارش فایننشال‌تایمز، درحالی‌که برخی از دیپلمات‏‏‏‏‌های ارشد، مانند جان پودستا، مقام آب و هوای ایالات‌متحده و مارینا سیلوا و آندره کورئا دو لاگو، به برزیل پرواز کرده‌بودند تا در نشست رهبران گروه ۲۰ در ریو برای حمایت از اقدام اقلیمی تلاش کنند، وزرای حاضر در جمهوری‌ آذربایجان برای ادامه مذاکرات در مسیر کاپ ۲۹ مصمم هستند.
  • آیا تماشای آنلاین محتوا و عادت‏‏‏‏‌های دیجیتال به بحران زیست‌محیطی دامن می‌زند؟

    ردپای کربنی پخش آنلاین

    با ظهور خدمات پخش آنلاین فیلم و موسیقی یا همان streaming، استفاده از محتوای رسانه‌ای از جمله ویدئو‌های آنلاین در پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب و نتفلیکس، به یکی از جنبه‌های جدایی‏‏‏‏‌ناپذیرزندگی روزمره تبدیل شده‌است. ‌میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از این خدمات برای تماشای سریال‏‏‏‏‌ها و مستندها بهره می‌برند. این تحول دیجیتالی بدون‌شک آسایش بی‏‏‏‏‌نظیری را فراهم کرده، اما این راحتی ظاهرا بدون هزینه نیست. زیرساخت‌های عظیمی که امکان پخش آنلاین را فراهم می‌کنند، مانند مراکز داده و شبکه‏‏‏‏‌های انتقال اطلاعات، نیاز به انرژی زیادی دارند که منجر به تولید گازهای گلخانه‏‏‏‏‌ای می‌شود. این مقاله به بررسی اثرات محیط‌زیستی استریم، عوامل موثر بر انتشار کربن و راهکارهای کاهش اثرات مخرب این پدیده می‌پردازد. پخش آنلاین یا تماشای هرگونه محتوای دیجیتال اگرچه در نگاه اول چندان هم آلاینده محیط‌زیست به‌نظر نمی‌آید، ولی بررسی‌ها موارد دیگری را نشان می‌دهد.
  • ما به ایالات‌متحده برای مبارزه با تغییرات آب‌و‌هوایی نیاز نداریم

    سایه ترامپ بر کاپ ۲۹

    به گزارش فایننشال‌تایمز، با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات بدون‌شک فعالان محیط‌زیست با یک شکست چالش‌‌‌‌‌برانگیز مواجه شدند. فضای غم و اندوه، افتتاحیه کاپ۲۹ را احاطه کرده‌بود اما اکنون زمان ناامیدی نیست. اقدامات چندجانبه اقلیمی قبلا تصویب‌شده و می‌تواند بدون حضور آمریکا ادامه یابد. هرگونه کوتاهی آمریکا به ضرر خود تمام‌شده و راه پیشرفت را برای چین هموارتر می‌کند. در مبارزه جهانی علیه تغییرات آب‌و‌هوایی، پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات بدون‌شک یک شکست چالش‌‌‌‌‌برانگیز است. چهار سال‌آینده برای محدود‌کردن گرمایش کره‌زمین به‌میزان ۱.۵‌درجه سانتی‌گراد حیاتی است.
    پنجشنبه، ۲۴ آبان ۱۴۰۳
  • پس لرزه‏‏‏‏‏‏‏‌های انتخاب ترامپ در کنفرانس سالانه آب و هوای سازمان ملل‌متحد

    جای خالی رهبران آلاینده در کاپ ۲۹

    بزرگترین کشورهای تولیدکننده آلاینده‏‏‏‏‏‏‏‌های زمین رهبران خود را به مذاکرات آب‌و‌هوایی سازمان‌ملل در‌سالی که شرایط آب‌و‌هوایی وخیم است، نمی‏‏‏‏‏‏‏‌فرستند. رهبران جهان روز سه‌شنبه در کنفرانس سالانه آب و هوای سازمان ملل‌متحد گردهم آمدند اما نام‏‏‏‏‏‏‏‌های بزرگ و کشورهای قدرتمند زیادی غایب بودند. نشستی که درجمهوری‌ آذربایجان آغاز شده‌است، رهبران ۱۳کشور بزرگ تولید‏‏‏‏‏‏‏‌کننده دی‏‏‏‏‏‏‏‌اکسید‏‏‏‏‏‏‏‌کربن را نخواهد داشت؛گروهی که مسوول بیش از ۷۰‌درصد از گازهای ‌گلخانه‌ای منتشرشده در سال‌گذشته است. الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس در جریان سخنرانی خود در این اجلاس گفت: «کسانی که مسوول این امر هستند غایب هستند، زیرا چیزی برای افتخار‌کردن وجود ندارد.»
  • افزایش انتشار ‏‏‏‌N۲O مسیر کاهش گرمایش زمین، لایه ازون و سلامت انسان را به‌خطر می‏‏‏‌اندازد

    متهم ردیف اول تخریب لایه ازون

    ارزیابی جهانی اکسید‌نیتروژن سازمان ملل‌متحد هشدار می‌دهد که اکسید‌نیتروژن (N۲O)، یک گاز گلخانه‏‏‏‌ای قوی است که به‌سرعت تغییرات آب‌و‌هوایی را تسریع می‌کند و به لایه اوزون آسیب می‌رساند. این ارزیابی که در کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان‌ملل در سال‌۲۰۲۴ (کاپ ۲۹) در باکوی جمهوری‌ آذربایجان راه‌اندازی شد، نشان می‌دهد که انتشار گازهای گلخانه‏‏‏‌ای سریع‌تر از حد انتظار در حال افزایش است و برای مهار اثرات زیست‌محیطی و بهداشتی این ابر آلاینده باید اقدامات فوری انجام شود. اکسید‌نیتروژن(N۲O) در حال‌حاضر مهم‌ترین ماده‌تخریب‏‏‏‌کننده لایه ازن (ODS) است و پیش‌بینی می‌شود که در طول قرن بیست‌و‌یکم نیز باقی‌بماند. همچنین سومین گاز مهم گلخانه‏‏‏‌ای (GHG) است و ۲۷۳‌برابر قوی‌تر از دی‏‏‏‌اکسید‏‏‏‌کربن (CO۲) در یک دوره ۱۰۰‌ساله است.
  • تاثیر گازهای گلخانه‏‏‏‏‌ای بر کاهش تولید ناخالص داخلی

    به گزارش رویترز، بانک توسعه آسیایی (ADB) بر ضرورت اقدام قوی‌‌‌‌‌تر و بلندپروازانه‌‌‌‌‌تر اقلیمی تاکید دارد زیرا در صورت تداوم انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای بالا، آسیای درحال‌توسعه تا سال‌۲۰۷۰ با کاهش ۱۷‌درصدی تولید ناخالص داخلی جمعی (GDP) مواجه خواهدشد.
۱