چگونه تغییرات آبوهوایی این احتمال را افزایش میدهد که غذایی که میخوریم ما را بیمار کند
ریسک جدید تغییرات اقلیمی
به گزارش مونگابای، سرمایهگذاری در تحقیق و نوآوری میتواند بینشهای ارزشمندی را در مورد مکانیزمهای زیربنایی تعاملات تغییر اقلیم و عوامل بیماریزا و روشهای جدید برای کاهش اثرات ارائه دهد. برای مثال رصدخانه ملی آبوهوای کامرون، ONACC، در حالحاضر به بخشهای ملی مانند کشاورزی، دامداری و سلامت اطلاعات پیشبینی آبوهوا را به زبانهای محلی ترجمه میکند تا نظارت را در زمینه گرمایش جهانی تسهیل کند. بر اساس مطالعه اخیر دانشمندان علوم غذایی از دانشگاه بنها در مصر که در تغییر آبوهوا منتشر شدهاست، تغییرات آبوهوا با تاثیر بر توزیع و گسترش پاتوژنهای ناشی از غذا، سلامت عمومی را تهدید میکند. پاتوژنهای منتقله از غذا میکروارگانیسمهایی هستند که در صورت مصرف از طریق منابع غذایی یا آب میتوانند باعث بیماری شوند. کارشناسان دریافتند که تغییرات در الگوهای دما و بارش، تغییر رفتار مصرفکننده و توزیع تغییریافته پاتوژنهای منتقله از غذا، باعث افزایش خطر قرارگرفتن در معرض برای انسان و حیوانات میشود. دکتر احمد الحسینیحمد، یکی از نویسندگان این مطالعه، در مصاحبهای از طریق ایمیل به مونگابای گفت: «هدف این مطالعه برجستهکردن ارتباط بین تغییرات آبوهوا و سلامت عمومی، افزایش آگاهی، ترویج بحث در مورد استراتژیهای کاهش موثر، حمایت از افزایش سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه تخصص محلی و ترویج مشارکت بین محققان آفریقایی و سازمانهای بینالمللی برای به اشتراک گذاشتن دانش است.»
سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند که از هر ۱۰نفر، یک نفر هر سال به دلیل خوردن غذاهای آلوده بیمار میشود. بر اساس این مطالعه، مواد غذایی آلوده بهعنوان عامل ۶۰۰میلیون بیماری منتقله از طریق غذا و ۴۲۰هزار مرگ در سالشناسایی شدهاست. آفریقا به تنهایی سالانه ۹۱میلیون مورد بیماری و ۱۳۷هزار مرگومیر را گزارش میکند که بیش از یکچهارم کل مرگومیرهاست. در بین این بیماریها، بیماریهای اسهالی ۷۰درصد بار کلی را تشکیل میدهند. حمد و همکارانش میگویند که انتظار میرود تاثیر تغییرات آبوهوایی بر بیماریهای اسهالی در آسیا و آفریقا بیشتر باشد. بر اساس این مطالعه، پیشبینی میشود تغییرات آبوهوایی نیز به افزایش شیوع بیماریهای ناشی از غذا در سطح جهان کمک کند. بهعنوان مثال، افزایش تعداد و شدت امواج گرما، خشکسالی و رویدادهای بارندگی شدید همگی منجر به افزایش پاتوژنهای منتقله از غذا میشوند. این خبر بهویژه برای آفریقا نگرانکننده است. به گفته حمد، کشورهای کمدرآمد آفریقا به دلیل موقعیت جغرافیایی، اتکا به کشاورزی و منابع محدود برای سازگاری و کاهش، اغلب بهطور نامتناسبی تحتتاثیر تغییرات آبوهوایی قرار میگیرند. حمد میگوید؛ برای کشورهای آفریقایی، «افزایش تعداد بیماریهای ناشی از غذا میتواند سیستمهای بهداشتی را تحتفشار قرار دهد و آلودگی مواد غذایی میتواند منجر به خسارات مالی قابلتوجهی در بخش کشاورزی شود.»
کامرون
به گفته حمد، پنج بیماری منتقله از طریق غذا شامل سالمونلوز، کمپیلوباکتریوز، لیستریوز، وبا و مسمومیت با آفلاتوکسین با تغییرات آبوهوایی ارتباط دارند. بهعنوان مثال، او میگوید؛ تغییرات دردرجه حرارت و کیفیت آب بر ویبریوکلرا، باکتری که باعث وبا میشود تاثیر میگذارد. در آفریقا، کامرون در سالهای اخیر با بیماری وبا دستوپنجه نرم میکند. مطالعهای در پایش بیماریهای عفونی نشان میدهد که «نبود کانالهای آب در برخی از شهرهای کامرون و وجود زباله در همهجا باعث تکثیر ویبریوکلرا در محیط در طول زمان شدهاست که باعث شیوع جدیدی در سال۲۰۱۸ شد.» در ژوئیه ۲۰۱۸، زمانیکه دولت کامرون شیوع وبا را اعلام کرد، ۴۷۰مورد و ۳۴ مرگ ثبت شد. کامرون از اول ژانویه ۲۰۲۲ تا ۷ مارس ۲۰۲۴، به میزان ۲۰۶۴۹ مورد ابتلا و ۴۸۴ مورد مرگ را گزارش کردهاست. دکتر رنه رامسسمیونگ، اقلیمشناس در رصدخانه ملی تغییرات آبوهوا در کامرون، به مونگابای گفت که ارتباط بین تغییرات آبوهوایی و بیماریهای منتقله از طریق غذا به مکانیزمهایی بستگی دارد که از طریق آن آبوهوا بر تولید مثل و پویایی انتشار پاتوژنها اعم از باکتریها و ویروسها، انگلها، سموم طبیعی و غیره تاثیر میگذارد. مشخصات اپیدمیولوژیک هر بیماری را میتوان با پویایی پارامترهای آبوهوایی در کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت تعدیل کرد.
فعالیت این رصدخانه نشاندادهاست که حداقل از سال۱۹۵۰، اختلالات آبوهوایی در سطح محلی با افزایش میانگین دما در پنج منطقه زراعی، بیثباتی در تاریخ شروع و پایان فصل، تغییرات مکانی و زمانی در بارندگی و افزایش در شرایط آبوهوایی شدید (سیل، خشکسالی و غیره) منعکس شدهاست. این اقلیمشناس میگوید: با فرض اینکه اختلالات بر تولید، پردازش و نگهداری مواد غذایی تاثیر میگذارد، منطقی است که فرض کنیم بخشی از خطر بالای انتقال بیماریهای ناشی از غذا در سراسر پنج منطقه کشاورزی کشور را میتوان به تغییرات آبوهوایی نسبت داد. مطالعه روی تغییرات آبوهوایی و پاتوژنهای غذایی نشان میدهد که تغییرات در تولید و تجارت مواد غذایی میتواند منابع جدیدی از آلودگی را معرفی کند. میونگ میگوید؛ با توجه به تاثیر آن در سراسر کشور، این واقعبینانه است که تصور کنیم تغییرات آبوهوایی خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از غذا را در کامرون افزایش میدهد. این اقلیم شناس منابع احتمالی آلودگی در کامرون را با استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی مرتبط دانسته است. میونگ میگوید: «برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده در بازار مصرف، بسیاری از تولیدکنندگان مجبور به استفاده از مواد شیمیایی به میزان قابلتوجهی (آفتکشها، کودها و غیره) در طول فرآیند تولید هستند که به افزایش مقاومت ضدمیکروبی کمک میکند. بهعلاوه قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی میتواند خطر مسمومیت شدید یا گسترش بیماریهای مزمن مانند سرطان را افزایش دهد.» او نسبت به شرایط نگهداری مواد غذایی عرضهشده در برخی از بازارهای کامرون ابراز نگرانی کرد. شرایط نامناسب نمایش مواد غذایی، همراه با شرایط آبوهوایی نامساعد، خطر آلودگی توسط باکتریهای منتقله از غذا مانند ویبریو کلرا را تشدید میکند.
مطالعه منتشرشده در نیچر در ژوئن۲۰۲۴، نظارت بر تاثیر تغییرات آبوهوا بر پاتوژنهای منتقله از غذا را برای توسعه استراتژیهایی برای کاهش اثرات آن بر سلامت انسان و درک علم پشت ارتباط بین تغییرات آبوهوا و بیماریهای منتقله از غذا توصیه میکند. میونگ بیان کرد؛ رصدخانه آبوهوا در حالحاضر به بخشهای ملی مانند کشاورزی، دامداری و بهداشت، اطلاعات پیشبینی آبوهوا (خدمات اقلیمی) ترجمهشده به زبانهای محلی را برای تسهیل نظارت در زمینه گرمایش جهانی ارائه میدهد.
استراتژیهای کاهش
مطالعه دانشمندان مصری نشان میدهد که کشاورزان میتوانند تاثیر تغییرات آبوهوایی بر محصولات خود را کاهش دهند و احتمال آلودگی پاتوژنهای ناشی از غذا را به حداقل برسانند.
علاوه بر این، استراتژیهای کاهش، پروتکلها و مقررات ایمنی مواد غذایی را بهبود میبخشند، برنامههای نظارتی را تقویت میکنند و سرمایهگذاری در تحقیقات برای درک رابطه بین تغییرات آبوهوا و بیماریهای ناشی از غذا میتواند به کاهش تاثیرات سلامتی کمک کند. این مطالعه همچنین سرمایهگذاری در تحقیق و نوآوری را پیشنهاد میکند که میتواند بینشهای ارزشمندی را در مورد مکانیزمهای زیربنایی تعاملات تغییر اقلیم و بیماریزا و روشهای جدید برای کاهش این اثرات ارائه دهد. این شامل توسعه فناوریها و ابزارهای جدید برای شناسایی، ردیابی و مدیریت پاتوژنهای منتقله از غذا در یک محیط در حال تغییر است. میونگ میگوید: «تا به امروز اطلاعات کمی در مورد ارتباط بین پویایی تغییرات آبوهوایی، در زمینه گرمشدن کرهزمین و بروز بیماریهای منتقله از طریق غذا در آفریقایمرکزی بهطور کلی و در کامرون بهطور خاص وجود دارد. این هنوز حوزهای است که باید برای ارائه دادههای مبتنی بر شواهد به تصمیمگیرندگان بررسی شود.» این مطالعه نشان میدهد که درک تعاملات پیچیده بین سیستمهای غذایی، جمعیتهای بیماریزا و متغیرهای آبوهوایی برای تدوین سیاستهای مناسب و آمادگی برای شرایط اضطراری بهداشت عمومی، درمیان چالشهای دیگر ضروری است. غذای سالم برای حفظ امنیت غذایی و سلامت عمومی بسیار مهم است. حمد میگوید؛ توانمندسازی کشورها برای توسعه استراتژیهای هدفمند برای کاهش اثرات تغییرات آبوهوایی بر ایمنی مواد غذایی بسیار مهم است.