آیا در اتحادیه اروپا بررسی پایداری، اجباری خواهد شد؟
الزامات مصونیت زیستمحیطی
برای کدام شرکتها اعمال میشود؟
CSDDD برای شرکتهای اتحادیه اروپا و غیراتحادیه اروپا، از جمله بیشتر شرکتهای مالی تنظیمشده که آستانه گردش مالی و کارکنان را برآورده میکنند، همچنین برای شرکتهای مادر نهایی گروههایی که آستانههای مشابه را بر اساس گروه تلفیقی برآورده میکنند، اعمال میشود. اتحادیه اروپا یک رویکرد مرحله به مرحله برای CSDDD با تعهدات بین سه تا پنج سالاز تاریخ لازمالاجراشدن قانون، اتخاذ کردهاست. CSDDD فقط برای آن دسته از شرکتهایی اعمال میشود که آستانههای مربوطه را برای دو سالمتوالی برآورده میکنند.
اعطای امتیاز و مجوز
آستانههای مالی پایینتر برای شرکتهایی اعمال میشود که به مدلهای امتیاز یا مجوز تکیه میکنند که در آن توافقهای شرکت یا گروه با اشخاص ثالث هویت مشترک، یک مفهوم تجاری مشترک و استفاده از روشهای تجاری یکسان را تضمین میکند.
نهادهای درون محدوده چه کاری نیاز دارند؟
طرحهای اجباری انتقال آبوهوا: CSDDD همه شرکتهای زیرمجموعه را ملزم میکند که یک طرح انتقال آبوهوا را اتخاذ و اجرا کنند که هدف آن اطمینان از سازگاری مدل تجاری و استراتژی شرکت با تمام موارد زیر است:
۱. کاهش گرمایش زمین به ۱.۵درجه سانتیگراد در راستای توافق پاریس.
۲. هدف اتحادیه اروپا برای دستیابی به انتشار گازهای گلخانهای خالص آبوهوایی (GHG) تا سال۲۰۵۰، شامل تمام اهداف موقت مرتبط برای سال۲۰۳۰ (بهعنوان مثال، کاهش انتشار خالص گازهای گلخانهای تا حداقل ۵۵درصد در مقایسه با سطوح ۱۹۹۰) و ۲۰۴۰ است.
۳. گذار به اقتصاد پایدار
برنامه انتقال آبوهوای یک شرکت باید از جمله شامل اهداف مبتنی بر علم و محدود به زمان باشد که گستره یک، ۲ و ۳ انتشار گازهای گلخانهای را برای سال۲۰۳۰ و هر پنج سال بعد از آن را تا سال۲۰۵۰ پوشش میدهد. برنامه انتقال باید سالانه بهروز شده و شامل شرحی از پیشرفت شرکت در دستیابی به اهداف خود باشد. برای آن دسته از شرکتهایی که در محدوده دستورالعمل گزارشدهی پایداری شرکتی (CSRD) قرار دارند، طرح آنها مشمول حسابرسی خواهد بود. هدف انتشار ۲۰۳۰، در عمل، بسیاری از شرکتها را ملزم میکند تا قبل از اعمال کامل CSDDD در مورد آنها، اقدامات لازم را برای رعایت آنها انجام دهند، در غیراینصورت آنها در معرض خطر عدمدستیابی به هدف تعیینشده هستند.
اجبار بررسی حقوق بشر و محیطزیست
بر اساس CSDDD، شرکتها همچنین ملزم به شناسایی و در صورت لزوم اولویتبندی، پیشگیری، کاهش، پایان دادن، به حداقل رساندن و اصلاح اثرات نامطلوب بالقوه و واقعی حقوق بشر و زیستمحیطی و در عینحال درگیر مشاوره با سهامداران هستند. شرکتها باید حداقل هر ۱۲ ماه یکبار ارزیابیهای اجباری حقوق بشر و بررسیهای زیستمحیطی خود را تجدید کنند و در مواردی که قبلا لازم نبود در مورد فرآیندهای خود تحتCSRD گزارش دهند، ملزم به انتشار بیانیه سالانه در مورد فرآیندهای بررسی دقیق خود خواهند بود. تلاشهای بررسی دقیق شرکتهای درون حوزه باید عملیات خود، عملیات شرکتهای تابعه و عملیاتی را که توسط شرکای تجاری مستقیم و غیرمستقیم در «زنجیره فعالیت» آنها انجام میشود، پوشش دهد. «زنجیره فعالیتهای» یک شرکت، فعالیتهای بالادستی مرتبط با محصول یا خدمات یک شرکت از جمله طراحی، استخراج، منبعیابی و ساخت مواد خام و محصولات را پوشش میدهد. همچنین برخی از فعالیتهای پاییندستی، از جمله توزیع، حملونقل و ذخیرهسازی محصولات اما نه دفع یا استفاده نهایی آنها را پوشش میدهد.
اجبار بررسی حقوق بشر و زیستمحیطی در عمل به چه چیزی نیاز دارد؟
در عمل، این بدان معناست که شرکتها باید:
۱. ادغام اجباری حقوق بشر و بررسی دقیق زیستمحیطی در سیاستها و سیستمهای مدیریت ریسک خود در تمام سطوح عملیاتی مربوطه. این خط مشیها باید با مشورت کارمندان و نمایندگان شرکت تدوینشده و بهصورت دورهای بهروز شوند.
۲. شناسایی و ارزیابی اثرات نامطلوب واقعی و بالقوه حقوق بشر و محیطزیست. اثرات نامطلوب حقوق بشر و محیطزیست شامل کار اجباری، آلودگی و از دستدادن تنوعزیستی است و باید در طول فعالیتهای خود شرکت، شرکتهای تابعه و در مواردی که مربوط به زنجیره فعالیتهای آن باشد، فعالیتهای شرکای تجاری آن ارزیابی شود. این امر شرکتها را ملزم میکند تا زنجیره فعالیتهای خود را ترسیم کنند و ارزیابیهای عمیقی را در مناطقی که احتمال وقوع اثرات نامطلوب وجود دارد، انجام دهند. مشاوره اجباری ذینفعان بخش مهمی از این فرآیند شناسایی و ارزیابی است.
۳. از اثرات نامطلوب احتمالی جلوگیری یا در صورت عدمامکان اثرات آن را کاهش دهید. CSDDD بررسیهای لازم مبتنی بر ریسک را فراهم میکند که با تمرکز UNGPها بر شدت و احتمال هماهنگی دارد. این تعهدات، ناشی از نتیجه نیستند، بلکه تعهدات وسیله هستند (یعنی انتظار نمیرود شرکتها تضمین کنند که اثرات نامطلوب هرگز رخ نخواهد داد یا همیشه متوقف خواهند شد.) با این وجود، شرکتها باید اقدامات مناسبی را انجام دهند تا بتوانند بهطور موثر اثرات نامطلوب شناساییشده را به روشی متناسب با ماهیت تاثیر نامطلوب رسیدگی کنند. اقدامات ممکن است شامل بندهای قراردادی آبشاری یا حمایت هدفمند از شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) در قالب آموزش یا حتی کمکهای مالی هدفمند باشد. بهعنوان آخرین راهحل، در مواردی که تلاشها برای جلوگیری یا کاهش ناموفق بودهاست، ممکن است از شرکتها خواسته شود که روابط تجاری خود را خاتمه دهند. مشاوره با ذینفعان نقش مهمی در هر مورد برای اطلاعرسانی و حمایت از تصمیمات و اقدامات شرکت ایفا میکند.
۴. در مواردی که شرکت بهطور مشترک با شرکتهای تابعه یا شرکای تجاری (مثلا از طریق تسهیل یا ایجاد انگیزه) تاثیر نامطلوب واقعی ایجاد میکند، اقدام به اصلاح کنید. اصلاح در اینجا بهمعنای بازگرداندن افراد، جوامع یا محیطزیست آسیبدیده به موقعیتی معادل یا تا حد امکان نزدیک به موقعیتی است که در صورت عدمتحقق تاثیر نامطلوب در آن قرار میگرفتند. در مواردی که شرکتی تاثیرات ناشی از زنجیره فعالیتهای خود را ایجاد نمیکند و به آن کمک نمیکند، با این وجود انتظار میرود که شرکت از نفوذ خود برای پایاندادن یا به حداقل رساندن میزان تاثیر استفاده کند.
۵. در صورت لزوم اولویتبندی کنید. شرکتها باید اثرات نامطلوب را براساس شدت و احتمال آنها بدون درنظرگرفتن عوامل مرتبط با کسبوکار، مانند بدهی احتمالی شرکت یا اهرمی که ممکن است داشتهباشد، اولویتبندی کنند. هنگامی که برجستهترین اثرات نامطلوب موردتوجه قرارگرفت، شرکتها باید آنهایی را که کمتر برجسته هستند، بررسی کنند.
۶. در مشاوره با ذینفعان شرکت کنید. CSDDD مشارکت «معنادار» ذینفعان را در طول فرآیند بررسی دقیق الزامی میکند. ذینفعان شامل افراد و جوامعی هستند که حقوق یا منافع آنها تحتتاثیر قرار میگیرد یا میتواند تحتتاثیر قرار گیرد، همچنین سازمانهای جامعه مدنی. از شرکتها انتظار میرود به نیازهای ذینفعان آسیبپذیر توجه ویژهای داشته باشند و باید موانع تعامل را برطرف کنند.
۷. ایجاد و حفظ مکانیزم اطلاعرسانی و روند شکایات. این فرآیندها باید در دسترس عموم و شفاف باشند و باید به افراد متاثر، اتحادیههای کارگری و جامعه مدنی این امکان را بدهند تا نگرانیهای قانونی خود را در مورد اثرات نامطلوب واقعی یا بالقوه ارائه دهند.
۸. تنها بر تضمینهای قراردادی تکیه نکنید. شرکتها نمیتوانند به تنهایی به تضمینهای قراردادی زنجیرهای تکیه کنند تا تعهدات خود را طبق CSDDD انجام دهند. در صورت استفاده، تضمینهای قراردادی باید با «اقدامات مناسب» برای تایید انطباق همراه باشد و باید بهگونهای طراحی شود که اطمینان حاصل شود مسوولیتها بهطور مناسب توسط شرکت و شریک تجاری مربوطه تقسیم میشود و از انتقال کامل تعهدات، جلوگیری میشود.
اجرا
جریمه: CSDDD در سطح ملی توسط مقامات کشورهای عضو اتحادیه اروپا اجرا خواهد شد. شرکتهایی که از CSDDD پیروی نمیکنند ممکن است با تحریمهایی از سوی مقامات اداری ملی مواجه شوند، از جمله جریمه تا ۵درصد از گردش مالی جهانی آنها.
نظام مسوولیت مدنی جدید: CSDDD یک نظام مسوولیت مدنی را معرفی میکند که به موجب آن شرکتها میتوانند در مواردی که «عمدا یا سهلآمیز» در جلوگیری، کاهش، پایاندادن یا به حداقلرساندن تاثیر نامطلوب حقوق بشر که منجر به آسیب میشود، در قبال خسارتها مسوول باشند. مسوولیت مدنی مشمول یک دوره محدودیت پنجساله است و خسارات ناشی از فعالیتهای شرکای تجاری یک شرکت را استثنا نمیکند. جامعه مدنی و سازمانهای غیردولتی میتوانند از جانب قربانیان ادعای جبران خسارت جمعی کنند. همچنین انتظار میرود دادگاههای ملی مکانیزمهایی را برای رسیدگی به موانع رویهای برای مدعیان اجرا کنند.
حذف از مناقصات عمومی: همچنین ممکن است مقامات ملی رعایت CSDDD را معیاری برای اعطای قراردادهای عمومی و امتیازات قرار دهند.
مراحل بعدی؟
CSDDD، بیست روز پس از انتشار در مجله رسمی اتحادیه اروپا، لازمالاجرا میشود. قبل از انتشار، CSDDD باید بهطور رسمی توسط شورای اروپا تایید شود. این بدان معناست که CSDDD احتمالا در سهماهه سوم ۲۰۲۴ لازمالاجرا خواهد شد. کشورهای عضو دو سالپس از لازمالاجراشدن فرصت خواهند داشت تا قوانین را به قوانین ملی منتقل کنند و این الزامات برای شرکتها سه، چهار و پنج سالپس از ورود به قانون، بسته به اندازه شرکت، اعمال خواهند شد.